Commentatio de regibus et antiquitatibus pergamenis scripsit A. G. Van Cappelle

151쪽

litudinem eum proxime antecedenti habet, ut nullus dubitem, quin eidem Eumeni II tribuendus sit. Etiam aversa pars priori fere similis est, sed pro cornu copiae clava Philetaeri nomini subjicitur. Hinc et monogramma explicandum arbitror, quo sie'ificari arbitror i. Πυκυιοις. Certe Herculis sacra massya pompa Pore mi celebrari solita fuisse supra jam diximus Num. V. Tab. 5. Vides hic caput laureatum hominis jam ad senectutem vergentis. Itaque propter additam litoram A in aversa parte Attali ΙΙ hoc numisma ossct arbitror, qui senex Eumeni II fratri successit. In vultu quidem nihil est fraternae similitudinis cum Eumene. Sed hanc ob causam neque ullam aliam Attalo hoc numisma denegare, sicut in aliis denegat Viscontius, equidem non ausim. Quis enim non novit fratres-ore et vultu

prorsus dissimilesy Quod si illud Attalo I tribuas, jam de Attalo III propter aetatem nulla controversia esse potest) non minus in patre et filio, quam in fratribus aliqua similitudo

desideratur.

Aversa hujus numi pars eadem fere est atque in reliquis. In eo tantum dissert, quod sub Philetaeri nomine pm clua aut cornu copiae, pomum aut aliud quid additur, quod non satis distinguero Possum. Haec sunt, quae ex his Praestantissimis numis colligo, quaeque publici juris facere operae pretium esse duxi, quoniam Pergamenorum regum numismata perrara sunt. Quod si quis inde aut melius, aut amplius conjiciat, mihi pergratum fecerit.

154쪽

OBSERVATIONES CHRONOLOGICAE.

OBSERVATIO I.

Quo mino Pergameni regni tritium statuendum sit. AIquanto dimilivs est aeeurate definire, quo anno Pergamenum regnum sit conditum. Nam uti in Philetaeri rebus commemorandis, ostendimus, hic re magis quam nomine potestatem regiam habuit; imo per totam vitam, certe quam diutissime, regium nomen fugisse videtur. Num igitur hujus tyrannidis initium statuendum ab eo anno, quo Lysimachus ei Pergami castellum commisitΤ an eo tempore, quo ad Seleucum defecit 3 an denique a Seleuci morte 7 Haec omnia prorsus incerta serent, nisi memoriae proditum esset Philetaeram viginti annos Pergami castellum et opes tenuisse. Videamus igitur, quid chronologi statuami, sed in primis, quid ex ipsis veteribus hae de recolligere Posiamus. ει Simsonis eoinputatione Philetaeres a Lysimacho ad Seleucum defecit Olymp. CXXIII. 2, A. U. C. 467. Idem Seleucum a Ptolemaeo Cerauno interscctum censet Olymp. CXXIV. 2, A. U. C. 47 . Vid. Chron. ad ann. , ubi Wesselingius animadvertit Seleuci expeditionem contra Lysimachum in annum sequentem rejiciendam vis

deri, quippe qui XXXII annos regnaverit, Dexippo teste: Seleuci

vero ultimum annum respondere putat Ptolemaei Philadelphi secundo. Petavius vero Rat. Τemp. I. Lib. IV. e. 3. Pergameni regni initia tinnit eirca Olymp CXXIV, ultimo Ptolemaei Lagidae anno, per idem tempus, quo Achaeorum civitates in unum corpus redigi sunt coeptae: qua de re vi M. Polyh. II. Ol. Cuius quidem chronologi

155쪽

ma Di 1estus error est in calculis, cum eundem Ptolemaeum anno

Peri M. Iul. 4433 Macedoniam occupasse tradat. Vid. Suce. Reg. Maced . Nam ex ipsius Peruvii computatione, ultimus Ptolemaei La-gidae annus convenit anno Per d. Iul. 4431, i. e. Olymp. LXXIV. l. Vid. Sueo. R . Aegypt . Idem quoque, in canori. epoctarum celebriorum, Pergami regni initium statuit anno Period. Iul. 4430, A. C. N. 284. Simili modo peccasse videtur, quum Lysimachum anno Period. Iul. 4432, i. e. Olymp. LXXIV. 2, Macedoniam invarisse refert. In Eusebii chronico apud Bongartium Excerpt. Chron. ad Just. Ptolemaei Philadelphi primus, i. e. Ptolemaei Lagidae ultimus annus,

ponitur Olymp. . XIV. 1, Lysimaolii vero expeditio in Macedoniam ibi melius, quam apud Petavium, refertur ad Olymp. CXXII anno haud adseripto. Notandum quoque Lysimachum, Peruvio judice,

Macedoniam tenuisse unum annum quinque Homes, sed ex Bongaria

sententia quinque annos. i. i,

Alio modo Sevinus, Philetaeri dominationis initium statuendum duxit. Vid. Recherches me les Mis de Pergame vim. d PMad. des inscr. et belles lettr. Tomia XII. Pag. 207, ubi haec legimus: nquant h laaretraito de Philetaerus dans sora gouvemenient dis Per me , jh semisssori tente de Ia rapportor , Ia seconde annω de la cerit ving nquatrihme Olympiade, et de Ili dolvent se compter. les annees dAn stiochus Soter; on luy donne communement di neus ans de regne; .ce sui fur luy qu Eumenta remporis une victoire memor te. Alorantes vino an es de Pompire de Philetaerus estolent deouldes, et par sconsequent Eumenta a da re uitlir la succession de son oncte auu mollis trois ou quatre mois mant la mort d Antiochus, co quin nous conduit Presque n&efinirement h la seconde annee de la cent vim quatrii me Olympiade. V. Mais, obieetera-Non, rent e de Seleucus dans Ies cinis de Ly- ,simaque est incontest lement arri vcle inlidant coum de la cent. ving troisthme, et des-lora ce Prince auroit eu te temps de donner Philetaerus des marques de son ressentiment. Ie repondrois , rela

156쪽

i5i - informe cles preMotius de Seleucus; ne lugea Dint , propos d in utervompre les Mens par te si e de Pergame; il 1 inmit perduo beaucoup de monde et se semit trouis molns en diat de inulenirules efforis d'uta ennemi redout te. M. veste de Philetaerus novit. rien qui I effrant, et it comprenoit aliment que si te fori deso armes Hy misit savorabie, te rGeue n&happeriat jamati hin iustes venseanee; iij ri'Eut pas ninnimoris la satisiaction de punir un sui et M'il emyoat digne de laute in Mine.'' i illuc usque vidimus, quid chronologiae et antiquitatis periti hac de re censuerint. Nunc veteres adeamus et rem ex integro diiudicemus. Polyhius, II. M , memoriae prodidit Ptolemaeum Lagitam, Lysimachum, Seleucum, Ptolemaeum Cer anum , omnes eadem induu deviis decessisse; et quidem Ptolemaeum, Lagi filium, Olymp.. XIV.s, ceteros vero eiusdem Olympiadis anno ulti rixo. In hac autem computatione id ianimadvortendum, Ptolemaeitin ceraunum sequenti demum anno, i e. Olymp. CXXV. 1 loco uisse .iquem errorem nisi Cerauni nomen a librariis interpolatum sit, ipse Polybius agnovisse videtur; nam Iab. II. cap. uit , ubi eadem res repetitur. Cerauni nomen ab i. In his autem caleulis optimum ducem sequvnur Strabonem se qui singulorum Attalidarum regum annos notavit, scilicet: , , Philetaerus regnavit annos 20 . . H. ,

Tota series annorum 450. Legitur iiiiidem apud Sirabonem XIII. p. 623 τετταράκον Tu καὶ ἐννiata; sed

librariorum meum pro τριάκοντα και ἐννέα ita editum arbitror, quod jam ante me viderunt Simsonius Chron. ad ann. 3847 et Sehπeigh. ad Polrb. XXXIII. 23 : qui ii et ex Romana historia satis eo lat Eumenem non tam diu vixisse. Saepius in eodiribus idem error e mmittitur. Ita legimus apud Appian. Driae. p. 20S de Seleuco: βασιλείσας rex τῶν καὶ τ/nσαράκον ere. Constat enim seleneum rumamplius gnam 32 an nris remitavisse Vid. syneel . Chloe . p. 266. Od. Goar. CL oreti.

157쪽

- 152 Legiinita auwm apud Livium, Epit LIX, Numantiam urbem a Scipione

captam, deque ea triumphatum esse, quarto decimo anno post carthaginem deletam. , Mox vero sequitur ι- n Aristonicus , Regis Eumenis asilivis, Asiam occupavit, cum testamento Attali Regis legata populo Romano libera esse deberet. V Utrumque ejusdem epitomes initio commemoratur, unde conjici licet Attali ultimi morium et Numantiae excidium. ex Livii sententia, ad eundem anniun. reserendum esse. Constat autem Carthaginem A. U. C. 607 deletam esse; unde sequitiar

Attalutis ultimum i A. U. . C., 621 vita defunctum tine. .: Pergameni

igitur regiis sundamenta CL anno stilla, sive A. U. C. 471 iacta sunt, qui annus respondet Olymp. LXXIV. 2, si quidem eorum sententiam amplectinrur, qui Romam Olymp. R. 4 conditam statuunt l. At vero Seleuci filius, Antiochus Soter, ex Eusellii et in timoriuncti nologorum computatione XIX annos regnavit. Hic autem ultimo regni . anno 3 Philetaeri morte cognita, cum Eumene pugnavit apud Sardes. Itaque XVIII tantum annos, aut aliquanto minus, cum Philetaero communes habuit, eui tamen XX annorum imperium tribuitur. Unde neeesse est initium Pergameni regni statuendum secundo utilinrtio anno ante Seleuci mortem. Et sic quidem omnia optime convertiunt; nam Polrbius, ut vidimus, Seleucum interfectum tradit

Olymp. CXXIV ult. quod si vero Philetaeri initium ponitur Olymp.

CXXIV. 2, hic aliquanto plus quam duos annos cum Seleuco com- 'munes habuit. Ita quoquo Philetaeri annus primus, quod idem Polybius testatur, Ptolemaei Lagidae ultimus sitit. Atque hinc Simsonii errer etiam sicilee xplicatur. Hic enim, Philetaeri annos a Seleuci morte numerare incipiens, huic Syriae regi, qui XXm annos regnavit, non nisi XXX tribuit, ejusque silium Antiochum Soterem non XIX, sed XX

annos regnavisse censet . quaProser, ut sui similis esset, Philetaeri initium etiam in proxime antecedentem Olympiadem ei rejiciendum erat.

158쪽

- 153 IIam cum scripsissem, serius mihi contigit tantonis Fastos Heu nicos inspicere, qui, quamvis alia ratione, eodem tamen, quo nos statuimus, anno Philetaeri initium statuendum censet. Epis autem argumentatio huc redit , Livius Iab. XXXIII. 2 Attali I mortem refert ad consulatum Cornelii et Minucii, sive A. C. N. 197. Iam vero idem, uti et Polyhius. Attalum mV annos regnasse tradit. Itaquai Attalus regn- coepit anno A. C. N. 241, cui numero si, munxeris XX Philetaeri et XXII Eumenis I, quos Strabo memorat, adscendis ad annum A. C. N. 285, qui respondet Olymp. CXXIV. 2. Quod autem ad Strabonis calculos attinet, qui, uti vidimus, Attalo IXLIII tantum annos tribuit, hic in eo errasse Clintoni videtur, quod Attalo aunum detraxerit, eumque tamenta annis addiderit. Sic tamen

tota annorum Series non mutatur.

Hae igitur computatione nostram quoque quam maxime confirmari arbitror. Tum B Ahii calculi, quos dedit Osannus 3, non multum disserunt. Ibi enim hoc stemma rimamenoriun regum ponitur:

cimus Macedo, Mit ni dux Philetaerus, eunuchus, Eumenes, Aualus. Datres. primus Pergami dynasta lab anno a. C. 283 263. Eumenes I, Attalus I, secundus dynasta, tertius dynasta, 241-497, 26 24 . rex primus aras cooptatus.

Eumenes II, Attalus II, Philetaerus, Athenaeus.

i' Ε se minitus, rex turtius .

197 158. 15 138. Attalus III Philomelor quartus rex 138 33.

159쪽

Vides lite antios naisuin iis inodum cuni nostra corninainti rin Convenire.

Nam nullum aliud discrimen est, nisi unius antii in Attalo II, quem amin 15s Eumenem fratrem in regno excepisse statuimus. Qua de re vid. Observ. Chron. XIV. Attamen in hoc stemmate duo errores animadvertendi sunt. Sestieet meimi nomen ita ponitur, quasi Philetaeri pater tuerit, quatinuis Pausanias i eum tantum Docimi eunuehum fisisse tradat. Tum vero multo major error est in Attalo III, quem non Attali. sed Eumenis II filium suisse inter omnes constat.

OBSERVATIO II.

De temPoribus Eumenis et Antiochi Soteris. Peruvius, nat. Temp. Suce. XIX. Antiochi Soteris mortem in annum Per. Jul. 4454 incidisse putat. Idem Eumenis, Philetaeri successoris, initium statuit anno Per. Iul. 4450. Vid. Succ. XLIX. Itaque ex hujus sententia quatuor illis anni communes fuere. Ex Simsonii calculis, Antiochus Soter regnavit annos Viginti, riusque ultimus annus Eumenis primus fuit. Eusebius autem, ut supra diximus, hunc Antiochum undeviginti tantum annos regnasse merito arbitratur: attamen Perperam ejus mortem ponit Olymp. LXXV. Ut ut est, verosimile ducimus Antiochum Soterem brevi post expeditioncm contra Eumenem diem obiisse. Quem quidem Pergami dynastam Olymp. CXXIA. 2, si, e A. C. N. 263 Philetaero successisse credimus, propter causas in praecedente Observatione allatas. Clintonis quoque calculi nostris conveniunt, quippe qui Antiochum, Seleuci si . , diem cibilisse censet A. C. N. 26 . Vid. Fast. Hellen. Tom. III. p. vii.

160쪽

OBSERVATIO III.

De anno, quo Eumenes I obiit. Insignis error est Sevini pag. 211, qui de Eumenis I obitu agetis ait: .Il a da --ir vers la ta de Ia cent quatrevinori trumeuolampiade, ou mi commencement de la fulvante, Ex ipsius. enim Serint ealeulis lispiet ibi legendum esse eent trenteriuatrihine. Foris in chartis manu scriptis consudit numeros 3 et 5, errore dei eps haud animadVerso.

De anno, quo Attalus societatem cum Romanis Iunxit. M. Valerius Laevinus consul suit A. U. c. 543, qui annus x spondet Olymp. CXLII. s. sine Sevinus Recherches fur les notis usPergame Mem. de ΓΑ d. des inser. et Mil. letis. Tom. XII. p. 218ὶ in ci rorem inductus videtur, quippe qui hoc anno societatis Bedus initum censeat. Sed e Livii l. l. satis manifestum est, id. lactum esse quo tempore Laevinus adhuc praetor erat. -

OBSERVATIO V.

De tempore, quo pugnae napales ad Laian et Chium commissa sunt. Gquo Philippi contra Pergamum expeditione. Ex iis, quae Livius. XXXI. 14, memoriac Prodidit, apparet Plu- lippum Abydum oppugnasse eo leis anno, quo bellum Macedonicum a Romanis renovatum est: qui annus, ut infra observ. VI videbimus, ruit A. U. C. 554. quum vero idem auctor ibi mentionem faciat de proeliis navalibus eontra Attalum et Rhodios, eredibile est Disiligoo by Corale