Dispunctor ad Merillium; seu de variantibus Cujacii interpretationibus in libris Digestorum dispunctiones 53. auctore Osio Aurelio, antecessore. Cui adjecta sunt Edmundi Merillii opuscula nunc primum Neapoli edita, ..

발행: 1731년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

4 EDMuNDus M ERILL Ius punitur contumacia non exhibentis, vel non restituentis, ut non damnetur, quanti res est in veritate, sed quanti adversarius sua interesse juraverit L qai 68. D. de Rei Pinu. I. a possidentib. a I. C. eod. I. q. I. I. I. I. 3. D. h. tu. Finge, 'itius adverssis Mae tum ad exhibendum egerat, ut si-hi instrumenta quaedam ad ius suum pertinentia exhiberet, quia illi omnespossunt agere ad exsibendum, quorum interest , i. penuDtima. D. Ad exHibend. sed si Maevius instrumenta dolo malo exhibere nolit, iudex Τitio instrumentum deferre poterit, ut juret in litem , seu quanti interest , instrumenta sibi non esse exhibita I. 4. ει 6. C. eod. tit. Ad ex/ibenae Iudex autem damnabit Ma vium, quanti Τitius iuraverit in litem, vel etiam pluris minorisve d. i. 4. I. 3. Φ, e. nam in hoe jusjurandum in litem differt a jurej rando necessario, quod necessarium jusjurandum in judicio delatum judex omnino sequi debeat L eum de as. I. 3. D. de Probatio nibus. At jusjurandum in litem sequi non tenetur, & ratio disistrentiae ex eo est , quia necessarium jusjurandum Vectit ex pactionc ipsbrum litigatornm I. I. D. de Jurejurando. iusiurandum autem in litem autoritate judicis deferatur L q. I. I. B. t. A Leg. LXIV. D. p 'o Socio.

Itaque cum separatim sorii a eme eoeperint, ει unusquisque eo rum ini negotietur , ne sibio jus societatis dissemitur.

Contractus iisdem modis QIvuntur , quibus contrahuntur Lobligationum 44. g. Io. D.de ObligationibVI, G actiomb. I.prout 8o. D.de Sositionib. I. nihiI 3 s. D. de R.I. Verbis contracta obli patio per accepti lationem verbis tollitur I. 4. D de Transact. Lan inutilis 8. I. 3. D. de Acceptuae. Literis contrahitur obligatio L. non figura 3 8.D. de Obligat. , G M. quae ct literis di Glvitur seu per apocham Zs accepto Iatam I9. D. de Acceptisition.Rescribere est obligationem nominibus seu literis contractam aliis literis seu striptura disibivere, apud Horatium Iib. a.Sermonum seor.

3. U. 76.

232쪽

Mutuum naturaliter contrahitur, & re interveniente L quis ita

D. de Senatus. Macedoniam. I. ita Ias. I. CBosogonus a. D. de V. O. & naturaliter, id est numeratione pecuniae di sibivitur Lyositam q9. I. penultima. D. de Sositionis. contramissiue consensia contrahuntur, dissent tolluntur. Nuptias conse ut faeit L mi erit, D. de Conditionibus.I. nuptias 3 o. D. de R. I. nuptias dissensius Q it L 9. C de Repudiis.& si quid in nuptiis praeter consensum intervenerit, puta testatio I. g. D. de Pignoribus , S B

pothecis. contraria testatione nuptiae λlvuntur L nuuam 8. D Divortiis. Si tabulae nuptiales signatae fuerint , ut in L penul D.De Donat. inter Dir. Gux. eaedem tabulae nuptiales divortio interueniente rumpuntur . Iuvenalis Sol. 9.P. Tr.

- tabulas quoque mperat, G jam Signabat , Sc.

Si matrimonium per confarreationem contractum esset, per di sirreationem solvebatur. Sextus Pompeius IV. 4. de M. S. in ve ho dis=reatio. Emtio nudo consensu contrahitur . I. de Contrasenda emi. & dissensu stiluitur L 7. Iisdeo 6. I. ab emtι ne r8.D.de Pactis.I. 3. D.de Rescindet endu I. I. C. Quando non Iraceat ab emt.. Ge. non solum re integra, sed & re secuta , si ver, ditor pretium emtori , emtor vero rem sibi traditam vendit Fi restituat. Societas mutuo consensu contrahitur L qui admiran r I9. I. plane 3 7. D. h. t. s.s duorum 27.Ins. de Rerum diois . ne. consensu , inquam, expresso Vel tacito. Finge, servum meum, qui contraxerat icietatem cum Τitio, vendidi: post aIienationem feros in eadem secietate perseverat: tacite renovata intelligitur, quae seluta fuerat per alienationem servi I.s id quod r 8. S. ID. D. h. t. ita Qcietas distrahitur contraria voIuntate expressa vel tacita: expressa, si quis ex λciis seci tali renunciaverit L I4. I 6. 63. in M. D. 8. t. tacita voluntate, si separatim socii agere coeperint, sibique non aliis negotiari, ut est in h. I. 64. si tamen aliquis intempestive renuntiaverit societati,

actione pro Qcio tenetur L I ril I . in sine D. B. t. vel si dolo

malo renuntiaVerit.

Finge, secius, qui omnium bonorum Ecietatem contraxerat societati renuntiavit, cum ei hereditas obvenisset, nihilominus actione pro Qcio poterit conveniri, ut, si quod lucrum est lier ditatis, communicetur. I. M. .3.D. eoism.quia dolom

233쪽

6 ED MUNDus M ERILL Iusto renuntiasse videtur secietati,ne hereditas inter sectos comm

nicaretur.

Divus Gaudius Edicto praerepit, adpetendum Legi Corneliae, j

ut si quis, cum alterius testamentum vel codicillos scribe- iret, legatum sbi sua manu scripserit , proinde teneatur , ac si commisisset in legem Corneliam: & ne vel iis venia detur, cui se ignorasse Edicti severitatem praetendant. Scribere autemsbi I

gatum videri non solum eum, qui manu sua id feriri sed etiam qui per servumsuum , vel ium, quem in potesate Babet , dictam ste temtore, Iegato honorocor. . lsenatusconsulto Liboniano cautum fuerat, ut ii , qui ad test menta scribenda adhibebantur , poena lenis Corneliae de falsis tenerentur , si sibi hereditatem vel legatum , vel aliud emolumentum testamento adscripsissent I. I. D.de Bis, quae pro non friptis labentur. I. 3. C. de His,qui bi in te mento adscribunt. V rum dubitari potest, an idem fuerit edictum Claudii, cuius me minit hic Callistratus , cum SCto Liboniano, an etiam SCtum Libonianum praecesserit,& secutum fuerit Li nianum.de qua re non satis constanter scripsi Cujacius m paratuIis D.ad h. t. & L. paratis. c. ad dict. tit.de His, qui bi adscribunt in tesamento. iPaulix, quidem librum singularem scripserat ad SCtum Libonianum, seu Claudianum, ut est in indice Florentino, quas non aliud fuerit SCtum Claudianum a Liboniano ; tarnen duo SCtasuisse videntur , quae & Macer intelligit L Io. D. B. t. &propterea Edictum Claudii distinguitur a SCto Liboniano in h. LI s. & in I. 3. Clie BD, qaisibi adscribunt in resamento . Verius tamen est , & Libonianum SCtum prius factum esse , & deinde Claudianum fuiste ibsecutum ; quia SCtum Claudianum post rius esse sertur , puta , quod Divus Claudius quaedam capita lSCto Liboniano adjecisset, ut deprehendi potest ex principio Am1ar I. I s. tam igitur SCto CIaudiano, quam Liboniano prohibitum fuerat, ne ii, qui ad testamenta aeri ruta essent adhibiti, sibi hereditatem vel legatum adscriberent. d. I. 3. Ci His, qui i

234쪽

An LipstuM I. QuAΕsTIO M CALLISTRATI. 'miserib. sed & Divus Claudius Edieti sui veniam dari noluit iis, qui ignorassent, tum quia suris ignorantia nemini prodesse debet in compendiis, seu acquirere volentibus I. 7. & 8. D. deIuris, Giam ignorant. tum quia constitutiones Principum nemini ignorare permittitur L. 9. C. de Legibus. I. penuit. C. deIuris , Ufactii . praecipue JCtis, qui ad testamenta scribenda plerumque adhibebantur . Suetonius in Nerone cap. 32. L. ocius 88. I. uit.D. de Legat. I.I. dictantibur a a. C. de Testamentis, ει quemadmodum testam, Ge. Quamvis a SCto Liboniano, & Claudiano tantum comprehensium misset,ut poena Iegis Corneliae tenerentur ii, qui scripsissent; tamen ex sententia eorum tenentur filius , & servus, qui patri vel domino Iegatum adscripsissent dict. I. Io. D. B. t. quamvis pater Iegato fuerit honoratus, ut hic loquitlir Callistratus, nam & Iegatum Bonor dicitur. I. sed GF ra. I. u. D. de dictis. I. Amisi,mor 36. D. de Exeusation. ιπιον. I. fideicommissa

II. I. pserumque aci.D. de Legatis 3. L. 3. f. a. D.de Legatis pra hereditas tamen pleniore honore , quam legatum, reli quitur L. I. I. s. D. eod. tit. de Legat.praesand quia heres est siw

L sato, speciaZiter subscriptione sua deeAr erit,mesta sese servo alicuius, ut domino ejus legatum ab heredibus suis daretur e id Patere, nee generalem subscriptionem tesatoris valere

persus Senatusconsui auctoritatem: ει ideo Ieratam 8ro non scripto habendum: G seris, qui etiam bi Idratum adseriast, Beniam dari. Ego tutius sise puto, veniam petendam ab Imper Dre r sci cet eo , quod reuctum es, abutinentibus.

Testator ves manu sua, MI manu alterius potest testamentum striere. Si manu sua scripserit testamentiuΠ, holographum dicitur . Si manu alterius scriptum fuerit testamentum, BIebat testator iubscribere , vel generaliter, puta his verbis, dictavi, vel specialiter, puta his verbis dictavi G recognovit & haec quidem silescriptio specialis efficit, ut extraneus, qui sibi testamento alia

quid adscripserit, illud habeat, nec in m SCti Liboniani

235쪽

8 EDMuNDus M ERILL Ius incidat. Generalis autem subscriptio sussicit instrvo vel filis,qui, rubente patre vel domino, aliquid eis adscripserint I. I. I. inter s. D. h. t. satius tamen existimat Callistratus ut pater aut dominus veniam petant a Princitae, qui stiet ultro fatentibus delicta veniam indulgere Lis C. Ne tutor DeI curator. veritam amen non putat, eos emolumentum legati debere consequi. Quia enim venia SCti remittitur, non tamen hereditatis aut legati emol mentum debetur, quod sibi adversus SCtum adscripserunt. I. a

C. de Bis gai sibi in testam. &α

- I. Item a. G s. Et Quatenus 3. I. a. π Tein Senatus censuit: Osfervus, dominisuiis , t sumento eodieiusdie Bbertate ibi asscripserit, ob eam rem , quod ibius manu ad criptum es, minus Iaberser sed Liberatas ei exfideicommissi causa praefatur, i modo pos eam script ram manu sua tesator resamento eoicius esu 1cripserit. I. 3. Et quatenus de sola specie Ideicommissae Iibertatis Boe Senatu consulto continebatur, Divus Pius rescribis, sententiam moris sequendam GP hujus Senat consulti, quam scripturam et nam fervos, cum dominis suis parent, nece,sitate potesatis excusari; si

tamen accedat domini auctoritas, Iubscribentis mea dictasse&recognovisse. I deri enim ait ipsius domini mania scripta, esurvoluntate ea scriptasunt. Quod tamen inquit ad Iiberas personas , in quas nultam jus tesator habuerit, extendi non debete

quiseri tamen debet, an aeque subsequendi necessias, G hon Ita excusatio es Eon facientibus, quod non concessum.

Si servus testamentum domini scripsisset, eoque shi libertatem fideicommissariam adscripsisset, voluerat Scium Libonianum, ut ea libertas fideicommissaria servo competeret, dummodo vel generaliter testator testamento subscripsisset, quia ex ea subscriptione conjiciebatur voluntas testatoria , cuius conterutra sussicit ad fideicommissariam Iibertatem I. res non adscripta 9. C. de Fidei eom. Iibra t.Ideo vero SCtum volucrat tantum fideicommissariam libertatem valere non directam , quam shi servus adscripssset, quia directa libertas ex subscriptione testatoris induci non pol rat , ut fideicommissaria.

236쪽

An LipstuM I. . AMTIO M CALLINRATI. 9 Postea tamen D. Pius 1 uit & directam libertatem servo competere , si testator specialiter siabscripsisset, quasi servus jussu domini id fecerit, & servis ignoscendum sit, si quid dominorum v

Iuntate fecerint, modo sceleris atrocitatem non habeat. I. a. in

prine . D. de NoxaAbus actionibus III qui 2.I. 7. D. quod vi autelam. I. ad ea Irm D. de R. I. si servus libertatem sibi adsicripst-rit domini testamento, & dominus testamento non ibscripserit, poena quidem falsi servo remittitur, quia iubente domino test mentum scripsit, sed ei libertas non competit, L uu. C. de His, qui Abi adseribunt in testam. Quod si servus iussu alterius, quam domini, testamentum scripserit, eoque sibi libertatem adstri erit.& poena SCti tenetur, eique libertas non competit impuberemaa. I. Item non '. 8. s.

Ad I. Matri G I. Idem in . r. s. q. Atri quoque , cui per demum suum , dictante o. 1V1 legatum feriptam es t , veniam tribuendam legis Cornesiae pLeuit. I. r. Idem in si iam . quae , dictante matre sua,per ignorantium juris legatu sibi scripserat, Senatus ceusuit.

Sic videntur debere intelligi, ut poena lagis Corneliae , seu SCti Liboniani liberi non teneantur , qui sibi testamento adscripserint, sed tantum legatum non consequantur I. a. C. de His, qui in totam. nam si filia scribens testamentum matris, sibi legatum adscripserit ob ignorantiam iuris excusatur , ut non teneatur Pomna ruti, ermr enim juris in mulieribus excusatur, si adversus ius civile deliquerint . eouae. Leg. Mosaicae eum Romana tit. s. f. 3. Verum ignorantia iuris prodesse non debet mulieribus

in compendiis I. 8. D. de Iuris Ufacti ignorantia. quae prodesset,

si filia emolumentum legati cons ueretur . Τantum igitur m na remittitur,non etiam emolumentum ejus,quod sibi adscripserit tectamento, datur. Ad I. GDimum.

s. s. I uir duobus heredibus insituris, adjeeerit, ut si alte niter heres sine liberis decessisset, ei, qui saperesset, &

237쪽

ro EDMuNDus M ERILL Ius Iiberos haberet, hereditas redderetur, vel, si .uterque sine liberis decessisset, hereditas deinde alia manu scriptori testamenti restia tuereturr Naret testamentario poenam legis Corneliae remitti: se

Muignius es, ut etiam ea , quae supra scriptosunt, simio mo

do consequatur. Titius, qui testamentum aIterius scribebat, sibi eo testamento hereditatem fideicommissariam adscripserat,non pure,std gib co ditione illa, si heredes instituti, & invicem substituti ambo absque liberis decesserint, ut in I. fereris mei sτ. I. I. D. M SC. Trebe Lan. & putat Callistratus, Τitium testamentarium , id est qui t flamentum scripserit L 9.I. D. de Hered. iasituend. Laa. I. Io. ins f. t. nec poena legis Corneliae teneri, ita & hereditatem deicommissariam, quandocumque conditio extiterit, debere consequi, quia non pure Τitius sed sub eonditione eam hereditatem sibi adstripserit. A Leg. OVI . D. de Poenis.

CALUSΤRATUS Lib. I. de Cognitioni MCMmen veL poena puterna nuuam macuom fUio insisterr ρ, tes. Namque unusquisque ex suo admi Ν sorti subjicitu de alieni eriminis successor eon tituitur: idque Divi lxsires Bier pontanis rescripserunt. Apud quamam gemes Iiberi pro parentibus , & patentes pro li-

heris puniebantur . Ut apud Persas Heliodorus lib. 4. Bistoria Aelfiopicae ab nem. Aelianus δεθ. I s. cap. I. Macedones . Curtius Ab. 6. dis reb. gesis Mexandri. Graecos. id enim innuit Sinon apud Virgil. IV. a. Aeneidosi I 3 e duiser natos exoptatumque parent V,

Quos tui sors a poenas ob norira reposcent

Erigis,heu um hane miserorum morte piabunt. Quare observare debemus in h. I. a 6. D Fratres HierapoIitanis stripsisse, apud quos Ieges viae servabantur , ut parentes pro liberis , & liberi pro parentibus punirentur: generaliter autem constituunt, paternam euIpam veI crimen filiis non debere nocere. Finge , motus est senatu pater , filius tamen Clarissimi dignita

238쪽

Innocentes propter delisum patris ab honoribus removentur L 3. s. quod parer 9. D. de Muneribus dict. I. a. b. nutium V. D. de Γ

curion.

Vel finge,patronus adegit libertum ad jusiurandum,ne uxorem duceret, jus patronatus amittit, non filius innocens I. 8. insin. D. de injus vocando. quia delicta seu crimina suos autores tantum tenere debent, non ad alios porrigi Uancimus a a. C. eoitu. de Pomnis. quamvis enim pater A filius una eademque perina videam

gis referendum est quam ad naturam , ut filius eadem cum patre persona videatur: quando aliquid patri dari stipuIatur L

tura autem patris & filii persena distinguitur, ita ut alter ex auternis delictis , seu obligationibus non teneatur I. I. 3. 4. C. N Litus pro patre. neque Oinat quod si pater capitali siinplicio damnatus suerit, bona patris adimuntur, & ita liberi quodammodo ob paternum crimen puniuntur. Verum tamen legitima portio liberis iure naturali debita relinquitur, I. cum ratio 7. f. de Gnis damnat nisi sorte pater ex crimine majestatis damnatus fuerit, quod quia atrocius est, & omni crimine gravius,liberi paternis bonis omnino privantur, I. r. I. I.C od Leg.Jadam majesatis.c Haec lex per errorem ex similitudine autoris, & libri provenientem exposta est loco Lmandatis 3I. eodem , quae tantum vult, liberum hominem, ut in perpetuis habeatur vinculis, con demnari non posse secundum Antonini rescriptum in I. incredibi-D 6. C. eodem.servos vero propter deIicta sita posse vincuIis perpetuis coerceri, probat Lsemur IO. C. eod. licet hoc perraro eU Uat , argumento d. λ 6. eoae sis. de Poenis.

239쪽

QUAESTIONUM CALLISTRATI

A Leg. IV. D. de L. Modia de actu. CALLISΤRMUS Lib- a. Qinestionum. Mis Oniasue Iesandae eause, quia intrare flumen Det portum ποπ potuerat eum onere , s quaedam menes in scapham travectae sunt ne aut extra fumen perluit Iur , aut in ipso oseis ure ortu, eaque scapMhmmersa es, ratio haberi debet inter eos, qua in nave meνcer salvas halent,mm/ir, qui in stapsa peraederunt. ρνoin , tanquamsi jactura iacta esse l. I ue Sabinus quoque Iidi. a. Responsor&m probat. Contra, si scap/a cum parte mercium famas, nadiis periit, ra tio haberi non debet eorum , qui in navi periderunt quia acturis tribarum navesasea venit- Romani suas seges condiderunt ex legibus Atheniensium, L. cedaenaoniorum , atque etiam aliarum civitatum. Gellios IV. ao- cap. I. inquistis expAratisque mutiarum urbium Ietibus nius in L. I. I. 4.D. de Orimine ju is resere, Romanos leges XI I-Τa-hul . ex Graegis eivitatibus accepisse r di ita illi leges navales seu nauticas a Rhodiis aceeperant, Ouas & Rhodias dixerunt Isid rus Ab. s. Originum e . I . in Boe vel o titulo non de omnibus regibus Rhostiis agitur, sed de quadam lege Rhodia de jactu me cium is Levandae navis gratia saepe enim expedit tempestate s. horta jactum seu iacturam meretum fieri. si igitur vectores suas merces lacerint a eaeteris, contributio debet fieri illius jacturae, quorum navem silvam esse intersuit, & illi quidem cum magistro navis agere possunt ex locato, vel conducto, ut adversias caeteros agat, UeI etiam merces eortim retineac I. a. in princip. D. B. t. Finge igitur,eum naris nimium o sta mercibus in portum vel flumen intrare non posset, Τitius merces sitas in scapham immiserrat navis levandae gratia, sed dum merces trajiciebantur, scapha perierat, querebatur, an caeteri, qui in nave merces habebant, contribuere deberent Tatio, qui merces suas in stapha amiserat.

240쪽

dehantur , ut caetera dominis suis pereunt, L penari 9. C. de Prignor. tamen ait Callistratus, caeteros, Fi ha ant merces in navi, Titio contributionem facere debere. idemque Paulus Lb. 2. Sentent. tu. 7. a Leg.Rhossiam. Finge contra, navem periisse, scapham cum Τitii mercibus sa,vam fuisse, non debet contribuere Titius caeteris, qui habebant merces in navi, nam toties fieri debet contributio, quoties navis falva manserit.

ureum mercatorum mereo per uringrorer exeranae Iuni data mercede, rationem haberi debere jur, cuius mercer in navigati

ne uvandae navis causej-- sint, ab his, quipostea sua per ur natores servaverum, Sabinus aeque restondit. Gram Bero, qui ita servaverunt, invitem rationem faberi non debere ab eo , qui in nouationeIoram fecit, si qmaedam ex his mercibus ster uria natores extractae sunt: eorum enim merces non possint videri semvandae navis causejactae esse, quae periit-Cum navis tempestate laboraret, I itius mercium sitarum i ctum secit: postea navis alia tempestate fictoria periit. Sed quamvis mercatores merces mas ex naufragio per urina tores extractas receperint, putat Callistratus, eos Titio debere contribuere, qui jactum secerat prima tempestate,ut navis se Iva esset. At si Titius tempestate prima suborta iactum secerit, eaque tempestate navis perierit, non debent alii mercatores Titio contribuere, qui merisces suas extraxerint, quia Titius salvam navem non secitaurinatores autem hic dicuntur, qui in aquam sese m ergo. hanet, ut merces ver jactas, vel miclagio amissas extraherent.

Manilius Lb. y Exportantque maris praeias , ω rapta profundo Naufretio. Cum piscatori biis iunguntur In antiqua inscriptione apud Grut

rumpu. 3 s4. curatores corporis plicatorium urinatorum.

Sed finge, Titium merces, quas iecerat, extraxisse per urinato

SEARCH

MENU NAVIGATION