Fragmenta semiologiae obstetriciae

41쪽

lantur. Cum horum partuum signa diagnostica inserius pertractare, mihi, animus est, hic fusius de illorum classificatione loqui liceat.

g. 28. Innumeri sunt perversi illi modi, quibus foetus in uteri ostium prodire potest, et partus mox magis mox minus dissicilis et laboriosus fit: nam

nulla fere in corpore foetus regio, quae non vario modo ad orificium uteri converti possit. Hinc majoris perspicuitatis causa omnes in ordinem et formam tabulae redegi. Me autem a solitis classificationibus declinasse et proprium systema condidisse, mihi ignoscetur, cum eo ductus fuerim, partim ne ullum situm omitterem, partina cum alia proposito nostro non aeque apta reperirem. Verum tamen ut eo majori perspicuitate et brevitate signa quaecunque variorum si tuum enumerarem, omnes divisi in duas classes, qVarum prior homogeneas infantis partes, modo perverso ad orificium uteri conversas, continet.. Hanc subdivisi in tot ordines, quot corporis humani regiones eminentiores sese offerunt. His adjeciordinem octavum, qui continet eXtremitates decussatim prolapsas. Priorum quinque ordinum genera, quaternas facies cujUS vis regionis generalis eXhibent; partus vero verticales at ordinem primum retuli: quare illum in quinque subdivisi, cum ceteri quatuor, modo quaterna genera habeant. Hanc vero regulam in sexto, septimo et octavo ordine non omnino prO- sequi potui: hinc diversus in his ordinibus generum numerus. Ordo DXtus nempe, seu partus elitremitatum inferiorum, sex habet genera pro variiS earum vel singulatim veI conjunctim praeviis partibus.. In totidem genera disse cui septim Una ordinem, pro ut, vel manus vel protuberantiae cubiti vel singulae vel binae, vel a dorso vel a pectore vel e latere prolapsae sunt. Ordo os avus constat quatuor generibus, quatenus nempe praevios pedes, genua et manus vel super pectus vel in dorso foetus se decussantes eXhibet. Praeterea ut repetitiones inanes vitarem, nec ordinis sexti et septimi genera

nimis augerem, horum genexibus singulatim praelapsarum partium,. subdi-

42쪽

visiones binas adjeci, prout vel pars dextra vel sinistra praevia. Cuiusvis

generis species ad quatuor redegi, secundum direc iones diversas paritium praeviarum ad pelvim vel in diametro antera - posteriori vel in transversa aperturae superioriS, excepto unico genere quinto ordinis primi, cui quintam et sextam speciem addere necessum duxi, cum hae saepissime

occurrant.

Illum vero specierum numerum sacile ad octonarium augere posuissem, additis quaternis situbus in diametris obliquis, quod praesertim in primo ordine maximo jure et usu observassem, quum ab horum situum accuratissima diagnosi, eo cautior vectis et forcipis applicatio pendeat) nisi partim timuissem, ne copia, vagaque subtilitate letiorum patientia abuterer et tempus laboremque perderem; partim persuasum mihi fuisset, eum, qui signa specierum enumeratarum bene perceperit, facillime percepturum et similes, sive analogas. cetera ad species hujus Classis notanda. ipsa docebit Tabula a.

Classis secunda complectitur situs praeternaturales compositos et mixtos. Hos ad OX ordines redegi, quorum prioreS tres, unius ioetus partes diversas; ceteri, plurium foetuum partes simul vel perpendi. culari vel transverso foetus situ prolapsas exhibent. Priorum trium ordinum permulta eXstant apud observatores exempla: plurimi enim horum situum haud rarius ac illi primae classis occurrunt: hinc sane scitu aeque digni. Posteriores quidem non se epius observantur, nam gemelli etc. non minus in utero recte haerent, ac unicus foetus. Quivis plerumque suo includitur ovo, et alter ut plurimum super altero ita collocatus est. ut posterior ad uteri orificium non prius perveniat, quam prior exclusus fuerit. Interdum tamen et hujus regulae exceptioneS observatas et plures

43쪽

foetus communibus velamentis inclusos fuisse, testantur auctores g). Saepius vero accidit, incaUta vel imperita manu velamenta eormn disrumpi atque inde ejusmodi situs miXtos oriri. Cui que ideo statim apparebit infinitus hujus classis partuum, quotcunque exstare possunt, generum et specierum numerus: quem hin ita disposui, utnsic nimium aberrarem ab Ordine primae classis, ne C. quid omitterem, quod notari mereretur, quin jam disia repeterem aut iussis fierem. Conferas

ς 3o. Praeter has enumeratas partus nonnaturalis causas, quae eum pro rei diversitate mox magis vel miniis dissicilem et laboriosum; mox simplicetnmox compositum; praecocem vel serotinum etc. iaciunt, multae aliae ab observatoribus referuntur. Has earumque signa tam generalia quam specialia, quantum fieri licet, noscat obstetricans, ne statum praeternaturalen falso habeat pro naturali, dissicilem pro facili, neve omittendo peccet, iretus auxilio viribusque naturae medicatricibuS. Saepius enim naturae nimium confidimus, et tunc maXimo jure laudata sic dicta methodus exspectans fit incerta, noxia et periculosa. Sicuti enim partum naturalem signa

praecedunt, ita et praeternaturalem, quae nOS doceant, an partUS appropinquet et qualis sit. Nec horum sit ignarus artem obstetriciam exercens nec exspectet, donec ex cessantibus doloribUS aliisque phaenomenis praeternaturale quid suspicetur, sed exploret antea perpendatque singula. Eo modo satis. edoctus, quale adsit impedimentum, caute et cum dilectu, quae fieri possunt, adhibeat ad occurendum illi: et sie nec secura inertia nec nimis accelerata praecocique sedulitate peccabit suaque culpa partum praeter necessitatem nec proteret nec omnino dissicilem reddet.

h) Baude Ioeque l. e. B. II. p. 3o9, seqq. - ori MidWisery. ces. XXXVII. Obs ε, sicq, d mellie, collectoa ot cases anu observati aliique.

44쪽

Priugquam vero ad tertiam dissertationis festionern progred ar, liceat

quaedam praemittere, partim quae prRVae interpretationi fraecaveant, partim quae serviant ad meliorem sequentium intellectum. Partus praeternaturalis signa diagnostica eisibent assidua phaenomenorum naturae observatio, e Xploratio abdominalis et prae his certius et distinctius partium praeviarum diaguosis. Hinc cognitio et accurata distinctio partium et singulatim et conjunctim ad orificium uteri conversarum, earumque situs ad pelvina, ad primaS sane artis obstetriciae practicae doctrinas referendae. Ab his enim pendet bonus partus praeternaturalis successus, iisque neglectis, obstetricanS in tenebris oberrabit atque incerte et temere suo officio iungetur. Quae cum ita sint, mirandum sane, paucos tantum scriptores hanc doctrinam in scriptis de arte obstetricia tetigisse, inter quos prae ceteris Crant et i et hoc duce, Cel. Ste in k exeollit. Horum eximii laboreS otium nobis fecere in omnibus exponendis, quae huc pertinenti Meum itaque studium id potius sit, ut ea in diagnosis hujus partem, quae doctrinam de signis diagnosticis partuum

praeternaturalium ex partibus io etUS ad orificium uteri conversis tradit, minutius solito secundum ordinem ante definitum exhibeam. S. , Dictas foetus partes agnoscimus interdum omnino inspectioni S , ut plurimum vero eXplorationis internae Ope jam ante e siluxum aquarum, distinctius autem post illum inter et post dolores ad partum. Haec igitur prae ceteris instituenda. Caveat autem eXplorans, ne rudi opera, praena ture et maximo cum detrimento disrumpat velamenta: immo, licet do . situ

45쪽

stu praeternaturali iam convictus sit, tamen non minus caute cum iis versetur: saepe enim praestat, hoc negoti in per aliquod temporis spatium disserre, tum praesertim, cum ob liquoris amnii eXimiam copiam, obsitum uteri in alium facile mutandum, ob foetuS ipsius vexetiores motus, situs perversi mutatio in meliorem sperari pusiit. Hinc abstineat quoque

ante effluxum aquarum a situ accurate et cum certitudine definiendo: his enim majori copia praesentibus, stuS centieS mutari potest. S1 autem plures partes ad Grificium uteri conVersae essent, V. gr. . Caput cum futabculo etc. : illo sati dilatato, velamenta disrumpantUr, eum, Ut eo melius situs dignoscatur, tum, ut quae descensum capitiS impediunt, semoveantur. Haec vero omnia emite atque eXacte perpendat disquiratque, ne existimatis

deceptus, assinia et sis ilia iis, quae diversi generis sunt, temere immisceat. Cum denique ab accersito obstetricante, ut prae ceteris statum atque eventum pariturae et partuS praesagiat, postuletur: consilii est, plurimis saltim in casibus, non certo sed probabiliter tantummodo praedicat, ne famae suae obsit, aut parturientem vana decipiat spe. Cextior vero factus de malo situ foetus, hunc, quantum fieri potest, celet ip i parturienti: at cognatis seu adstantibus aperiat, sibi famaeque suae consulendi gratia. g. 33. Quum vero ad artem feliciter et secundum regulas exercendam, sola cognitio partium praeviarum earumque directionis non lassiciat, sed et situm latentium scire necesse sit, ut recte et bono cum eventu verssio instituat et vel vectis vel forceps adhibeantur; generalia quaedam intomata, quae quamquam non semper secure ducant ut intra Seil. quarta docebo. plurimis tamen in casibus errorem arcent, praemittenda existimo. Ad latentium partium longe dissicilem interdum diagnosin rite struendam, praexeliquis juvat partium praeviarum distinctio, quam mox promovet phantasia,

46쪽

a cognitione nexus et mobilitatis partium ioetus adiuta: quod eundo pq rsingula quaedam, evidentiuS fiet. Partes, quarum situm Ut scias et e X directione praeviarum dijudices, plurimum tua interest, sunt: caput, laeteS, dorsum et pedes. Jam vero caput et pedes fines oppositi sunt aXis longitudinalis foetus: semper hinc situ opposito reperiuntur. Si ergo caput ad OS Uteri conversum sit, pedes ad fundum collocantur; si caput posteriori, pedes anteriori loco haerent: si illud dextrorsum, hi sinistrorsum, e. S. p. Faciem latentem prodit oppositum ipsi occiput et partes saciei posterioris io eius. Occipite, nucha, etc. e. gr. praeviis, facieS superior est; illis antrorsum sitis, haec retrorsum; hae cicontra anterius sita sunt,

illis posterius directiS e. S. P. Dor si ceterarumque faciei posterioris partium situs ex directione iaciei anterioris foetus dijudicantur. Illae his respondent. Praeviis pedibus v. g. directio iaciei, pectoris et abdominis respondebit illi calcis; occipitis vero et dorsi ut plurimum illi digitorum. - EX prolapsa manu agnoscitur, caput minori quam pedes spatio ab orificio uteri distare; ex directione dorsi et volae, pollicis et digiti minimi manus vel a latere vel a pectore propendentis, concluditur situs dorsi, pedum, capitis et quae manus sit praevia. Pollici nempe respondent pedes, digito minimo caput, etc.

Quibus axiomatibus, ad nostram partuum praeternaturalium classem primam applicatis, inveniemuS V. c. pedes in toto primo et secundo ordine ad fundum uteri directos; anterius directos in singulis primis speciebus, exceptis illis, in quibus ipsi praevii, posterius in secundis, sinistrorsum in

tertiis, dextrorsum in quartis: caput ergo si tu his opposito jacet. Facies posterius sita in singulis primis speciebus generis Imi, anterius vero directa reperitur in singulis secundis speciebus ejusdem generis. Dorsum ante-

47쪽

xius conversum reperimus in quavis quarta specie generis fortii et in tertia quarti generis priorum quinque ordinum: posterius ergo directum in qualibet tertia specie generis tertii et quarta quarti generis eorumdem ordinum. Plura tabulae examinatio docebit. Praemonitis, quae scopo nostro sufficere videbantur. sit nune

De diagnossi partuum praeternaturalium secundum eorum classes, OrdineS, genera et specieS.

g. 3 . Digna generaliora partus praeternaturalis habentur: si abdomen non, ut naturae convenit, elevatur et subsidet; si ejus tumor non rotundus, sed inaequalis est; si mox in hoc mox in illud latus magis vel minus distenditur et dolores vel validi vel aequivoci sunt. Instituta eXploratione interna, orificium uteri reperitur altum, laXUm, inaequaliter et plerumque elliptice apertum: vesica est laXa, magna et late expansa, propriis viribus vix rumpenda, praesertim si foetus in transversum jaceat; mox reperitur spli aerica, mox conica, oblonga, intestino haud absimilis ex uteri orificio, quin immo nonnumquam hac in forma extra ipsam Vaginam propendens. Rupta illa, plerumque magna liquoriS amnii copia, interdum meconio tincta, simul pro inuit, quem aquae torrentem, laticis stillicidium continuo rivo insequitur. De foetu, situm v. c. transversum tenente, raris me

aliquid attingis: si vero ejus caput situ praeternaturali praevium sit, illud vel plane non . vel lente descendit et dissicilius, quam in naturali situ, digito attingitur, et diutius supra pelvim moratur. E 2

48쪽

SO.. g. 3b, Primum ordinem seu caput praevium designat vesicae forma, magis vel minus rotunda et hemisphaerica, quam formam moX ad rupturam usque servat, mox in conicam commutat. Rupta Vesica, caput agnoscitur ex corpore tactui rotUndo, duro, plus minUsve conveXO, plano et

inaequali. Suturae, fontanellae ceteraeque singulae ejus partes ad orificium uteri conversae; mora et immobilitas capitis in superiori pelvis apertura, licet vehementissmi et frequentissimi dolores urgeant - quo caput insigniter oblongatur atque intumescit - confirmant praeternaturalem ejus situm. Genera et species capitis praeternaturaliter praevii, sequentia signa diagnostica indicant. Genus primum, seu faciem esse praeviam, sacile cognoscitur dummodo illico ab aquarum de suxu exploratio instituitur, tum enim partes necdum intumuere, nec inde cognitu dissiciliores fa diae sunt, - ex sequentibus faciei partibus, puta, fronte, oculis, naso l) ore m) mento n)et auribus ob externis. In hujus autem generis eXploratione caveateXplorans, ne rudi manu oculos aliasque partes facile violabiles, laedat. Spe etes hujus generis determinantur e X diverso partium illarum, pra primis menti et frontis, situ ad pelvim ; scilicet in Specie Ima, DonS ad os sacrum, mentum ac o S ad pubem vergunt; nasus atque oculi magis posterius, aures, si tactum non fugiunt, lateraliter positae reperiuntur cum Iobulis antrorsum directis. In

D Ocia Ios ex numero, distantia directa

Inter se. ex cavi ne rotunda. in q ia bulbus eminet et eκ narium vici ia agnos imuS; nares vero

designant emin ntia acuta, superius ossea, inferius Iar or et molt r. hae illuc mobilis, duo foramina; deniquν eris rama transversa in inferiori ejus parte atq te oculi in parte stipemoxim) Os cognoscitur X cpe tura transverse, in labiis, in comentis, lingua et manstibalis et per nares superius co Iocatas ct mentum inferius distinguendum ab is itestini recti exitu, quocum facile conuinitari pO est, si eetprae partes ob int mescentiam agi itu dissicillimae factae sint. n) Mentum dignosciriar eR rita semicirculari, ex situ inter collum et aperturam

runda, eminentiae et cavitatM.

49쪽

Specie 2 da, frons ad ossa pubis, mentum atque os ad promontorium conversa, nasus cum oculis ossi pubis propiores, et iobuli aurium posteriores deteguntur. In Specie 3tia, sacies transverse posita est, ita ut frons ad os illum

deXtrum, mentum ad sinistrum vergat. Oculorum atque aurium alter versus pubem, alter ad OS sacrum directus reperitur.

Species inta partes jam dictas situ speciei priori opposito exhibet

Generis secundi seu occipitis praevii criteria sunt tumor rotundus et durus, in quo protuberantiae, iontanella minor po , sutura lambdo id da q) hujus interstitia membranacea et suturae sagittalis pars posterior reperiuntur. Praeterea nucha hoc genus designat, cujus species ex diversis harum paxtium directionibus ad pelvim agnoscuntur. In Specie Ima protuberantia occipitis et nucha ad os pubis; fontanella minor ad aXis pelvis anteriorem partem; crura suturae lambdoideae supra et ad pubem in utroque latere divergendo adscendentes; sagittalis ad os sacrum decurrens, ad fontem pulsatilem majorem usque interdum tactu investiganda , dignoscuntur. In Specie ada protuberantia et nucha ad os sacrum, fontanella minor in axi pelvis, crura lambdo ideae versus symphises sacro - iliacas et sagittalis antrorsus retrorsum decurrentes sese eXploranti offe-Tunt. Iaspecie 3tia protuberantia occipitalis et nucha versus sinistram cavitatem iliacam, lambdo ideae crura sinistror1um anterius et posterius a iscendentia; sutura sagittalis a sinistra ad dextram directa inveniturip Agnoscitur ex tribus eminentiis, figura q) Suturas agnoscimus eκ plicis clitaneis, qHae triangulari et confluxu suturae lambdoideae et ipsa im loco compressione capitis plerumqR sagiri sis, formantium litteram X, quam figuram oriuntur. et cutis Placae osteIuut,

50쪽

Species 4ta partes jam nominatas directione priori speciei opposita

comprehendit. Genus tertium seu capitis latus deXtrum indicant planities dura, vertice et occipite minus conveXa. De suturis et iontanellis nil tangitur, praeter interstitia membranacea in inferiori parte lambdoideae et coronalis membranasque inter partem squam molam ossis temporiam cum fontanella

latorali seu Casserit. Praecipuum itaque signum diagnosticum hujus generis est auris eXterna, cujus directiones ad pelvina, criteria specierum ejus nobis suppeditant. In Specie Ima auris eXterna in aXi pelviS: equidem auris lobus versus ossa pubis; extremitas superior ad os sacrum, helix ad sinistram,

tragus ad dextram matriS conversus. In specie ada auricula versus os saerum; auris extremum superius ad

pubem, helix versus dextram cavitatem iliacam , tragus versus sinistram. In Specie 3tia lobulus auris Versus snistram, extremum superius ad dextram matris, helix ad Os sacrum, traguS versuS os pubis directus. In i

Specie 4ta iobulu S ad deXtram, eXtremum superius ad sinistram, helix versus os pubis, traguS ad OS sacrum respiciens detegitur.

Genus quartum, seu latus capitis sinistrum designant eadem signa, quae pro genere tertio enumerata sunt. Criterium distinctionis generieum non datur; sed genus ex opposita illis directi0 ne auris ad pelvim in qua libet specie agnoscitur. Scilicet in Specie ima lobulus anteriuS, extremitas 1uperior posterius, helix verasus dextram, traguS versus sinistram matris situs. In Speeie ad a iobulus Versus OS saerum, extremitas superior versus pubem, lielix sinistrorsum, tragus dextrorsum. In