장음표시 사용
41쪽
viderer. Quamvis optassem lucubrationes hasce meas non PisTOLA nisi annorum porro aliquot emperientia aucta et Oufrmαtre Eoost iij. typis evulgasse, contumeliis tamen ac sannis procacissimi cuju8que ardetionis tandem plus salis delassatuS, amici es Sque morem sessi inter quos cum honore mihi semper nominandus eS sagacissimus vir, 'μ Doctor Gualterus Meseam, tam
Medicae Artis, quam rei literariae decus et laus, ut mihi tandem
couSuleremn ac justam pararem defensionem ea nempe facta prodens scriptis publicis, quae ingenuos quod vero, omneS mihi patronos conciliabunt. Caeteros quod attinet, ec-tiabo scilicet '' quemadmodum acute Nomanus Philasophus,) ut quicquam calumniae sit sacrum, cui nec Rutilius sacer
fuit, nec Cato V Senec. De Vita Leata c. 8. Si qui
itaque reperiantur, quos prae immanitate quadam ac veritate naturae convitiandi libido adhuc incesserit, rectenean Secus scripserim haud aestimantes aequa lance, qui vitio 8latim vertunt, si quis novi aliquid, ab illis non prius dictum, vel etiam inauditum, in medium proferat; hujusmodi
. homines aequo me animo laturum spero e certe convitiorum Serram neutiquam reciprocabo Illud tantum opponam,
viro Christiano sane perit Unum, quod olim Titus Tacitus obtrectanti Metello regessit Facile est in me dicere, cum nouSim responsurus tu didicisti maledicere; ello, conscientia teste didici maledicta contemnere. Si tu linguae tuae dominus es, ut quicquid lubet e ullas es aurium mearum Sum dominus, ut quicquid obvenerit audiant inose=isae'.' Atque haec Sunt, quorum victus pondere Librum hunc luce donandum esse
Tibi vero, Charissime Vir, eundem dedicatum volui, tum Ob ὶutuam, qua ros inviceii complectimur, amicitiam be)ὶevolentiamque tuin etiam quia nemo Te melius judicare valeat, si quo ii loco aut pretio habendae sint quas hic trado obser-Vntiones; cum per septennium, quod ai) ultimo excurrit, plura e praecipuis atque insignis i ibus, ita seque=ὶtes exhibent puellae, Tute etiali oculis su)Faveris. Uti vero ea ue mo='uλλ inteui ita te probitateque notissima, ut religio ibi sitsctis insi=iuatio ilibus alios in errorein pellicere, in azime ubi de co= io uinatio vitur, ita ea etiam polles Sapietitia atque
42쪽
EpisTox eruditione, quae ibi a me imponi, si id serio agerem, nulla-R,'Tkhi. tenus paterentur; multo minu Tu ibi imposueris istis, erimentis, quibus in uis etiam eoris nonnullorum, quae vel hic descripsi, vel Tibi alias assi mavi, veritatem comprobasti. Nosti praeterea, quam huic meae methodo sus agantem habeam, qui
eam inlimius per omnia pervexerat, utrique OStrum OH-junctissimum, Iohannem Lock quo quidem viro, sive ingenio judicioque acri et subacto, sive etiam antiquis hoc est, optimis, moribu8, viae SVPeriorem quenquam inter eos qui nunc sunt homines repertum iri consito, paucissimos certe pares. Verum non syus est ut ulterius Tuam dem sollicitem, de qua jamdiu persua8issimus sum. Caeteros quod attinet, jacienda alea est, quae utcunque ceciderit, sortem haud gravate feram. Cum enim jam sene sim, et Summi NUMINIs favore,)tantum mihi sit viatici quantum restat viae, de reliquo dabo operam, ut, nec ipsi mihi neque aliis molestus, eum assequar
felicitatis modum quem ita elefanter desirimit Vir Magnus f -
Felix ille animi Divisque simillimus ipsis, Quem non mendaci resplendens gloria fuco Sollicitat, non fastos mala gaudia iussit S. Sed tacitos sinit ire dies, et paupere cultu Exigit innocuae tranquilla silentia vitae. Politiani Rust. 17 sq. JQuod restat, Xorandus mihi es ut hoc propensi in Te animi, et, quo te pr08equor, honori pignus, aequi bonique consulas; praesertim cum nullo jure Tibi imputari possint quotquot in
hoc opere naevi ac crφ ματ comparuerint, quorum omnium
in me solum cudenda est faba g; nec Tu plectendus si quid moforte deliravero h Quamlibet neque ejus quem emantiavi laboris omnis mihi fructus perierit, cum vel ex erroribus et hallucinationibus meis ansam nactus fuero qua omnibus palam faciam quanta Te colam amicitia, et quod eae animo sim
Vir Magnus J Fracastorius d. 1676. terpp. Erasmi Adag. i. 1. l. cud est faba Uristaec in me cu- delirat ero Quidquid delirant detur faba, ' i. e. In me hoc mali m reci reges, plectuntur Achivi. H0rat. det Terent Eun ii. 3. 89 ubi V. In D. i. 2. 14.)
43쪽
ILLUSTRISSIMO ET EXCELLENTISSIMO DOMINO
USQUE adeo bonorum doctorumque animo quicquid ad Te, Vir undis laque Nobillissime, quoquo modo pertinere convicitur, attentos continuo reddit et experrectos, ut eos praevideam Statim counoscendi avidos, quibus demum fretum rationibus Nominis Tu longe celeberrimi authoritatem ad hujusce operis patrocinium asciscere sustinuerim Quid plerique in simili Heboli pro more causari soleant, me neutiquum fugit. Est sane quod eoo perinde ac faciunt alii, de multis magnisque
Tui erya me meritis palam populo commentari OSSems atque etiam orati animi specimen daturus, honoris ac cultus quo Te proSequor duraturum aliquod monumentum multo verborum
apparatu architectari Atqui ejusmodi consilium, ut libere prosteor, in Te tam prae sidenter interpellando, ab animo meo procul abfuit. In immensas laudes uas descendere non institui, aut Ximias animi dotes, quibus decantatissima anteriorum aetatum nomina unus exaequas, uberrimam Sane tum
mihimet ipsi, tum operi meo qualicunque honoriscam praefandi materiam, edisserere. Enimvero is ipsum Tractatus a Te jam-priclem in lucem emissi plenissime loquuntur, nec alio ibi opus futurum est praecone, cujus subsidiaria o Nominis ui claritatem ampliscare salvat Quocirca tritis hisce jamque tralatiliis praefandi aruumentis ultro repudiatis, me Tractatum hunc ideo in clientelam Tuam dedi88e prosteor, propterea quod, quemadmodum ello Tuo suasu atque instinctu hanc provinciam suscepi, ita etiam eorum quae hic traduntur veritatem et incaeiam ute
44쪽
EpigmoL i 'Se testis plane locupletissimus, experientia aliquoties compro-Εbyphiis batam conspeinisti dum ad illud obsequii identidem descenderes quae Tua et quidem Presia est humanitas, ut Temet in adeundis aegris meis comitem mihi a fungeres; in qua sane re ben0num animi assectum ad honesta utcunque sese demittentem, vel invito hujusce saeculi senio ostendisti. Hanc itaque Tractatiunculam ut benigne accipias et Nominis Tui splendore illustrare digneris, obniae roso ac obtestor quae etiamsi neque mole ampla, neque spoliis Authorum quorum cineres per me molliter cubent, sit susserta, tamen non erit uti spero, eo nomine Tibi minus grata, quippe qui inter magna quid intersit et tumida non ignoras. Praeter Febrim hic dispiciendam, et alii sunt morbi quamplurimi, de quibus, cum ipsorum medela praX minus idonea, atque methodo rationi meae saltem, adversanti, niti videatur, me, quoides Tibi data liberetur, disseruisse oportebat. Sed visum fiat, in aetate, quam Subtile potius peculationes quam sincera praXis eaeercent delectantque hujus opusculi fatum prius operiri, quam plura temere periclitari. Quod superest, Vir Eaecellentissime, temeritatis, si quae in hoc opere nuncupando admissa videbitur, venia impetrata, nec non eximiis uis erya me meritis gratissime agnitis, hujus Epistolii instituto factum est satis quanquam, multiplici benevolentiae nomine ibi devinctus, nunquam esse deSὶnam cellentiae uae
45쪽
QUEMADMODUM a Natura ita comparata est humani cor PRALF, poris fabrica, ut nec prae jugi particularum fluxu sibi semper constet, nec prae CXternarum rerum Vi Sui juris ubique permaneat, unde multiple ne indiuum cohors terris ab omni aevo incubuit; sic procul omni dubio a multis jam saeculis nute natum non Graecum modo, sed qui mille annis iuncantecessit, Aeostium esculapium, hominum ingenia investigandae medela necessitas CXercuit. 2. Et profecto, ut quis primus aedificiorum aut vestimentorum usum ad depellendam coeli inclementiam instituit, nemo facile dixerit, ita et Artis Medicae natales, ut Nili sontem, indigitare nequimus eum Sta perinde ne Caeterae artes, in Si nunquam non extiterit, licet nunc diligentius, nunc frigidius exculta, pro vario temporum ne regionum habitu. 3. Quantum veteres, ne inter primo Hippocrates, praestiterunt, abunde notum Si quibus Scilicet, ne eorum Scripta compilantibus, maximam therapeuticae solertiae nrtem neceptam ferimus. Quin et succedentibus deinde saeculis emicuit nonnullorum industria, qui aut anatomiae, aut pharmaciae, ut methodo ἰατρικὴ operam navando, Medicinae pomoeria ampliare pro virili sategerunt ut taceam ne in hac nostra Britannia, ipsoque hoc saeculo defuisse, qui in omni Scientiarum genere, quo res Medica adaugeri possit, optime merueriaut quorum quidem laudes impari calamo non attingo. 4. Caeterum qianiataeunque fuerint aliorum conamina, Semper existimavi mihi vitalis aurae usum frustra datum fore, nisi et ipse in hoc stadio versatus, Symbolum aliquod, utcunque Xiguum, incommune Medicinae aerarium contribuerem. Quocirca post diuturnam meditationem, ac diligentem fidamque annorum aliquammultorum observationem, tandem aliquando decrevi, primo sententiam meam in medium proserre, qua demum ratione Medundi scientia ulterius promoveri possiti deinde
46쪽
PRAEP meorum in hoc negotio conatuum specimen aliquale in lucem Eo THRI dure.
5. Sentio autem nostrae Artis incrementum in his consistere, ut habeatur primo Historia, sive morborum omnium descriptio quoad fieri potest graphica et naturalis deinde,
Ρraxis seu Methodus circa eosdem Stabilis ac consummata. Sane morbos crasse depingere satis obvium est atqui historiam eorum in OnScribere, ut Vitetur cenSura quam
clarissimus Verulamius in nonnullos ejusmodi promissores vibravit, longe majoris est negotii Satis scimus' sinquit vir nobilissimus h haberi Historiam Naturalem, mole amplam, varietate gratam, diligentia saepius curiosam attamen Siquis ex ea sabulas, et authorum citationes, et inanes Controversias, philologiam denique et ornamenta eximat, quae ad convivales sermones hominumque doctorum nocte potiusquam ad instituendamihilosophiam sunt ' accommodata, ad nil magni res recidet Longe profecto abest ab ea Historia quam animo metimur.V Des r. Globi Inteli. e. 3. Ol. i. p. 8. Similiter etiam et morborum curationes pro more facillime proponuntur; atqui hoc ita praestare, ut verba in facta
moliminis illi judicabunt, qui vident haberi apud scriptores
praeticos morbos complures, quos nec illi ipsi Scriptores, nec quispiam hactenus medicorum Sanare aluerunt. 6. Quod autem spectat ad Historiam morborum si quis rem attentius perpendat, facile videbit scribentem ad multo plura animum debere advertere, quam Vulgo Xistimatur. Quorum pauca haec impraesentiarum attingere suffecerit. 7. Primo expedit ut morbi omne ad desinitas ac certas Specie revocentur, eadem prorSUS diligentia ae ακριβεια, qua id factum videmus a botanicis scriptoribus in suis phytologiis. Quippe reperiuntur morbi, qui Sub eodem genere ne nomenclatura redacti, ne quoad nonnulla symptomata sibi invicem consimiles, tamen et natura inter se discreti, diversum etiam medicandi modum postulant. Cardui quidem nomen ad plures herbarum species Xtendi nemo nescit ni Vero parum
accurate faciet rei herbariae Scriptor, qui generalem hujus plantae descriptionem qua scilicet a caeteris stirpibus discrepat, proponere contentus, propria interim et peculiaria
' sunt Sic ipse Verulamius, sint male Syd.
47쪽
cujusque specie Signa, et charactere quibus ab invicem dis PnΑ p. criminantur, contempserit. Eodem plane modo nec Rii OS scriptori communes duntaxat morbi alicujus πολυειδου apparentin annotasse. Esto Sane non omnibus morbis eandem contingere arietatem tamen complures SSe, qui licet abnuthoribus sub eodem titulo citra ullam specie distinctionem tractentur, dissimillima sint indole in sequentibus pagellis uti spero, palam fiet. 8. Imo etiam ubi distributio in Species reperitur, id fit plerumque ut hypothesi alicui quae
veris phaenomeni substruitur, Suus reserVetu honOS; Cproinde ejusmodi discriminatio non tam ad Orbi, quam ad authoris ingenium, philosophandique theoriam, necommodata est. Quantum Medicinae obfuerit aκριβεta hac in parte
defeetus, ostendunt multorum morborum Xempla; Uorum nempe curationes hodie non desideraremus, Si Seriptores, dum experimenta et Observationes medicas benevolo saltem animo communicarint, unius scilicet Speeie morbus, pro alio speciei diversae substitutus, non fefellisset. Atque hinc etiam arbitror profectum esse, quod materi medica in sylvam tam immenSam, Sed fructu pereXiguo, Xer Verit. 9. Porro autem in scribenda morborum IIistoria, Seponn-tur tantisper Oportet quaecunque hypothesis philosophica, quae scriptoris judicium praeoccupaverit quo facto tum demum
morborum Phaenomena clara ne naturalia, quantumVi minuin, per Se accuratisSime adnotentur; Xquisitam pictorum industriam imitando, qui Vel naevos et levissimas vinculas in imagine exprimunt. Enimvero dici vix potest quot erroribus ansam praebuerint hypotheses istae physiologicae, dum ScriptoreS, quorum sinimo lalso colore illa imbuerint, istiusmodi phaenomen morbis astigant, qualia, nisi in ipsorum erebro, locum nunquam habuerunt, debebant autem in conspectum Venire, si hypothesis, quam ipsi pro concessa ne rata habent, constaret veritas Adde quod Siquando Symploma aliquod, quod cum dicta hypothesi apposite quadret, revera morbo competat cujus typum delineaturi sunt, tum illud supra modum evehunt, ne plane reddunt ἐκ μυιας ' ἐλεφαντα, quasi in hoc scilicet totius negotii cardo verteretur; sin hypothesi minUS Congruat, aut prorsus silentio, aut levi saltem pede tranSmittere consueverunt, misi fortes beneficio subtilitatis
48쪽
J0. Expedit autem tertio, ut in describendo aliquo
morbo peculiaria et perpetua phaenomena Seorsim ab accidentalibus et adventitiis qualia sunt, quae non tantum Ob aegrotantium temperiem et aetatem, Sed etiam ob rationem medendi diversam varie Se habent, enarrentur. Nam Saepe accidit ut facies morbi variet pro Vario medicandi processu,
ac nonnulla Symplomata non tam morbo, quam medico debentur adeo ut eodem morbo laborantes, sed varia methodo tractatos, Varia etiam Symplomata Xereeant. Unde, nisi cautela adhibentur, necesSe est ut admodum vagum et incertum sit circa morborum Symplomata judicium. Praetereo
quod casus oppido rari ad morborum Historiam proprie non pertineant quemadmodum et in descriptione salviae, verbi gratia, erucarum morsus inter signa discriminantia istius
plantae neutiquam re enSentur.
II. Denique, anni tempeStateS, quae scilicet cuivis
morborum generi poti8Simum faveant, diligenter observandausunt. Non inficior nonnullos esse omnium horarum; alii tamen, nee pineiorOS, Oeculto quodam Naturae instinctu
sequuntur. Saepe quidem Subiit mirari hoc morborum quorundam ingenium, Satis obvium, a paucis tamen fuisse hactenus obserVntum cum quo Sydere Stirpes aut pecudes solenniter proereentur, plurimi curiosius adnotarint. Sed quaecunque sit hujus Scitationi causa, pro certo Statuo tempestatum, in quibus aegritudine ingruere consueverunt,
notitiam multum edico prodesse, tam ad Speciem morbi dignoscendam, quam ad ipSum morbum eXtirpandum tque horum utrumque minus feliciter evenire, ubi istiusmodi observatio negligitur. 12. Haec quidem, etsi non sola saltem insigniora sunt quae in scribenda morborum Histori observari convenit. Cujus Historiae utilitas ad praxin, omnem aeStimationem excedit, ac prae qua Subtile di Squisitiones ne argutiolae, quibus neotericorum libri ad nuuseam fere inferciuntur, nullo innumero sunt habendae. Qua enim aut Ompendiosiore, aut etiam alia via, vel causae morbifieae quibus obviam eundum est deprehendi, vel indicatione curativae elici possunt, quam
49쪽
certa colistincta peculiarium Symplomatum perceptione 3 ah p. Neque enim ulla est circumstantia tam levi aut Xigun, quae Suo usus ad utrumque non habeat. Nam ut demus aliquid varietatis a temperamento individuorum et tractandi ratione proficisci, nihilominus adeo aequabilis ac sibi ubique similis est Naturae ordo in producendis morbis, ut in diversis eorporibus eadem plerumque reperiantur ejusdem morbi symptomata ac illa ipsa quae in Socrate aegrotante Observata
fuerint, etiam generaliter ad hominem quemcunque eodem morbo laborantem transferri possint; non Secu ne uniVOr-
Sale plantarum notae ad omnia cujusque speciei individua rite so difffundunt. Qui verbi gratia, violam accurate descripserit quoad colorem, Saporem, Odorem, ne figurum, caeteraque id genus, omnibus ubique terrarum Violis, quae sub ea specie continentur, historiam illam in plerisque sero omnibus convenire facile animadvertet. l3. Et quidem existimo nos ob eam potissimum nuSam accuratiori morborum Iistoria ad hunc usque diem destitui, quia Scilicet plerique eos pro confusis inconditisque Naturae male se tuentis et de statu suo ductae effectis tantum habuere, ne proinde laterem lavare cruderetur is qui justam
eorundem enarrationem moliretur.
14. Sed ut ad rem revertamur non minus certo tinma ninutissimis morbi circumstantiis indicationes curativas possit Medicus desumere, quam ab iisdem sumpsit ingnOS-tica Atque adeo non semel mihi in mentem subiit quod, si morbi cujuslibet Historiam diligenter perspectam haberem,
par malo remedium nunquam non Scirem asserre, varii ejHS-dem phaenomenis viam qua mihi incedendum foret haud dubiam praemonstrantibus ; quae quidem phaenomena, Si
inter Se Sedulo conferantur, manu quasi ducerent ad indicationes illas maxime obvias, quae ex intimo Naturae SonSU, non ver phantasiae erroribus depromuntur.
15. Atque his sane gradibus, ut ita dicam, his adminiculis ad coelum ascenditq, ad Medicinae nempe fastigium, Medicorum ille Romulus, nunquam satis laudatus Ilippocrates qui hanc Arti Medicae insuper struendae Solidam ne
50쪽
PRAEF. inconcussam substernens basin, videlicet Ουσων φυσιες - - - Ἀητροί V Epid. vi. 5. l. t. iii p. 606. i. e. Naturae morb0rum
medicatrices, id egit ut morbi cujuslibet phaenomen aperte traderet, nulla hypothesi adscita et in partes per vim adacta, ut in ejus libris De Morbis De Asiectionibus, etc. videre St. Regulas etiam quasdam tradidit ex observatione methodiistius, qua utitur Natura tam in morbo provehendo, quam in eodem moliendo natas cujusmodi sunt Coacae Praenotiones, Aphorismi, et reliqua id genus. Atque in his fere stetit magna illa Divini Seni θεωρία, non ab irrit lascivientis pliau-tasiae conamine desumpta, ceu vana aegrorum insomnia, Sed
legitimam exhibens historiam earum Naturae perationum quas in hominum morbis edit. Cum vero dictv θεωρία nihil esset aliud quam exquisita Naturae descriptio, par erat omnino ut in praxi e tantum collimstret, ut eidem laboranti quibus posset modis subvenire contenderet; unde etiam non aliam Arti demandat provinciam quam ut deficienti Naturae Succurrat, effraenem coercent et in Ordinem redigat utrumque Ver hoc, tum passu illo, tum etiam methodo, quibus Natura morbum eXpellere satagit atque amovere. Animad-Verterat nempe Sagacissimus Vir, quod sola Natura τας
νουσους κρίνει, καὶ ξαρκεε τα παντα πασιV De Alim.
t. i. p. 19. Atque haec omnia peragit Natura paucissimis Simplicissimisque adjuta remediorum sormulis, alicubi etiam
16. Altera ab hac methodus qua Ars edendi si quid
ego judico, possit ulterius provehi, in eo potissimum cardine Vertitur, ut certa aliqua et consummata undique ac fixa Methodus edendi in publica commoda tradatur, eam intelligo quae, Sati magno experimentorum umero Corroborata sussultaque, huic vel illi morbo devincendo suppar invenitur. Neque enim satis esse arbitror, ut Successus particulareS, SiVeMethodi cujuslibet, sive etiam remedii scriptis prodantur, Si neque hoc neque illa universaliter atque in omnibu Scopum attingere deprehendatur, positis saltem his vel illis circumstantiis. Contendo vero ego nos aeque certo scire debere hunc illumve morbum expugnatum iri, si huic aut alteri intentioni satisfecerimus, ac certo jam Scimus nos hoc aliove
remedii genere huic aut alteri intentioni satisfacere OSSe: qu0 quidem, licet non semper et ubique, frequentiSSime