Dispunctor ad Merillium; seu de variantibus Cujacii interpretationibus in libris Digestorum dispunctiones 53. auctore Osio Aurelio, antecessore. Cui adjecta sunt Edmundi Merillii opuscula nunc primum Neapoli edita, ..

발행: 1731년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

apud collegam ἰ D

Magistratuum maiorum ὀc mino rum communia. asMagistratus proprie dicuntur urintani . MMagistratus misi nicipales an habe rent imperium mixtum a a I. p testatem fascium ,- an mulctae dictionem . M . an piguc

Magistratus munIcipales abstinere ab Ecclesia iussi, anna Duumviratus. NMagistratum qui gerit , Rempum administrat. 3r Populum laedit , quI Magistratui non obtemperat. ibiae. Publicum ius in Magistratibux versatur. ἡb d Eierare Magistratum sine populi consensu nemo potest . 4 Manumittere aeud collegam an qui posse. Halattheux Magnua Antecesibi Aurelia gluenander natus ea sub Sosigene Λrchonte , & motiunx Archonte Philippo Coss quibus ἀMenkndri verba exposita omnia fieri necessitate , lege vel consu tud;ne Mercia appellatione homo non mutinetur vi Ioa Mercatorex primi qui luxum invexerunt in ut bem x Phoeni

Merum imperium quit , Is, in plurex partes habet, i6.Jus gladii , praecipua quidem , sed non continet omne ibid Mixtum imperium quid , Is . ad finem accedit meri . & partes ha-l t. . quaecunque sunt Mixti imperii , non sunt aeque iurisdictionis. Modestinus unde sumpsit hoe , omne ius aut consensum 1 aut ne cessitatem , aut consuetudinem fecisse . 1 δModus aequisllinus partitionis fruinctuum cum censuariis. III Mota cuique sua nocet L IOICrescit aesti inatio propter Moram debitoris . thid Propter Moram debitoris condictio triticaria redigitur ad actionem bonae fidei s8Judicium accipere paratus, non vi detur moram facere . sv Fructus Se usurae debentur ex Mora praestandorum legatorum re fideicommissia Mota fit cum postulanti non datur vi ista Morex non sunt tua a Prudentibu x compositum. 14Mκτητὸς quis α mMulctae dictionem qui habeant. aa Munera civilia sunt in triplici dita serentia vi 191 De interpretatione tegit D. D. de muneribur. ibid.

NAm - particula nam , dIve iam plerumque speciem inducit . SNaturalea liberi collati cum spuriis iusti dicuntur α

222쪽

RERUM ET MERBORUM.

Necessitas quodnam ius consti

turi. Ia

Necessitati quod subjicitur ut tu.dex sacere non debeat, an subiiciatur necessitati ut facere non possit - s1 δερ.

N. a hoc verbo cum dici tur omnia fieri νέμν decreta etiam magistratuum comprehendantur. I Irim aliars ou nonvaloirs rejettea Iur ter principaux . I9INovantur legata conditionalia cum conditio extiterit .. I 68Jure Novationis debentur ex nova stipulatione , quae ex testamenisto debebantur . ibid. Numeratio iuncta stipulationi uis num incit contractum . 4 L

OBligatio ad tempns esse non potest. 47 Naturalis obligatio aestimatur ex facto,& ex futura solutione. ibid. Obligationis iure t x ossicio iudicis,

diversa sunt. IO OTeium iudicis est extra obligationem. ibid. Gmnino non , an debeat converti& resolvi in non omnino,LGrae

ΡActum an sit genus vel speetes

conventionis, 31 4 adjiciens ge detrahens . III

Pactum , A de contractibus diei

tura

ab3 Contractum vis maior quam Pactorum , ηa . format actionem adiectum contractui ex continanti si contiactus si bonae fidei . ibid. strictis contractibus adiectum ex continenti Pactum, an insit ad agendum . 37 Dq. Inest ad inhibendam actionem . 43ψ δε- aequiis valentia iacit Eusthatius . I9r Patet in causa filii an iudicare . an ius dicere possit - Patronus an portionem debitam

remittere Pollit. 169, I IPeccata paria Stoici faciunt .. Pecunia numerata res certissma.

Peremta re post traditionem an se actio adversus eum , qui rem alienam tradiderat. I 38 Periculum rei venditae , nee tradi tae , an sit emtoris . ris Permutatio an dominii translati nem desideret. I 23 Ex Permutatione non est semperactio praescriptis verbis , 8 I. sed aliquando sola datur condi ctio. ibid. Petere quid sit proprie. 96

Phoenices primi mercaturam genere permutationis exercuere. II

PIgnus iudiciale res mobiles rectis piunt in Gallia. 38 Pignus judiciale & Praetorium disserunt, I 36. Pignus convalescit dominio quaesito, r69. potior ea in Pignore iudiciali qui tempore praevenit Pignus occupare , I 84 Placitum. 37Plus c c a

223쪽

INDEX

2 4 Plus cui liuet an continuo quod est minus liceat, tro. Pontes urbis Regioni xxv. adscripti. GPopularis actio , . alia corrupti actio Popularis , M. In factum

actio ex Edicto si quis ias dicenti non Populistis est, ibid. An poena dividatur aliquando in Populari hus actionibus . ibid. Posse & debete divisa . Potior est iure qui prior est tempore . I 8r Praescriptis vectis actio unde dicta. IGPraesides qui ius gladii habuerunt an alias coercitiones habuerint , M. an confiscare potuerint. is praetor viva vox iuris civilis, G4. Praetorium non re dicitur quidquid fit a Praetore . Pretia servorum varia ab aetate , sexu,&arte. IO3 Procurator an ex re domini sibi stipulando , actionem acquirat domino , q6 . utilem quando Invito P curatore an dominus Petere possit . ρε . cedere acuoianes aliquando cogitur Procura tor . Mid. Pubertatis aestimatio in Heminis ex annis tantum ,. nunc Se olim

sam est. 86 pubertati prorimus an sit pupillus, In solis delictis attenditur contra Metilliam ia 23 publica judicia . Publicarum iudiciorum exercitio non est iurisdictionis. is

Publicato lando ante traditionem cur testituatur pretium , ὸ I9 Publieum ius versatur in omniabus legibus. I 6 Pupillus ex dolo tutorIs an conveniatur, I 4 . Pupillus an naturaliter obligetur absque tutoris auctoritate . 8 Scientia tutoris an noceat Pupillo. 172Respubliea eomparatur Pupillo.

Querela inoniciosi. vide Inoia

ficiosum is

RAti habitio in maleficiis comparatur mandato. Is8Rati habitione an res facti potius. confirmentur quam res iuris. sς Rationum ac di fierentiatum libri Modestini desiderati. 4r Receptum est Id ea , post dubitistionem aliquam placuit tan

Recusatio sive temtatio iudicum. saRelativa, seu ia πρὸς s naturam habent reciprocam . Eo Renunclate suo iuri quisque potest. Repetitio non est consulto dati. IτIRescripta non nunquam de iis, quae jam constituta sunt , fiunt. Igo Res iuris ὀe iam distingituntur in

quaestione, utrae per ratthabiti nem. confirmentur. I rs Responsa Prudentum non coniundenda cum iure moribus recep- - as Respon-

224쪽

Responsa Prudentum ad ius scriptum pertinent. Respublica pupillo comparatur. I δquid & -da . Iaψ

SApiens de iure suo cedit ali

quando. Is 3 Sata cur proveniant . 42 Scientia patris an noceat filio:& tuis toris pupillo , 2 generaliter auterius alteri. 17 3 sententia declarat jus actoris non

dat iux ia bonis debitoris i sed capio pignorum, vel milio inposs. 18

Servitudo, . ServItutes sunt qualitates praediorum . Sunt actionum instar. ibid. Servitutes aditione haereditatis an confundantur. 63 ubinam consistant servitutes an in praedio serviente ,&C. In solo 2 superficie quomodo consistant , ς' - Λd tempus an constitui possint - 44

Haeredis an legatarii se electio qua parte landi constituatue Servistus , servitute puta viae simpliciter legata - 6t servorum pretia varia , Io 3 Simplex Je indefinita locutio generalis est. Io8Sobtini ne iudicent in causis sobti

Societas an sie cum colono partia

socius omnium bonorum an habeat Propriam pecuniam δέ eam alle- 2 nare pos Irt. Societas ea si animus suerit contrahendae societatis. IogSi convenerit cum pastore ut possitempus certum grex vendatustia pretium dividatur, Societas

est. II

Socius si libertatem servo communὲ dederit , quid iuris inter vete

res. I 6

Solidum. Teneri in Solidum, Sc pro patre haeteditaria an tecte dicatur . ibid. Species sub certo genere,potest alias& generis rationem habere. 3 sSpiritalia spiritalibas adhaerent recte. 4 astipulatio seu praecedat seu sequatur pactum , unus contractus ea. 4t Stricta natura est Stipulationum. IStrictorum contractuum, & bonae fidei di fierentia . 42 Substitutio . In Substitutione facta filio Linpuberi receptum est , ut uno casu expressis suppleatur aalius : non est receptum, ut in i stitutione postumi casus ille simia via me natus sit, trahatur ad Mlium casum si post mortem natur

τ De Substitutione facta sta tribus linparis aetatis aut conditionis. is et Frater excludit matrem in Substitutione reciproca ibis. Ad honorem fidii impuberis pertinet habere haeredem testamen rarium. Is Mortua matre Substitutus admitti tur ex Iacita pupillari. IIacet

225쪽

Inter Substitutum & institutum cur divisa sit haereduas in de Baeredib. insit. I s tSubstitutus omnino excluditur adiistione instituti. fisa Sumendi verbum in legatis quam vim habeat. OSuperficiarius. I suspicio a iudiciis amovenda. sa

Temporum accessiones inter posses fores. IrrΛd Tempus obligatio esse non Potest . η ITeneri, in iure quid Z 148 sq. Triticariae condictionis usus . HRestimatio in Triticaria , ex quo tempore fit. disp. ata redigitur ad conditionem ianae fidei propter moram debitoris . ςῖ Transactio est species pacti . . quomodo de lite , pacto Transigitur. 32 Tutela, in tutore, te in pupillo est Tutoris datio neque imperIi neque iurisdictionis. M Ex dolo Tutoris an teneatur pupillusis asTutor comparatae actori civitatis. Tutelae amo quoties uberior est, toties aliarum actionum in eam fit conversio , 31 . In eo notanda differentia actionis tutelae, bline

gotiorum gestoriam . ibid. Scientia Tutoris. vid.Scientia.

VAriare non est , aliorum opi nionem simpliciter proferre. 1 2

Verba ubi plana, quaestio nulla

voluntatis. 164 Viae muniendae cura an sit munus personale. 19 LVidetur, modesta vox dubitantis ,

magis quam affirmantis plerumque. 16Vigilantibus non dormientibus Jura succurrunt. 13 Vim facit qui contra detestationem facit - 193 Virgilius illustratus. I4 Volenti non fit iniuria . usucapere pro longa possessione

quaerere. IaΛ longa possessione usucapIo distinguenda In continuatione, sive accessione temporis. ibid.1Isutae in honae fidei iudiciis non tam ex obligatione veniunt, quam officio iudicis. Iorusurae vicem fructuum obtinent.

Actio legatorum illatas recipit ex

usuratum est quasi ususfructus.ibid. Donator an debeat tisuras . a 3Iutilitas. Cum Utilitate potest conis currere Iurisprudentia . Iruxor iniusta non est concubina. IAr

226쪽

ED MUN DI MERILLII

AD LIBROS IL

COMMENTARIUS.

228쪽

ED MUNDI MERILLII

QUAESTIONUM CALLISTRATI

COMMENTARIUS.

Ad σ. xxxvIII. D. de Legi LCALLISΤRAI US Lib. I. Quaestionum An Imperator noster Severus rescribit, in σα-biguitatibus , quae ex Legibus prosciscuntur ,

confoetudinem , aut rerum perpetuo miLiter judicatarum auctoritatem vim Iegis obtinere debere . Callistratum inter eos qui fuerant ex conmlio Alexandri Severi , narrat Lampridius in Alexandro Severo cap.re r.& in B. I. 3 8.deprehenditur, vixisse Callistratum fiab Severo, ubi Alexandrum, quam Septimium Severum molim intelligere , ut in I. Verum II. in prine. D. de M noribus. cui conferas LMC. de Noxanisus actionibus. I. eum a ter 'I I. D. de Compeχ siationI s. & I. 4. C. de Compenset. In B. I. 38. Callistratus refert Severi rescriptum, in ambio uit

tibus, quae ex Iexibus pro ciscuntur, consuetudinem , aias rerum perpetuo mi iter judicularum auctoritatem , Iegis vim debere obtinere. Siquidem in legibus multae ambiguitates nasci possunt L in ambigua I9. D. B. t. Et ideo legibus XIl. tabul. latis statim necessaria suit interpretatio prudentum L. a. s. s. D. de Orig.juris. Iulianus librum singularem de ambiguitatibus stripserat, ut ex indice Florentino potest apparere, puta quae ex legibus proficiscerentur, vel ex pactionibus , I. Deteriisus 39. D. de pactis. vel ex testamentis, L. iue a s. D. de Iegat. 3. I. in amb Dis 8s. D. de regian; Dris. sed & Proculus ambiguum verbum Pomodo accipi debeat, scribit , in I. Nepos Ias. D. de V. S. dc Celsus in I. 7. g. a. D. desupe gere. Igat.

229쪽

a EDAsuNDus M ERILL Ius Si igitur ambigua siant verba legum , consuetudo primum est spectanda, seu ius, qua civitas retro in hisce casibus usa fuit L37. D. l. t.& ita ex xl I. tabul. legibus jus civile fluxit , quod juserat non scriptum, & veluti quaedam consuetudo interpretans legem xII. tabularum , unde jus civile dicitur ius moribus introductum , nam donationes inter Virum & uxorem sent moribus prohibitae I. I. D e Donationibus inter mirum, & jure civili I. r. I. I. D. de Pactis dotium. Substitutio pupilIaris est moribus introducta Lai. D. de Vulari, G puptuarisub . & jure civili I. ex acto 43. pr. D. eod. tic de V stori , quia jus c,

vile seu interpretatio prudentum non scripta mores istos, seu comsiletudinem induxerant. Consiletudo morem non essicit, ut quibusdam vistim est, sed' contra . Servius ad 6o I. Lb. 7. Aeneid. Varro Duo morem esse . communem consensum omniumsimuI Habitantium, qui inraeter rur consuetudinem facit. Isidorus Lib. a. Originum cap. I o. Mos autem Ionga consistudo es de moribus tracta. At ciuidem interpretatio legum ex conietudine sumi debet . quae es optima Iegum interpres d. L. 3 7.D. f. t. ita & ex rebus per petuo similiter judicatis , quarum auctoritate & consuetudo inducitur, atque firmatur L cum de D. f. s. Vulgo obstare credunt L. nemo I 3. de Sententiis, Goterior. LabI Imperatores non ex eo pIir rerum judicatarum , se

Ieribus esse indicandam, quod ita intelligere debemus , si res judicatae legibus ipsis repugnent, aut si res judicatae aliter fuerint. Ad Leg. X.LvIL D. de Iudiciis. CALLISΤRATUS Lib. I. Quaestionum. Observandum es ne is judex inetur, quem sisera para n minaran petat cidenim iniqui exemis se, Divus Hadri nus reserus ;)nis Joe specialiter a Principe M verecundiam pstiti jadicis reficiente , permittetur. Magistratus Romae, & Praesides in provinciis ipsi non cogno-stebant, sed judices dabant qui cognoscerent, I. 8. D. de Osio praesis. I. 3. D. de Tutor G euror aris. I. a. C. de Pedaneis inae

230쪽

An LipstuM I. UAgsTIONuM CALLISTRAYI. 3elibuti tanquam alienum essct a dignitate magistratus privatis ne-κotiis iudicandis distringi , & occupari r Magistratus igitur da-hant iudices, quos & pro imperio vetabant iudicare, & cogebant pronunciare L iuicium x 8. D. eod. de qua re L 74.MB.t. Et cum iudicem dare vellent, debebant litigantes in judicem consentire. M. I ullius pro CDentio cap. 43. Neminem voluerunt majores no stri non modo de existimatione cujusquam, sed ne pecuniaria quidem de re minima judicem esse , n s qui inter a Persarios reo nisu. eoque Servius resipicere videtur ad GIogam 3. Viigi I. v. s 3. Nee quemquam fugio, id es, consentio ad eum judicem, quem tu eIeis. Et Papin. in I. Ex consenserit D. de Appellat. R Callistratus in B. I. 4n a Finge, Ac ior petierat a magistratu iudicem, puta Tillum n minatum , reus autem in eum judicem non consenserat, aut eum iudicem datum esse ignorabat, ait Callistratus, ex rescripto quidem Adriani id iniqui exempli esse, ut magistratus det judicem, quem altera pars petierit, id est actor vel reus, nam haud dubie sibi amicum petere videtur , & ita fieret,ut propter amicitiam judex datus parum sincere judicaret. Symmachus I O. V. 72.

Fit enim saepe ut judicii severitatemfrangat asctio. Nec nus

eleganter Synelius I 47. δεινδε κλέψαι τυυQuamvis autem magistratus ad petitionem partis alterius judi- dare non possint , tamen Princeps, qui celsior est omnI m aistratu, dare poterit , si is petatur iudex cuius verecundiae e serendum id esse, putet . Verecundiae, id est reverentiae Ibi patronus Io. D. de Donationibus. Vel existimationi I. Filius I s. D.

de Conditionibus insitutionum. Ad Leg. x. D. de In Atem jurando. CALLISTRANSLib. I. Quaestionum. In instrumentis, quae quis non exhibet, actori permittitur in δε-

tem jurare, quanti fua interes ea proferri r ut tanti tondemnetur reus. idque etiam Divus commodus rescripsit. Iusiurandum in litem est, quod iudex defert adyersus eum,qui dolo malo rem petitam non exhibet, vel non restituit, in eoque A a pu

SEARCH

MENU NAVIGATION