Opus de prisco et sacro instituto

131쪽

LIBER

iussit:qui minime populo placuisset. Cu aute rex & uniuers uehementer indignarenter: Surrexit & rogando impetrauit ut paterentur se dicere.Ital silentio fusto docuit unu ex his cia esse rectam caeteros alie na recitauisso oricre aute iudicantes: no surta sed scripta probare: Admirate populo de rege dubitante fretus memoric certis armariis imfinita uolumina eduxiti& ea cu recitatis conserendo coegit iros fur,tos de se confiteri:Ital rex iussit cu his agi furti:condenatosq; cu ignominia dimisit. Aristophanem uero amplissimis muneribus ornauit: de supra bibliothecam constituit.In sequctibus annis a Macedonia Zoilus qui adoptauit cognomen: ut Homcromastrix uocitarctur Alcinndriam uenit: suam scripta contra Iliadcm N Odis scam comparata rein si recitauit.Ptolomeus uero cu animaduertisset poctas parentem Philologici omnis ducem absente uexari S cuius a cuistis gentibus susciperentur scripta:ab eo uitupcrari indignatus nullum dedit ei respo sum: Zoilus autem cu diutius in regno fuissetiinopia pressus: sumisit ad rcum postulans ut aliquid sibi tribuerctur: Rex uero respondis ledicitur Homerii qui antc annos mille decessisset aevo perpetuo multa milia hominu pascere: ita de re qui meliori inunio se profitcres': nomodo unu :sed etiam plures alere polle: dc ad summu mors esusve Parricidii damnati uarie memorat . Alii cum scripserunt a Philadelphocliam in crucem fixum. Onulli autem ei lapitis ine coniceios . Alii Smyrne uiuuin Pyram esse coiectum. quos utrum ei acciderit me renti digna constitit pena. No enim aliter uides promereri: qui citatem:quos responsum quid senserint latitantes no potest coram iudicari, o ucro Caesarnet alienis iudicibus mutatis interposito nomine meo id prosero corpus neq; ullius cogitata uituperans institui ex eo me approbare: sia omnibus sciiptoribus infinitas gratias ago: quod egregiis ingenios solertiis ex aeuo collocatis abundantes aliis alio ge ncrc copias praepararunt: Vnde nos uti sontibus haurientes aqua de ad propria proposita traducentcs facundiores de expcditiones habem' ad scribendu facultates: talibust fidentes auctoribus audemus in stitutiones nouas comparariagitur tales ingressias eos qui ad propisti mei rationes animaduerti pparatos inde sumendo progredi caei.

CFinis Septimi Iibri.

132쪽

OCTAVUS Mi AXIMUM QUIDEM EST MVNVs

quod deus ipse optimus:aetemus: niu exordiu fini :m dux ac rector Sc parens:qui mortalibus ipss ratione prae i. iat:cosq; quadam pficiens similitudine: dioino suo musenere dono sicut ipse est per mone naturae: propriossfulgore: orbis iste uisibilis in mente ipsius: ab aeuo praefixus demu peractus uno principio ad superioris orbis instar m cretur atq; rugatur. Sumu im pontificem qui Christi regis sumi:moderatur imperiti: siepost im Romanos rex ac Impertoriorbis etiam moderatur habenas. Siquide rex ipse: cui sceptra moraliutumcrandat iura deus indulsit: ut ait Homcrutabrtunam quidem a deo petendam csse: a se aute ipso iapicntiam sumcndam: ut Ciceroni placuitaexcogitare covcnit se maxima inter mortales omnia fortunam nactum esse: proinde ea omnia

praestare debere : quae sui muneris sunComnii studio niti: ut uirtute plenamq; sapientia assequatur: ut dignitate a deo accepta: sanctissime ac iustissime fiangatur.Est enim sapientia diu inas e humanarus Hen

tiarquae cognitionem contemplatur causas Cuiuscui rei . Ex qua qdεfit: ut Patritio placuit: ut diuina imitet .Hcimana autem omnia inseriora virtuae omnium esse ducat . Nempe ut Socrates asserebat uirtu/tem & ueritate ide esse . Hinc Epimenidis poetae in Cretenses: qui eos mendaces nuncupat Mentiebantur enim ut alios fallerent . Ne Irus Ithacensis apud Homerum mendacia praemeditabatur. Sed Pomponius Atticus magnam ueritatis gloriam nactus extitit:adeo ut eius comites no sine seueritate Ment: neq; grauitas sine facilitate. Sie & Cornelius Nepos ex innata ueritate ut nemini suspectus esset. Proinde

Cieeronis N Salustii amicitia usus est: quavis illi mutuis simultati

certarent . Hinc Isecrates reges moneri ut uirtutem ante omnia colat:

ut cuncti pereipiant ignorato potius regi q alteri iurato fidem adhibedam esse . Ignaui quidem hominis est mentiri: dc eius qui ues alios decipere uulnuel qui opinione magis sequis ' ueritate Unde Herodot' disseruiust turpissimu fuit apud Persas metiri Et Aemilian'poeta:ueritate mis dc memoriς filia esse dicit Sic & uultu etia inedis:quasi in cit' metis sermo:ut inqtCicero:& Aristoteles: dc hoc ex meritio metaces lucrari ut iplades euolt diceti no credas Hinc Sertori' illa sim cita relligiola medacia:ut Plutarchus:& Laerti' autores sunt. Chi

133쪽

LIBER

deus ipse in barathrum deducit Hinc Naso:Vesule Ixion εἱ se sequbturm hi R' Rotae naturam ait Aeschillus poeta: simplicem esse oportet: vetitatisq; gloriae studiosum oc iustum:oc qui bonus es. : u uideri

malinta qui no assentatoribus aures praebcti qui magis regnu euertutu hostes:ut Curtio placuit Et ut Democritus inquit:. manare a timore nullam beniuolentiam praese serens adulati Vnde Agesilaus rex: nosecus aspernandos insectandos ciue disserebatiui Plutarchus memi niC u propriae uitae insidiatores. Et Cato hos semper odio summo prosecutus est.Hinc Isocrates nullam principibus petam adulatore per niciosiorem esse moneti ut illis optemperinqui eum monere audent: α placide obiurgare Hinc Antigonus rex: Lamioaut Cita Zenoni stoico litterasdedit, osortunae gloriae magnitudine uitam tuam me anteire existimo Disciplinae uero sepientia:& perfecta quadam scelicitate longe praestantioreproinde ut ad me uenias oro: ut tuo cosilio uti ualeam: ut quo me discipulu habeas Nam qui regem edocet: uni uersum etiam populum instituit Hinc Alexander Mammeae Roma/nch: Oe ut Herodianus disseruit:& plerim alti: cp adeo fertur in uises habuisse adulatores omnes: ut siquis salutasset abiectius aut adalantius: inflexissetq; capvuprotinus cum couitio submoueret hominer' si dignitas aut magistratus quepiam a cossitio uindicasseChunc vultus austeritate obiurgabat Sic Alexandro Magno adulatus est Apel/Ies: ut Plutarchus meminit: pingens cum fulmen manu torquentem. Et ut Tranquillus memorat: auius Apollinistis e gaudebat: eodem pertinent immanes colossi: quos olim imperatoribus erigebat: supra modum humanae magnitudinis Sed ut Arius/Plutarchus: Herodotusq; docent: principes illos imitandos:qui iustitia continentiaeuirtute illustrati fuere: ut Alexandrum in cognoscendis causis: alteram aurem manu opposita claudente: ut illam alteri praeberet Aut Datia malum Punicum tenentem: aut Scipionem sponsam iuuerit intactae restituentem auro quod osserebatur spreto. De Socrates: iuuene illa redarguit adulantem mendax inquienslest hic adolescens:& artificioso sermone mentitutaut Laertius comemorat Hinc Dioplucensis multo prius adulatores peccare censet: ' falsos testes: quandoquidem illi blandite collaudant corrumpunt: hi autem iudicem tantumodo decipiuncino autem corrumpunt Vnde Herodotus: Timagoram adula torem Dinuab Atheniensibus morte mulctatumne unius ciuis mob

134쪽

OCTAVVS

Iissimis blanditiis & Persica corruptione:totam riuitate Insceret. PIutarchus contra Athenienses dissseruit: st, eos e lege adulatores capitali supplicio assiciebatur: nam in Demetriu regem ita scripsere . Quod/cunt rex Demetrius iubet: id apud deu sanctu & apud mortales iostum est Hinc maior ille Asticanus:ut Plutarchus autor est: st, cum Hysipani regem cum nucupassent:dixitimaximia sibi nomen impera toris esse:quo se milites sui appellarenti re u nomen quod apud alias gentes summu esseti Romanis intollerabile uideri.Non sie Vitellius:

ut Traquillus disseruiti pater Vitelli Gesaris qui Barbarico more Caesare adorauicquod Caesar iniquo animo tulit Pic rutius Marcus Amtonius:ut Tranquillus meminit Plutarchus cu aliquando Lupercalia exercreencoronam lauream Caesari imponere uoluit: eam abnega/uit:& Ioui reserendam: illum regem non aure se coronandu esse ostendit.Sic Tyberius Gesanui Suetonius comemorat: cu a quopiam d minus nucuparetur: eu monuicine amplius dominu ipm appellaret.

Non se Sardanapalus:ut Dionisus Syracusanus: ut Iustinus dc HOrodotus comemoranti Nam Dionisius per iniuriam ac uiolcntiam plerat agens: omnia sibi licere arbitrabatur . Alter qui in grege scortoae latitans per desidiam ac turpitudincm se regem esse obliuisccbas . Si quidem clementiae rex inniti debet . Hinc Plancus apud Ciceronem: crudelitas quidem error est:magis ct culpaesi e enim homines temere credendo in grauem incidunt culpam Dissicile tamen factu est: mora talem reperimqui grauitatemiscueritat et uitae cu facilitate ac comitate seruare quiret Siquidem siquis utrunt assequeretur: hunc diceromus:ut philosophi edixercidiuinam illam harmoniam adeptum esse: qua deum mundi molem gubernare putamus: cuius uis ac maiestas arte ac ratione fulcitur.Nec illud Sophocleu incurrantissitata persu, so praeuia est ad scelus Sic ille tauus Nero:ut Suetonius meminit: dira saeuitate:tantu delatoribus detulicut sal se etiam quae deserebantur pro liquidis ac compertis reciperet: ae mox grauissime faenissimel ul/cisceretur.Hine illud Domitiani Cesaris: ut Tranquillus memorat: miseram esse principum conditionem: quibus de coluratione coperta non crederetur nisi occisis Et de Caligula Cesare meminit: se ideo dolatoribus aures no adhibemquod nihil unu admisisset: curcuri inui/sus esse posset Sed Laertius: Solonis uoce extollit: qui dicere solebat

in maximis rebus administrassis difficillimu factu esse cibus placere

135쪽

LIBER

pollicite ut Tranquillus disseruit de Vitellio Cesare: cuius anisum

tanta torpedo irrepserat:ut si principem tu esse epeti no meminissent ipse plane oblitus fuisset.Hinc illa Tragici sententiaemelius est scmel ruere ' semper pendere, Hinc Domitianus: Tranquil lo autore: qui delatores uanos no cohercet: ultro eos ad nequitiam impellit. Vnde I s crates:delatores ta caluntatores comprimendos esse censuit: ut eam in se ipsis ultionem formida Equam in alios innocentes meditarens

Hinc Apelles ille pictor egregius:ob tabulam illa depictam: Luciano

automin carcerem a caluntatoribus coniectus extitit Nam uir quidam solio sedebat:auriculis erectis: quales Midam regem habuisse comemoranti. 5c alia ibi depicta Nam aderat qu da mulier moesta admoduobsitaq; pannis: rubor et perfusia: cu applicuisset post se matrona gra vem ac scueram uinolcm se esse ostendens: quae caluniat cal unias uanas fuisse ostendit. Virtutis maximu principiu ueritatem diligen/ter tueri: Pindarus sicuti inquit:.Hinc illud adagiumendaccm memorem esse oportet . Hinc Lucius Vitruvius nobili graecos ec ampla ci uitate Ephesi lex uetusta diciis a maiori dura Gditione sed iure esseno iniquo constituta Nam architectus cu publicum opus curandum recipit pollicetur quanto sumptui adsit futurum tradita estimatione magistratui bona eius obligantur donec opus sit perscctum: Absoluto aurem cum ad dictum impensa respondet decretis 5c honoribus orna/tur . Item si non amplius quam quarta in opere consemitur ad estimationem est adiicienda de publico praestatur: neq; ulla pena tenetur: cu uero amplius qua quarta in ope cosumid ex eius bonis ad perficiendii pecunia exigit . Vtina dii imortales fecissent qd ea lex etia populo Romano no modo publicis: sed etia priuatis editiciis essct constituta. Nai no sine pena grassarens imperiti:sed qui suma doctrinas i subtilitate esset prudeles sine dubitati, *fiteret disciplinas, Et Plutarchus de Demetrio: cus inus criminadi cupiditate anim': du oia suspectatiscere uultialiud ex alio cosudin& ut Diogenes disseruitietui placere studeat rex: ut Bias aiebatista id grauistriscuerela satine nimia d/da indulgetia ac facilitate mollis lenistati in stas esse uideat .Sic il/los plectedos qui ctaculu magistratus probris ac couitiis incessunt: ut eos inuis, populo reddat Hi commedi:ut inat Patriti' ne cos uenena ali asos inficiacut occasione nacti in magistrat' sevire audeant: uel salte iaspiciendu: an nocere si uellet nequeat. Vt illud Augusti ad

136쪽

OCTAVVS

Tybriu:ut Ttranquillus memoranno indagari oportet quemqui de

me male loquat :satis est si hoc ha mus:l nobis nocere no postit. Et de Tyberio: in libera ciuitate libera mente ac lingua essc oportere . Et de Nero ne etiam Tinquillus:& de Vespasiano disseruit:q, in se dicta aequo animo pertulere. Unde Demetriu:Cindicum in itinere obuium neq; assurgeic nel sc sialutare dignante oblatrantequsatis habuit cane appellare.Et de I ito Caesare meminiticu duo patritii genetis iuuenes couietos in affictione imperii:monuit ut desisterenticos edocens:imperia no nisi diuino fato dari.Sic de Iulio Cesiare memorat: in Calvu poctam:q, post famosa Tigrimata in eu coiecta:& in Memiu: qui acerri mas in Caesare scripserat orationes: altem ab exilio ultro reuocauit: ab teri in petitione consulatus sumagator extitit: monens eos ne perseuerarent.Vnde illud Ciceronis: sapientis quide uiri ossiciu esse: nequid stulte contra principes ac potentes dicat aut faciat Extollite Darius:ut Curtius meminit Plutarchusq;: P cu miles in Alexandru materictis obstreperet: ego inquillae nutrio ut pugnes no aut ut Alexandru coinuiciis incessas.Vnde Laerti'de Zenone:P cu criminaret ξ φ in se maledictu grauiori animo serret: ait si maledicta aequo animo tulero: ne laudes qde censea.Et Plutarchus de Phocione: pcepisset Demosthenem: in Alexandru rege grauiter malcdictis inuehi Nesilinquiti domens saeuu leone stimulare:& iuuenciquem gloria dc impandi cupido

inccnditi in patria prouocare:nc inccndiu maximia: in hac opulentissi/ma urbem:tua temeritate confles: Quis eni o cives audire potest cum:

qui per imprudcntia se dc alios perditu ire pergit inc Plutarchus de Pericle uiro clarissimo:& diuus etia Basilius: nam cu quida Pericle insem: probris cita incestaret: is aut spreuit ec toto fere die sustinuae proinde uespi iam discedente ac maledicendo sessum:uocato famulo cu Iuminc prosccutus est Rursus quide Euclidi Megaresi: animo coestat' morte se iurauit illatu ilic uero contra:se patienter latum iurauinplacatuq:& es quavis infesto se cociliatus iri . Qua ob re Basilius inquit:

ualde quide ad nos excitandos rescit: ut talia uiros iram cohibentiunostram subcant memoriam:nem mi tragoedis omnino dicenti: ira manus inimicitias armabinuem irasci nullo modo tutius esset:quod si fieri nequiuratione aut saltem ira moderandaenec longius efferre pmitted Hinc Laertius:de Socrate:& diuus etia Basilius: quilo qui iam Socratis facie cecidissen.hic aut minime comotus furente desaccati α

137쪽

LIBER

Iram ingurgitari ex quo eu totu ex plagis tumidu ac contusum res didicubi uero ille edendo destitit: nihil aliud Socrates peregisse perhi turnil fronti propriae inscripsisscitatis egit: ueluti statuae cuidam a

toris nomcidc eo modo ultus cxtitit: quae omnia profecto nostris con/gruentia uidentur: ac magnopere imitanda censerem: Nam Socratis

hoc sermanu est illi diuino praxcpto:', maxillam uerberanti alteram

praebere iubet.Illud uero Periclis uel Euclitis simile: illi g, persequen/tes sustinere:ac mansucte illo' iras tollerare: dc inimicis etia bona praecari: neu execrari deceat: ec talibus instructissimunitus excplis: hoe arduu praeceptu documentui patientiae obseruare posse: no omnino

dissidat . Hinc diuus ille Ovilius: patellinquitiatietia uirtus ec uiartas cius ac largitas de unius quidem nominis sonte proficiscitur: sed exundantibus uenis per multa glorias itincra dissunditur: nec prius perficere quicci nequit in mortallu actionibus: ad gloriam i in sti dei sit perficienda: nisi finis suscipiat robur.Patientia ina est quae deo mortales seruat dc comendat:ipse illa inquam est quς linguam stenaci perat iram:metis gubernatrix: pacisi custos extitaedisciplinae mi/mdtra: libidinis impetu fiangititimoris uitia comprimit: simultatis extinguit incendiu:de diuitu potentiam cohereettiresiucti inopia: tuet in uirginibus pudicitiam: mulierus castitatem amplestitur . Illa inqin prosperis humanitatem edoc in aduersis fortitudinem: contra in/iurias ac contumelias mites:edocet delinquetibus cito ignoscere: si imdelinquas:diu dc multum rogare:humani generis hostis arma expug/nat: hostiu* perfidiam tollerat: tormentatexilia martyrias perficit. Ipsa est inqua illa quae incrementa spei similiter prouehit: ipsa mort lium dirigit actus: ut apprehensa diuinam Christi relligionem: dum per eius tolIerantiam gradimur: ipse inquam efficit ut perseueremus dei opi max filii: dum patris patientiam imitamur . Et si prisci a uora relligione deuiantes patientiae documeta obseruare. Hinc Cleantis in philosophum maledicta Athenienses grauiter ulciscebantur: Cleantes indulgendu et cxclamabat: asserens iniquum omnino esse HercuγIem: Liberumi patrem a poetis illudi: nec aliqua iracundia permoveri:se aute leui maledicto indignaraequa quide uoce coplcxus est furor. Et Systheus poeta mone redditus optime:Magnesi Daphitam grammaticum cociuem suum cruci aflixerunt: in Thorace monte urbi finitimo: l uersibus suis reges meledictis ac probris lacesseret: dc praecia

138쪽

OCTAVVS

pue Lysimachum quem uehementer formidabant: ne eiusmodi HIOria percitus: iram in eos euomeret: quae quidcm res multis aliis excmplo extitit: ut ec famosis uersibus abstinerent: & linguae petulantiam

cohercerent . Transiuit siquid in prouerbium: quo quidcm dico batur Caue a Thorace . Hinc Demosthenis in Philippum scripta causam praebuerunt: ut summus ille orator ad supplicium posceretur. Et illa Ciceronis in Antonium: exitio autori seo fucrunt. Sapienter igii

Prothagoras dicere solebat: potentium iram ac tumentem indignationem no esse irritandam . Nocent etiam inluniatores plurimum optismis ac doctissimis uiris: quorum uitam carpunt: bene dicta depra/uant: dc honesta laudis praemia auferunt: ac posteritatis memoriam nonunu danant. Sic Neuius poeta a Romanis in carcerem coniectus

ob in proceres ac principes urbis maledicta: Aret u dc Leonte fabulam edidit: suam petulantiam fassus est: dc probra omnia quibus multos leserandeleuit ac deuouit cecinit. Sic Diotinus stoicus in Epicuro: Laertio autorciqnquaginta turpes ac impudicas epistolas: salso nola:quasi ab Epicuro editas inedit.Siquide ut Isecratis est sententia:ciuitatestane ora principu Boae uita emulans: ec uti ex unius ciuis uirtute sis licitas ad cum selum manat: qui cum uirtute degit: sic mesus ex principis excplo scilicitas in coplures dissundit. Maxima ina pars ciuiliuinstitutionu:ut Patritio placuit:in principu motita cernit . Na sicuti lex civitatis est forma:sie princeps uitae exemplar esse perhibet .Namplemq; dc uitiosa exempla:in bonu deflecti:ut Oii Caesaris industria: ec animi sublimitamqua ille male pstitit ambitione probris impendet patriae comodis: Elementia qua ille simulauit ad parandat fulciendas tyranidem.Pius ex animo adhibebit ad cocilianca ciuiu suos beniuolentiam. Quin exempla improba nonunct magis accendui ad uirtute q optima. Quem cni no auocet ab avaritia Titi Vespasiani ucctigal elotio collectum ec saedissimo facto per edictu: lucti bonus cst odor in

re quali tinam ex utina uectigal exigebat: ut Tranquillus . Et ex cranda Neronis vox:ut Suetonius disseruit: qua solci mandare magi

stratus:scis mihi sit opus:& cura nequis quid habeat Quis satis laudarit Macedonu Philippi regis ciuilem prudentiam:quisitas iussit esseeu: a quo Ela submonitus est: q, pallio subducto in genu paru decore coseder ut Plutarchus meminit Hinc C fares illi Romanos principes Theodosius dc Arcadius dc Honori'Iedixere:sies modeste nescius

139쪽

LIBER

& pudoris Ignarus:improbo petulantiq; maledusto nomina nostra crediderat lacessendaeae temulentia turbulatoriobtrectator tempoN nros lacrit: eu poenς uolum' subiugari: nem duae aliqd neq; asperia sustinere: quonia si ex leuitate id processit contenendu est:si ab iniuria remittendu. Unde integris olb' dc ad nostra stientia reserans: ut ex psonis hominu dicta pensemus:& utru ptermitti an exquiri debeat pcenis mus. Vnde modestinus iurecosultus:hoc in crimelinquies a iudici no in occone ob principalis maicstatis uel uenerationem habendu est sed in ueritate rei iudicate.Na dc psona speetada est an potuerit facere an aut qd fecerit:& an cogitavcrit: dc an sine metis fuerit: nec lubriculinguae ad poena secile trahendu est : quaileni temerarii digni poenas nitim ut insinis illis parcedu est.Siquide animi affectiones:qui rei' praesunt expcllcre exquirite quid enim inqua libido ipse appctitus uehemens:& cotra ratione recitatus:uel cupiditas quaeda cffi nata:quae ubicul dominat : ut Xenophon in Socrate disseruiCadeo uirtutis ora

perimit: ut nullum locum:nulluue praesidium: sanctissime etiam in/n cntiae esse permittat: ut Crassus orator ille dissertissimus dixit: de improbos probaci probos aute improbat Sapienter Diogenes Cyniacus dicere solebat: cupiditatem arcem esse omniu malos . Cupiditati subiectae sunt species indigentialiratiracudia excandescentiat odium de*dcriu:Jc amor eiusmodi libido siue cupiditas: de nomine eni hoc loco no laboro:utrunt inprobandicendi ac sentiendi fiammus orator MarcusTullius: herenda est antea passim diffundatuCdc animu parte inuadat.Effrenatus siquidem cupiditate animus:no Scile uirtutis ac rationis habenis regis': adue sat enim honesti: ac salutares monitus: ut ait Plato:& uelut in semis equus: calcibus morsibusqi insul/tat:& sestarem excutit ali exturbat.Vt illius Ciceronis essestus:& sonioris Catonis:atq; Euxithei:qui Aristomes: Plutarchus meminit: ω miliaris fuit:hi enim mordebant saepe dicitis:incipientcslatq; remordetes ueniam simul dc gratiam ipa occasio praebcbat. Vt Demostheni: qui cum iis: qui ut sur male audierat lucubrationes nocturnas seri/psisset: paulo Wtulantius irrideret: respondit cxcipiens: scio metobi molestum es te: qui noctu lucernam accendam . Idem ad Demea dem exclamantem Demosthenes me corrigere vult: nempe sus Minervam At italinquit Minerua priori anno in adulterio dcprensi est

Et Plutarchus: illud Seneti ad ciues suos: cxprobrabant ei st Impera

140쪽

tor exercitus ab hostibus esset uersus in suetam: at uobisciam i inquit lepidissima capita aufugi . Siquidom indigentia: prima cupiditatis species esse perhibetur: dc per hanc Plato auiditatemt auaritiamq: inintelligit . Hinc Stoici: ut Laertius disseruit: magnam indigentiam na sci non ex inopia magna: scd ex magna copia: multis enim eget: qui multa postidci . Proinde minus habendum est: ut minus desit. Cato: ut Plutarchus meminit: se multis egere satcbatur: sed tamen cupere

nihil affitinabat.Asserebat mi: siquid est quo utor: si no est: ego sum cui per me ire uti liccat . Hinc idem Cato disseruit: lusus dc auaritia

duae pines sunt: quae ola magna euertunt impctia . Hinc ille Aci cusrex Lydiae: Hcrodoto autore: Nam cu imponeret crobra ac grauia tri buta populo: noemimo tri res Iera inter se Jata: subito omniti cocursu: illii cu omni familia trucidariit:& regia incensa:cius cadauer unco train Pactolu flumen demerscruti ut auriseras aquas semp potarct. Si dc Marcus Crassus: Plutarcho autore ae Appiano: a Parthis eo deuictoecapite exciso:ut aurum imbi rei qui auru sitisset exprobrabat. Sie dc Mitridatis: Aquilo duce capto auru in os infudit: ut Appianus disseruit.Hinc Iugurtham Romanos: ut Crispus mcminitiremp.Romanam uenalcm csse dixit: oc mature perituram: si parem emptorcm repetierat . Hinc Gnci Pompei patris auaritiae: ut Plutarchus memi intrILRhetis interimptus extitit. Siquidcm ut Seuerinus edocuit: improbus esseruis est: si quantas rapidistinquies ratibus incitus pontus uersat harenas: At quot stelli seris edita noestibus coelo sydcra sul/gent tantas fundat op :nec retrahat manu: pleno copia cornu: Humanuis miseras haud ideo genus oesset scre quaerelas At qui nec opes in platam restringcre auaritiam quaerunt Hevior ignibus Aethne: sertiens amor ardet habendi. Auaritiae nihil satis est : quamuis fluente dides auri gurgite: non expicturas cogat auarus opo: onerem: baccis colla rubii littoris: rural centeno scindat opima boue. Nam cura mordax deserit superstirem: nouerca est adunca tinacitas Hinc Gno Demosthencs inquicnst Athenis cum qui necessaria funeribus uenditabat damnauit: cum probassct eum magnum lucrum op tasse: quod contingere ei sine multorum morte non posse . Et id

alibi: Auaritia est uehcmentissima humani generis pestis: cupidiotati nihil satis est: N parum quicquid de*derio: q, non ex inepta sed uitio natae: no finis erit cupiditatis stil gradus. Hine Satyricus