Dissertatio inauguralis medica de digitali purpurea ...

21쪽

ferri et Lyton thro cum sodinae vicinae sunt, sponte exit u . Harielleri in Gallia quoque vidit, nec non in Hispania, et in Italia x). Haud longe ab urbe Gottinga nascitur, inprimis frequenter ad Visurgim circa Mundam, auersa parte eorum montium inueni, qui ab parte inferiori lapidibus inclusii sunt, proxime ad viam. Inter omnes constat, hanc herbam duos annos durare; floret a medio Junio usque ad extremum Iulium, interdum tamen serius etiam floret, quemadmodum Joh. Hau lituus mense Octobris eam adhuc inuenit. I. VI.

Digitalis, de qua ego disputo, systemate sexu ali ob quatuor.

quae habet stamina, quorum duo longiora duo autem breuiora sunt. Classi decimae quartae, Didynamia appellatae, et eiusdem secundo adnumeratur ordini ac diuisioni , cui nomen angio sperinia est, quia semina peri carpio tecta sunt. Cuius generi se flentiales characteres hi sunt: Cali X quinque - partitus. Corolla campanu lata, *- fida, ventricosa, Capsula ouata, bi locularis L . lli. Eques Linnaeus Digitalis speciem, purpuream dico, hoc definit modo. - Calycinis folioliS ouatis, acutis, corollis obtusis: labio superiore integro a), corollae venter intus adspersus maculis ocellaribus, folia rugosa.

22쪽

I 8 Caeterum ad numerum earum pertinet plantarum, quas Eques Lin n. Luridas cognominauit; et inter plantas solan

ceas numerritur.

g. VII. Liceat mihi quaedam Synonyma ad ea , quae iam C. Bauhinus memorauit, addere. Solemne est Digitalis purpureae nomen, quod in plurimis offendimus scriptoribus v. c.

inde Digitalem solio aspero- flore albo Plucknet h) eam appellauit. Digitalis purpurea vulgaris a Pari inson Io est nuncupata ; purpurea et lutea a Trago ni). Nola sylvestris ab eodem. Digitalis flore rubro ab Hei stero n), Rivino o). Digitalis purpurea maior ab Valentioo p). Digitalis soliolis calycinis ouatis acuminatis ab Haltero. Nonnulli quoque absimili

23쪽

smilitudine, quae inter ipsam et Verbascum intercedit, tantummodo Verbas cum q). Sicuti conducit multiplicia plantae cuiusdam botanica cognomina bene cognita habere, quae ipsi a diuersis tributa sunt scriptoribus, quo aptius et magis idoneum hoc aut illud ipsis visum est; sic quoque prodesse potest, nomina in aliis

linguis solemnia nosse: Graeco sermone nuncupatur Aec ιτυλιτις

a quod digitum designat. Italico Aralda, Gantelli. Gallico, Dot glier, Digitale, Gent de notre Da me. Anglico Fox glove. Belgico Vingerhoed Shruid. Danico Fingeruri, Finge b Pe. R6bbi iter, Rob: iter, Raevebi iter, Fingeritet, Re

De multis iconibus et quibusdam figuris aeri incisis, quae partim in Fuchsio, Trago, Dodonaeo partim in Gerardo, Parkinsonio, Tournesori: et pluribus aliis inueniuntur, delineationes a Regnauit Hester in horto Eistettens. et Cithering impressae etiam notatu sunt dignae; et Curtis flor. Londinens. egregiam figuram iconibus pictis praestitit. C a G. VIII.

q) Ex Fuchsio p. 7oo. Nonnulli θρυαλλὶδα nominant et Uerbasei speciem faciunt quae λυγνῖτις dicitur: Dod: p. I 69. l. c. J. Baiah. l. c. p. 8sa. Sed lychnitis siue thryallis folia habet pinguia, crassia et hirsuta ad Elychnia in Lucernis apta. Plinius hist. l. c. p. 57o. 47. qualia minime Digitalis, cuius tam crassa aut hirsuta non sunt ut Lilychnii Uicem explere queant: DOd. l. c. V Morison l. C. G I. Bauli in l. C. t) Tragus i. c. p. I3. l. c.

im Simon Pauli quadripartitum botante. p. a 84.

24쪽

g. VIII.

Interdum soris variationem deprehendimus cum albo colore ae). lnde factum est, ut a quibusdam, singularis species haberetur: sed salso praeterea haec varietas est rarissima; nam e millibus vix unam plantam reperies, fore albo insignem 3 sunt plures scriptores, qui eandem tuentur sententiam. Rivi nuS v. c. unam eandemque esse existimat et . Secundum illam opinionem varietatem flore albo insignem, singularis esse speciei, existit Digitalis flore magno candido Joh. Hau hini, alba maior Valentini, Pari insonii, alba solio aspero C. Hau-hini, alba Gerardi; - Rajus loco laudato quasdam praeter eas commemorat varietates Pari insonii a . I) Meminit nempe alterius adhuc Digitalis albae speciei, quam digitalem albam alteram: s. minorem appellat, cui soli a praecedenti quidem similia tribuit, verum mi- nora paulo et breuiora, obscurius virentia ; caulem humiliorem vix tripedalem. Flores minores: in reliquis

conueniunt.

ab Digitalis maior fore carneo eiusdem Pari in s. a vulgari purpurea soliis paulo minoribus differt: floribus quoque minoribus, Dilutius rubentibus s. carneis. 3 Digitalis media flore luteo rubente eiusdem. Mediae est magnitudinis inter Digitales maximas et minores, soliis

lutea x Regnauit. botanique mise a la porteo de to ut te monde. p. I9o. μ) Rajus i. c. a) p. I9. Digitalis flore albo vel purpureo. o) Editione Pari insonii quam ad manus habui Londini I 6 3, impressaliae quidem species adnotatae non erant. auctor tamen ipse addidit. se antiquiori Editione eas adnotasse, quam equidem accipere nusquam potui.

25쪽

luteae minoris aliquatenus aemulis, quam praecedentis minoribus, floribus longis, angustis, Digitalis albae alterius L minoris fere magnitudine, colore aut Haetico rubore velut persu , quem colorem nos taWnen appellamus, et aurantiis non nullis cernitur.

Alia adhuc superest Digitalis species purpureae simillima, videlicet Digitalis thapsi b), cuius folia decurrentia differentiam adhibent aliquam. Quod autem ad effectus attinet, Digitalis lutea cum purpurea inter se conuenire posse mihi quidem videtur. Experimenta id spectantia, quantum mihi constat, instituta in ea non sunt. Quibus disserat ab ista Digitalis ambigua Linnei: siue Digit. lutea magno flore C. H. valde illi similis, abunde indicauit Ill. Eques Murray in Designati stirp, Gotting. p. 62. cuius descriptione inductus Cl. Eques a Linnsi illam et iure ciuitatis tandem donauit, et nomen triuiale ab Id. praeceptore primum datum recepit. g. IX.

Viridium soliorum XIV Vnciae expressae caerulei succi decem uncias reddebant, aliquot diebus post pars crassior imum

petens, quartam aquae subsuscae superantis partem paene aequabat. Leni evaporatione inde redierunt drachm. IX. satis continentis extracti.

Viridium soliorum Vncia una, frigidae aquae libra una insula, post quadraginta octo horas tenue sauescens insusum paululum acerbi saporis praestitit: Spiritus vitrioli in susioni im-C 3 mixtus

D Linnsi syst. vegetab. l. c. N. 3.

26쪽

mixtus nullam esse cit mutationem, insusum panno transmissum et temperato calore evaporatum subfuscum, acerbissimum saporis praebuit extractum, ponduS scrupl. II. aequans. Folia quae supererant drachm. vj ponduS habebant. - Insusum secundum lucidius aspectu erat, tamquam aqua in eluendis vasis adhibita, parum acerbe sapiebat et extracti gran. XXL reddebat. soli a relicta ponderis erant 3Jjj gran. XXV. - Infusio tertia sere albescens esse putabatur, eique aliquantulummodo acerbi saporis inerat; oxtractum gr. XII essciebat. Fo alia remanentia 5j j grvj ponderis habebant. - Quarta vice insusum omnino lucidum conspiciebatur, acerbum amiserat saporem, et Extracti gr. vij. praebuit. reliquiis Vnc. vj. vini Gallici infundebantur; inde insusum ipsum satis acerbum accipiens saporem , U Extracti reddebat, reliquiae 3jΘj ponderis erant. Secunda minus amara infusio Extracti gr. XXV. faciebat. Foliorum recentium una Uncia libr. uni calidae aquae immixta per quadraginta octo horas. Insus o coloris subfusci, aspectum , sicuti cere uisia tenuis, habebat, sapore prioribus acerbior erat. Spiritus vitrioli immissus nihil attulit mutationis. Leniori evaporata calore Extractum prouenit subfuscum ponderis Scrupl. jU. Folia remanentia pondus 3 vj I habebant. - Secunda leuior erat in sussio, minus acerbitatis

habebat, et Extractum Is gr. V. essciebat, reliquiae aequabant 3υΘj. - Tertia vice instasioni nihil fere acerbi supererat, lurida specie et inspissata Θj gr. IV secit, solia remanentia 3jjj I

aequabant. Quarta vice insula nihil saporis adserebat, insultum potius, lucidum omnino. etpraestabat gr. xj j Extracti. Spiritus vini rectiscatissimus tincturam fecit caeruleam quae inspissata, Extracti gr. j v reddebat. Vncia

27쪽

23Vncia una recentium soliorum vini gallici per 48 horas insula acerbam et linguam mordentem, subfuscam faciebat infusionem, eiusdem fere cum vino coloris. Spiritus Vitrioli nullam adferebat mutationem. In susum in spissatum 3jjffusci Extrasti exhibebat, folia vero residua ponderis Altera vice infusa minus acerbam exhibebant infusionem, cui

Extractum 3jBij inerat. residuum aequabat 3jjj gr. jV. - Temtia vice infusa, infusionem reddebat magis subdulcem et con stringentem, quam acerbam. Extractum 3J aequale erat, χ-lia residua ponderis erant - Quarta vice insusa, badiam, minus acerbam, infusionem, reddebat, cuius Extra-

tum B jj aequabat, residuum 3jΘjj pondus habebat. - Quinta

vice infusionis tinctura minus acerba, badia specie, reddebat Ρj extractum: folia residua 5j ponderis. Qui sp. vino rectificati T. infundebantur, ex quo caerulea, aliquantulum constringens tinctura oriebatur; Extractum gr. Vj ponderi S erat. Foliorum recentium, uncia una cum si Spirit. vini rectificatis . per quadraginta octo horas infusa, pulchram caeruleam saturatam, acerbam reddebat tincturam, aqua, aliquantulum laestea reddebatur, Spiritu vitrioli, obscurior. Leniter evaporata infuso Extracti caerulei 3UI exhibebat; residua folia 3V. ponderis erant. - Infusio altera vice instituta paullisper flauens, aliquantulum caerulea videbatur, adstringens, atque Extractum minus caeruleum Bj ponderis praebuit, residuum adhuc 3jjjII pondus habebat. - Tertia vice facta ex infusione tenuem subflauescentem, parum acerbi saporis accepi tincturam, modo gr. Vj Extracti. residua solia aequabant 3jjβ. -- In lasso e residuo cum Ivj vini Gallici accepta adhuc Bjj Extracti haud parum continentis praebebat. EX

28쪽

Ex Vncia una soliorum recentium et i j optimi aceti vini per quadraginta octo horas infusio acerbam ac fuscam rediadebat tincturam , ex qua 339j Ex tr. obtinui soli a residua ponderis 3 vj habebant. - lusu silo secundaria aliquantum erat clarior, haud parum acerbi saporis, Extractum 3j aequabat, residuum vero IlI. - Tertia infusio haud minus amaritudinis habebat, atque duos scrupi. Extracti reddebat; residuum ponderis erat 3j j j. - Infusioni quarta vice factae parum acerbi inerat, et Extracti gr. xxj j redierunt, resti duum vero ponderis 3jjΘj erat. E quinta accipiebantur in susione Extracti gr. vj j. Spiritu vini rectificatissimo, tinctura satis viridis reddebatur, quae Extracti gr. vj efficiebat.

Pulveris uncia una, s j a quae frigidae per 48 horas infusa; subistam, turbidam, acerbam, linguam constringentem effecit, tincturam, ex qua leniter instituta evaporatione 3sExtracti remansit; residuum 3 vj I erat ponderis. - Altera vice satis adhuc acerbi sapori S et obscurum accipiebatur insu- sum, quod Bj j gr. xjj Extracti praebuit; puluis residuus aequabat 3 v. - Tertium instituta infusione, aspectu badia, minus acerba, leni evaporatione Extracti gr. xxvj ponderis nanciscebar, residuum pondus 3j v gr. Mi habebat. - Quarta vice infusio paululum acerba reddebatur, et EX tracti gr. xj ex-hili bat. residuum vero ponderis 3j j js erat. - Quo ex residuo et spiritu vini recti sicatissimo δ vj coniunctis, infuso facta fusca videbatur, et continebat gr. xvj j j Extracti, residuum

Pulveris Vncia una seruidae aquae per ψ8 horas immixta, fuscam, valde acerbam constringentem sere subdulcem reddebat infusionem, Extracti 5j j in se continentem. rcliquum

29쪽

quum aeq bat 3 vj. Infusio secundaria paulum minus clara erat, haud parum acerba, constringens, et 3j gr. XjV Extracti faciebat; residuum aequale erat gr. XXXjj. Tertium insusum, lucidiorem, fuscam, minus acerbam, essiciebat infusionem, quae Bjj Extrasti continebat; residuum aequabat

3j j j - Quarta clarior minus amara infusio gr. xxjj Extrasti afferebat; residuum 3jjΘj aequabat. Quinta vice infusio Extracti g. xj exhibebat Pulveris uncia una fgi vini gallici per ψ8 horas insula,

amars in adstringentemque effecit tincturam , spiritu vitrioli aliquantulum Obscuriorem, aqua vero lacteam factam atque 3jji Extracti conficiebat; residuum erat ponderis. - Secunda rursus amara tinctura EX tractum 3 j j ponderis effecit;

residuum 3j j j aequabat. E Tertia infusione satis adhuc amara 3j gr. Xj v reddebantur Extracti, reliquum 3jj erat aequale. - E quarta Bj j accipiebam Extracti; residuum 3jβaequabat. - Quinta ipsa infusio parum amari adhuc habebat, ac gr. Xxj j j aequabat Extrati. residuum 3j gr. xj v ponderis erat. - SeXta gr. Xj j Extracti reddebat. -- Spiritus vini rectificatissimus tincturam adhuc viridem dedit, quae Extracti gr. vj reddebat. Pulveris Uncia una, fCi spirit. vini rectificati T. 48 horas

insula, pulchram ac satis viridem e Ticiebat tincturam , quae ob eminentem spirit. vini acrimoniam haud satis amara esse videbatur; aqua immixta lactea, spiritu vitrioli obscurior reddebatur. Extracti viscidi ac subviridis 3jΘj emittebat; residuum svis erat ponderis. - Secunda infusio adspectu lucidior vi ridis erat. Extractum Bj j p0ndus habebat, residuum 3 vj. Tiuctura e tertia infusione accepta pri0ri sere similis erat colore

30쪽

26 et Θj griij praebebat Extracti; residuum 3 Vgr XVJ ponderis erat. -- Quarta vi eo infuso lucidior erat, et Extracti gr. xv reser bat; residuum ponduS 5v habebat. - Quo ex residuo et g vj vini Gallici, coniunctis infusio sacta, Vini seruauit colorem, satis acerbe sapiebat, Extractumque 3; gr. vj j j exhibebat; residuum pondus 3jjjSs habebat. Altera vice vinosa iniusto sacta haud parum amaritudinis habebat, et Extractum inde acceptum

ponderis BDJ erat.

Pulveris Viacia una, sla aceti vini insula, badiam ac

acerbam reddebat tincturam. Extractum 3jJBj accipiebatur; residuum aequ9le erat 3us, altera eundem cum priori habebat colorem, minus amara erat; Extractum reddebat 3j gr. xxvj jj; residuum III et grana aliqua ponderis erat. - Tertia clarior parum acerba tinctura 3J Extracti adserebat, residuum 3jjj ponderis. - Quarta tinctura subsaua adhuc satis erat amara et Extracti reddebat Bjj; residuum ponderis habebat. Quinta minus amara Extracti BU praebuit; residuum aequabat 3j gr. xxj v. Sexta n jhil fere amari haben S, Extractum gr. xvj, et residuum 5J gr. v ponderis reddebat.

Siccatae radicis Vncia una, i j frigidae aquae ψ8 horas infusa , suscam sere haud amaram aliquantum vero acerbam infusionem, 3j Extracti praebentem; residuum 5 vj gr xvj j j aequabat. - Secunda clarior erat, et Extractum Bjj ponderis reddebat; res duum pondus 3v9j j habebat. - E tertia et quidem lucida infusione Extractum redditum aequabat Bli; residuum 3vBjerat ponderis. - Quarta autem infusio Extracti gr. vj praebebat. Radicis Uncia via a s j seruidae aquae insula, fuscam haud multum amari saporis inisonem, sub dulcem in ore relinquentem saporem reddebat. Extractum BV pondus habebat, res-

duum