Opus de prisco et sacro instituto

241쪽

.LIBER

Orpheus: Ante deos inquit omnes productus amor ab absolutissimo iuniuersi principio eanitur. Et diuinus rex inquis utria domini coeli

firmati sunα5c spiritu oris eius:quem amorem nuncupat: nem e

prodisse uirtutem . Quid enim inq ucra pace dulcius quid consensu luauius quid ad omnia eonficienda pr stanti quid deni in hu/mana societate keliei Natura enim socialis homo cu sit: inclinat ad pacem:hae deus optimus praecipit:ratio suadeniustitia petitimal rumi moles enitiexpostulati Hinc diuinus ille Ariopagita: ad μυmulinquietid dicendii:φ ipius per se pacis:& uniuersae particularis it .la est omnia quae adinvicem temperat atq; comiscet:iuxta inconfusam ipsopi unionem: r quam absq; diuisione ulla:distantiacp eoiunctatin regra nihilominus in sua quaeq; specie durant: nihil aduersatione: ad, mixtione turbata neq; quicu coninederatricis ipius diligentiae ae pumtatis offendentia:unam igitur quandam ac simplicem pacificae columctionis intueamur naturam: sibi di cis atq; inuicem cuncta iungentem scrvantemqcomnia in confuso cotinendo ea mera di comina: per qualiquiens diuini spiritus suimet intelliginis inserti: his quo*quae in/telligunt eoiunguntur: rursus ad incognita scandunCoey quae meti supereminent colunctioncm Enimuero persecta illa:& euncta perficiens pax: mere atq; impermixte per singulatroprietatis custos atq; scetiatrix est: pacificis prudentiis suis omnia seditione dc confusione uera:N ad se ipa di ad inuicem seruans: cunctam stabili N eonstanti uirtute ad propriam ipsos pacem:& imobilem constantiam figens.Nempe enim si quae mouentur omnia non seriari ocim; torpere: sed operari semper pro eos motu cupiunCid prosecto diuinae omni u pacis des, derium est quae omnia in se ipis ne possint cadere seruaCN cunctos proe prictatem ac mobilem uitam neue decidat: ne dimoueatur eustodit. Dumi mouentur ad se ipsam pacem seruantia: ec eode modo se semphabentia:quae sui sunt muneris peragunt . Christianam illam inqua pacem amplectitCprofunditespclementiam:per quam discimus no estra bellare:neq; nobiseu nccp adinvice: nem aduersus illos diuinos spiritus: sed eum ipis potius diuina pro uiribus agimus: iuxta Iesus prudentiam:qui omnia in omnibus operatur: faciti pacem: a seculo prae destinatam:& nos sibi in spiritu recociliat: N per se ipi quot conciliat

patri . Haec inquam pax beniuolentia paritiquς regi siprcsidibus perneecssaria: non sicuti Mosini Asiae populi: ut Arius disseruit: qui

242쪽

QVINTVSDECIMUS

beniuolentia spreta: cesa omni regia sobole: reges suffragio cligebantec eos in uinculis id custodia arctis lima obseruabat: si quicpia prater cos e uoluntatem egissent: uel minus diligcnter impcrado dcliquissent: inedia ac fame plecterentur . At magnus Alexander huius modi facinoris grauissimas exegit poenas: Et ut Plutarchus mcmoraci graue sis it Lucullo: in bello: quod iam contra Mitridatcm dc d igranem rcgcs afficcrat a militibus f rnuoc Pompeium succcssorem suscipi uel acoersiri potius consipiratione:quasi ille ad uictoriam a se partam accedocet ambitiose admodu aduocatus a militibus Siquidem: ut Plato nacmis nitidissicillimia est hominibus imperare:quos pros cra fortuna extol

lit: sed facile iis qui aduersis casibus deprimeretur . Siquidem uictoria praedat elati: luxu: libidiniqi dediti disciplinam militare detrectabat: Nam Domitius & Enobarbus: ut Appianus meminicita plerit scrip/tores: Pompeiu:reym Agamennone per ludibriu uocabat: oc Aseanisus illum detrectare bellum quo diutius impcraret: quo Fractum est: ut illa Pharsalica ingetissima cladcs cumerit . Sic dc Brutus militibus suis praeliu poscentibus: contra uoluntatem nostramlinquiti Pompei magni instar compellimur militum imperio magis q nostro arbitrio pugnaturi Sic Arcadiae urbes a ciuibus desertae: oc ad uastas sol tradi. ncs peruenere: ub ciuita in crab maliuolentiam: dc regum saeuitiam . Et ut Plutarchus memorat:Clearchus rex Lace doemonios edisserebat:

oportere milites in re tallica imperatores suos: magis q hostes timere. Et Ptolomeus qui Cyrenaicis primus imperauit; in regnu Acgypti eum accinctus:omnia parricidiis dc saeuitia miscuit: Alexandria urbe opulentissima ad solitudinem redegit: ut peregrinos ad ipsam incolendam expostularet: Romaniq; im obiurgauerCut a tanta saeuitia disecederet:aliter Romana expectaret arma ea decere regem agem.Quae iusta at aequa essent:imperaturuleum ac uicturia: cu non ex arbitrio

sed Romanis legibus regnaret Sic Harpalis inclementia in Phoceam Asiae urbem nam uniuersus populus classe aduectus: in Lucania pars

desedit: Veliamq; uriam condidi Caltera Massiliam statuit. ippe beniuolentia est: qua dc sola uirtute mortales conciliantur . Siquide est naturale: ut hii a quibus recte gubernantur diligantur Tamen Xenophontis extat sententia: ingrati simu omniu animaliv. in rectore seu

homine csse . Quandoquidcm nultu aliud animal insidiosum est ei taquo alitur: et fructus abnegat, Qua de re Isocrates ait ex mortalibus

243쪽

LIBER

reges suos auguste colere q Persas. Sic de Alexandrum uicto Dario uenerauere: Iouisl filium nuncuparunt: Macedones praeclariss mi imperium eius detrectabant: ob diuinos honores . Vnde in Melleagru sui in eum: ut Plutarchus meminit: liberius in coena obloquebaturrubridens inquit/Alexander: inuidus homo sui ipsius tormentu in . Sed Demcades orator: Atheniensibus nolentibus diuinos honores Alexandro decernere: exclamans ait: uidete dum coelum Alexandro negatis: rerram es uestram tradatis . Sed Gellius meminit: s, poetae Iouis filios plerosq; nuncuparunt qui fortitudine ac prudentia excellerent: ut Herculem/Aeaeum Minoa Sarpedona: ferocissimcs aurem dc immanes: dg quasi omni humanitate expertes: tanct e mari genitos Neptuni filios edixere: ut Cyclopa circiona ι Lestrigonat . Hi ne Achel: ut Plutarchus memorat: cum bellum contra Meramos dccer crent duce Philopomene: scientia rei militaris: & omni uirtute cla ris limo: cum suos fugientcs in praelium reuocat: prolapso equo: in subicctam praecipitatur Bucam: ab hostibus capitur: tanta ducis maiestatare comoti a sanguine abstinuere . Nam prisci reges: ut sacerdotes uenerabantur: ec sacris ac ceremoniis initiati erant: eorumq; hos

pitio illa uana ae superstitiosa sacrificia fictant. Hinc Romani: ut Liuius meminit: q, regibus carerent: praesectum sacrorum regem uocabant: ne regium hospitium in eorum sacris deesset . Nee prisci inui deridum censuere: φ rcges aliquibus arcaniora quaedam atq; altiora concilia comitont: Et ut memorat Laertius de Chilone: uno ex scin

rem sapientibus Graeciae: ipsum dicere solitum: nihil difficilius csse qs reta credita tacito silentio recitare: tum etiam 2 eadem plurimis comissa aliena culpa quandoq; produntur: ec cum quoq; suspectum reddiant: qui tacuit: ut Patritius comemorat . Hinc comicus ille Philip Pid : Nam cum propter morum grauitatem: de uitae integritatem et Ly simacho regi gratissimus esset: roganti eum quandoq;: ut aliquida ic Peteret: respondisse perhibetur: nil aliud orex abs te exposco nisi uc nihil secretorum tuorum mihi credas . Vnde Appianus m orat: q, NXtus Pompeius: Theodos libertum miserabiliter peremit: ueritis S dii taxatane comissa ei secreta alicui panderct.Hinc Lucillius uetus animus Satyrustille timedus erit semp: semperi uerendus: Que sicis sci m tuas omnes macula'; nota',Et ut inquit Curtius: Persae arcanarzzia mira celebrant fide: no metus no spes Hicere potest quo prodane

244쪽

QVINTVS DECIMUS

multa . Vnde Trogus de Hyspanis priscis quos saepe tormentis Im' mortuos pro silentio rerum creditarum: qui torquebantur nec propa

Iarent . Hinc poetae fabulantur: de Tantalo quem sitientem in medio aquarum faciunt: N impendentia ori suo poma neutiq; attingentem. Apud insitos etiam hac poena danatus: l credita deos secreta uulgauerit.Vnde poeta: Damnauit miserum sarrula lingua senem . Siquis dem ne* inuidendum censere ueteres illis φ dubiis in rebus: qui 1 perio magistratui praesunt 1 consulunt . Fit enim plerunt: ut hi si cunda quael scelicitati suae tribuant : aduersa autem conciliis eorum quos rebus serendis adhibenti deputanti. Hinc Plutarchus: eum res Alcibiadis praeclaras tamen: qui Atheniensium omniu gloria: ac rerum gestas excelluit: Si temperatior moderatiori extitissct: nam hune in coelum usq; Iaudibus extulerunt: trophaeis triumphis muneribusq; expleuerunt: εc qualis in eum fortuna erat: talis etiam ciuia aura prosequebatur . Sed improspere gesta non sortunae: sed illius culpae imputarent: in exilium exactus: reuocatus quandoq;: de fortuna aduersia: iniquot fato oblocutus: in obtrectatorcs nihil protulit: ne

Dulnera quidem quae nodum cicatrices obduxerant: recrudescerent .

Sed illud Diogenis ad Aristippum: ut Laertius meminit:nec coni nendum: satius esse oleribus uesci inquiens s Dionisio regi saeuo in, seruire . Et rursus cum Carthero roganti: ut ad se accederet: honorifice moderaturus secum imperii sui habenas: At ille sialem Athenis lingere malo: ct tecum opiperis dapibus semper uesti . Sic tacides Cyreneus: ut Laertius memorat: qui nunciis litterisq; accersitus: ab Attalo rege: eu multa quoq; es polliceretur: ut ad se accederet: ingentiam munera: societatem amicitiam t imperiit habenas: se es impartum

respondisse perhibent: se insentes gratias regi referre: sed tame ad ea neutiq; accessurum . Quandoquide philosephi: ut picturae de imagi/nes eminus no cominus conspiciendi sunt . Hine Alexander: cu Sidoniae rex obsedisset nulla regia prole superstite: ut Arius meminit Plutarchusq;: statumq; reru perturbatum offendisset: exorabanti ciues utris aliquem optimum praesceret regem: qui iustitia N aequitate omnes regeret: ta intestinae seditioni finem praescriberet: Annuit Alexander & se semirum spospondit: si prius indasauerit quis diadcmain

te inter eos dignus esset: Occurrunt ei alii qui se notat itate praeseruiralii dignitate: alii rei militatis petitia: alii consilio ac uirtute: alii opi

245쪽

LIBER

bus ac potentia: quibus mature eonspcetis: Abiatonisu Sydoniae regem dcsgnat: erat autem uir grauis: studiis bonarum artium erudo 'tus: omni uirtute praeoellcns: aetate maturus: dc se ae dignitate perspicuus : sed adco inops ut operam sedulo oblocare consueuerit: ad aquam ex pureis hauriendam: hortosq; irrigandos r ut uitam misere duceret . Hic ut primum rex constitus est: tanta uirtute animiq; magnitudinc cmicuit: ut mortales omnes perciperent: sub palliolo sordi do sapientiam inesse posse: de resum consilia a deo maximo emanare.

Nam ita iustitia: aequitate t probitateq; polluit: ut omnium beniuo/Ientiain habuerit: filios ae nepotes posterosq; longa sine succetates

reliquerit. Et cum Alexander percunctatus esset: cur inopem olitore ec sine ulla maiorum comendatione: spretis tot opulentissimis ac no/bilissimis uiris regem eonstituisset respondit: ne generis aut poten tiae id: non dantis munus esse arbitrarentur . Et si Hiparcus quem ob magnam rerum coelestium peritiam: diuinorum consiliorum compotem esse putabant: Syderum cognitione quadam: cum regibus dc magnis ec optimis uiris esse rebatur: animu eorum in nouas stellas: post

emerita hutnanae uitae stipendia: conuerti arbitrabatur . Falso quidE errore ductus censeo: 5c a diuina relligione improbata: ut alibi praeγclare: ac plene exaraui . Huius tamen sententiae: N qui poetico sν mento locuti fuere: rcys illos qui iuste imperauere: ec de mortalibus optime meritos: in stellas transatos esse: de cum hominibus aeuo sempiterno Hai: de sic coelum omne regibus illis referserunt. Nam de Cretenses: CollumlIouemm alios: quibus coeli mundit imperium fabulose impiet tradunt . Vnde Diodorus/Argyre lait Iouem: post obitum in deum transsatu: ob studium in puniendis sontibus: optimis remunerandis: de Φ mortales iustitiam colere docuisset . Se de Octa/uius: eum stella crinita: ut Tranquillus meminit: apparuisset: eum Iudi Veneris a populo peragerentur: eg etiam perempto Caesare: circa

solem circulus rubet coloris: cum totius pene anni palIore continuo apparuisset: omnes edixere animam Caesaris in coelum a numinibus

suscipi . Sie Trallibus in templo uictoriae subito enatam palmam:sub Caesaris statua: ante Pharsilicam uictoriam: Appianus memorat. Et Oelauio sic euenit post Caesaris obitum: stella cum sole tota die uisa redixere illum scelicis imum imperatorem sere . Sic de Christi dei optimi maximi ortu : Nam reges certo se sydere ammonitos: eo tempore:

246쪽

QVINTVS DECIMUS

. eat regione ortum esse puerum qui rex Israhel: atq; adoratione d /nus . Vnde Calcidius Platonicus: cum de stellis sermonem ageretivi enim inquit alia sanctior dc uenerabilior historia: quae perhi t ortus stellae cuiusdam: non morbos mortest denunciatas: sed descensum dei uenerabilem: ad humanae seruationis: rerumq; mortalium grati am: quam a Chaldeis obseruatam fuisse I memorat i qui deum nupernatum muneribus uenerati sunt: quod quidem Balaam praedixerat uates . Orictuti inquiti stella ex Iacob: dc consurget uirga ex Israhel. Nam Octauit aevo haec euenere: quo Christus deus opi max . ut fui gentissimu sydus emicuit . Vnde Macrobius disseruit: l cum audis/sset Octauius: st, Herodes Iudeos rex: in Syria a bimatu N infra pueros interfecisset: etiam filium eius necatum t ait: Prestat Herodis porcum esse q filium . Et Tranquil l us memorat: ueterem sitisse constan

temP opinionem: oriente toto: εc esse in fatis: ut circa Neronis termpora cx Iudaea profecti: rerum summa potirentur. Idemvoraculum

ante obsidionem Hierusalem: Iosephus meminit: in sacris litteris copcrtum fuisse: quod quidem aliis nullis couenientius Q apostolis a comodari posse uidetur . Siquidem in his oraculis designantur Iudari quales sucrunt apostoli: ex Iudaea egressi: gentibus omnibus leges tibiq; daturi: cum etiam Sybilla eadem scripsisse uidetur: magnus ab integro seclorum nascitur ordo: ut ec floreret uirgo: nouat progenies ex alto demitteretur . Edixere equidem prisci poetico: ut arbitrori figmento syderibus portendi: uel aliquo horrendo coeli signo dira bella: Vnde cum Philippus rex Macedonum: ut Trogus memorat zGrae clam inuasisset: coetu sanguinea specie horredu apparuisse: quo nihil mortalibus usq terribilius conspectum fuisse: terrificul sydus appa

ruisse . Vt Appianus scripsit: prius a Pompeius 6c Caesar in Pharsalocam aciem cocurrerent: Et Herodotus asserit: P prisco Cyro per quietem uisus est sol ante pedes esse: veru ipe ter frustra conatus est mani bus appetere . Sed magi interpretauere triginta annos ipm fore imperaturu . Et Deiotarus rex: ut memorat Iustinus: propositu quodam iter ingressus: ad ebstitutu redi ammonitus aduerso aquilae uolatu: 6c conclaue illud ubi masurus erat:prima nocte corruit. Ethrusci aruspices cosulti an pr liu in Persas incudii esseti respodere ex Terquitianis libris relatu esse:st, face uisa in Klo:uel simile quicu no oportere prclia mitti: ut Ammian' de Iuliano Essare meminius istali uulnere per

247쪽

LIBER

fossos petiit Sed ut qui ueram se ipsere historiam: ob esus Christi des .

opi . max . relligionis insectationena: atqr nimiam saeuitatem: a diuo illo Mercurio: quondam legionum ductore: divae genitricis monitu trans sessum obtruncatui: cxauditaeq; pr es Christianae relligionis: eg tam impia pestis euulsa: ac diuino auspiciot praesidioq; extincta. At Cicero etiam memorat: Hannibalem: cum colunam auream:quae in fano Iunonis erat: perterebrauisset: solidami eam conspexisset: rami subripere constituisset: At in somnis cum monitu: quod si ageret: alterum amitteret oculum: ab eo neq; neglectum . Itaq; ex auro exterebrato bucculam curasse faciundam: dc eam in summo colume

collocasse . Sic dc de cistauio: ut Tranquillus meminit: comitabatur Cicero Caium Caesarem in Capitoliu proficiscente: N pristinae noctis somniu comitibus sorte narrabat: puem facie liberali demissum e coelo aurea cathena ad sores Capitolii constituisse: eim Iouem flagellum tradidisse. Octauioq; conspecto illum esse asseruit: diuino sibi nutu ostenso . Itaq; post Cesaris obitum summa extitit ratio: ut Octauius Consul designaretur . Sed cum cerneret Octaui moerem a rep. aliena imperim intenta: Et proinde Antonio adhesisse: exclamasse phibent: remp.a se delusiam: qui illu ex insomnio Iunoniu pucs edixisset . Nailla uisio ad Christi ortu: diuinat eius religionem se extenderat: ut

Horosius de plerim scripsere . Hinc etiam eclipsis illa solis Christo moriente:no naturali instituto: sed pister ordine naturae facta:prsclarissime ostedit: Christu ab altiori s coelesti ordine ortu:eclipsim qde fuisse illud nobis argumentu est:Φ no licuisset Christi discipulis in re ta manifesta mentiri. Quid i Eusebius in ipis gentiliu historiis: ide asserit se legisse . Idem de ante Eusebiu: de Lucianus Anthiochenus: atq;Tertullianus Fregro quoq; Olympiadu scriptor: desectu solis prodigi sum eodem quo dc nos tepore coprobat cotigisse: P aute prodigiosus fuerit Dionisius Ariopagita: Apollophanesi philosophi iuxta Heliopolim una deambulates:oculis fis apte uiderun& dilutauerat subtiliter: ptauere: Oe in em Dionisii ad sapiente Polycarpu Iegim'. Ide hinc coiicim':l nulli dubiu Iud s Palcha: ex lege semp luna dutaxat plena celebrauis eodemq; ipo Te Christu affixisse cruei.Vnde

certissima ratone cophendit: tu defecisse solem Her omne naturi ordine: ut uidelicet coetu morieti Christo ita nouis tenebris testimoniu mhiberetiqueadmodu de nasceti testimoniu noua luce phibuit. Sede α

248쪽

QVINT VS DECIMVS

prisci edixere: regna de impia sepe a numinita mirari: na Cyrus: ut

Herodotus meminit: ut de alias memorauimus:qprimu in luce editus est: alitibusq: feris exposit': in diuino nutu seruatus: de a serta cane uberibus educatus . Sic de urbis coditores a lupa: de Abidus a cerua .

Et Phalaridis tyranni mater: cu in uentre ipm gestaret: visa est scdmquietem:pristigiose ut reor somnio: Mercuriit patera: qua dextra re neret sanguine fundere: qui statim seruesceret adco: ut tota dom9 singuine redundaret. Nam diram Phalaridis imanitate qui iamqr ostendisse fabuIantur . Et Tranquillus memorat: Agrippine Neronis matri consulenti imperaturus ne esset filius: respondere Chaldei: fore ut imperaret: sed ipam interimeret: quibus illa interficiatlinquit dii imperet Et in Romanos annalib' priscis monumentis legis': q, Tar/quinio prisco regnante: masculi sexus genitale subito ex igne emiculose: dc cu illic sederet Ocresta ancilla Tanaquilis reginae: forma cospiacua: se tactam exclamauit: repente grauida apparuiuex qua Tullius

rex ortus: dc hic cu in cunis cubaret: consessim ei caput exarsit: creditumi est illa uana ac futili sepstitione: situ Laris familiaris esse.Proinde compitalia dc ludi laribus primu instituti sunt Sic ut Arius me, minit: a Chaldeis Alexander monitus est Iminere ei situm si ad Babylonem accederet . Et Tranquillus disseruit: φ Caesari Spurinna uates pridixerat: idus Martias ei fatales esse:& cu ia aduentanent: Caesar piocu: ecquid scist aitndus Martias aduenisse: tu illet ecquid scis illas nodia preteriisse. Et Ammianus meminit:.Ethrusci inopia gloriari aequii esse ducercia Callia maximis illis diuitiis: cu plerit in deterrimos diuitiis abutae usus.Sic de Epaminonde Thebanaeut refert Pluγtarchus: ct eu patria bellica gloria illustrasset: eu antea no uictoriis retroph6s:sed cladibus insignibus illustris erat:adeo pecunias coteptor extitit: ut funeris sumptus resp .ipa exoluerit.Sic ec Agrippa: uir ratinois dignitatis utValeri' memoran.& Mumius qui Achaia deuiciure Corinthu euertit:Italia fgnis ac tabulis repleuit: ambo inopia ompressi decessere: alter nec filiς dote religi Na qui ignauia de luxu:inteperatiam inopes effecti suerint: hilut inqt Plautuslcomicus1 piacula est nos misereri: dc hominu rem sua male gerentium. Nam Lysander Fabius de alii illustres uiri inopes: tamen resinimperio atq; regnis auxere: trophaeis uirtutet illustri . Quippe ec qui rei'pr senti rei seu mentariae cura haberet decet . Hinc cistauius: ut Appian' memorat:

249쪽

LIBER

P cu Sextus Pompeius maria ola pr occupassen Romael ob annonae inopiam tumultuareύ:eu Octauius ipse quid na querelae esset: derisus de paucis satellitibus stipatus omnibus contemptui futti& iactis in eutelis repulsus: nonullis comilitonibus resis. Proinde ab Antonio adiatus tu intra domestica penetralia trepidu redegit. Sic ec Caeser in co/mentariis scriptu rcliquit: st, Gallos CymbrosiTheutonesq; bello ob sesses: fame atq; inopia reru omniu adeo ad extrema compulsos filisse ut corporibus eos e qui per aetatem ad bellu inutiles uidebanturiuitam tollerauerint: neq; se hostibus tradideriit. Vnde praeclars Syllius:rapidi ieiunia in olitis adigit uesti.Et Cato difficile est inquit uirites auribus uentrem uerba facere.Et ut Appianus comemoraumilites Iuliani Cesaris consumptis frugibus extrema fame timentes: illu probris incessabat Grs tu ac fallace uocitantes:stolidu* sub sapientiae specie Vnde probe Lucanus: nescit plebs iciuna timere.Siquide propitu optim e cst uirtute callere: neq; probris magistratus lacessere: etia clam cum nihil diutius mortales uates Iulianu Caeserem monuere:ut Phrygiae caueret locu : si cruenta uellet euitare nece. Siquide dei nutu omnia euenire: accidere nec sydem prodigiosis signis haec emanare: sed diuina illa sempiternam prouidentia . Nam cui miru: si orbis condolor de parens deus ille summus: ita partes mudi singulas temperauit: ut 5 in mirabili dispositioe syderu: sua diuina prouidentia condidit atq; disposuit Sic de Christus ille omniu rex in summa totius orbis pace:sua humana serma alutauerit: Quadoquide de diu antea per Pro phetas suos coelestia tu regredi iusserit cotra natura: quq de prodigia Dionisius narratiBabylonioslPersisItanci diuina opa in annalita suis

annotaui Similia quωa apud Platone legim': qnade historia poe/tae: ut oia solet: in Phaetontis fabulas: de alia D da clia uastulerunt. Deinde diuina lex: nctat relligio:nes ab inretiosita nes a sepiori bus corpori Pficisciti cu incorporeis bonis dei gla: corporea cum

tu uita colendacitu affectu ec cogitatione transcedaci net ulla ratione

pedet ex Bitaquς fatu ipm semp negat ec danaunei ab huma uel na tura uel prudelia oritiquς dc ea negligiu& imenso quoda sup ipam in deu eleuas: ut inat Academis: in imesum se pculdubio a solo pricipio Puenit infinito: qus solu appetit i infinitu diuina lege illustrata: qua aliqn de' ipe solus: ad sola clementia sita:per nunciu issu splendidissi/mur ab ipso praeelectum ad mortales ipsos emiserit . Sic itaq; mort

250쪽

QVINT VS DELIMVS

sis ipsi a deo optimo presidium expostulent: uirtutiqr se dcnt: dc qui

clatiores sunt genere: omni studio nitantur: ut pricccllcntiores tuaγdant: ne obscurioribus exuperentur: lc qui nullis maiorum meritis: ut Cicero inquit: comendantur: propria uirtute niti debent: ut nobiliores illos peruertant . Nam quanto meliores sunt genere: tanto uir/tutis splendore illus irentur oportet . Hinc Plutarchus memorat: Callyas qui prediues fortuna non uir te illustratus: primas rei publicae partes exposcebat: Aristides uero quem prae inopia contemnebat incertamen prouocabat: At ille se longe magis usi fuere. Hinc Appia nus: q, cum Romani: Tyberium dc Caium Gracchos bene de se me ritos male defendere: at post obitum deiectas illorum imagines restis tuerunt: nouasi erexere: sacellat construxere: sacrificiaq; ibi peragebant: ut in aliosv deorum templis mos erat: de capita illa quae non puduit Oppimiu Consulem pari repenso auro licitari inter numina uenerata fuere . Hinc Phrygius ille defossor: qui audita Antigoni morte: in agello suo: multo altius solito fodere ripit: tum altitudines scrobis uicinum quempiam admirantem: rogantemq; quid quaereret: tunc

illum resipondisse: Antigonum regem: no tame φ ille bonus fuisset: sed ' in omni uita sua: deteriores semper prioribus principes succedere meminisset . Sic dg aniculam quandam Dionisio respondisse perhibent: cur pro eius salute dcos oraret: ne saeuiores imperii habenas moderarentur . Quippe longe facilius est unius uiri sententiae obsequi: utam multis εc diuersis uoluntatibus inseruire . Hinc Demosthenes il/le orator: cun in exilium ab Atheniensibus exactus esset: arcem Athena & altiore uoce dixisse sert: o Pallas urbiu custos: cur tribus reuin

lentissimis bellula delectatis noctua scilicet: dracone dc populo . Na haec tria fgna superstitio a prisca gentilitas Palladi tribuebat: ut qualis princeps esse deberet ostenderetur: ut uigil prudensi siud populum fautore habeat . Quippe de principibus couenit uniuerso mortaliu geneti occurrere: Hic ille Alexadecut Ari'memoratiliabita Ilionis uictoriaeno cisi urbi peperciusta ciues maxima amplex' e beniuo/letia:ductus Homeri poemate:Siade loca quoa oculis cernere:nost ab indigenis audiret No sic Gylippus Laced oni' Syracusis:ut1 ucidides meminit: Demosthene dc Nicea Atheniestu duces ingenti praelio superauit: Nicias ipse ad genua Gylippi prouolutus: ut occidioni parceret: dc magis misera permitteret agere seruitutem: Proinde alia