Q.D.B.V. Dissertatio inauguralis medica de Sagu

11쪽

genera non nisi curiosiores perspiciunt rei herbariae cultores. Haec ideo monui, tam ut illis respondeam , qui succensent forsan definitioni Bolanicae ab habitu desumtae, quam , ut pateat Bolanicen altius, quam Vulgo creditur, in cognitione palmarum processisse, quam ut evidens fiat vegetabilium, quorum genera minus accurate

innotuerunt, classes tamen posse eise perspectas. Id quod ego classem dico , EL LINNRO b) familia dicitur, sed

malui receptam retinere vocem, quam novam sine necessitate condere sive sequi ab ToURΝgroRae Isagog. so. bb Plutos. β0tau f. 78.

g. VIII.

In eo quoque Palmae inter se conveniunt, quod omnes eundem in modum & flores & fructus edant; consistit hic modus in eo, ut ex vertice florescentiuna protrudatur substantia variae magnitudinis & crassitiei, eX OVato oblonga, tenera, continuatio medullae in arbore haerentis, dicitur illa XENOPHONI a), THEOPHRA-s To b)& GALENO c θ ἐγκέφαλον, DioscORIDI eadem THEOPHRAsio e quoque, Diosco RiDI f) ScGALENO g audit. Latinis praeeunte PLINIO Orebri vel Palmitis nomine venit, Lusitanis Palmita b J, Belgis Schuytio. Malagensibus Maia , Laruau, Lumiu, Anab Oinensibus Umiu, Arabibus Gomur i) , Persis Bul minacbl )nominatur suavissimus & hominum ι brutorum cibus. Haec substantia, si ad justum incrementum pervenit, a latere dehiscit & prodit insignem quantitatem pedunculorum florigerorum, varie inter se neXO-rum , eX quibus formatur totum quoddam Valde ramosum, quod sensim sensimque increscit, longe ultra spatham, hoc nomine hodie gemmam quae fructificationem palmae includit

12쪽

includit compellare solent, propendet, & flores fructusque gerit pro vario palmae genere Varios. Scaptis qui flores & fructus palmarum sulpendit, AGELLio l , PLυ-TARcuo in & POLLUCE ub testibus, Graecis di citur, AMMIANO O) Spadicum audit, Lusitanis Ma lagensibus Zanh, Anab Oinensibus Niriuiten nomine venit p) , Persae illum Tobouubj q compellant. Non possum hic praetermittere Illustrem LiNNAEUM r) Sparba& Spadicis vocabulis multo ampliorem significatum tribuere, quam ipsis per Veterum auctoritatem competere nunc ostendi

g. IX. Licet multi & inter eos egregii & Bolanici & Itinerariorum Scriptores ample satis de palmis egerint, & plurima earum descripserint genera , attamen adhucdum dissicillimi negotii res est accuratam generum palmarum condere historiam, cum in eis, quae ad nos pervenerunt de palmis descriptionibus, ea utplurimum desiderentur, quae ad constillienda per leges artis genera sciri debent omnino. Tentabo interim speciminis loco ea ordinare palmarum genera, quae curatiuS descripta accepimus, nec inutiles fore meos conatus confido, dum Illustris Lis. NAEUs, cum recentissimam imprimi curasset Generum Pian

rarum Editionem, Herbarium Amb eoe a RUMPHIO collectum.

13쪽

lectum, Se ab Excelsent. BUR MAN No editum, quo Historia palmarum insigniter illustrata est, nondum possederit; RAIANAE a autem & quas Cel. PoNΤEDERA tradunt divisiones, praeterquam quod nitantur descriptionibus minus accuratis, tales quoque recipiant characteres quos nequaquam ad determinanda genera facere, recentiores Bolanici evicerunt uberrime H. Plant. L. XXIV. b) Anthori. L. II. cap. 19. cc

Flores mares & foeminae in eadem planta & in eodem spadice; mares superiora spadicis occupant. Spatha Sc Spadix pro more gentis idem significat, quod& circa omnia reliqua genera obtinet.

Mares.

CAL. filiola tria brevia. COR. Petala tria crassa, acuta , alterne cum foliolis calicis collocata. STAM. Filamenta sex brevia, albicantia, quibus insident anthera majusculae, sagitatiae. ΡIST. Germen eXiguum, syli tres eXigui , Stigmata acuta.

CAL Folia tria, eXterna, parVa. COR. Petala tria, interna, majora. ΡIST. Germen crassum, subrotundum. Stylus nullus. Stema triangulare, Obilisse tritobum, eXcaVatum. PERIC. Drupa eX rotundo - oblonga, tribu S angulis notata , sub cortice crasso & spongioso includens nucem B trian-

14쪽

triangularem, distinctam in tres loculos liquore plenos, de in nucis parte superiori, apertis foraminibus, hiantes. Liquor loculorum per senium indurescit& illos oblkerat, aliquid ejus induratur liberumque manet, ita ut nucleum

in nuce haerentem referat, verissimum novae plantae germen. Hujus generis duas saltem species determinare audeo. I CALAPPA foliis inferne nudis.

Maron seu Codioli. HERNANDET Bisor. uexic. p. 7 I. Inaia Guacuiba. MARGGRAV. BrasL 138. Coccus. GAR c. AB HORTO. apud Clus. Exotic. I9 I. Palma nucifera. HUGHEs raso of Barbaris Io 3. Coccos nucifera. LINN. Spec. Plant. II 88. Palma Spadicibus alaribus, fructu maximo, caudice sub- AEquali, cicatriculis circularibus scabfo, foliis ensi formibus, replicatis, pinnatiss.

BRowNE Hso of Jamaica 3ψI. Haec planta cujus nulla quidem pars hominum commodis non prospicit, ob fructum praecipue Europaeis innotuit; ejus Cortex funes, Nux Vinum, spiritum viniqui proprie dicitur, saccharum, acetum, oleum, condimenta ciborum, crateres, vasa potatoria &c. Indis, oleum & vinum a Palma denominata, nec non pulche xima inuisorum ornamenta Europaeis largitur.

15쪽

Crescit in omnibus regionibus inter Tropicos interceptis. Palma coccifera figura ovali. C. R. Palma nobilis seu regalismaicensi; ct Barbadensis RocΗE FORT. Palma coccifera minor Brasiliensis Rhi, quarum descriptiones in RAII Histor. Plant. I 3s6. seq. leguntur, hujus speciei varietates esse videntur varietates plures CAMELLUS apud RAIUM in Appendic. p. - . & Herbarium Amboluense l. c. cap. z. habent. a CALAPpΑ foliis totis ab ortu ad finem usque pinnatis. Terri Herb. Amboin. I. I a. Distinguitur ab antecedente trunco humiliori, ramia tenuioribus, fructibus minoribus & nucleo non eduli. Crescit in Indiae orientalis Cambaja & Gusaratia. II. AREUALiNN IO9O. P1NANGA Herb. AmboluCAUNGA Hori. Mai. l. Tab. S. &Mares & foeminae in eadem planta. COR. Petala tria, acuta, crassa. STARI novem albicantia, quorum tria reliquis majora; antherae apici adnatae.

COR. Petala tria, quae Auctoribus sub nomine calicu

veniunt.

GERMEN rotundum. ΡERIC. Drupa insistens basi squammosae, soliolis crassis efformatae, includens sub putamine crassis nucem siccam, quae nucleum Nuci Moschatae & figura &structura similem continet. 1 ARECA foliis trinerviis, fructu umbilicato rubro.

Caunga Hori. Mai. l. c.

Palina

16쪽

m iER NOV. Pl. Geu. p. a. Palma Bahedii Cogosti. HERNANDE Z Ηs. Mexic. 7s. Eu et seu Areca Palma foliis. I. B. l. 389. Areca siυe Ea ei, sive Avellana Indiana versicolor ParhRAII Oper Ι363. CLUs. tu Gara. I 88. Palma Indica minor, fructu Areca dicto, vulgaris. BURMANNINU. Ze L I 8a . Tenga Indica, fructu minori, sessili, qui Eaufei dicitur. Pos- Anthoc IS9 . Palma caudice aliissimo, ad imum turgido, pinnis inferne vaginantibus, foliis angusis, replicatis, fructu intuore, BRowΝHisor' of Iamaica 342.

Internodiis trunci magis distantibus, foliis obscurius virentibus , & fructibus minoribus distinguitur. Crescit in iisdem cum Calana prima locis. et ARECA foliis tri nerviis, fructu umbilicato, aurantio. Areca BLAcΚwELL 387. Tambit no CAMEL L. apud RA-3υM Append. 43. Pinanga alba Herb. amb. l. c. Fructibus majoribus, aurantio colore tinctis, nuce mollissima & foliis late virentibus agnoscitur. Crescit in Insulis Indiae Orientalis & in Sina. 3 ARECA foliis tri nerviis fructu non umbilicato. Purpalababa Lenato HERRNANN Mus Ze l. 66. Palma cujus fructus oblongus Ea et similis C. B. Ρin. ς Io. Palma Indica minor regia. fructu Areca dicto rubente BUR. ΜΑNN Thes Ze l. I 83. Pina a Calanaria. Berb. -boiv. l. c. Tab. IV. Species antecedentes magnitudine trunci & fructuum superat.

Crescit in Insula Celebes. . ARECA.

17쪽

4 ARECA foliis septem nervis percur113.

Suh t. Herb. Amboin. l. I. Radices spinosae arcuatim supra terram prominentes; fructus utrinque acuti. 3 ARECA foliis unico nervo eminente percursiS, Omnibus integris, pinnis solitariis. Palma altissima non spinosa, fructu pruniformi, minori, ra

Tab. a I S. Pina a globosa Sy esris. Herb. Amboin. l. c. Tab. V. R. I. Palma pinnis inferne vaginantibus, caudice aquali annulato, fruditu minori. BRowN l. c.

Haec species Spatham sub foliis exeuntem & fructus rotundos habet. Crescit in montibus Indiae utriusque. 6 ARECA foliis unico nervo eminente percursis, pinnatis & ternatis, pluribus mutilatis. Pina a Sylvestris glandiformis. Herb. Amboin. Tab. VLAntecedente altior, fructus angulares habet. Crescit in iisdem cum antecedente locis. ARECA foliorum nervo eminente, ad finem solii tria fido. Rongas CAMEL L. apud RAIUM Append. - .

Pinauga O et Ormis. Herb. Amboiu. l. c. Tab. V. Habet truncum minorem & graciliorem quam antecedentes, nec non fructum eXiguum, unde RUMPRIANA

denominatio & spatham marginatam, bilocularem ponit. Provenit in Celebe, Leutimora, Bima &c. 8 ARECA foliis unico nervo eminente percursis, pinnis solitariis, omnibus truncatiS. Pinanda Saxatilis Orya ormis. Herb. Amboin. 42. Tab. yi LSpatha sub foliis, folia ad basin squamosa. Provenit in rupibus Amboinae.

18쪽

Ex Arecarum nucibus Indi sibi masticatoria, Europaeis

Terram Catechu parant. III. Nisu Μ Κmsi IL Herb. Amboin. I. Tab. XV.

res & sue minae in eadem Planta & Spatha.

Mares.

CAL. trifidus, exiguus, persistens. COR. Petala tria, erecta, acuta, concava. STAM. copiosa, parum supra corollam eminentia; δε- thera parvae. Foeminae sub maribus. CAL. ut in maribuS.COR. ut in maribus. PERlC. Pontum Olivaeforme, unicum nucleum includenS. N1EUN ΚiTsIIL pinnis ovatis, laceris. Saquaser minor. Herb. Amboiu. 67. Caryota foliis laceratis , fructibus olivaeformibus. BURMANN. ad Herb. Amboin. l. c. Truncus pilosus, fructus pulpa acerrima. Nascitur in Moluccis & Celebe. IV. ΚΑTu INDE L ML Ii Lirib. 22. ad Elate LINN.

Mares & foeminae in eadem Spatha.

Mares.

COR. Petala tria, rotunda. STAM. Tria, exigua, villosa: AHibera simplices.

Remissae.

COR. Petala tria, persistentia. PERIC. Pomum corolla, quam calicem dicunt, ad basin fultum, uniloculari. SEM. Ossiculum oblongum, sulco longitudinali exaratum , nucleum continens.

ΚΑTu IN DEL pinnis teretibus.

19쪽

Mares.

CAL. Amentum oblongum, incurvatum, squamis concavis distinctum. COR. Praeter squamas amenti nulla.

Fuemina.

CAL. Amentum in capitulum sphaericum formatum, constans squamis angulosis, inaequalibus. PERIC. Drupa triangularis, hinc convexa, inde plana, sulcata, pilosa. alba, bilocularis. NYPA ramosa. 'pa, Sasa, Pavis, Gamapalma repeus. CAMELL. apud Rhauri Appeod. s. N a. Herb. Amboin. c.

Indi ex hac Palma potum vinosum eliciunt. Crescit in Moluccis & Philippeis. VI. SAGUER Us, GO MUTO Herb. Amb. l. s . Tab. XIII. Flores & Foeminae in eadem planta, in spathis distinctis.

Mares.

COR. Petala tria, crassa, contaVa.

20쪽

STAM Filamenta plura, Antheris crassiS coronata.

PhRIC. Bomum ex rotundO-triangula e , calice squamoso sustentatum, duobus aut tribus nucleis trigonis saetum. I SAGUER Us, foliorum pinnis acutis. S uerifera VALENT1NI Ind. litter. Di l. XVII. Chamarops frondibus pinuatis, sore fructu racemose, vinifera. BUR MANN ad Herb. Amb. L c.

Truncus & pilis, & muscis, & filicibus ita deformis, ut tristissimum aspectum exhibeat; nervi foliorum spinosi,

ad ortum ramorum substantia pilosa, crassa , Bunut dicta,& ad hanc apophyses tenerae, bacillos efformantes, sub hac alia subitantia spongiosa, mollis, appellata. Fundit haec Species liquorem vinosum eX quo Saccharum parant, dat calamos scriptorios Sc tela, eX trunci m dulla Sago quoque parant. Crescit in Java & omnibus Moluccis. a SAGUERUS pinnis truncatis, inverse triangularibus. Nitula Thahitul MQ. Z l. 44.

Schunda Panna Hori. Mai. I. Tab. XLPalma humilis ex Insula Mah aria ludia Orientalis, nucleo plerumque gemello, Nucis Moschata insar versicolore, Littiel Z lonensibus dicta. PLURENET Almages. 27 . Palma indica folio bicomposito, fruoiu racemos. RAJ1 His. Pl. I 36s. COMMEL. Ll. Maiab. SO. Palma Dactylifera fructu acerrimo. ΡLUNIER. Pl. Gen. p. 3.

Sohuda panna Indica, folio bicomposito, fores ct fructus intingis palmitibus gignens. Ρ NTED. Anthol. Ιia. Palma Indica vini fera, fructibus urentibus, jolio Adianthi, Saccharum prαbens. BUB HANN. Thes Ze l. Ι 8O. gubur major. Nibun. Besaar. Herb. Amboin.