Scipionis Gonzagae Cardinalis Commentariorum rerum suarum libri tres : accessit liber quartus Paraleipomenōn auctore Josepho Marotto, quos Aloisius Valentius Gonzaga card. primum edidit et Cajetano fratri inscripsit

발행: 1791년

분량: 456페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

P. P.

VIXIT, ANNOS LVI. MENS. II. DIES. IV. OBIIT. III. NONAS. APRILIS ΛNNO. MDLXXIII. Pag. 2.23. ca*J Sive a Pomponianis eastris c ut ait Selplo .

sive a Pomponiorum aliquo praediolo , ut ego suspicor : Graecae enim inflexionis is eos est , et sic diminutiva aliqua a Graecis esse. Tuntur : gens vero Pomponia et Graecorum hominum , et studi rum cupidissima fuit : sive , ut alii putant, a Pompeiorum familia nomen Pomponiseo fuerit ἔ illud certe extra omnem controversiam positum videtur, et vetustissimam huiusce oppidi appellationem esse, et a Romanis manasse. De POm pejorum gente quidem aliqua in eo oppido vestigia inventa sunt et at non item de PompImis castris , quorum , si loci appellationem excipias , nulla praeirrea nobis indicia extant. Ad Pompeiorum familiam Sarcophagum illud pertinet, quod olim Pomponis ei inventum fuit , diuque ibidem serWatum nune vero Museum Mantuanum ornat , ejusqtie Sareophagi inseriptio una eum caeteris titulis, qui in eodem Museo sunt, edita est, quin tamen ulla mentio Pomponis ei facta sit, unde illa prodiit , quae facienda esse omnino videbatur. Est haec autem inscriptio .

402쪽

ADNOTATIONES ET MONUMENTA 33α

Irenaeus Asta primus omnium de hoc monumento loquutus est tum in libro,, Disserta Eione su la vera origine di Guastalla se tum in epistolis suis is Deile Eecche, e monete di turii i Principi di Casa Gon-Σaga , che su ri di Mint ova signo reggia rono ,, ubi de numismatibus Pomponis ei e usis disserit . Iulius Caesar Scipionis frater huius oppidi Dominus Pomponi seum multis locis munivit, atque ornavit , idemque anno Μ DLXXVIII. areem illam aedifieare est aggressus , quae nunc eo in oppido extat aut inseriptio docet, quae in eadem arce legitur .

IULIUS , CAESAR - GONZAGAM ARCHIO

S. R. I. PRINCEPS AC - CAESARIS POCILLATOR ANNUM AGENS V X XU.

Pag. 223. ca a Vitelliana , quae nostro sermone nune Gadana appellatur, a multis quidem nomen a Vitellianis eastris ereditur habuisse; idque etiam Scipio arbitratus est: verum cum de Vitelliana in historiis nullum vestigium appareat, res non ita certa est, ut dubitari de ea origine nihil possit . Nos certe non ante annum MLXX PII. ejus oppidi nomen in monumentis innotescere coepisse deprehendimus ..Siquidem hoa legimus primum in Diplomate Henrici I U. Caesaris anni ΜLxxv II. quod a Ludovico tauratorio vulgatum est in Antiquitatibus Estensibus Par. I. c. r. pag. 4o. ibi enim haec habemus is Inis Comitatu Brissiensi, Casale Maiore, Videliano, Pomponesco . is Pag. 263. c16ὶ Scipionem non modo non petentem , sed nee opinantem quidem , civibus omnibus plaudentibus , a Sixto quinto , qui virtutem hominis probe nosset, ultro Patriarcham Ierosolymitanum enunciatum suis se , doeet etiam Antonii Qu renglii epistola ad Nieolaum Barisonium Canonicum Patavinum, Seipionis amicissimum ἰ quam afferre placet, eum ex ea intelligi possit etiam qui sensus fuerit Civitatis universae eum Clarissimum Uirum eo honore auctum vidit , et quae de eodem expectatio suerit excitata . se Lunedi S. Santit, die hiaris Patri area di Gerusalem me con uniis versale esultagione, ed applauso it Sig. Seipione Gonraga , ii quale ne M e restato consolatissimo, per essere questa un arra di eose margiori ,s, e Per essersi mos so it Papa da se medes imo a d argii questa ono revoleΣ,, za . Stet te pero per uri giorno detto Signore cori grande ansieta , per- ,, eh. nel medes imo Coneis toro Sua Santita d e termino , che de caeter ,, ognuno , ehe asseguisse d ignita alcuna , verbi grazia , Veseo vati , e, , Cardinalati , perdesse ipso laeto Ogni Bene fietio , ed Ussetio venale , o, che aves se . Na usci di questo traVaglio eon molto onor suo , eis si crede certo, che fra poco tempo sara adoprato , ma non in Ps m

403쪽

ADNOTATIONES ET MONUMENTA

Plures prketerea inveniuntur epistolae ad Scipionem hoc tempore a multis gratulandi gratia scriptae , quarum singulas reserre supervacaneum duco; cum nihil habeant, quod videatur magnopere ad haec ipsa illustranda pertinere. Illa vero , quae minime praetereunda censeo , sunt ea , quae a Torquato Tasso Scripta ad Scipionem patronum , et amicum suum studiosissimum habemus , cum is etiam , quod ille novo honore honestatus, tanta dignitate auctus esset, gratulandi gratia dialogum is De dignitate is scripsit , gravem sane , ac nobilem , eumque Clarissimi Viri nomini nuncupavit. Praeterquam enim Epistola , qxia Torquatus Scipioni Dialogum inscribit suum lue utentum illius habet elodium , ita etiam sapienter de Episcopatu ipso loquitur , ut his temporibus praesertim, quibus inter nos haec ipsa agitantur, operae pretium sit ea quoque legere, quae a poeta hoc eri imio scripta sunt . Hanc Torquati Epistolam ut hic iterum proferam , auctor mihi est etiam Ioannes Uincentius Bolgenius,Vir doctissimus, qui hoc ipso tem pore , quo haec scribuntur a me, probatissimam Doctorum omnium judicio de Episcopatu disputationem protulit, quae mirifice cum hac Torquati epistola consentit.

AH' Eho , e Rev. Sig. Scipione Gondara Patriarca di Gerusal me. ,, Signor, e Padron os servandis s. La dignita delia Cata vi en d alis Principe , e ali' attre su accrescivia dat Principi det mondo ; ma solo is a Gerusalem me I' a cerebbe Cristo me desimo , e in let volle esse r eo ronato di spine , e trionsar della morte . E se ni uno do po S. Pie

, , tro ebbe maggior dignita di S. Iacopo it Giusto , it quale fu non so- is lamente fra i dodici e letti, ma de' tre piu cari discepoli det Figli uolo,, d' Id dio , che asces ero seco ne i monte , e videro la sua gloria ; alis nostro tem PO ancora quelli, che succedono at sanio Figli uolo dise Giuseppe debbono essera onorati do po ii Successore di Pietro , eis Uieario di Cristo fovra tuiti gli altri Uesco vi , e Patriarchi. Laonia is de avendo Sua Beatitudine, che non laseia alcuna bucina opera, edis alc una virtu senZa premio, es altata V. S. Illina a si alta dignita , I' ha post a net sommo grado della ri puta Zione , che si conveni va,, alia sua prudenza , at sapere , alia nobilia , e alia servi tu di molti,, anni: e dato te gran parte di quel pensiero , che si conviene a ' Ueis seo vi, di ri unire questo gran Uescovado , ii quale e uno , come eis una la Chiesa . E bene he molli stano i rivi delle operarioni , e molliis i rami pleni de' suoi niti, e molli i raggi , che ella semina delia sua ,, dot trina ; uno h non dimenci it sonte , uno it troneo, fondato sciura se tenacissima radice , uno ii sole , che sparge la chiarissima luce : eis ly unita si conserva neli' origine, ed un eapo solamente regge molieri membra : parte delle quali sono divise da questo corpo per l' ere- tiea pravita : parte per i ' otio manna tirannide, la quale usurpa leis piu belle parti deli' oriente, e dei MeZEo giorno . Na U. S. Reve- is rendiss. eon gli altri pud considerare i m exti , eo' quali si possano , , ri congiungere ς acetoech ε uno si a l' ovile, ed uno ii Pastore ; sicinis come una E la sede , ed uno it baltesimo . E se la qualita dei rem piis porta alcun impedimento neli' adione , ni uno almen o puis impedire ,

404쪽

cheella non contempli i misteri altissimi deIla celeste Gerusalem. me, che e l' id ea della Chiesa . Talche te opere mie a gran pena ar- direbbero di appresentar sele , ove la cortesia da me eo nosci ut a notis, mi assi curasse at modo usuo , dat quale traiti gli altri debbono pren- ,, dere e sempio . Le mando ad unque ii mio nuovo Dialogo della D, ,, pnita a rati egrarsi della sua nuova dignita . E le bacio Io mani . Vol. I x. Op. Torq. Tassi edit. Venet. Pag. 4I4. epise. 636. Pag. 264. ca7ὶ Quanti a Sixto quinto Pontifice Scipionis pietas, virtusque haberetur, idemque quam cuper i Uineent o Duci Μantuanorum gratificari , qui eum rogaverat , ut Scipionem primo quoque tempore purpura ornaret, non aliunde ap rtius doceri possumus,quam ex ejusdem Pontificis litteris, quibus se excusat apud Ducem ipsum, quod non ei statim savere potuerit, illam intererem causam , quod se rius ac oportebat ejus litterae , quibus hoc ipse rogabatur , ad se Pervenissent neque tunc augere numerum candidatorum , quos iam Cardinales designaverat , gravissimis de causis posset ; illudque pollicetur, se suo tempore c quod anno proximo praestitit clarissimi Uiri rationem habiturum . Est haec Pontificis Epistola totidem verbis descriptam ex Tomo Bre v. Sixti U. pag. 277. Ex sch. Uatic.

S I X T U S P P. V. Diuete fili Nobilis Uir Salutem , et Apostoli eam benedictionem .

M Nostra perpetua cura, et studium catholicae Eeelesiae amplitu. dinis nostrae imbee illitati a Deo commissae facit, ut eorum potis-ri simum opera Robis utendum esse censeamus , eosque amplissimis is dignitatibus ornandos iudicemus, quorum insignem pietatem, rerum M usum , prudentiam , doctrinam , integritatem sanctae Ecclesiae orna is mento, ejusque rebus adjumento esse posse intelligimus . Fecimus M igitur hac ipsa quarta seria jejunii mensis Decembris, vetere Roma- is norum Pontis eum in titulo , S. R. E. Cardinales Hieronymum de ,, Ruvere Archiepiscopum Taurinensem , Virum generis nobilitate , et is duorum ex ea familia Pontis eum splendore , et propria virtute ilis lustrem ; Philippum Lenon curtium Episcopum Antissiodorensem, is cuius magna semper fuerunt in Rempublicam Christianam merita , M de quibus gravissimorum virorum testimonia accepimus Hierois nymum Bernerium Episcopum Asculanum,Theologum , et vitae in te gritate, et doctrinae commendatione insignem Antonium Mariam ,, Gallum Episcopum Perusinum, familiarem nostrum, nobis probatum , M a que ob multas virtutes in primis carum ; Constantinum Fratrem ,, ordinia Ninorum , Theologum eximium , inque optimis sacrorum is doctorum libris versatissimum ; Hieronymum Nathaejum Camerae ,, nostrae Apostolicae Auditorem , ct Benedictum Iustinianum , Thesau- ,, Tarram nostrum , viros in juris tum civilis , tum canonici doctrinari eXercitatissimos , inque omnibus negotiis magna semper eum in t ,, gritate, et laude versatos; Ascanium Columnam et nobilitate, et do-

405쪽

33. ADNOTATIONES ET HONUMENTA

, e trina exstellenti , et gravissimo Majestatis Regis Catholiel iudieis '' Iaudati, simum. De Uenerabile Fratre Scipione Gongaga Patriareha V Hierosolymitanorum , de quo ipsi etiam ad Nobilitatem tuam seribemus , quem summo Pere nobis commendas , cujus semper pieta-' tem, et virtutem eximiam plurimi secimus ἡ ideirco non potuimus V itiae postulationi gratificari , quia jam constitutum eum animo nostro V habebamus , quos potissimum hoc tempore ornare ellemus, cum V nobi, redditae sunt tuae littera ς, cumque numerum augere prohibe '' bimur gravissimis de causis . Suo autem tempore , si vita suppetet , V magnam ejus quoque rationem habebimus . Datum Romae ap. S. Pe- '' itum Suh. Acinui. Piscator. die II. Nov. III S. Pont. Nostri an . II. Antonιus Boccvadultas Ex Hippolyto Dones mondio , a quo scripta est vita Franei sei Gontagae Episcopi Mantuanorum , qui Scipionis frater natu maior fuit, ut supra dictum est, habemus, Frauci cum quo tempore haec agitabantur, Romae una cum Scipione sui F se ac tunc dubitatum esse , uter eorum

Cardinalis erearetur ἔ cum alter ab Rege Hispaniarum , alter a Dueo Nantuanorum Pontifici comm n dati e Fent , ut eos in saerum Patrum Purpuratorum numerum Primo quoque tempore adlegeret. Cum autem uterque eorum justissimis de causis n amplissimum illum ordinem adseribi simul haud possent , propterea r g. um enixe Franeiseum a Scipione fuisse , ut sibi tunc in bonoris illius petitione concederet di quod diceret; fieri non posse , ut is , tanti Rςgis patrocinio fultus , diutius eo honore careret : se vero non it firmis Praesidiis pollere , ut sine uerieulo oblatam fortunam posset dimittς re . Additque Dones mondius , Franeis eum , qui susque deque hum/n Omnia haberet ; nihilque minus vellet , quam novis bonorum curis implicari , obsequutum facile Seipionis voluntati esse, suaque, si qua erant, studia Fratri libentissimo animo dimisisse. Horum tamen neutrum tune Cardinalem esse ereatum . Uerum ex iis , quae nos in allatis Pontificis epistolis legimus, .intelligimus aperte , cur Scipioni hic honor fuerit prolatus. Porro si maturius Sixtus a Duce Mantuanorum fuisset rogatus , qua Pontifex erat eum in Gongagas universos, tum in Ducem ipsum voluntate, Scipio maturius etiam Cardinalis creatus suis et, qui honor ut ei paullo post col-1atus est: ita nunquam Francisco Fratri, ne post mortem Scipionis quidem, tributus fuit, quod accidis et certe , si tantia illis Regis Hispaniarum praesidiis fultus in honoris contentionem aliquam eum Scipione

venisset .

Canonicum Patavinum , qaa haec ipsa docemur .is It Sir. Scipione e risuscitato et gia ognuno Io liene per Cardinali s, simo: io perche assai desidero, assai temo : Pur il Sig. Cardinat di Ue- , rona questa sera mi ha detio, che sara in saltibi linente. Dicono esse res, arrivato un corriere dei Duca di Μantova , che promet te ire mila ,, seudi di pensione a deito Sig. Scipione : Piaccia a Dici, ehe riesea etc. - Roma 6. Nosemb. ex Sehed. Narchionis Carol. Ual. Gon E.

Pag. 2I6. cax Corrigendus iritur Antonius Posse vinus est, qui in

406쪽

historia sam Iliae Gongarae lib. 8. pag. 786. et 787. Scipionem Cardinalem creatum memorat anno II 83. cum Guillelmus etiam inter vivos degeret: quorum utrumque falsum est . Emendandus item Iuncta in suo ,, Floretto is pag. 9O. a quo habemus , eum Purpurae honores adeptum anno 3388. iisque addendus Dones mondius , qui in historia Nantuana Ecclesiastica Iunctae auctoritatem sequutus eadem atque ille seripsit ; cum tamen idem in vita Francisci Gongagae Episcopi Mantuani, qui Scipionis frater fuit, scripsisset, eum inter Patres purpuratos adialectum anno II 87. eo nempe anno, quo vere Scipio Cardinalis renunia

elatus elit.

Quanta omnium ordinum voluptate Sc io Cardinalis renune latus fuerit, satis supra ex iis novimus,quae Camillus Camillius scripsit,cum de Seipionis Emblemate est loquutus is E vedras si con est et to,che appresso,, at degno tit olo di Patri arca di Gerusalem me ottenne la digmta , e ilis grado quasi supremo in S. Chiesa dei Cardina lato , at quale , per D memoria di uomini,non pervenne mai Persona con maggior desiderio,s, contento , e speciale allegrerga deli' uniuersal delle genti , di qitello M e cosa notissima at mon do , non che a Roma , che lo vide, esseruiri arrivato lui,, Uide adnotat. n. I A. Idem ex Ioan. Franeis eo Mussato , Uiro Scipionis amicissimo , docemur , qui etiam hac epistola , quam genere quodam scribendi suo exaravit , Seipioni est gratulatus . EX Sch. March. Valent. Gonzagae. Illino et Risio Sig. e Padne Collia Ο . Eceo piar ademptrsi , e prevalere at di U. S. Illina, secondo ilis ver troppo umile it imo , secondo la singolar sua modcstia troppo altori di iei concet to , quando ralter rando mi seco, due anni sono , della ,, sua promogione at Patriarcato , ed ali' alleg reet Ea presente argiun ri gendo , ed accumulando , sui non Duo, beriche umit mente, e corte- semente da let ributiato , indovino di quel che at presente con ins- ,, nito universale contento di tuiti l buoni,di tuiti i savi, di tuiti i dotii, is e singolar mi O , che, buo no , ne savio, nε dotio, ma di tuiti essim amator sono,Veggiam mmir vero , ed aridarsi a vvieinando a quel segno, , supremo, a queli' ultima meta olim placa, delia quale non et in questam Vita, ove piu olire potere aspirare . Godo io dunque non sol delis presente; ma trionsando it mio vero , e dat giudietio approuato di,, chi ne i provvedere a ' sedest Ogni altra eos a puO, ehe in gannarsi , ,, det suo da una colat salsita virtuosa offuscato parere con ogni spirit ,, anelo a queli' altra palma, alia quale se eon ly ale de ' suoi gran me- ,, riti mi conduco , hen sara vero, che disvi luppato una volta di la , oves, ora mai troppo mi vo attem pando, la verro ad adorare, e cori l 'tino, is e con Ι'altro uomo mio, sicco me la riverisco ora, ed in chino, e,, mi rallegro con let con 1' intrinseco solo, e con questa carta , e COIn desiderio , e eo voti, e a Dio nostro S ignore continui preghi, la tota I

407쪽

ADNOTATIONEI ET MONUMENTA

M Idilio eonservando finchε al ciet si a maturo ii presente Pastore , θ,, ministro, e preparator Suo di tanti altri, e di questo bene , ed in tanto se in iei maturando quelio , che alla vibia,eu al peto an cor pare acer- ,, bo, bene he al senno, at valor ,ed at meriti si a piu che a tempO , per ,, edificazione , ed es altagione della Santa Gerusalem me sua I ae consenia ,, ta . Ed a U. S . Illina e Risis baelo umilissima mente te mani . Di P. S. Illisis e Risis α Pad ova 13. Decemb. I 87.

In libro etiam eui titulus is De Missione Legatorum Iaponensium ad Romanam Curiam is qui totus est eX charta serica, inpressus in Maeha ensi portu Sini ei regni in domo SO c. Iesu cum perius su Ordinarii anno I 19o. et nunc inter libros S menses extat in Bibl. Coll. Rom. haec in Colloquio pag. 326. leguntur de Scipione qrii legatis mantvam advenientibus , ut idem etiam lib. I. Suor. Comment. memorat, obviam Prodiit Mantuani Dacis nomine. obviam se nobis obtulit ad suburbium cum summa humanitate Ilis lustrissimus vir scipio Gongaga Ducis consangu meus ejus absentiam M eXcusans, quod non ita recta esset valetudine . Hic est Scipio ille, qai,, cam summo honore Patriarcha Hierosolymitanus, et paullo post omin,, ni uin applausu , magnaque animorum nostrorum laetitia a Sixto U. M Cardinalis ereatus est.

Nemo tamen majores laetitiae significationes litteris suis Scipioni dedit, quam Ioannes Baptista Guarimus , vir cum poeticae artis laude praestantissimus , tum scipionis eiusdem studiosissimus , a quo hanc epistolam habemus, quae et inter eas, quasGuarin s idem col- ieetas edidit, et in Syllope ducchiana Epistolarum selectarum legitur. Ithoo , e R uo Siguore . In questo panto , net quale intendo , che U. S. Illina , e Ris: a, , δ salta Cardinale, ne rendo gratie a Dio bene det to ; e pol colla ma-m no corro alla penna seguendo la tutio it resta e dei corpo , e det I ri animo glub lante per infinita, e sinis urata alleg reaza , la quale ha,, pero sondamenti sὶ nobili , che non ardisco di seeo rallegrarmene,, per mio conto. Et , Se ben miro , e ben ragio nevole , che servito- ,, re cosi di voto impari ad essere modesto da Signore in Ogni eos a ,, tanto magnanimo . Rallegro mi e Ol Pontes eato , la eui memoria per ,, una tanta , e sὶ giudiciosa eletione sara sem pre bene deria , e lodata . ,, Rallegromi eonta Corona de' Cardinali, a cui mancava si rice a gioia . Rallegro mi con Santa Chiesa , ne i cui beato campo si degna promo- ,, tione h1 seminato uci Ponte fice . Rallegro mi eol mon do , ehe si ,, lagnava delia targariza . Rallegro mi eon la virtu es altata in soggetto , ,, che non ha parte con la fortuna . Rallegro mi con la grand 'anima del,, Cardinal Hereole, ehe ris orge net grado di chi lo rasso miglia ne l,, merito. R illegro mi eon la sua casa , per l' acquis to di protet tore si,, valoroso . Rallegro mi sinalmente eon US. Illilia , e Rilia , non cheri sta in luogo, che la taceia risplendere , tria che si a in luogo capaceis det suo splendore : ed io fra tante publiche, e grandi, e segna late ca

,, gioni ardir , di mischiare la mia privata allegregeta λ la quale pero

408쪽

, , se si misurasse coli' obligo , o lasse rarguardevole per I agetio, sa- , , rebbe senEa salio maggiore di tuite te attre . Padron mio , io non mi, , avvidi mal , se non ora di esser legato ἔ ne altra eatena, ehe quella ,, det mi o Principe naturale sarebbe stata basi evole a rite nermi , ch iose non fossi volato subito ad inchinaria . Na cosi sorse e stato permesse so da ehi n' ha tura , per non lasci armi traboeeare ad atto , che alla,, sua dignita non convenga . Che se io fossi giunto in persona, pote- va di tergieri avvenire , che Passet to precorresse Ia riverenΣa , ed iori l ' avessi prima abbrace lata , che riverita . Or che ne vien Io spirito, ,, complara egit con piu decoro . Supplico ben VS. I licha, e Rma, eheri quando ella si trovera meno occupata dat te visite grandi, si degni di,, introdurio, e gradi rio : ehe quantunque egit sta invisibile, non E perbis incomprensibile massina a mente dati a benignita di queli' animo , ,, ehe tante volte i ' ha favorito si , che fissa mente guardan dolo , ii ve- dra segnato an eo ra dei antico carat tere de Ia sua nobilissima grain ,, Zia , ne Ia quale umit mente raecomandando mi, bacio te mani a VS.

Unde tantus hic Guarinii in Scipionem amor , unde tanta virtutis eius opinio, videre est in quarto Commentariorum libro, cum de utriusque viri studiis perhibetur. Vincentius vero DuI Nantuanorum qui pcst Guillelmi patris moditem enixe Scipioni apud Pontificem savit , collatum Seipioni honovem pratulatus, Pontifici gratias egit , eique voluptatem suam significavit . Nosque epistolam hic exhibemus , quam ei Pontifex responso dedit. T. 29. Brev. Sixti P P. V. DILECTO FILIO NOBILI VIRO DUCI MANTUAE

s I X T V s P P. U. Dilaete Fili , Nobilis Vir, salutem, et apostolicam benedictionemis Gratum tibi suisse saetum nostrum In ereando dileeto stio no- Stro Seipicne Gonet aga Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinale, gratisinis simum nobis est, idque etiam sine tuis litteris certum habebamus. Fuerunt nihilominus tuae litterae , quas attulit dilectus filius Com-ri mendator S. Georgii, nobis iucundissimae . Perspectam tibi esse et ,, in hoc facto , et antea nostram erga te voluntatem laetamur. Erit m semper Paterna, neque ullam eius deel arandae facultatem omittes, mus . Caetera ex eodem Commendatore cognosces. Datum Romaeis apud S. Petrum die vigesima Ianuarii NDLxxxvIII. Pontificatus no is stri anno III. Antonius Boe padultas Neque , in eommuni gratulatione , Se Ipionis laudi Poetarum stud Iadesuerunt, qui, carminibus editis , simul voluptatem declararunt suam , simul clarissimi viri virtutem celebrarunt, ex quibus nos duos tantum asseremus, Josephum Castalionem sellicet, et Julium Capilupium , quo Tum alter Paneyyri, alter Centone, quem vocant, choc enim caseminis aenere mirifice illa aetate homines delectabantur Scipioni par

409쪽

turn honorem gratulati sunt . ne primum exhibebimus eam epIst tam . qua Panegyris ipsa Nicolao Rarisonio a Castalione oblata est , cum eX ea etiam communis laetitiae indicia habeantur iaNICOLAo BARIS ON O PATRITIO ET CANONICO PATAvINO

Innumeri sunt, qui singulares Scipionis Gongarae Cardinali amniissimi virtutes mirifice colunt . In eorum numero ipse adeor se ira ,er eκeelluisti , ut non immerito ille te vicissim arctissima pro- , sequatur benevolentia. Quantum igitur voluptatis amicissimi tibi '' Principis nova attulerit dignitatis accessio , et ipse per me Satis' intelligebam , et luela lentius cognoscere potui ex elegantissimis' tuis litteris ad Antonium Queren rum , virum ingenii , et doctrinae' gloria forentissimum , scriptis , in quibus non tuam tantum , 1ed se communem totius Patavinae Urbis laetitiam ita describ s, ut dum significandae voluptati operam solum impendis, ingeni ι quoque nobilissimi vires ostendas .. uod igitur a me nuper de ipsius Carisdinalis laudibus compositum carmen est, id iure optimo ad te pomtissimum mittendum iudicavi . Neque vero euiquam aptiuS , qtaam, tibi scriptiones poeticae dicari possunt . Pauci emm . vel nulli .. sunt, qui sive id genus aliquid pangendum sit , sive diiudicandum , tibi , U. C., m reant anteferri. Sed ego nunc non iudicem te , euius' severitatem reformido , sed fautorem d posco . Tu carmin s in ele- gantiam argumenti nobilitate compensa , meque ama . Vale ..

Ios EPHI CAsTALIONIS PANEGYRIste Ite . Castalides , nostri nova gaudia saeclI rSit carmen summo dignum diademate, et ostro. E gyro interiore abiens sol inmitiis horas Ampliat, et terras maiori lampade lustrat. It sine nube dies, rapidi sine flamine Cauri .. Bruma nitet, placidiqtie imitatur tempora veris. Cuncta lavent, Gonzaga , tibi, gratantur honoruCuncta tuo . Cum sole novo nova purpura fulget .

Optatam populis, optatam Regibus aeque Rettulit Hesperiae lucem formosus Apollo . Dilectum populis , dilectum Regibus aeque, Ardenti rutilare caput dat murice Sixtus , Coneilioque Patrum conseribens inserit alto Sixtus ab integro reserens faelicia saecla , Italiae praesens numen , sidusque salubre ia

410쪽

Terrarum hic justo traetans moderamine habenas Ui. u. rem Latii potuit sulcire ruentis,

Et t epulas longa sormidine solvere gentes. Nam neque nunc miseros vexat discordia cives , Funestasque domos sceleratis eruit armis. Non sora , non squallent infesta vagantibus arva Exsulibus , sed arunt reseratis otia portis Oppida , pampineisque admittit vitibus ulmos Rusticus , et vat talis invertit rura iuvencis . Tutus iter nunc luce facit , nunc nocte viator. Hoc etiam laeti volitabunt Principe nautae Per mare pacatum , et Romana potentia rursus Deletis to um pandet praedonibus aequor . Ta vero multos Romae spectate per annos ,

Seipio , et aeternis delecte ad culmen honorum Iudiciis, maiora animo iam concipe, teque Praesidium populis promitte fidelibus ingens . Quod tibi spondebat primaevo in flore juventao Nota Pio virtus animi , gravioribus annis Praestitit excelsi elemens sapientia Sixti , Anxia, quem pro te Gulielmi cura propinqui Saepe fatigavit precibus , flexitque volentem . Adfuit absolvens Vincentius orsa parentis Inclytus , et dignus magnorum sanguine Regum, Qui gravidam imperiisque domum , gravidamque trIumphis Arduus excepit nuper , populosque regendos . Ipsa caput quondam Tyrrhenae Mantua gentis Fert iuga caelestis iuvenis mitissima collo , magnanimi Dueis imperiis , et amore beata Te Ferdinandus Latii pars magna Senatus , Atque idem imperii Magnus Dux iuvit Etrusci Nec qui Gonet agae nomen sortissimus heros Intulit in Celtas gentis , Ligerimque coereet . Nee consanguinei tibi purpura defuit ingens . Ipse tuo in υietus laetatur honore Philippus , Qui regit Hesperiam , qui leges ponit Eoo , Atque alio populos frenat sub Sole iacentes . Gaudia sublimem pertentane quanta Rodulphum . Quem penes imperiique decut , nomenque Latini Sistit ab Augusto ductum longissimus Ordo . Tacitorum o selix studiis , Regumque favore,

O votum commune virum , o spes maxima rerum.

Sed tibi tantorum studium , Regumque favorem Cana fides , eandorque animi, mansuetaque corda , Nataque non purvis prudentia rebus agendis , Et peperit studiis: instructum pectus honesi s.

Magnanimo dignum te praedicat Hercule Roma ,

SEARCH

MENU NAVIGATION