장음표시 사용
131쪽
27etro De Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. lium. Absoluta autem,seu libera mandata pro re nata, potestatem liberam negotii expediendi ,lcgati prudentis &fidei co mittunt, in his rc bus, quarum consilium & moderatio certa haberi nequit, uti supra in . Etholorum legationis exemplo ostendi. Ejusta odi legationis mandatum afferebant Lacedaemonii, Athenas missi: qui ἀύοκροτορες ηα o: Verba legatorum. Tbμυήβ. y apud Thucyd. πψlων ρομcῆνω των νωνοῦ venerunt cum ρει state siumma, de omnibus cotroversis transigendis quod vetus sicli
licentia deomnibus rebus agendi, ita ut quicquid ipsi constituissent, L cedaemonιis essetgratu se ratum futurum. Oportet itaq; eam huj us legati prudentia esse, ut sitb manu, quod dicitur,& cum pugile in arena, consilium cxpeditum haberc possit. Excipitur au tem in omni absoluti mandati cocessione illud, quod fraudi & turas pitudini est. Nihil enim inhonestum, nihil foedum & illicitum, a r nihil quod j iiii contrarium, ullo pacto, nedum mandato con-
νβ' i fi tineti intelligitur. Unde M. Clodium,cum, libero mandatolle. gationis accepto, turpem cum hostibus fecisset pacem, hosti-'bus senatus Romanus dedendum judicavit, ac stab hostibus no acciperetur, in carcere enecandum. Nec Venturium liberi mandati potcstas,quod cum Samnitibus foedus turpiter pepigi sset,excusare potuit,quin poenas turpitudinis perpetratς daret. Sole icti ad etaitis mandatis nonnunqua haec clausula,qus vim mandati liberi habet,annecti, ut, quae mandati verbis non fuerint comprehensa, tacite tamen contineantur, Vel, si ita visum fuerit, mandati ipsius vigore, legatus exprimere possit, quae neccssaria ipsi videbuntur. Cujus appendicis tenorem se in haec verba legissc, additae mandato quorundam legatorum Bos. lib. t. e. s Pontifici S,amrmat Laudensis, teste Zabarella apud Brunum: 32 Danies nihilominus risdem orasoribus ac legatis, o eorum cuilibet,
132쪽
LEGATI , LIB. I. CAP. VII. ut Ipraesentibus literis in mandatis, ut defecIumsupplere valeant. se huic mandato addere quicquid, auoadpraesens negotium evediendum seu santia vemolennitativosit eFnecessanum, vel utile,per occupatione vel alias omissum,d c uti, quoad additasint,aesi fuissent mandato a suapemost os. Quae quidem c usula vim aliquam liberi mandati habet, sed longe tamen a mandato libero disteri. Liberum mandatum in rei ambiguae eventum Sc fortunam,quae ignoratur, qualis futura sit, concessum est. Clausula vero libera, definitio mandato addita, ad certum negotium, conssilium& mentum collineat, cujus moderationem prudentiae legati 3
liberam relinquit, semperque se restringit ad id, cui appositum
est, ne quicquam praeter vel contra mandantis voluntatem agatur. Eo autem potissimum legatus in mandati literis accipiendis respiciat, ut sensum & intellectu mandati quam opti- 3Imepercipiat. Solent enim nonnunquam de industria mandata obscurioribus verbis involvi, teste marsevicio,qui illud et--ον- iam nonnunquam expedire scribit, quo secretior legatio sit, 36 neque facile cujusvis sensui mandatum obvium, si forte in aliorum manus Iiterae &ad notitiam mandata deserantur. Illud si legatus animadverterit, mandantis interpretatione requirat
clariorem, petatq; , si quid erit dubium, ut instructionis literis apertius inseratur,ne si quid forte amphibologice & aequivoce scriptum sit,dubius animi & sententia suspensus,ubi ad aciem Ventum fuerit, legatus haereat. Etsi meo judicio praestabiliussit,& legationi expediundae commodius, verbis omnium ma- 37xime perspicuis mandata & dari & scribi. Nam illud, quod de periculo i fidagationis adducitur, facile evitari poterit, si secreta legationis ea fide, qua oportet,custodiantur. Planum enim rimarum legatum rejicimus, eumq; leginius, qui tempori lo- 33
qui, dc tempου istere didicerir, quiqή noti tum tectus, sedetiam tectus inconsiliis suis de mandatis esse possit. Solent siqui- dem
133쪽
rar DE Iu RE, OF IC. ET DIGNIT.
dem variae tendiculae atquc insidiae legatorum mandatis acinis
structionibus expiscandis poni. Qua in re industrium fuisse a 39 cepimus Maximilianu II. quem propterea admirabili ingeniopitii .. sis, prii Cipςm arseVicias appellat. Vcrum illud facile praecaveri fide & silentio legatorum poterit, si cum illo gravissimo Ro-Dυ. in L A b. manorum duce Metello,& cum Alphonso rege Arragonum , ne quidem interiorem tunicam secreti consilii consciam csse, nedum in aliorum oculos & manus mandati literas pervenire patiantur. Verum sunt non omnia mandata ejusgeneris, ut
icripto comprehendantur, quaedam duntaxat fidei & con-4 o scientiae legati insinuantur, quae occulta mandata habentur &appellantur. Quorum alia licita, alia illicita. Licita illa, quae de explorandis & speculandis hostium consiliis & machinationi- I bus legato injunguntur, quibus Romani saepenumero usi. a Quid enim tan non ad Antiochum missus Scipio,' σ
p.bb- ιεβ.-s vis--,ut loquitur Appianus,ad explorandum animum Antiochi, & ipsius apparatum bellicum. Illud autem in mandato occulto legatus habebat, cum tame aliud apud Antiochum manifestum mandatum,quod se facile 1ciret non impetraturum,simularet.Licita quoq; illa,qus comtra hostes ad aliorum ab iisdem avertendos animos,aut amicitias,& foedera conturbanda,aut ad corrumpendoS exteros p cunia , mandata occulta adjiciuntur. Artifices hujus prudentiae, quam Plato obliquam, hodierni cum Lipsio, mixtam appellant, quae pietatis &honestatis orbem non transgreditur, etsi utilitatem quibuscunq; posset rationibus caute &consul-43 to sequatur, Romani imperii amplificatores, Spaream cum . mitterent cum quibusdam manifestis mandatis, simul occultum hoc addebant; ut legati eo omnem diligentiam adhib rent,quo Achaeorum concordiam dissolverent, singulam; eo.
134쪽
LEGATI, LIB. I. CAP. VII. Iaptium,cum Romae ex manifesto mandato, negotia sua in senatu
agerent, occultum mandatum de Fabritio pecuniis corrum- G- is
pendo, quasi aliud agentes, perficere satagebant. Ita & Antiochi legatus occulto mandato habebat sibi injunctum, ut Sci-' pionis animum, quantum possiet, aliud agendo tentaret. Ve- srum aliter se habent ea,quae illicita sunt; quae nimirum ad perniciem rcipub.aut etiam in exitium principum,& privatorum necom data .Illicitum erat illud Hannibalis,qui cum apud Antiochum vcrsaretur, persuasit regi, ut contra Romanos arma Caperet, mitteretq; aliquos Carthaginem, ad sociale hellunt suppetias petitum. Interim vero ille legatis hoc occultu mandatum dederat, ut si senatus nollet, civium animos ad seditioncm & rebellionem quovis praedio & prece sollicitarent. Nec Gob. laudandum, sed potius detestandum illud Severi imperatoris est, qui amicitiam cuin Albino, imperii socio & aemulo simulans,occulto mandato, suis praeceperat,ut,si qua possent occasione, illum clanculum de medio tollerent.Ejusmodi mandatano solent literis,ne qua interceptis dispalescant,ut verbo Plautino utar,sed secretis notis comprehendi. Atq; eiusmodi legitur instructus fuisse Tyrius legatus Antiochi cum Carthagi- gnem Hannibalis consilio mitteretur. Illicita autem mandata neq; dari neq; suscipi debent. Tam enim mandans, quam ex quens iniuste faciunt, poenam iniquitatis aeque merentur: imo vero ii omnes, quicunq; consilio &suasu instigant in ho- 69nesta & promovent. Et improba eorum opinio est, quod qualiacunq; tandem ea sunt, q uae quoquo modo acceperint a suis principibus mandata,posse ea honeste perfici arbitrentur. Noverint vero legati se umbone legationis tegi non possie,si quic- o quam contra legationis&gentium jura,quae injuria&iniquitatemOmne aversentur, committant, de qua re infra pluribus ndisseretur. Hoc loco nobis satis sit de prima parte solennis misi Ua sionis,
135쪽
324. DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. sionis,quam in forma mandatorum dandorum dc accipiendo. rum consistere diximus, egisse. Sed & de oeliquis similiter agamus, quae partim in ceremoniis, partim in habitu constituta. si Adhiberi enim tenniter ccremonias consuetum fuisse,etiam C ς-ρηρες in ex Ciceronis oratione notum est. Erant autem illae pro diversi- tate negotiorum diversiae. Aliae in bellicis,aliae in negotiis pacis3 et usurpabantur. Legati enim bellici, quos Feciales cilla vocatos, supra docuimus, his ceremoniis prannis sis emittebantur. Sa-
i - Vis pellatas , secundum Festum, quod anctos,hoccst,inviolabiles
gerulos facerent. Erat autem tum gramen ex arcis loco cum sua terra evulsum,tum Vcrbena,unde verbenarius, qui ea sererist lib. se. . bat,appellatus.NGenim lummodti verbenam fuisse ex Mamciani verbis perspicuum est, qui herbas scribit quasda fuisse. V nde ille locus Livii, ex arcegraminis herbam ferebat, corri-33 gendus vi tur, ut legendum sit, gramen & herbam ferebat. Quid enim graminis herba 3 inepta certe Iocutio, nec antiquitatis veritati conveniens. Gramen autem & herbam ferebat, 36 quae conjunctim sagmina dicebantur.Sed & velati incedebant lanco filo,autore Livi manu*,unus ex quatuor,hastam fer bat.Hoc modo instructi,& veste augustiore amicti sacram stolam , eamque coloris fere purpurei, Appianus notat) procedebant, iter ,quo tendebant,ita pergebant,ut obvio cuiq; con-.o... festim agnoscerentur ex habitu, legati esse, & inviolabiles.Sed illa in oculos incurrentia signa non unius modi, verum diver- sa a pud diver sinere.Graecorum lcgati,teste Marciano,Cery-ue tia ferebant. At quae illat baculi erant MercuriaIes,quos cadu-His lib.ap. c. s. ceos appellabant , a Plinio depicti his verbis: me tamen compo--s anguium se efferatorum concordia videtur esse . quare exteragen-- ια caduceum ιυacis argumentum, circumiata essi e anguium sere
sn rini. Sed alia ab aliis eodem sine usurpara: Praelatae a barbaris
136쪽
coronae&solia instar caducei,Suida teste. Veteris Hispaniae populum Nergobria, λυκω ἀῆὶ κηρηυμ villum lupinum, pro cadu- 39ceo gestasse Appianus notavit. Sed mitto illa antiqua,quae ab se usu &gentium fere omnium observatione recesserunt, neque enim ex alio insigni hodierni legati, quam ex amictu cognoscuntur.Suae enim gentis cultum retinere,& apud exteros PN 6 ore legatum oportet, non eum, quem apud eos, ad quos missus est,reperit,Vernaculo deposito, assumere alienum. Quod prudentissimus vatum intellexit: Nuntius ingentes ignota in veste reponat Advenisse viros. Dcformant autem illi legationis faciem, qui in exteras natio- Ines delati,tanquam Prothei,illico sese exuunt,& peregrina veste amiciunt. Contemptus etiam eam ob causam a suis Macedonibus Alexander fertur, quod patrio habitu relicto, apud si Babylonios Babylonicum induisset. At ipse sese suamque gentem legatus aspernari videtur, qui gentis suae vestitum respuit. Sed & nonnullis solennis suavestis est, quam, ut maxime Velint, in muneris sui functione deponere nequeunt, quales em 6 Ium,qui hodiernis temporibus, indicendi belli gratia,mittuntur,quos Heroldos nominamus. Ficroldi autem Verbum, non, uti ex obscuro quodam auctore Sylvius inepte commentatur, ut Epis. si
ab heroe deductum, sed prorsus ex Germanicis vocibus compositum, idem sonat, quod exercitui gratiosus & favorabilis, ipsisq; nomine incolumitatem & securitatem, qua frui fecialis etiam inter medios hostium cuneos debeat, ut infra doccbitur,ostendit. Vestem solent ferre plerunque pictam, insignibus ejus principis,1 quo mittuntur. In Gallia pacis tempore, teste s .iTot . Tolosano,inrat digestant spinter & armillam: belli vero tem - state paludamentu, quod Cotte d armis vulgo nominanti '' ' πια insigne securitatis in eo publicae habent. Quod, cisi ipse sui
137쪽
i 16 DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. alioquin cultus negligentioi esset, no tamen neglexit in faeci li suo Ludovicus X l. Galliae rex lcgitur. Mosicovi Esautem tam sit perstitiosos in Elcianitate vestitus sui observanda esse tradit Heiden stentus, ut ad Stephanum regem missi, maluerint inauditi iterum discedere, cum itincris mora capsulas suas vestiariaS nondum accepisscnt, quam inornati, cum sorte jussi essent orare,causam ad vcntus sui explicare. Verum de eo quisq; principum ipse viderit,ut pro splendore legationis splendide suum legatum induat. Quiritium certe in eo animad vera singularis diligentia,qui ex publico legatis suis aureos annulos, testanis te Plinio, dedisse praedicatur. Dcbet autem vestitus tum dignitati legati,ium legationis decoro accommodari. Episcopur ornat sua infula: Principem principe dignus amictus. Quid enim Z an non infra honorem principis erat, quod de Rudo . pho I. imperatore scribit Albertus Argentinensis , cum ipse pannosam suam chlamydem in oculis hominum reficeret, ocrusticali tunica pro imperatorio paludamento sedens, in publico solio uteretur 3 At quid prudentissimus philos phorum , Socrates: ad Antisthenem exire cum Vellet, pulchriorem amictum induit, cauamq; rogatus, , ut pulcher, inquit , ad ulchrum eam. Idem legatus noster cogitet, idem faciat. Sed & alius virum togatum, alius militem cultus decet, alius juvenem,alius senem,alium tempora serena,&negotium laetum,alium nubila & tristes causae vultum & habitum deposcunt. Nam & hoc prudentis legati erit, ne illa in conspectum exponat, quae aspectum sui ingratum & odiosum facere pocsint, providere. Reiectos enim osse 1 Turcarum palatio legatos quosdam cognovimus, quod viridis coloris amictu induti es.sent,qui funesti& tristis ominis barbaris existimatur. At nosterea prudentia sit,ut,ctim rubet panni objectu bovis furorem a cendi intellexerit, removere eundem a scena sua noverit: offendun.
138쪽
LEGATI, LIB. I. CAP. VII. Iarfenduntur enim alii viliore, alii pomposiore & preciosiore indumento, omniq; e cultu, qui ostentationem ac jactantiam praeserre videtur, eoq; magis, si externo filo internus habitus minime respondere animadvertatur. Hinc enim illico obvia probra & ridicula agnomina. Alii auream te pecudem, quo nomine irridere Iunium Silianum, hominem segnem & incr-tem Julius Caesar solitus: alii Phryxi arietem, & Colchicum sit . vellus, appellabunt, si plumbeum intus animum foris lanarria&linum aureum perspexerint. Quod accidisse cuidam superioribus annis vulgo auditum est,qui totius insulae,ex qua missus erat,mundum,omnesq; regni census induisse videbatur.
I Legatus,mandato accepto,e vestigio itineri se accingat. a οὐ se talaria Mercuris quid denotent. 3 Rhodiorum legati capitis actione conventi, quod tardiusprasit . to die legat ιonis iter ingressi. . Desertionis in poenam incidunt, qui pois mandatum mora n ctuncs Rhodii nonpotuere excusere moram suam accepti legatisi tardia
si Intempestiva cultura deteriorem magis, quam meliorem agrum reddit. Boni civis eis animam, nedum patrimonium pro patria impe
dere a I Resprivata non debent cursum legationis retardare
s Sulpitius nocte di sistinationem legationis ust. Io Holuptaιisgratia non divertend- legato.
139쪽
118 DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. It Periculose itinera temere nonsequenda. ra in homuta legati, quod vetita loca attigissent, interempti asasilide. 1; Persici legati quibus anmctibin itinerum usir serum Taurum tran inutis lentia. 11 Solito ingressu inprovincias utendum. rσ theniensium legali, quod insolitam egissent viam in
π Clandesini introituo pecti. ιδ Fretosius o Rineo legati Galliei, quod occulto per Italiam ad Tu
eam contenderint,intercepti. υ Contra Imperatorem Romanum nemo Regum legationem misi
rejura poteris. ρao Imperator, mundi dominus, o omnium regnorum caput. ar Francicum Lilium aeternojuris vinculo imperii Romanisubvectioni obnoxium.
a a Francia visecti, non via iuris ab Imperio ubtraxit. as Francisim Zoanntus Franciam Romano Imperiosubjecum esse probat. . a. Francia regnum de sacro, hoc HI, per injuriam ab Imperiosi avulsit. a s Testamentum Caroli M.vult Franciam Imperii esstpartem. ao Comiter observam, non floreis quicquam hosiliter agere contra observandum. CEd satis praeclare,ut opinor egatum nostrum instruximus:
1 quid vero ille mandato accepto faciet i Audiat, quid Vergiliani illi secerint: Haud moraci inantis si rapidis ferunturetimus.
Ad horum igitur exemplum extemplo itineri sese noster ae- cingat,eat, properare festinet, ut Imperatorum Arcadii & Η norii
140쪽
LEGATI , LIB. I. CAP. VIII. Ia norit ea de re verba leguntur,ac quantum possit,volitet. Ear enim festinationem poetici Mercurii alae&talaria significant. 2Siquidem multis fraudi capitali fuit moram ex mma, diem ex- .- die traxisse, praefinitique diei abitione supersedisse. In capitis .is.. ' '' actionem incidisse legatos Rhodiorum accepimus, quod ad 3
Athenienses,legationis mandato accepto, praestituto die viam non arripuissent. Omnium autem rerum primum est, uti Comicus ait,tempori venisse: Ideoq; effugere,neque illi deserti nis actionem dc poena poterunt, qui sine necessaria causa moram nectunt. Quod adeo severe antiquis civitatum moribus servatum,ut neque Rhodiorum legati j ustae excusationis nan- scisci velum inde potuerint,quod legativum,hoc est,Viaticum ad necessarios sumptus,per cessationem quaestorum, tempore M -MM AO justonon accepissent.Privatis enim sumptibus debuisse potius prosectionem commodam institui, quim reipubl. negotium is incommoda mora protelari, dc quodammodo deseri, veteres disputabant, cum etiam intempestiva cultura deterioremtiusquam meliorem fundum faciat, bonique civis sit sangui- νnem dcanimam suam,nedum patrimonium pro patria impendere , eoq; magis, quod ex suo, si quod impendium legatus se- gcerit,repetiillud actione in municipes intenta queat.Nihil au- quo ιμναμ tem hic privatarum rerum legationis cursum impediri debet: Nec audiendi illi, qui tempestatis coelique pluvii injurias pro causa sibi sumant. Imitandus, optimum fidelissimi legati exemplum, Sulpitius, qui nocte dieq; , Tullio praedicante, cum spericulo etiam valetudinis, legationis injunctae festinationem
urgebat. Multo minus vero voluptatis gratia alia diverticula, & 1 recta itineris semita privatae rei causa susceptae aberrationes excusationem mcrentur, & Ulpiani verba hac de re per- aad .
spicua sunt :χuare si ,inquit,de absentia reip.causa loquens, et με flexerit, vae rei cauia non dubitamus id tempus ei non proficere .