장음표시 사용
411쪽
Hercule, qui roseo protexit saepe galero Res Italas , sancti columen , plendorque Senatus , Illius alta sequens certo vestigia gressu Invenies famae praeconia quanta perennis Dissita compones concordi foedera Regum Eloquio , afflictisque seres , Pater optime , quondam Rebus opem , condesque novum mortalibus aevum . Iamque agitas reparare Dei labentia templa , Muneribusque sacras dotare ingentibus aedes . Quanta bonis per te nascuntur commoda i quantum Perfugium per te miseris aperitur amicis lΤe Patre , desierit certe chorus omnis egere Doctorum , Uates solatia tanta manebant . Vos ergo ingenium , quibus est divinius, almam Concelebrate diem , dignisque ad sidera mecum Carminibus tantas certatim attollite laudes .
SCIPIONI GONLAGAE S. R. E. CARDINALI AMPLIss. Gratulandi eausa Iulius Roseius Hortinius Iulii capilupie
armen offert , Iulius ingressus Pindi per amoena viret Μore patrum , patrias colligit inde rosas rEt quas per varias Μaro texuit ante corollas Inserit in varios florida dieta modos. Tu Gongaga , tuis , quas Patria mittit ab hortis In sertum lectas sume Naronis opes ἰEt tibi frons quamvis Romano fulgeat Ostro , Non minor e patria est qui e ibi venit honos .
. IULII CAPI LUPII CE NTO Ad Illustrissimum , ae Reverendissimum Cardinalem
Extremum hune , Arethusa , mihi eo needa laborem . Fatidieae Mantus Tiberini ad fluminis undam Carmina sunt dicenda r neget quis dicere laudes SeIpiadas voeat ingenti clamore Citheron ;Delius inspirat vates , aperitque sutura , Vos, o Calliope, preeor, aspirate canenti, Quae mihi praedixit velatus arundine glauea Μincius in ripa , gelidique sub aetheris axe Purior electro, caelo gratissimus amnis,
412쪽
Populeas inter frondes , lucosque sonantes , Cum primum viridante toro consederat herba. Ille canit, pulsae reserunt ad sidera valles. Audite, o proceres ait, et spes discite vestras, Recipite ergo animis , atque haee mea figite dicta rNon injussa cano; pertentant gaudia pectus, ore savete omnes , laetasque advertite mentes . Iam nova progenies Caeli ventura sub axem ,
Quod votis optastis, adest , nec Romula quondam Ullo se tantum tellus iactabit Alumno . Vatis satidicae venit iam carminis aetas ἰNec longum in medio tempus ; Iustissimus unus Per gentes erit, haud ulli virtute secundus. Namque lare illustrem fama , saetisque canebat Insignem pietate virum volventibus annis, Cui genus a proavis ingens : insigne paternum eQuatuor hic primum nigrantes terga volucres Signa tibi dicam , pedibus Iovis armiger uncis. Alta petens, genti nomen dedit, armaque finxit. Quod jam non dubiis poteris cognoscere signis.
Pauca tibi e multis , tu condita mente tenetos Expediam, si prima domus repetatur origo. Ante diem clauso componet vesper Olympo . Hic rem Romanam , Tyrio conspeetus in ostro, Lustrabit studio reeniens , opibusque iuvabit . Consilia in melius reseret : Mavortis ad urbem Iura dabet, legesque viris , ritu que sacrorum: Ille reget dietis animos; nec parva sequetur Gloria , ieeta diu , et multo speetata labore Suceedet fama , qua Sol utrumque recurrens Aspicit Oceanum , vivusque per ora seretur Hoc virtutis opus . Reseram tibi, Mantua , palmas Nantua dives avis , totum vulgata per orbem . Quare agite , o juvenes , tantarum in munere laudum Spargite humum foliis, indue ite soni bus umbras. Nymphae , no Ster amor , praestanti eorpore Nymphae sCinpite fronde comas, iuvat Irid nigere choreis, Donaque ferre viro, solemnes dueere pomΠps. Nos vero haec patriam grati reseremus ad Urbem . O decus , O famae merito pars maxima no Strae , Flos veterum, Virtusque virum, mea maxima curas Adsis o tandem , per spem surgentis Iuli, Hanc primum tutare domum , genus aere Luporum s Adsis, o, placidusque iuves, et sidera caelo Dextra seras , meriti tanti non immemor unquam sAggredere , o magnos caderit iam tempus ) honores, Cara Dei soboles , magnum decus, addite divis.
413쪽
Olli se quantis attollet gloria rebus . At tu, magne Pater, Caeli cui sidera parent, Insernique laeus , atque altae moenia Romam , Sis bonus, o Felixque tuis , de Montibus Altis
Μissus in imperium magnum , sedesque beatas Huc adsis : nostrumque leves quem eumque laborem . Tuque adeo, decus hoc aevi quas dicere grates λQuasve referre parem p est insignis gloria facti. Undique visendi studio Romana Pr. pago Circumfusa ruit , voces ad sidera jactant Intonsi monte S , omnes uno ore Latini . Laetitia , ludisque viae , plausuque fremebant: Non opis est nostrae grates per Solvere dignas . Nec gens ulla tuos aeque celebrabit ho ores . Quid memorem portas , strepitumque , et strata Viarum Inspectura domos solido de marmore templa λTot congesta manu praeruptis oppida Saxis P Artis , opisque tuae , scenis decora alta suturis Fluminaque antiquos subter labentia muros λEt sontes sacros , divini gloria Ruris λNee vidisse semel satis est, juvat u Sque morari, Quin etiam saliente sitim restinguere rivo λAdde tot egregias urbes, operumque laborem, Quas vestrae fecere manus : recludere fontes
Cura tibi , insano iuvat indulgere labori. Quid majora sequar lie eat tua dicere saeta .
Saxum antiquum , ingens , aequataque machina caelo Stabat acuta silex , pen trali in sede sub auras Erecta ingentes cineres , atque Ossa perempti
Caesaris, et nomen multos servata per annos, Per loca senta situ nunquam concessa moveri r Tantae molis erat , summo cum monte videmus
Horrendum die tu vasta se mole Foventem. Accingunt omnes operi, pedibusque rotarum Subiiciunt lapsus, tacitam se pondere prodit. Obstupuere animi , mediaque in valle Theatri Insedit dorso insurgens , altissima visu Ergo alte vestiga oculis, venerabile Lignum Vertice se attollens , eorpus miserabile Nati Hic quondam multo vitam eum sanguine fud It . Heu pietast heu pri se a fide si Christique decoram Caesariem , sparsi rorabant sanguine vepres . Proh scelus i ingenti eoneus sa est pondere tellus.
Impiaque aeternam timuerunt saecula noctem.
Nate Patris summi, nimium crudele tulisti Supplicium, cea visa salus morientibus una a Causa mali tanti sceleris vestigia nostri.
414쪽
Subm Issi petimus terram , sperare salutem Da Pater hoe nobis, pacem te poscimus Omnes, Et dupliees eum voce manus tollemus ad astra :Sola in te suprema salus . miserere tuorum :Spondeo digna tuis ingentibus omnia coeptis . Fortunate senex, facta est Pulcherrima Roma . Salve magna Parens , multos dominata Per annos . Nagna virum tibi res , antiquae laudis , et artis , Dives opum variarum , Ostroque insignis , et auro Ipsa caput populis tot jam labentibus annis , Hospitium antiquum , decus , et tutamen in armis Nagnanimum Heroum , genus insuperabile bello Quod superest oro , septem subjecta Trioni Gensque virum truncis , et duro robore nata , Et puletier Ganges , atque auro turbidus Hermus, omnis Arabs , omnes vertentes terga Sabaei Numina sola colant, tibi serviat ultima Thuler Carmina quae vultis cognoscite , carmina vobis, Huic aliud mercedis erit : celebrate faventes Scipiadas laudes , ultro occurramus ad undam . Collis Aventini , hic etiam sua pro emia laudi . .
Sol ruit interea, et montes umbrantur opaci. Durate , et vosmet rebus servate secundis .
Haec ubi dicta , lacu fluvius se condidit alto Mincius , et rebus nox abstulit atra colorem . Ex Amadet Commentario , de quo infra adnotat. 36. se Imus , se pioni Cardinali eusum fuisse honoris ergo numisma , cujus in altera parte expressa erigies ejus cernitur, cireumque eam inscriptum legitur ,, Scipio Gom,rga Cardinalis M In altera stat ara , ae sumantemaeerram habet impositam cum epigraphe se Decus adjicit is Cum autem hoc numisma nec tu Museo Nazzuchelliano sit , ubi alterum Scipioni adoleseenti e usum affertur, nec nos sciamus, an vere usquam extet, propterea hic temere una cum caeteris Scipionis monumentis expressum afferre ausi non sumus . Pag. 27 r. ca I Haud temere suspicantur aliqui , alteram et Iam Commentariorum partem a Scipione fuisse seriptam . Et Vero vix credibile videtur, clarissimum virum, qui in ipso commentariorum suorum exordio illud pollicetur, se, si vita , ae facultas suppetat, nunquam a scribendo destiturum; postquam tam accurate Singula, quae sibi privato viro acciderunt, memoriae prodidit, scribere tunc desiisse , cum , purpuram adeptus , maiorem rerum ordinem sibi nasci intelligebat, unde amplissima quaeque suppeditarentur, quae litteris consignaret . Ut enim ille , propter adversae valetudinis incomm da , toto honoris sui tempore haud multam reipublicae Operam nainvare potuerit: suerunt tamen haud pavea, sive privata , sive publica , eaque gravissima , in quibus necessario versari eius opera , at
que industria debuit : de quibus nihil memoriae esse proditum ab
415쪽
homine praesertim huiusmodi , qui in eam eonsuetudinem venerat, ut singula colligeret, semptisque Persequeretur, neque ego Persuadere mini ullo modo possum . At cur illa non parent , haec autem extant Quid si vix extant haec ipsa λ Profecto nisi Irenaeus Ain V. C. , qua est in ejusmodi m numentis eost noscendis intelligentia , dum Vastaliae vetustas, ae pulverulentas quasdam chartas eκ- cuteret , quae olim ad BoEuli tabularium pertinebant, in hunc Commentariorum codicem, cum nihil tale speraret, incidisset; hie liber aut tineis, blattisque corrosus interiisset , aut omnino oblitus in tenebris semper delituisset . Ηie igitur vir Scipionis opus, quod praeter expectationem invenerat, omni studio describendum curavit exemplum ex eo descriptum semel, atque iterum cum autographo contulit, tum Carolo Ualentio Gonzagae Marchioni, viro eruditissimo , ac Maia tuanorum monumentorum maxime cupido obtulit habendum : a quo tandem Hloisius frater Cardinalis dono aeceptum , tanto hoc nitore vulgandum curavit. Quorsum autem haec λ nimirum, ut intelligatur , mirum videri non debere , si caetera , quae aliqRi a Scipione scripta suspicantur, aut nondum prodierint , aut etiam intercide-
Tint , cum potius mirum videri debeat , quod haee ipsa inventa sint . Quem tandem exitum Seipionis Cod ex habuerit, Irenaeus idem Asso Carolum mare hionem docet hac epistola r
is Qualche maligno influsso, direbbero pii Astrologi , pendeva la,, set timana Scaduta sopra not due e pote he U. Eee. era cruciata da suo i,, malori; ed io sono stato soggetto ad un infortunio, che mi ha col- m to di stor dimento . Giove di seorso , eorrendo it a 3. di questo mese satio mi accendere un cerino per suggellar a cera - SPagna una , , lettera, mi dimenti eat di spernerio : ed a letatomi dat lo serit tojo sentas, altro pensare , e cons gRate te lettere , uscii di staneta e mi recal,, in Chi es a per ve der travaritare at cuni lavoranti . Dopo mezz'ora tor. ,, nando in ea mera trovat lo serit toto tutio una flamma , per l'ammas
, , so grande di ea rae, e di libri , che vi eran sopra . Quante cose a bia io perduio non rite Io diro : le basti it sapere , ehe il mio carori originale de ' Commentarj det Cardinat Seipione Gontaga peri nelleri fiam me , rimanendo ne sol tanto pochi fram menti inutili . Se io tar- ,, da va poetii minuti. ii suoco mi divo rava anehe la eo pia di V. Eee. ma, , Id dio lienedet to non l' ha permesso , amnehε rimanga questa si beli',, Opera pubblicata , dopo essere stata quasi due interi seeoli seon ,, sciuta , ed in eontinuo perteolo di perire . Nella lettera , che uni ro,, alia copia sud de ita , eonverra che ricordi questa mia disavventura, ,, alia quale deve riparare U. Eee. eoi dare alle stam pe I 'opera : talehε,, se ii tempo distruggitore is pur voluto the perista tra te mie mani,, cio, cui dir posso di aver salvato la vita ἔ vegga a suo seorno mol- tiplicati gli es emplari di questo bellissimo libro *e si a ne gloria ales nome det Card. Scipione , ed abbiane eterno merito quello det Sis,M Marchese Cario Valenti Gongaga et c. is Guastalla 26. Ottobre 1777. Ex Sebed. Nareh. Caroli Ualentii GonEagae .
416쪽
Haee IdeIreo a nobis singula memoriae prodenda jud IcaVimus , tum ne sua laude fraudaretur doctissimus hujus Codicis inventor; tum ne quid in eius codicis editione desideraretur ex iis , quae ad horum Commentariorum historiam pertinent . . Pag. 274. 3 a) Haec sunt Iani Nicii Erythraei sive Ioan . Victorii Rossit verba in Scipionis vita . Sed purpura illa Visa . est quidam quasi canalis fuisse , unde intolerabilis in eum vis morbi influeret ἔ vel potins tunicae illius,, similis , quam Hercules sanguine Centauri tine tam induerat tis nam podagra, nescio an eα Orco Prodiens , tam tetros , tamque is aeerbos illi ciere dolores coepit, ut primum illam egregiam orisis venustatem, ac Speciem , tum vitam ademerint . ,, Et Virg. Ceparius invita S. Alois. Gon2. Paca. Cap. 28. haec scribit is, , Col Cardinale Scipione in parti eo lare , che per essere gotioso si sa- ceva portare , e Pareva non sapesse partire dat letto suo ,, .
Ibi. 339 Sic Ioannes Baptista Guarinius in epistola ad Seipionem, quae extat in lib. is lettere dei Cav. Guarini Siena presso it Clotti pag. 263. ,, Μi su poscia gravissimo i 'intendere, ehe Ella pur lasse enis trata in conclave con podagra : sicco me ora mi gi va credere , is che libera ne si a uscita : e fora ben ragio nevole , che net I uscire is di carcere ei a Vesse lasciati i eeppi . MPag. 276. c34 Expendit hane rem totam , pro sua humanitate , Augustinus de Levis ord. Eremitarum S. Augustini , magister Coenobii Casalensis , vir doctus aeque , ac urbanus, qui rogatus, ut inquireret, num in tabulariis Casalensibus extaret aliquid , unde pateret, Scipionem Μontis errati provinciam administrasse , eundemque optimo admi nistrationis genere usum esse: c multum enim ad rem nostram pertinebat ea cognoscere; cum id unum munus Scipioni Cardinali commissum inveniatur , in quo prudentiam in regendo ille suam probare potuerit haec, quae a nobis e Xposita sunt , invenit : quae , ut paucula sint : cneque enim , propter temporis brevitatem , quo provinciam illam rexit Scipio, plura esse potuerunt tamen indicia habent ejus virtutis, quam idem in gravioribus ne gotiis ostendisset, si haec per valetudinem ei gerenda potuissent committi . Pag. 277. 33 Corruptam tamen morborum causa suavissimam illam oris sormam suisse , qua Scipio , dum bona valetudine utebatur, insignis erat, declarat effigies ejus ipsa, quae in fronte horum eo m-mentariorum exhibetur. Est ea enim ex imagine illa expleta , quam e Scipionis vultu expressam habemus , eum ille Cardinalis esset: ni mirum cum iam morborum suorum causa macie sensim confici, ac desor mari incepisset . Caeterum , eum egregia forma , gratissimo quo ore suis se , paene a singulis , qui de illo meminerunt, memoriae Pro
ditum invenimus : inter quos , praeter Nuretum , de quo in libro IV. perhibuimus, ac Iosephum Mala testam , de quo infra num. 36. alio sinque: haee in sua pinacotheca habet Ianus Nieius Erythraeus. is Primum oris , ac corporis tanta erat dignitas, ut nemo esset,
417쪽
is moribus tam agrestibus, tam immanibus , tam seris a quin eius nonis solum ad se oculos, verum etiam amorem ac studium alliceret. In Sei p. Gongagae Card. Elctgio. Pag. 279. 36ὶ Mutius Pansa in historia Bibliothecae Vaticanae, quam iὸem dedicavit Scipioni, in eo loco ubi privatorum bibliothecas recenset, quae celebriores tunc in Urbe haberentur, de ea scribens, quam sibi instruxerat Scipio , his verbis Cl. Uiri sapientiam laudat. - It Chiarissimo CarZinale Scipione Gonzaga nato per essere spec , , chlo , e lum si delle umane , che delle divine Selen Ze , ha una , , cosi mara vigilos a Biblioteca , che di celebratissima ricorda Eione , eis degna di un tal Prinei pe mi pare is Pag. 318. Bibliot. Uatic.
Αm ad ejus etiam in historia rerum Mantuanarum , quae Mantuae manu scripta asservatur de Scipione scribens ad ann. H93. haec memorat ,, Spicco assa issimo per la sua pro sorida sap enga nelle aeeadem te di
,, sa condo Rettori eo , Poeta , Filosofo , blattemati eo , etc. Nec minus de ejus sapientia honorifice in Scipionis Elogio Erythraeus ,, Primum Graecae , Latinaeque linguae intelligentia, tum ,, Optimarum artium notitia claruit, omnisque liberalis, et digna ho-M mine nobili ab eo est pereepta doctrina ; sed praesertim Theologiae, M quae erat illi in amoribus , atque deliciis, plus operae tribuit ,, Iosephus etiam Naia testa in suo D Dialogo dei la nuova poesia , o si a Dises a det Furioso, , Verona I 89. Pag. 7. eum amicos recenSet, quibus Aloisius Est ensis Cardinalis familiarius utebatur , ita Scipionis mores, ingenium , et sapientiam laudat is Τra questi di graetia , e di meriis to non E pucito secondo a ni uno ii Signor Scipione Gonzaga, it qua- ,, te per gli stretii ris petii , che Passano tra te due serenissime case,, d 'Este, e Gongaga, possiede luogo di molia autorita , e ri puta in ,, Eione appresso alla gratia dei nostro Principe . E Vera mente non M,, Onore, nk favore a te uno, che alla gran qualita di questo Signo-M re non si convenga : Perche , lasciando stare ora da parte i chiaris. si mi titoli, ehe egit ri porta dati a nobilia della stirpe, e dati esse. re Principe dei l ' Impero , sono tante , e cosi eccellenti te doti delia is persona, e deli' animo suo, che con Io splendore di queste pare, ,, ehe in certo modo abbia voluto vincere, e superare lo splendoreis aneo relie chiarissimo de 'suoi natali. Perchi, o It re ad una pro son. ,, da , e singolare scien 2 a , ha eo si distinia cognitione di tui te te artiis liberali, ehe quel che non ne sa egii pare, che non se ne POssa ,, sapere da ni uno ; ἡ ancor di efficace eloquenEa , di pronta , e sal - sa urbanita , di soavissimi costumi , di giocon dissimo aspello, eis pleno di gra Ela in tuiti i suo i gesti. Onde vi en ri putato , che Tel-M la eorte di Roma non sia oggi, e non si a stato per un peet Eo it piliis ben qualificato Signore di Lui . is Nec vero dubito, quin per nos Ipsi de ea laude, quam Seipio
In gravioribus doctrinis erat assequutus, possemus iudicare, si quae ab eodem in eo genere scripta fuerunt vulgata fuissent . Illam certe non carmina solum scripsisse, sed attigisse etiam aliquid gravius ,
418쪽
ADNOTATIONES ET MONUMENTA astr
eognoscimus ex Diomedis Borghesii epistola, qua ei partem tertiam suarum Epistolarum dedicat anno et 384. - Μando a V. S. Illina lais parte terga delle mie lettere discorsive, desideroso che essa , lari quale dotata di ingerno divino va consecrando colla propria pennam ii suo chia ro, e venerato nome ali' immorta I ita , si degni di ser, M vermi quello, che ne pala a lei et c.,, Quibus verbis , nisi forte eommentarios hos ipsos indieatos vult, carmina certe , ut aliquis opinatus est , hie non designat et eum Scipio ipse testetur , se, ex quo, constituta iam Patavii Aethereorum Academia , Romam commigravit , Uersus amplius nullos scripsisse. Aliquid igitur gravius pertractandum in manibus ille habuisse dieendus est , quo nos caremus .
Pag. 381. ct 7 Haud absimili, minusve honorifico elogio Scipionis
laudes persequatus est egregius ille Mureti olim discipulus , et ejusdem Bibliothecae haeres Franciscus Beneius e Soc. Iesu in ea epistola, qua is post taureti ipsius mortem alteram orationum eius partem Scipioni Cardinali inscripsit. Hanc etiam epistolam afferre hic placet, qao in Promptu omnia sint, ex quibus intelligi possit, Scipionis virtutem nullo unquam tempore non praeclarissimam suisse; eumque cum in Privata fortuna , tum in amplitudine honorum apud omnes admi
M Quod iacturus fuerat M. Antonius Muretus in edendo poste- riore volumine orationum suarum , si adluic viveret et quod post ,, ejus obitum fratris filius summa spe, et animi, et ingenii adoleis scens , nisi immatura morte praereptus fuisset ; id mihi viri opti-M mi, tibique addictissimi, M. Antonius Lansrancus , et Ludovicusis Rivaldus ab hoe instituti haeredes ad pias causas, ut sacerem , et
M valde quidem ex mea voluntate , persuaserunt . Tuae enim ampli- ,, tudini destinatus liber exit in publicum , et velut postuma proless, te tutorem requirit et hoc profecto iustius , quo viginti ab hinc an- is nis germanum ejus fratrem in tuum patrocinium accepisti: hocs, confidentius, quo a tua dignitate nunc ampliore maius sperare orisss namentum , et praesidium meritissimo potest . Neque vero tam ina, diu distulissemus expectatam a multis , et expetitam editionem ,s, nisi in conquirendis orationibus, quae partim a mureti adversariis ri erant dispersae, partim ab amicis fuerunt exprimendae celsi nonas repertae Omnes , et harum aliquot imperseetae multum fuisset ,, elaborandum : hoc dum effieimus quadriennium effluxit. Et sequen-M tur deinceps alia divini illius ingenii monumenta . Utinam autem ,, qualis tua erit tutela commendati operis , talis mea esset commenis dantis facultas : ostenderem pro laeto, taureti orationes propteris Summam verborum elegantiam, et copiam rerum pulcherrimarum
is tibi viro eruditissimo, politissimoque proprie commendatas; et te, Propter incredibilem magnitudinem animi, gravitatem, fidem,
419쪽
,, sapienter delectum , qui earum commendationem susciperes , sula- se . Sed Μureti eloquentia laudationem meam non desiderat , et ,, laus tua ita vere, accurateque est a praestantissimo Oratore, vir is que sapientissimo in epistola ad prius volumen expressa , ut ea ad- , , ducti omnes , etiam qui te non viderunt , singulares virtutςs tuas ,, admirari , ac suspicere cogantur . Quanquam mihi sunt et aliae, , ea usuae tum ccmmunes multae cum meis sodalibus, quorum omnium is eximia est erga te observantia, tum propriae aliquot meae . Tot ,, enim e Xtiterunt tuae erga me humanitatis argumenta , tamque ilis lustria, ut magnopere laetatus sim , exstitisse tempus , quo intelis ligerent omnes, et tu in primis, Beneium , Mureti discipulum , ,, hoc etiam a Magistro didicisse , ut in Scipione Gonzaga Cardinale a- ,, mando, et colendo nemini concedat . Utriusque rei indicium erit, , novum hoc munus, quod tibi, ut renovet memoriam mortui, et ,, declaret voluntatem superstitis, ipsum vero sub umbra tui pra ,, si dii nunquam intereat, offertur . Vale. E Collegio Romano. Sperabam equidem , plures me in Bibliotheca Secreta Collegii Romani inter Bene ii scripta cum Scipionis , tum Eencii ipsius epist las inventurum , cum eas inibi esse oldoinus scriptum reliquerit in suo Athenaeo Romano ubi de Scipione loquitur . Uerum praeter Epistolas duas Scipionis ipsius manu ad Beneium scriptas , alias invenir nullas potui ; nec vero praeter eas aliae ullae unquam ibi fuerunt , ut apparet ex recensione paginarum codicis illius,ubi eae simul colleetae e tant . Harum primam nunc exhibemus, quae, ut nihil habeat aliud, prae ter quam significationes amoris , quo in Bencium Scipio terebatur: tamen cum edita nunquam fuerit , cumque, quod potissimum est, singularem illam humanitatem , ae prolixam in litteratos viros volunt tem , qua Scipio illustrabatur, apertissime ostendat, digna propterea visa est, quae a nobis exhiberetur. Alteram autem tune asseremus cum de Scipionis morte sermo erit : habet enim illa epistola nonnulla , unde
indicia haberi possint , quo morbi genere clarissimus hic ivir interierit. quod a nemine, quod sciam , memoriae proditum est .
FRANCIs Co BENCIO S. D. ,, Nulla tibi ea usa erat, Benci , cur verereris, cum ad me ser D,, beres , ne quis te levitatis accusaret. Neque enim ii accusari so- is lent, qui amicorum absentum recordantur, ac tum maxime m M tuum amorem vigere ostendunt , cum longius absunt : immo vero, is ut egregius ille orator aiebat, hoc solidae amicitiae argumentum is est. Praeterea si tu in tuum, ut dicitur, sinum inspicias, atque is tuam ipse virtutem intuearis , eruditionem , caeterasque animi tui ,, plaeclaras dotes, quae veΙ ignotis te carissimum reddunt , non mi ,, hi solum, qui multos ab hinc annos amo te ex animo , neque teis unquam amare desinam, quoad tu is qui es esse desinas, quidnama, te a seribendo rotardare poterat , aut hunc tibi scrupulum inji-
420쪽
M cere, quod nimis mecum familiariter ageres, si ad me seriberes is Quare agendae tibi gratiae , non levitas tua accusanda videtur . ,, Quod si quis tamen usque adeo obstinato animo sit, ut te aecuis, , sandum judicet, tuam in scribendo tarditatem aecuset . Atque equiri dem cogitabam ipse adversus tabulas tuas in officiosi querelam , cum ,, hae mihi litterae tuae perlatae sunt , quae et hanc cogitationem is ademerunt, et tanta me voluptate Pro suderunt , ut facere non pos-M Sim , quin te rogem , ut quam saepissime , modo Per occupationes,, liceat, posthac ad me seribas ἔ illudque tibi persuadeas velim , que misse admodum nihil hoc mihi potest gratius accidere , ita me summo- ,, pere cupere , hinc tibi aliquam offerri occasionem , qua mea , is quam tibi perpetuo paratam polliceor, opera utaris: ut eo ipsom tempore , quo tu amorem in me tuum declaras , ego meam prope M in te singularem benevolentiam re ipsa Patefaciam. Vale.
is Romae XII. ΚaI. Quintil. N DXCII. Scipio Card. GonEaga . Pag. 281. 38 Uide quae allata sunt ad notam 36. ubi Halatestae etiam testimonium legitur .
Pag. capa Quo studio in litteras, atque in memoriam litteratorum Aloisius Valentius Gon Eaga V. E. seratur , cum docent haec monumenta ipsa , quae tanto studio idem edenda curavit , eaque opera, quam navavit diligentissimam , ut omnia colligerentur, quae ad hos Commentarios Scipionis ornandos pertinerent ἰ tum , ut Praetereantur caetera , declarant ea, quae idem in renovanda memoria Dantis Alipherii Poetae doctissimi, ae eelebratissimi praestitit . Etenim cum Uir Eminentissimus sepulerum illius nequaquam tanti poetae celebi itati par Ravennae offendisset: indigne serens , monumentum hominis, euius scriptis adeo Italia illustrabatur, si tu , ac squallore obsitum nullo inhonore esse , inultis aureorum millibus de suo erogatis totum emari, Ore restituendum, atque in speciem exornandum curavit, tota Plaudente Aemilia , quam provinciam eo tempore U. E. summa cum aequitatis, ac vigilantiae laude admininistrabat . Haec caeteraque ejus in litteras , atque in litteratorum Uirorum memoriam merita haud patiebantur, me ingrato animo voluntati ejusdem repugnare, cum Prae sertim ab eo rogarer , ut hujtis absolvendi operis provinciam suscipe rem . In quo si temere sortasse videbor Deisse , quod , tenuitatis meae conscius, id operis aggressus sum , ingrati certe animi redargui non Potero , qui Viri Eminentissimi, ae de litteris.optime meriti voluntati minime repugnandum iudicaverim .
P g. 29 I. c4οὶ Placet hic etiam afferre eiusdem Hippolyti Capilupii et
giam ad Scipionem adoleseentem,qua eum Patavii studiorum causa agen tem rus invitat, quae tum quia ad Cl. Adoleseentem Seripta est , tum quia declarat Quibus officiis a Viria doctis idem coleretur, praetereunda non fuit.