Commentatio de regibus et antiquitatibus pergamenis scripsit A. G. Van Cappelle

161쪽

haec paulo ante commim suisse. Casaubonus, in Wnopia chronologica

ad Polybium, nobile illud proelium ad Chium in A. U. C. 552 reseri, quod verosimile est. Nam Polybius, XVI. 13, Philippi virtutem magnis laudibus esseri, quippe qui statim post cladem navalem, stupenda quadam animi Praesentia, et divinitus, ad medendum malis praesentibus magno conatu sese accinxerit; et cum ita animatus adversus Rhodios ac regem Attalum insurrexisset, quae deinceps agere instituit, ea ad felicem exitum Perduxerit. Tum et

Livio, XXXI 16 sqq. Philippum regio animo usum ait, qui cum Attalum Rhodiosque hostes non sustinuisset, ne Romano quidem, quod imminebat, bello territus fuerit. tamque, compluribus ad Hellespontum urbibus captis, Abydum obsidione cinxisse reseri, dei in post captam urbem, praesidio ibi imposito, in rUnum rediisse. Apparet igitur Philippum, ab Attalo Rhodiisque ad Chium victum, extemplo

urbes ad Hellespontum aggressum suisse: attamen cum Abydi oppugnatio, Livio teste, eum diu tenuerit, merito Casaubonus inter Pugnam navalem et hellum cum Romanis renovatum anni spatium

interfuisse Censet.

Quaeritur autem, num ea, quae Circa Pergamum egit Philippus, hoc tempore, an ante cladem ad Chium acciderint. Qua de re ita Sevinus pag. 228: . II y avolt proclie de Pergame, un Mis en grande udneration parmi lcs Peuples de ces contrees; il estoit consacre ii Jus Piter te Vainquor. Philippe Ic reduisit en cendres, cubnement qui, .suivant i opinion Ia plus gέnsiralement rei sie, est place immediate- ument ap- la balaillo de Lade; mur mn, te serois tente de Iencroire posteri cur au combat de Chio, et cela fur deo raisons, quia multent naturet lenient de quelques totes de Polybe. La premiere .se tire de la page 75V quem locum supra citavimus P. M). utatu Αuisur γ blaine i 'inaction et Ia lenteur d'Attalus, et 1 combie dent ii anges la grandeur d'ame et Pacuvi te de Philippe. Malgre la

, perte de fori armis navale, it cines h la verigeance, et Ueut, cranquelque manthre, forcer la vietoire ii se ratiger so Ses utendaris.

. Comment entendro ccci de la journec de Lade, qui nc sui poliati, metirtrihre, et dans laquei Ie te Roy de Maccdoine cui meme qui l-

162쪽

udi te, γ' u commencement de la cent Parante inquissime Olym-ηpiade, Philippe desolest la Carie, eo qui quadre patiatrument avecul'aetion de Chio, qui n'a psi a ver que dans Ie eoura de Polym-ubiade precedente. Haec autem Serini argumenta minus valida esse existimo. Ea enim , quae dicuntur Polybio de Philippi generoso animo post cladem n Valem, non ad loca circa Pergamum vastata, sed ad Abydum. Attalis iam, ceterasque urbes Prope Hellespontum tas reserenda sunt.

Quod autem ait Sevinus, Polybio teste, Olmp. CXLV ineunte, Cariam a Philippo vastatam , de tempore quidem nihil apud hunc auctorem inveni; sed Lib. III. cap. 2 eoll. XV. 20 dicitur Philippus post mortem Ptolemaei Philopatoris eum Antiocho conspirationem iniime de relicti pupilli regno inter se dividendo scuius rei etiam Livius XXXI. 14 ianter meminit) eosque hune dolis aggressos esse, ac Philippum quidem Aegyptum et Cariam, Antiochum vero Coelesyriam et Phoenicen armis invasisse. Illa autem foedere cum Antiocho fretus, Philippus ausus est Rhodios lacessere et clamorum urbem, Aetolorum sociam, evertere, et Lysimaviam, Aetolis item foedere iunctam, occupare. quae omnia ante prenam navalem cum Rhodiis et Attalo lacta sunt. Eodem vero tempore etiam Pergamenum regnum, Pruriae generi in gratiam, invasisse videtur. Quo magis autem expeditionem eontra Pergamum ante pugnam

navalem susceptam credamus, tam faciunt: , -

I. Tradit Livius i. c. et sqq. Attalum post pugnam navalem Aeginam , inde Athenas venisset Abydenis autem non nisi trecentos milites misisse in praesidium; postea vero, cum iam vix sustinerent obsidi nem , ipsum quidem di cisse, sed spem tantum auxilii ex propinquo ostendisse, neque terra neque mari adiutis sociis. quod si Philippi expeditio eo tempore suscepta suerit, haec Livii verba minime conveniunt Polybii narrationi, quam supra retulimus pag. 24 sq. , ubi dicitur Attalus tantum non in manus Philippi venisse, et, locis

163쪽

- 158 munitis, omnia 'diligentei' pinnulisse- ί σνννοῆσθαι τόν υ---- D uia j. duo tempore igitur Philippus Pergamenauu regnum invasit. Attalus ipse Pergami filii et loca circa hanc urbem munivit; quod vix sacere imi in I Post subitum o Graecia adventum , de quo

Livius loquitur. : i.

II. ' Si expeditio contra Pergamum post pugnam navalem ad Chium iacta est, haud facile explicatur Livii silentium l. c., quippe qui singularum urbium, itemque castellorum, quae Philippo eraserint, nomina memoriae prodiderit. Idem vero Lib. XXIV. cap. 46 tradit Aetolis ab Attalo cxprobratum filisse, quod noluissent ad populan iam Macedoniam exire, quo tenipore Philippo circa Pergamum urente incra prosanaque, aratrahere eum inde respectu rerum suarum potuissent. Itaque de Philippi expedit no uti de re antea gesta Attalus loquitur. .

IlI. ordo, quo Appianus Mared. 3 ejusdem rei meminit, nostraesententiae omnino, mei. Hic enim Philippum partem Attali regni vastavisse. ipsam quoquo Pergamum tentasse reserit tum vero Rh diorum Peraeam depopulatum esis. MDeinde mentionem iacit foederis inter Philippum et Antiochum, Syriae regem, quo omnes, et inprimis Rhodii, valde conturbati sint. Merito hutem Seh.uioaevierus, ad Polyb. XVI. 1, Pergamum vastatum eenset post annum U. C. 552, quia Polybios id dotamo sexto demum libro memorat; at vero ante annum U. C. 554, quo Livius hujus rei mentionem sicit. In Fastis quoque Hellenicis Tom. II. p. 402 idem illud saetum ad annum A. C. N. 201 - U. C. 5M resertur.

Itaque hoc anno ineunte Pergamum vastatum, media vero aestate proelium navale ad Chium commissum erae verosimile est... Sequenti vero anno A. C. 200, Abydus obsessa est et expugnata, eodemque anno bellum inter Philippum et Romanos renovatum est. --gnam vero navalem ad Laden paulo ante Chium proelium commissam arbitror. Illud certum videtur non amplius Puim anni spatium utrique pugnae interfuisse.

164쪽

- 159 -

OBSERVATIO VI.

De anno, quo bellum Mais meum alterum eum Philippo Inceptum est.

Apud Livium XXXI. 5 ita legitur: ηAnno quingentesimo quinqua-ugesimo frit. lib. habet quadragesimo) ab Urbe condita, P. SulpiciosGalba C. Aurelio cois. , bellum cum rege Philippo initum est

η paucis mensibus post pacem Carthaginiensndia datam. V . Merito hunc locum corruptum censuerunt Viri docti. Ueridus i credit deesse secun : nis enim,'' inquit, vannus aerae Catonianae labebatur, etiam oticalculis Livii .l Annus, qui hic habetur, neque eum , Varroniana, η neque cum Catoniana aera, quam sequitur Livius, consentit.'' demmodo legendum censet Do est. in chronol. Graec Rom. , quae Dionysio Halic. subjungitur, p. 32. , quam emendationem Drahen-borchius a Clerico et Creviero probatam fuisse notat. Contra Piginis Annal. Tom. H. p. 241, item Sigon, et Guphr. ad Fast. Capit. , uti et Hornius ac Gmnerus A. U. α 553 NIIum cum Philippo initum censent. Vid. V. dd.., ad Eutrop. IV. 2, ubi perperam anno urbis conditae 551 T. Quinctius Flamininus advorsus Philippum regem missus Jegitur. Cas bonus quoque in synopsichronol. ad Polyb. A. C. 553 bellum renovatum memorat. . Tum vero Glareanus anno 554 hujus belli mitium ponit. Vid. et ad Eutrop. l. l. , e quibus, quo res magis appareat, haeo de cribere libet: .Si ab urbe condita ad App. Claudium consulem, qui primus, Carthaginiensibus bellum tutulit, sunt anni 488, ut ipsi iam osten-ndimus, et a primo Punico ad secundum hellum sinitum 63, emergit

η summa Mi annorum: quibus si addatur annus, quo pax iacta est η cum Carthaginiensibus, erit tum hic sequens annus quingentesimus quinquagesimus tertius, quanquam alii quartum numerant, id quod non repugnat Livio: quippe qui primum bellum Punicum durassendicat annos 24, deinde pacem suisse cum Carthaginiensibita annos Μ23, hoc vero secundum bellum Punicum durisse annos 17. Quos

165쪽

- 160 unumeros si addideris, emergent anni non tres, ut ipse ait, sed nquatuor ae sexaginta, non etiam commemorato, quo Pax data estis Carthagini. Ego vero in uno duntaxat anno nullam facio dissicul- statem, cum Pliniana supputatio ab Dionysii magna ex parte duobus ηdistet annis. Quare hoc loco legendum anno quingentesimo quin-ηquagesimo quarto. Iride Glareani computationi Verheyhius ad Eutrop. l. l. Fastos Capitolinos et Siculos favere ait, Orosium vero, ubi de- erat Lib. IV. cap. 2, anni non meminisse, sed in Fastis esse μου, ut notaverat Fabricius. Simsonius quoque ann. 3805 bellum contra Philippum A. U. C. 554 susceptum memorat. In hae opinionum diversitate equidem nihil affrinare ausim. Verum eorum sententiae maxime saveo, quorum calculis annus quingentesimus quinquagesimus quartus emergit. Nam si initium helli eum Philiplinstatuimus A. U. C MOAddatur annus, quo, Livio XXXII, 6 teste, nihil memori tale

gestum est ,

Sequenti anno bellum Macedoni eum committitur T. Quinctio Flaminino, Liv. XXXII. 8 qHuic imperium prorogatur, Liv. XXXII. 28, eodem, quo Attalus moritur, anno, Lav. XXXIII. st

Sequitur ex hac computatione Attalum A. U. C. 557 vita decessisse. Et si e calculorum ratio optime sese habet. Supra enim vidimus hune Pergami regem, cui Pol 3bius et Livius XLIV annos tribuunt, A. U. C. 513 Eumeni succestisse. Attamen nihilo minus in Livii loco eorrupto non quarto, sed tertio addendum arbitror, quoniam hic aeram Catonianam sequitur. Miror autem neque Simonium, neque ejus editorem Nesselingium aliquid hac de re animadvertisse. Disitir le

166쪽

- 16 i

ad Pag. 33ὶ De Attiali I obitu post pugnam ad Cynosceγιhialtis

commissam.

Satis constat Attalum eodem anno, quo Philippus a Flaminino debellatus est, e vita decessisse. Verosimile est eum ante Pacem a Senatu Philippo datam, postquam proelio ad Cynoscephalas dimicatum fuerat, diem supremum obiisse. Qua de ro ita Sevinus pag. 240: ηει prini temps estoit delli commerice, torriu'Attalus et Flamininus arrivisent Thebes. Le Roy de Pergame uoulut haranguer te peuple ; a Peine navoi Nil commencd son diseours, m ii sui Dappe inut-h oup d uno natisque d'amplexie. Flamininus ne te vitta Mint. D il ne sat a, solument hora de tanger; et re prince resta dans la ville, iuriu a ce que ses larem luy permissent de solitonir les sati gues d une lon-ηgue et penible navigatisti. It aborda li Elde, et de la transpori ndans la capitale deses pinis, ii vecut Encore quelques Semaines. nTant de circonstances reuntes ensemble ne scitur ient guerra se . nrensemer dans uri espace moindre de quare mola; ainst Ia deustite de Philippe a da preeoder Ia mort d Attalus, piusque lora de - ηce famelix cvenement les hie estolent encore sur Hed. Addit autem Sevinus Eumenem Attalo successisse Olymp. CXLI. 4, quod et nostrae computationi convenit.

De te ore, quo bellum inter Prusiam et Eumenem

ortum est.

Constat Prusiam Hannibalis hortatu bellum Eumeni intulisse. Han- ii Diuitiaco by Corale

167쪽

nibal autem, Antiocho fugato, vercns ne dedet etur, in Cretam ad Gortynios prosectus est. Ibi, Iustino tinte, cliu vitam quietam egit, et hine ad Prusiam pervenisse dicitur. Vid. Iust XXXII. 4. , Nep. vit. Hannib. cap. 10. Itaque verosimile est eum non assuisse Antiocho, ubi novae dissensiones cum Eumene ortae crant, ad quas dirimendas L. Scipionem in Asiam legatum missum fuisse supra vidimus. Factum

id A. D. C. 568, qui respondet Olymp. CXLVIII. 3. Tradit vero tuis . Lib. XXXIX. cap. 46, ah tamene rege legationem cum fratre ejus Athenaeo Romam venisse ad querendum de Philippo, Macedonum rege; simul quo i non deducerentur ex Thracia pracsidia; simul quod in Bithyniam Prusiae, bellum adversus Eumenem gerenti, auxilia in forent. Venit autem Athenaeus M. Claudio Marcello Q. Fabio Labeone M., A. U. C. 574, sive Olymp. CXLIX. 2. Apparet igitur intra hoc triennium belli initia statuenda ene. quin et Clinton, Fast. Heli. Tom. III. p. 404, belli initium ponit intra antium A. C. N. 188 et 183 - U. C. 566 et 57l, addens verosimile esse id atino 184 inccptum fuisse. tandem computationem alio modo secit Muinus p. 259, 260, qui

ita ait: sIl n 'est pas ausi de determiner en quelle annue commen-nchrent Ies aetos d hostiliae; te inui depend de siser te temps Prsicis sauquel Annibal a crassi de vivre. Atticus placoit Ia mort de ce grandu Capitaino mus le Consulat de Narcus Claudius Marcellus et de quintus .Fabius Labeo. et Polybe inus celv de Lucius Aemilius Paullus et a de Cnaeus Baebius Tamphilus. La demiere opinion est colle que i 'ado'

uarma Pergam norum summapit, neque tum solum, sed mem alias Pe-

168쪽

ndaestribus eopiis pari prudentia mpulit adrersarios: ce qui suppose au molns deux Campagnes. VAb eodem Sevino p. 26l Justinus reprehenditur liis verbis: nIustitis preteiid que les troupes de Prusias furent indjoura battues, ce quinest diluctemoni contraire au recit de Corneliu Nepos et de Titen Live, Ocrivains Plus eroyabies en inutes sacons, que t abbreviateues de σrogue-PomIwe. II avance encore que te commen ment de cello guerre est Posterieur il la mort de Philippe; comment accordor scela avec l ambasinde d'Athende si Me d Eumenis H est certain quesee Prince vini a Rome inus te Consulat de quintus Fabius Labeo ut is te Marcus Claudius Marcellus, ta seconde Manct de Ia cent Paranteuneuvihme Olympiade. V Scilicet Iustinus, Lib. XXXII. cap. 4. ubi de Perseo, Philippi successore, mentionem facit, haec addit: n Inte-urim inter Prusiam regem, ad quem Hannibal post Iiacem Antiochona Romanis datam profugerat, et Eumenem bellum ortum est,'' Cet. quibus verbis significare videtur illud hellum Persei tempore ge tum fuisse. Forte tamen vox interim non adeo ad proxime antecedentia reserenda est. Quod vero Sevinus ait, Prusiae copias ex Iustini sententia semper Pulsas fuisse, secus est. Ibi enim haec tantum legimus: η Dein cum Prusias terrestri bello ab Eumene victus η esset, et Proelium in mare transtulisset, Hannibal novo commento nauctor victoriae fuit. V Neque haec verba Nepotis narrationi contraria sunt, quippe qui dicat Eumenem et mari et terra plus valuisse, etsi saepius ab Hannibal victus sit.

Des tempore, quo Leocritus Galatiam limasit et stra. tinter Eumenem et Pharnacem comPosita est. Legationes Eumenis, Pharnacis et Rhodiorum post Sinopes cladem in Senatum introduciae sunt A. U. C. n72, Cn. Baebio Tamphilo

169쪽

L. Aeluilio Paullo M. Vid. Liv. XL. 2. Senatus legatos ad Ities dirimendas mitti jussit; mii, Polybio teste, venerunt, postquam L N- fritus hyeme in Galatiam penetraverat et Pharnaces, ineunte vere, Copias coegerat. Itaque verosimile est Leocritum, hoc ipso anno ad finem Vergente, Gallograecos aggressum fuisse. Respondet autem hic annus Olymp. CLIX. 3, quo et Sevinus pag. 263 hanc Leocriti expeditionem factam esse censet. De pacis tempore inter Eumenem et Pharnacem compositae recte statuit Hisely disp. de hist. Cappad. p. 166. ubi haec leguntur: u Verisimile est id laedus ictum esse anno Α. C. MN. 180, nam eo tempore, quo secunda regum Asiae legatio Romam venit, consulatum gerebant P. Corn. Cethegus, M. Baebius Tamphilus nanuci V. C. 173 ante C. N. 181.

De ten ore, quo dissensiones inter Eumenem et Achaeos ortae sunt. Recte Sevinus pag. 273 hujus rei in inputationem ita facit: a Lau bi ouillerte avolt eclara la seconde aia nee de la cent quarante-huiti hincis Olympiade. Volci la mison , fur laquello est seu dee i sipoque doni nil s agit. Pol γhe nous appronii quo la Proposition Γ Eumenes, quin in volta los Achaeens, se fit dans la meme assemblue oti NicodemuSn declara que te Senat avolt Paru mdcontent de la destruction des, murs de Lacedemone; et ramembli e stra question a dia necessat re- ument preceder la dfpulation de quintus Caecilius Metellus et celleud Appius Claudius. On s ait que te Promier ne put hicnir audiencendes Achaeens, et que te second sit abroger te decret doni lim Lacende ninniens se Plaignoi ni avcC lant dyamertunae: or il est visibi capar deux p inges de Tilc-Livc. qii Appius stit enuciye en Gi hce in , quatrieme, et Lucilius la troisieme annue de Ia ccnt quai ante-hnili me

170쪽

- 165 .Olympiade; et dis lora it saut placer mus te consulat ii Aemilius Le-upidus et deiMucius Scaevola te Conseil citi surent introdulis tes

De tempore, quo Attalus Romam et enit Paulli Aemilii mictoria patulatum. Hie annus V. C. 587 respondet Olymp. CLUI. 2. Verum Sehwe

haeliscrus ad Polyb. l. c. et Petavius Rat. Temp. I. 4. 11. ad ejusd. Olymp. ann. 1 reserunt. Sevinus autem p. 28l nobiscum facit his verbis: non vit arriver li Rome des Ambassadeum de presque tout ules Pubsances, qui venolent sdliciter te Senat fur un evonement dontula pili part d elles estolent verit lement conste des. Ie ne Placen potnt Attalus dans ce rang. Le Consul estoit extremement satisfaitndes services de ce Prince; et les principalix ossiciem, ramolias de sa-valeur, Lempresserent li luy donner des mariues de leur estimes pendant te sejour D il sit a Romer ce qui suppose D'iis estotent de retour de ramge, et par consequent Parrivde d'Attalus dansucetis ville doli necessat rement se rapporter k la seconde anni e den la cent tanquante-troisthme Olympiade. V

oBSERVATIO XII.

De tempore, quo Prusias Romam et Eumenes in Italiam penit. In hac computatione Schweighaeusorum ad Polyb. XXX. 6 secuti Disiti Coosla