Historiae ecclesiasticae Novi Testamenti, Enneas, seu Pars prima. Qua res Christianorum, Judaeorum, Gentilium, Muhammedanorum, iuxta novem, post natum Christum, primorum seculorum seriem, breviter, succinctè & aphoristicè primò proponuntur; ... Autho

211쪽

Histor Eccles Sec XVLPars V. '

ac nondum ostensum mox deinde a typis omnibus modis curaret supprimendum, Brtallis in hoc, ne qua ad Frythi manus libri illius copia deveniret. Ille tamen per amicos potius cXemplari tumultuarib deIcripto, respondet E carcere, nihil praetermittens, quod ad abso-utam ejus rei pertractationem quisquam desideret. Hujus rationes ac a Iumenta, atque a Doctoribus petita i timonia singula commemorare, ut i

mensi esset negotij, ita nec valde neCeia arij esis arbitror. Praesertim cum A chiepiscopus Cantuariensis Crammerus,n suo adversusi Vintoniensem Apol retieo, idem abundb praestitisse videatur, ainc contracta maxima praesidiorum Cosa, quibris contra eum nititur. Nec

cio, an ulli magis authori hujusce e ctrinae fidem acceptam debuit Archi piscopus, quam Frytho huic adolescenti. x. lib. i. Huc etiam illi pertinent, qui ex itineribus Romanisl meliores redditi sunt Ita Philippus Burgundus,'postea Ultrajectinus Episcopus, Romam a Ma ximiliano II. ablegatus ad Julium II. Evangelicus fer. redijt. Etenim , interrogatus , ut Roma placeret, nullum im loem magis placere assseverabat. Si illa

212쪽

CA . de Caias R es armat . adiuV.seus Iciis. 3's celerum sex Curtisianos vocant) prOlcul isthic ablegaretur: Cives Romanos, qui veteres nominantur, graves esse Vi-lvos dicebat. Sacrificorurn Episcoporum Cardinalium , Pontificis Maximi non mi Inus impudentem , quam impurum lu-Ixum ac fastum ita execrabatur, ut assi maret , se non dubitare, quin Gentilles & Pagani castius innocentiusque ViX Irint, quam hi; qui nunc Christiano orbi religionis leges praescribunt. Addebat, se vidis e Cardinales quosdam primi no-lminis, dum sacrae reliquiae populo & prae-lcipub Germanis nostris venerandae ostenderentur , exertis linguis ac digitis in turpem modum compositis, nostrorum

lsimplicitati insultasse. Nihil apud hoc

hominum genus sacrum esse reserebat. praeter aurum, & quae vel nominari ne

fas sit. Nihil ei Romae placuit, praeter coelum & solum, lapides & ligna, & ci-

lves illos Romanos. Hac legatione, intericaetera, hoc assecutum se praedicabat,quodi plurimorum Pontificum Maximorum ubplomata leges, lecreta,indulgentias ut m ras imposturas, ut plusquam perniciosia veneficia detestaretur. Gerard. Noviom luita ejus Marg. Auli. dedicata. Nec illithoc loco negligendi sunt, qui aliud agem

213쪽

do, & jocis se ita Pontificiorum cluse

runt argument . Mitto auritorem Episto larum virorum obicuro' um, Moriam Eras

mi, Passavantij Epistolam; Naviculam

stultorum, &c. unum aduimus ex annalibus donneiacis. Cum libertas manducantii

carnes introducta esset in Helvetia, male; ita Lucernensis Tigurinum compellabat; facitis, cutid ne quidem dic bus jejunios cris abstinetis ab esu carnium. Imb ; esbondit Tigurinus ; S Vos ea, quae

non magis quam carnem, per leges eclerulicet, liber e manducatis: Ipsana quin etiam carnem. At, cXcepit Lucernensis, si cultatem hanc a Pontifice pecunia recli- mimus. Nos verb regesIit Tigurinus, carnes nosteras a lanijs: Si igitur pecunio res Corrigitur, vitio nobis verti non potest, quod jure vos facere censetis. Alting. Histor. Res Mi c. pag. sῖ. c. A. C. i Π 4. Brunsvigae non sine magnis motibus, qui triennium ipsum durarunt, doctrinaPapae abjecta, doctrina Christi fuit acinatisa. Minotitis hoc anno Concilium ibi celebrantibus, & propositis publicis, propositionibus invocationem Sanctorum, & Sacrificium Missae tueri conantibus, non solum viri docti, sed

cives etiam aliquot acriter se Cpposuere.

214쪽

Monachi eorum nomina deferunt ad LI-oionem, sic enim vocab'tur Consilio-rium Ecclesiasticorum Praelatorum, in quo erant decem Praelati, ut Abbas -gdianus, duo Decani ad S. Blasium, &S. Cyriacum in suburbio, & deinde se- ptem pastores unio ad Senatum urbis: Is plerosque qui accusati,ejicit, lectione lubrorum Lutheri omnibus interdicit, in librosN.Testamenti as uti cro versi ostiatim inquirit, tamen hoc ipso anno Johannes Copinantius sacellanus ad D. Virginem, & Conradus Trutenbellius, graviter concione contra Pontificios disputant , civibusque amorem Evangelii initillant. Novae igitnr turbae. Praesides unionis volunt SacellanoS remotos ,

cives volunt retentos : Senatus nolens

reluctari Unioni, discedit ex urbe. Cives illum revocant, obedientiam promittunt in omnibus, modi, Evangelii libera prae- . dicatio concedatur. Redit Senatus : Dominicanos & Minoritas disputationem. cum concionatoribus detrcctantes ejicit. i Praesidibus Unionis , dimissionem Concionatorum petentibus relpondet: Cul- . pam hujus rei ipsis praestandam, qui, di otiosi ventres substituerint sibi, quos modo accusent, Sacellan0

Si nunc illog

215쪽

Histor.Eccles Sec. XVI. Pars V. amotos velint perdituros eos se, & ur. bem, & Senatum in eundem etiam annum comitatus HoyensisEcclesiarum Reso a

tio, quam Jodocus Comes inChoavit, Ecquatuor fili j ipsius, Albertus, Ericus, Otto& Fridericus ultimi istius stemmatis C

mites Continuarunt. Legerat Iodocus Comes in summo moerore, suo submis

sos sibi a Sacro Comite mol ango de Gl-chen Lutheri & Melanchthonis Ibbros, contuleratque de ijs cum aulico concionatore, Sacrifico & Consessore suo Conrado Drudet eno, quem instigatus ab Ernesto Duce Luneburgensi, Wi tebergam misit accersitum virum aliquem eruditum, qui Monachos Terminarios , & alios Missificos compescere possit. Lutherus misit Adrianum Box scholium Antverpiensem, qui AntVerpiae cucullum exuerat,& Wittebergam profectus fuerat, Virum in Latina Lingua facundum, & in Belgico Germone su Veni, qni de voluntate Congitis Templum

ingrestus Neobursi quod est amplissimi

Comitatus primarium oppidum θ Mon chum in Lutherum . suggestu fulminantem ita adortus est. Ego ad hoc Vocatus sum ab inclyto Comite Hoyensi, Domine Jodoce, ut te de tuos mendacij ar-

216쪽

-AP. I.de Cauc Resormat.adium seu sociis. gu em: Ideo dic tu, perverse Monache,imue palam coram Ecclesia hac, ubi quando & quibus in locis erravit Luthe- us Θ Obmutuit, Monachus; & clam deuggestu descendens alio profugit, nunquam inComitatum illum reversus. Adrianus proxima concione suggestum consceldit,disputatione publica,sePontificios erro es confutaturum, Lutheri dogmata probaturum edicit. Sed Monachis disiputati nem refugientibus Comes Jodocus per hunc Adrianum Missas, Vigilias, invocationes Sanctorum & totum abominationum Pontificiarum Chaos aboletr Adriano Ecclesiae in oppido Hoya pastore declarato, Cyriaco Hesis ac Alberto Mansseidico Comite ad se misso aulici concionatqvis, M. Jo loco C tammio a Duce Luneburgico misso, urbiCi Pastoris Neoburgij ossicio demandato. d. Illustre in Anglia occurrit memplum, de quo Johannes Hockerus, Merrustanensis Anglu s, Non erit repetitio elus hoc loco odiosa, tum qubd correctior

ejus discriptio nobis obtigerit, tum quod haec ejus sedes sit propria. Ita ergo illa: Ruit hic passim Azoticus Dagon , Bel, ille Babyloniensium dudum confractus

217쪽

Histor Eccles. Sec.XVI. Pars V.

cst. Repertus Iest nuper Cantianorum DEus ligneus pensilis Christus, qui cum

ipso Proineo concertare potuissct. Nam ct capite nutare, minari oculis, barba

concutere, incurvare Corpus, adeuntiu

aversiari & recipere preces scitissime ni erat. Hic, cum vicales Monachi Causa sua caderent, relaertus est in eorui templo plurimo cinctus anathemate Ilinteis, cereis, agricis urticis , exi trisque dicatus muneribus. Suhodora-ltus est fucum cordatus Vir, Nicolaus,

Partrygij nostri frater. Amaeum ergolparieti d vestigio solvit, apparent arteS, apparet impos iura , mirus ac Polypeus praestigiator deprehenditur. Erant sora-lminoso corpori oculatae passim fistulae, iniquibus ductile per pinnulas serrum a Mysiagogo trahebatur, laminis nihilominus lme ius artificiose celantibus Minc factui est, ut populum C antianum, init, Angliai totam jam seculis aliquot magno cum l quaestu dementarit. Patefactus Meyd-litonensibus meis spectaculum primitus dedit, ex summo se culmine consertissit nolostentante populo, alijs ex animo, alijst Ajacem risu simulantibus. Delatus hinc circulator Londinum est. Invisit aulamne lgis. Regem ipsum novus hospes novo salu-

218쪽

CAP. 1 .de caus Resormat.adju v.seu fisciis i stac more ; conglomerant ipsum ritu ulici, Marones, Duces, Marchiones, Comites: Ail sunt . longinquo, circumllant, intUCntur, ει vident penitus. Agit ille, minatur oculiS, aVers,tur ore, cistorquet nareS, mittit deorsum caput, incurvat deorsum, annuit & renuit. Vident, rident, miran-ltur. Strepit vocibus theatrum, volitatuper aethera clamor. Rex ipse incertum gavisus ne magis sit ob patefactam inposturam , an magis doluerit ex animo tot seculis misere plebi fuisse impositum. Quid multis opus ' Res delata est ad Conciliarios. Hinc post dies aliquot aabita Londini concio, praedicabat hacra Cathedra Episcopus Rosse sis, stat ex adverso Danieli Bel Cantiano; summo crectus pulpito. Hic denuo sese ape, rit, hic denub Comoedus fabulam scitbagit. Mirantur, indignantur, stupent Pudet ab idolo tam turpiter fuisse delusos. Cumque jam incalesceret concionator, ut vestum DEI occulte operaretur in cordibus Auditorum pra zipjtio devola tus est ligneus truncus in consertissimos Auditores. Hic varius auditur diversorum clamor, rapitur, laceratur, frustulatim comminuitur, scinditurque in mill contractus partes &c. Et ipse Nicolam Par

219쪽

iritim, ad Bullingerum : Germanus quidam ex sodalitio istiorum Mercatorum, qui agunt , Londinι mira nobis narravit, de divis nonnullis, qui frita iras habuere sedes O immotas trocul a Londino, iam aequita se Lon ,- num . illicque stupenda in maximo coetu

edidisse. De barbata imagine Κantiana crucifixi nostra lingua vocatur the Radet os graco prope Meydstan ita nobis retu-I lit, eam, Episcopo Rosensi ad crucem cli-l vi Pauli ad Londinum concionante , ini frequentillimo cartu nobilium ac aliorum, ligneis ac lapideis Dijs, nonnullis celeberrimis pricientibus, rotasse caput, Volvisse oculos, spumasse, lacrymas per genas fudisse, quod ita intonasset pius Episcopus adversus has imagines: Satelli tes illi divi, Κantianae imaginis non mul- tb dissimilia fecere. Sperant brevi etiam alsimgamicam Virginem, ac D. Thomam Cantuariensem, nec non alias ima. nes eodem loci sua quoque edituras miracula , quae cujusmodi sint, satis opinor intelligis. Retecta est ars pessimorum nebulonum ita publice in illa imagine crucifixi, ut omnes fremerent adversus hos Monachos, hujusmodi imposiores, ut execrarentur imagines, ct imaginum cultores.

U. Sed

220쪽

C AP. 1 . De caus . Res .adjuv. seu focijs. V. Sed & infelix tam a abnegatorum, quam ιpersecutorum exitus , luculenter subinde ostendit id Γιυν-ομαα, & quod Deus gregis sui , veluti pupillae oculi, paternam habcat rationem.

a Sir, exempli loco, I. nancisim Spiera, in agro Patavino Venetorum ditio his oppido, Ciladella civis, homo forensis, ct causidicus valde exercitatus. Is incredibili quodam ardore coepit complecti puriorem doctrinam: Et quum in dies magis proficeret, non domi tantum apud amicos, quid sentiret de singulis dogma iis, verum etiam passim apud omneis eX-plicabat. Ea res non diu potuit esse occulta,& tandem ad Legatum Pontificium, qui tum veneti js erat, Johannem Casum, Archiepiscopum Bene entanum, delata fuit: ubi hoc Spiera cognovit, facilli suum intellexit periculum, cum ergo diu mul. tumque in omnem partem deliberasset, tandem statuit vocatus convenire Legatum. Itaque prosectus Venetias, & e rorem suum, uti putabat , vel metus causa diCebat , consessus, veniam poscit,& obsequentiam in posterum polliCetur.