Hermanni Kirchneri ... Legatus : ejusque jura, dignitas et officium, duobus libris explicata

101쪽

yo DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. tent, quod Pompeius fugiens in AEgyptum, ex poeta sibi ipse a sis malum vaticinans dictum reliquerit:

uisquis tyranni vadit in domum, Ex Mero siservus istico. Providendum itaq; illis, qui aucupari legationis suae gratiam velint, ne quos male acceptos & ingratos fore sciant, vel pr picr minimam aliquam suspicionem,ablegent: neve ex illo re-26 gno, quo mittantur, profugos & proscriptos, obaeratos, aut quovis modo vel cxpulsos, vel elapsis, ne ve cos, qui in publicii suis scri Atis aut orationibus mentionem minus honorificam, 26s vel nationis, vel rinis aut principis fecerint. Bodinum acutissimum politicorum scriptorem hac illac missum, ut & ipse de se praedicat, stimus: At idem si in Germaniam, in aulam Impcra toris , vel in Saxoniam Electoralem missus esset, minus gratus& acceptus fuisset. Quam multa enim contra maJestatem P Imperatoris falso & inepte, qui statum imperii nosto Germanici nunquam recte assecutus est, quam multa temere scripsit Z Taceo, quibus Saxonicae domus illud lumen Mauritium exornarit praeconiis & titulis. Quem iure & merito Iurisconsultus Helgius refutavit, pessimeque scripsisse, atq; conturi.ni3. meli OSC&impudentercgisse comprobavit. Doctis sinium Li-z66 psium , dignissimum omnium doctorum amore & favore Virum ad Hermannos sitios, quos ita appellavit, in mest phaliam nollem ablegari. Nec ille, ut rerum communium & veterum prudentissimus est, facile sibi persuaderi pateretur, ut si quam sibi gentem irasci ob haram scerte immerito etsi ob aram in co-267 gnitum haberet, temere adiret. Ita no consultum fuerit Historicos illos soras mittere,qui vera quoque scribendo de regibusa 63 & principibus,de populis & nationibus,certissimum veritatis

102쪽

praemium, dium sicilicet,meruerunt. Quod Steidano seperio. Σεα ris aetatis scriptori obvenisse constat. Nec practicos & advocatos velim ad eos,quos contra militaverint, neq; ad eos, quibus et o practi ci, tanquam facul tatu hirudines, exosii. Erat eo ingcnio Fridericus II. laudatissimus rex Daniae, ut etsi literarum&a tium de quare saepe conquestum aiunt, esset seret nops itera- a itos tamen maxima gratia & honore complectcretur , exceptis advocatis &practicis fori, quos ne in conspectu quidem ferre poterat: erga reliquosJurisconsultos, qui a consiliis erant, mirum in modum benignus. Forte sibi ille persuasum habebat, practicos, ut de iisdem Baldus loquitur, esse plerunq; modicae 13. C. conscientiae,& Omnia,ut glossa addit, mala nosse,Varisq; nonia ,

modo posse, sed & solcre, quod Canones reprehendunt, leges L. Tahia,& jura exponere. Quod in illo rege adversus practicos ani ins Io.mad versum, illud in aliis ad versius eos, quos diversum a se sentire in religionis controversiis sentiunt. Quibus ne dexteram ara quidem porrigi posse,sine piaculo existimant,majore superstitione , quam vel barbarus Moscovitarum dominator, imbuti. Ille enim quoties externos legatos admittit,malluvium in medio positum habet, quo manum tanquam pollutam contactu contagioso abluat.Sed & non raro tacita quaedam inter homines complures est, cujus rationem reddere ipsi ne . sciant. Quod non modo in singulis adversus singulos, uti Aristidis 6c Themistoclis exemplo, scd & in universis gcntibus& nationibus videre est. Ita Hispanorum naturam contrariam Gallicanae indoli ac naturae asseverat Bodinus, cujus quide adversitatis argumenta vel in cunis apparcre utriusq; gentis vi- dentur. Quis enim non audivit illud, quod non multis abhinc annis, cum haec ad incudem revocarem, ex Gallia ad Germ niae aures permanavit 3 Legatus Catholici regis ad Henricum

103쪽

sa; DE Ju RE, OFFIC. ET DIGNIT. octo annoruerat, videre & salutare gestiebat, quem clim puer regius in foribus adesse intellexisset,illico ad ea,quae parieti aD fixa habebat arma puerilia convolans,gladiolo, inquit,gladiolo meo opus est, si Hispanus conventum me habere velit. Eandem adversus Italicum sanguinem contrarietatem Gallorum bis Dis M. esse, Sylvius , quem fortunae magnitudo Pium II. fecit, in Epistolis testatur. Quis vero Anglorum inimicitias,quibus &Gal-Cam.lib. seam. los & ScotOS quondam prosccuti, ex lectione Cominaei ignorat 3 Sed & Polonos & Germanos odio quodam naturali inter se dissidere vulgi; udicio habitos esse,scribit varsericius, I Ratij-ώ. norum Orator. Nec ignota vox Maximiliani Imp. I. quam de γε- Αultriacae atq; Bavaticae familiae naturali id temporis dissen- 'μ' sione usurpasse legitur. Quae illa 3 utriusque, inquit,familia: sanrisio.., c.2 guinem si aheno commixtum vi flammae ut coeant, cogere moliaris,operam omnem&sumptum perdideris.Αltero enim injecto , exiliet & erumpet alter. Verum ut natura ejusmodia 3 vincatur, quisq; sibiipse gratiam conciliare poteritiis artibus, quae apud principes virtutisq; omnes amantes in precio & adis miratione habentur. Sed nos ad alia capita transeamus.

excusaresis, s nuncium oblata legationi

remittere qasiam post '

Legationis munus d cile, se molestiarum ae laborum plenum. Febres,apud Comicum,qui nunquam mare ingress. ιonem enituis,quod mari ustus,cum ter potuisset. Legatin no Humterrefressedor maritimas di ultraris, L

104쪽

. LEGATI, LIB. I. CAP. V. '3s Vis bonus euitare debet se non tam*ι,quam patria nasum. Propatria anima ,sanguisprofundenduae. Legationis administratis compendio imum ad veram gloriam orsum euasit. st Servius Sulpitius infirma corporis materia ne legationem si cepit, salutipatri selutis rationem abita. ν Tullii de Sulpitii laudibin Oratio. ro Cossubterfugien oleis, ut legationis cis jungatur. rr Subterfugiens etiam ob minora incia Republ. detrectata, rea puniri. ra Venetorum resublica poenam consiluit in illos, qui legatione s

si rei unctam nolint.13 ExcHationes quorundam audienia.r Senectu erse morbin eis.

13 Venetis in letationitauro communi bono cipiendi rompti

mi es di ultatibus domesticis obruamur.3σ Ambitiose nimis legationem assectamibus resistendam. V Legationi rovinciam venalem fieri non tolerandam. v Inviti se fugientes seriis admovendi, exemplo cu Urim Ro

mani.

ao Stratocler o Damocles Reipu L munera, tanquam auream mes. semperebant. ar Indigni per pecuniae eorruptelas legationis ad honorem evehun. rur: apud exteros facts riaiculi. aa Catharisa Medice a regina Gallia quartouria. as E fiam legationes udulenta. a , Legationes qua tanquam fovea ursorum se cervorum, figiendae. as Prudentia pars imprudentia uam agnoscerea σ Parna dignuriqui imperitia raperitia venditat. ar Paulus IV. Pontifex in eligendo legato non imitandus. M s aδ L

105쪽

ς DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT.

aI Legatione rovinciales, quae proprie no uni legationes, excusationem trium liberorumsuperstitum a Itiunt. as Pro Unoales legationes onerose, non ramersonae, quam patrimo

niis.

so Legationes juris gentis atrimonii onera nusia habeant. 3r Trium tiberorum excusatio in legatione propria non admittenda.

sa Liberis se toti familiaboriosapatris missio.

33 Provincialis legatio vicarium patitur constitui: non itidem alia. 34 Industria sona ubi electa eis, vicario novoreis esse locus. Is Excusatio inimicitrarum valet.

CVm itaq; lectum accurata diligentia & iudicio legatum

nostrum habeamus, videndum, si electioni lectus refragari,munusq; impositum,tanquam onerosias clitellas humeris I rejicere vclit, an possit&debeat. Munus enim quam dissicile& periculosum, quam molestum, & quam taedii, nauseae, laborisq; plenum sit,nemo,qui communi sensu prςditus est,non 2 animadvertit. Vitae felices praedicantur apud Comicum, qui nunquam mare ingressi sunt.Catonemq; legimus a navigati nibus tantopere a bhorruisse, ut se ejus poenitere dixerit, quod 3 unquam ventis & fluctibus caput commiserit, si qua sicco p de venire potuisset. At legatus non solum terrestrium peregrinationum , quae innumerae sunt, molestias, sed & tempestatis maritimae pericula sustinere cogitur. Mitto domesticae absentire desideria Ac incommoda, quae si quis animo secum recte perpendat, legationis munus & dignitatem non tam expetet,s quam velut onus laboriosissimum fugiet.Uerum cum bonum civem patriaeq; amantem cogitare illud oporteat, quod a Platone scriptum est,& a Tullio saepius repetitum, legibusq; civilibus approbatum, nos non tam nobis, quam reipublicae esse

natos, nunquam profecto, domestici laris, paterniq; liminis, neq;

106쪽

LEGATI, LIB. I. CAP. V. 93 neq; uxoris aut liberoru charitas, neq; itineru longitudo, neque maris periculositas, viarum ve asperitas, deterrere quemq; ab iis muneribus ac ossiciis debent, quae bono rei p. futura exim- 6mantur, cum & anima & sanguinem, si necessitas ferat, pro patrie salute profundere,nedum labore ac periculum peregrinationis suscipere, neminem bonoru ambigere oporteat.Cumque 7 ad vera gloriam nullus compcndiosior cursus,nulla ad laudem immortalem via rectior quam per gloriosissima legationis ob eundς proVinciam pateat, nihil prosccto, si ad nominis aeternitatem contendas, tibi antiquius, nihil prius habeas,quam ut de patria optime mereri hoc ossicio egregie administrato possis.

At hic omnibus in oculis & co spectu esse positum velim opti .muin illum virum, neq; tam juris quam justitiae studiosissim v, s

Servium Sulpitium durisconsultum clarissimum, quem neq; infirmitas corporis, valetudinisq; extrema advcrsitas ab hoc

optime de patria merendi studio, retinere domi potuit, quominus in extremo spiritu, si quid labanti rei publicae consilii &opis serre posset, suscepta periculosissima illa ad Antonium civitatis perduellem proscctione, experiretur,& in ip tam laudabilis studii stadio exspiraret, animamq; quasi in sinu reipublicae deponeret. De cujus viri nunquam satis praedicanda erga rempublicam voluntate dc merito, Tullii in senatu Roma- Cie. Phil. Qno habita elegantissima legatur, ad pares animi concipiendos 9 spiritus,oratio. Sed etsi quis tam sui & suorum amans,iam laudis & nominis negligens, ut malit carere omnibus illis praemiis, quae bene merentibus proposita,quam legationum periculis pro patria fungi , cogi tamen sic posse noverit, si nulla le- 1ogitima excusatione allata, cum alius haberi idoneus nequeat, suam reipublicae subtrahcre Operam malevole velit.Nam si tria ι. ι.ε. sminoribus etiam osticiis patriae munera thbterfugientem p - Πna dignum leges esse j udicant, quid, quin fieri possit idem ino

107쪽

ς6 DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. majoribus, dubitabimus cum longa major eorum copia undiq; haberi possit, qui inseriora, quam qui amplissima ac gra- villima legationum munia digne obcant. Cum multa itaque Ia praeclare & sapienter a Venetorum republica omnium constituta optime, quae prudentiae nerVO, tanqua adamantino quodam vinculo, ultra mille annos floruit, tum nihil salubrius, &rcipublicae utilius, qu1m quod inter alia prudentissima decreta & statuta, poenam quoque constituerit in eos, qui legationis munus, si digni & idonei a senatu judicentur, detrectave- lib.,.αLL lol. rint, testante octaviano, ciVe Veneto. Sunt tamen excusati nes sustae audiendae,sunt admittendς eorum,qui vel occultum

13 morbum & valetudinem manifesto valetudinarios eligendos 1 . non esse, silpra ostendi) vel senectutem, quae, ut Comicus ait, per se morbus est, vel rei domesticae dissicultates praetendunt. Idq; etiam in Venetorum senatu fieri idem au ctor ibidem com firmat , ut si idonea caua reperiatur, locus excusationi concedatur : Sin minus, non dimittatur, praesertim si eam hominum quispiam opinionem alat, ut sit confidendum maxime, nihil esse,quod non illius virtute,eloquentia & prudentia emci pocsit. Optandum certe foret in omnibusimperiis & rebvspublicis, eam esse erga commune bonum omnium bonorum voluntatem,eam animi promptitudinem, quam in Venetorum

republica Magius inveniri inter senatores scribit: Quid enim Is ille r ndimus, inquit oenatores gravissimos , patriai amant6sime , onus legationum libentis esu episse quamvis multu se necessitat

bin premerentur.dr domesticis di cutiatibus laborarent. mra vero illorum ambitioni & cupiditati resistendum potius quam velificandum, qui ultro in legationum occasiones irruere, sie-seq; sponte sua offerre, largitionibus honorem nundinari, turpiterque emere honestissimu reipublicae munus soleant. Quod

cum in omnibus publicis ossiciis ac dignitatibus probroium, nulloq;

108쪽

LEG ATI , LIB. I. CAP. V. ', 9 nulloq; modo tolerandum : tum vero in legationum ambitionibus maxime temcraltu, nec solum singularis imprudentiae nulla ratione & consilio suscipere, sed & immodestiae ac impudentiae, deposcere illud munus, quod non tam rogari, quam prςitari ultro dignis oporteat.Verum adversus illosam. ι Arbitiosos retineri illud Romani principis laudabile institutum ' τ' ' recte potest, qui neminem nisi invitum officiis & muneribus

publicis admovebat, ultro ucse obtrudentes,&ambitiose in- ερεπ.3n Sm

gerentes,tanquam suspectos repellebat: Nec iniuria.Nam qui Isinhiare nimis cupide ac studiose illis functionibus videntur, qvis alii difficultatis onere praeviis, quantum pollunt, defugiunt, hi de se illico cam suspicionem excitant, ut proprii pintius emolumenti,quam publicς utilitatis studium cogitare videantur. Quo hominum ex genere Stratoclem&Democlem et oin republica Graecorum fuisse legimus, bipedum pcssimos, qui

tanquam ad auream mcsscm, ad publicorum munerum ac fificiorum administrationes,anhelabant. Quorum ingeniorum ac morum aetas nostra non insolens cst: videreque licet in hodiernis multorum aulis amplissimum illud legationis munus; tanquam sub hastae auctionat u prostitui, & indignis multoties conferri, qui postea apud exteros ridiculi, toti nationi suae, nedum principi, a quo missi sunt, contemptum & ludibrium reportant. Digni profecto, ut quibus Catharina Medicea, regina a a Galliae quarta Erynnis illa & Furia, ut in illius epitaphio continetur, beare suos amicos legationibus consucverit, ejusimoditam ambitiosi munerum petitores honorarentur. At quae illς Si quos auctoritate praevalere aliis consilioq; ac prudentia tria regno suo animadverterat, quiq; primu gratiae locum apud filios merebant, hos illa extemplo sub honorificς legationis spe- ascie,aliorsum amandabat, subordinatisinterim aliis, qui prosectos insidiisexciperent,&in itinere tollerent. Harum rerum. N artu

109쪽

ς 3 DE Ju RE, OFFIC. ET DIGNIT. artificio neminem non praecipitem in aula datu nesse, scribit φ .ste. Parse victus, Gallicarum illarum rerum non ignarus. Sed ab V ejusmodi legationibus, quae tanquam foveae sunt, quae ursis re ita cervis in iure leguntur capiendis tactae, prudentis politici est, sibi cavere,excusationisq; , quam poterit, pro re nata excogitare, rationemq; omnem obtendere, ut laqueo caput expediat. ab Sed & prudentiae non minima pars est, imprudentiam suam agnoicere, & ineptitudinem ingenue fateri, oblattrinq; in nus exculatione conditionis tuae oneri legationis imparis recusare. Cuius excusationis non minor quam iontici morbi visa 6 cflse debet, poenanui; ille merere,qui imperitiam suam pro peritia venditat, citi,q; muneris administrationem 1 uscipit, cui vires sitfiicientes hahere nequeat Imitari vero illam Pauli Pon-27 tificis IV. consuetudinem, principibus erit tum inhonestum, tum inutile, qui cum amicorum i cnecessariorum quendam 'brevi ad maximos honorum apices evehere constituisset, legatum eundem in Galliam mittcre decrevit.At ille chm se imis parem sui certe erat in tanto muneri respondisset: Αbsti ne, inquit Pontifex, hac excusatione: Ecquis enim nos duos praetexte ineptum,& ad officium inhabiIem, nihiliq; esse noverit, nisi ipse tuo indicio te prodideris. Prudenter ille & ingenu qui,ux dicitur pede se suo metiri & aestimare didicerat: Male vero αinique Pontifex, qui pluris amicitiam privatam, quam amplitudinem publici muneris, atq; auctoritatem legationis facie- a1 bat. Sed inter dissicinatum domesticarum excusationes, a trium liberorum excusatio audienda ὶ Ita quidem rescripse-

Y mu runt Valerianus & Gallienus: Pater Irtum tiberorum impiammmas legaιιoni spubticu tiberatur. Verum legationes illae provinciales, de quibus illa lege & seq.agitur,proprie,ut supra ostensium, legationes non erant, quae officii & honoris debiti gratia ex

provinciis α civitatibus subjuctis ad Imperatorem mitteban

tur. .

110쪽

LEGATI , LIB. I. CAP. V. 00tur. Neq; tam honorem & dignitatem, quam onus & dissicul- :

talem habebant,ordineque per classem decurionum in civitatibus injungebantur , fiebantq; larpen umero gratuitae, ita ut legativa, hoc est, viatica non restituerentur. Unde in favorem . foecunditatis matrimonialis illa immunitas concessa, ut trium liberorum superstitum parens onere illo legationis proVincia- Iis aut municipalis,qiue ordine in unguntur, liberaretur. In legatione vero nostra,etsi difficultates laborum&itinerum sint, 3 opatrimonii tamen onera nulla sentiuntur, cum ex mittenti Ssumptibus legativa profluant , neq; vero plus oneris quam dignitatis & honoris ex illa percipiatur. Nec enim ulla magis erut iup pH. compendiaria via, neque celerior ad reipubl. honores, quam legationis functio. Ideoq; trium liberorum excusationem non 3 itanti aestimandam hic exillimo,ut si quis creatus idoneus sit,liberare lese illius obtentu possit, cum non Elum liberis, sed &toti familiae gloriosissimu sit, regis aut principis persona apud exteros parentem bene fungi. Nec vero in hujus legationis S*munere vicarium constituere licet,uti in altera illa provinciali, licetpatri pro sese filium mittere: cum plurimum hic in indu stria personae,quae electa est,positum sit,quae vicarium non ad- 3 mittit. Verumdi illius ςxcusatio adnutienda, qui sibi inimi- 33 cum esse, aut minus faventem illum, causis adductis, probat, diu. 'ad quem legatio instituetur: de qua re superiore capite pluri- . Di

L ot mittendi, tum legati um comites.

r Legationis apparatur Hostiam ad necessitatem,sedetiam ad pompam insituendus. N a a Ubi