Pansophia enchiretca , seu Philosophia universalis experimentalis, in Academia Moysis primùm per sex prima capita libri primi Geneseos tradita, demum per ignem examinata & probata, per quam natura universalis rerum omnium, vestibus denudata, in virgi

31쪽

PAM SOPHIA.

Quia vero homo communicat cum toto universo, idcirco Spiritus mundi in gradu subsistentiae Vegetationis, sensationis, tirationalitatis in illo operatur, quam rationem anima intel- .iectiva moderari L ipsi dominari debet, mandante DEO. Habet igitur homo duas animas, animam mundi,&animam intellectivam, contra tBmen intentionem Creatoris, qui Adamum Moad vitam secundam, tertiam, &quartam sola anima intellectiva constare volebat, & constarem fecit , du m illam creaVit.

Hare anima meriti & demeriti capax est, quia ipsi soli lex posita ideoque illa sola praemiabitur & punietur. iInterea animB mundi arternabit in illa perfectione, in qua DEUS illam posuit. Caelo tamen Empyreo e X natura sua Exul , sub illo autem Rerum Domina, iram suam in in serno tam in spiritus,qu.m animas damnatas e Tercens. ω ia. Dum r

32쪽

Dum in homine dispositiones pro

gradu vitae sensitivae pereunt, separatur anima intellectiva, & tum homo moritur, qui solus moritur D praeterea in toto mundo nihil, sicut nec ipsum corpus hominis, ideoque in mundo nihil mortale, quia omnia sunt vita plena, ergo Regem, cui Omnia vivunt, Venite adoremus. Dum igitur ani- λmal desinit ratiocinari, sentire, move- Ti, non moritur, sed vita ejus ex gra- du quarto & tertio in secundum, tandem in primum trans sertur, sic Veg tabile dum putrescit aut comburitur,' in gradum vitae primum reponitur.

portionem aliquam in partibus residuis vitae primae aut secundae in ven si secundum quam ilIam aut inam Ideam evolvere possit, in novam quas creari ituram se eXplicat, sic ex corporibus animalium,muscar, vermes, & alia in secta nastuntur,quos etiam ex lignis,

33쪽

floribus, herbis, in dies ex hoc land

mento nasci videmus. . . Si vero tantum pro gradu vitae Iecundo dispositiones adsint, tum eta corporibus animalium plantulae nascuntur, ut in cranio humano us ne a& ossibus muscus, & aliquando aliae plantulae. Hinc saepius ab servatum in cadaveribus crevisse crinis, ungues, sudasse corpora, motus varios, nec dum in totum abolito gradu animalitatis apparuisse. Hic est ille ortus ti interitus vulgo dictus,qui apud Philosophos est circulatio ex invisiis hili ad visibile, ex tenebris ad lucem, ex luce in tenebra8. IcNon enim cogitandum est,tenebra se e nudam carentiam lucis, sed corin PDra a natura sua compacta n adia Phana, quae lucis Iucentis radiis sunt impervia. Quare DEUS di visit lucem. tenebris, lucem in stellas, soIem tialios planetas coIlocans, tenebrZs vero in globum terrae, terr S, aereasti aqueu

34쪽

ti aqueas creaturas , lux, vitam subministrat ti motum activitatem, corporum, tenebrae vero soliditatem. Nihil enim aliud sunt , quam rerum pri ne ipia passiva, Terra, Α- qua, bal , & e X his primum. Terum compositum , sulphur luce operantς,

35쪽

PARS SECUNDAE

- THESIS in P Riης pia rerum dicta ideo,

' quia sunt omnium rerum initia,& ante omnes res, prima. Primum omnium est Ens Entium DEUS ; sed inter Creaturas dicit Moyses fuisse Coelum V Terram, quae Deus a principio crea verat, addit tamen Abyssum Aquas & Spiritum Domini, cui ferebatur super aquas; haec quatuor dum dixit; duo Creata tantum nominat, Coelum ti Terram rQuando ergo abyssus quando aqua creata 3 sub nomine Terrae, . haec Omnia comprehendit, quia ex his mundus totus educendus erat. Terra igitur non intelligenda simpliciter haec, quam calcamus, sive globus terrae, sed Chaos omnium ereaturarum futuraru.

36쪽

bravit, illud inquam, quod est Empy

Quia vero dein jussit fieri firmamentum, seu Coelum, in quo stellas, lem&Planetas posuit, L quod aquas ab aquis divisit, sicque Caelestes & ter. renas effecit: Tum ex coelestibus quis, reliquis Principiis simul unitis, corpora stellarum compegit, partem que illarum in maria & flumina stella. rum divisit. Ex aquis terrenis sub lunares Creaturas efformavit, retia quas in fluvios ti maria dispertitus est, I iussit apparere aridam. Fecit itaque etiam pro Creaturis Coelum , illudque ipsum nihil aliud est, quanta aether seu Expansum 1 Centro Terrae usque ad Ccelum Empyreum, in quo omnia collocata, suspensati librata sunt corpora. Liquidus ille tenaci sissimὸ si hi cohaerens totus porosus : lO-cus inquam Verus pro locatis.

Essent ergo sic rerum principia . Caelum, aby ssus, Terra, Aqua & Spiritus Domini: sed quia nihil aliud estis A r

37쪽

nisi aettier, & expansum, sive locus, in quo omnes Creaturae DEI haerent, flant, moventur, &qtitescunt, & ip sius expansionis incomprehensibilia aest altitudo, adeoq; abyssus, hinc Coelum At abyssus, non sunt rerum principia Corpora componentia, sed tam

tum contingntia ,.

ImQuod intrinsecEx extrinsech cor. zτη .mbit, penetrat, incomprehe bilis subtilitatis, per quod tanquiam

qua per rete, corpora transeunt.Spartium aut locum alium non agnosci mus, neque im3ginarium, qui cit cumscriptus est a cerobro similia co

Restat ergδ,ut terra, A qua & Spiristus Domini sint rerum Elementa. Sed spiritus Domini, quia Domini est, non est Creatura, sed ipse Creatori qui, quod per verbum crestvit, pestspiritum Sanctum conservati

igitur θ Λ quam proprii

38쪽

elpio omnium rerum passivo aecipis mus, exindeq; omnis soliditas corinporum est exorta. De his participantaequὰ Stellae ac Corpora Coelestra , prout & terrestria ; de subtilissima Terra, & aqua, Caelestia; nam aqvi super Coelum et e taed erra quoque

Aquam divisus in Creatlone sui

Terrae nomine comprehensam, qui unius cum altero h aerebant particulae, antequam apparuitari da. Ast in qua Maris omne sal quoque latet, per nunc Mare salsum est, & tamen Salis Creati Moyses aequε non meminit, meque in tota Genesi mentionem et ultibi. Unde ergo illud Sal in' qua Z 8anε non nisi a primaria mundi creatione, quia quid salem in aqua

generassere Quia igitur Aqua in pridei sis, te

fassa creata est, idcircoetiam sal comereatum est : & sicut aqua in princia Piam rorum, ita di soli hoc tamen no ... ι puri

39쪽

I 1 P AN SOPHIA

purὶ passivum, sed activo- passivum ., constans suo proprio Corpore, & luce copiosa. Cuius domicil tam est in sublunaribus , in quo tu X concentrata quiescit, indeque omnes genz- rationes originem trahunt.

Ast postquam Aquam n Terram creasset, dixit Dominus, fiat lux sfacta est lux, idque die pruno. Und

lucem pro rerum primipio quis non agnoscat Est san E lux activum reis rum Principium,& ipsa mundi anima, quae ex natura sua occasionaliter calida, ti naturaliter sicca progenerationibus faciendis ex Saleti Terra generat Sulphur, principium equiden omnium rerum, sed iecundarium M

His positis quatuor rerum dicimus Principia, Unum purε activum ut est lux, sive anima mundi, duo pure passiva, Aquam & Terram, unum Acti-νο- Passivum, Sal,& vinculum, per quod lux terrae& Aquae communicatur.

40쪽

tur. Quintum, cum non sit pururi .

- . . . . . . . . .

Principium,ex principiis principiantibus excluditur: quamvis sit Ens e quatuor ante dictis primo primum resultans, & natum in Concavitat terrae,&ini P SBle .smas divisa atomos essentialiter in divisibiles,constituunt coelestia&tem Testria eorpora : nam lux illaa pro Ndaeis sibi concreatis taliter ac taliteἔ in hanc vel illam figuram ,modum, si tum, proportionem ponit, determia nai,TOtat, contorquet, involvit, evia vit, ut ex earum vario & in comm hensibili ad invicem respectu. situ, Proportione, tanta remun varietas immundo surrexerit, & adhuc exue

aliis nobis fingamus Elementa compositiva, Aerem & ignem, quae quia sunt corpora composita, & non simis plicia, Elementorum numero merito

Haec Elementa quatuor in minuti Non igitur vana cum Aristotele tiar. excluduntur λῖ.Nam