Gebri ... De alchemia traditio summae perfectionis in duos libros diuisa. Item Liber investigationis magisterii eiusdem. Ab innumeris, quibus antè scatebat, mendis repurgata pristinoque ordini restituta

131쪽

R s Qv AxYA. quod necessaria sit talium secum admistratio cum quibus hi duo spiritus sublimandi conueniant, & cum ipsis uniantur in profundo suo; quia si feces

secum non unirentur in profundo suo, tunc idem contingeret, ac si fecem no haberent: quia ascederet tota illorum substantia sine leparatione aliqua. Ex perientia enim scit; verum hoc esse,

qui hoc vidit & nouit: Quoniam cum sublimasset absque fecibus vel cumsecib us,cu quib us spiritus sublimandi

non uniebatur in profundo, in vanu laborauit, & nullo modo depuratum opus inueniet post ascensionem ill0rum.Si vero qum calce alicuius corporis sublimauit, perfecte mundare potuit cum facilitate. Est ei im cum illis facilis operationis sublimatio : Axe-bus autem aliis vel sine fecibus dissici lima. Non est ergo aliquid quod lo cum illorum possit obtinere. Non autem dicimus sublimationem omnino impossibilem fore sine calcibus cor

Porum: sed diciti usaeam dissicilimam,

132쪽

tionem. Sed in hoc tantum bonitatis habet,quoniam quod sublimatur absque fecibus, vel sine corporum calcibus,est quantitatis multae: quod vero cum fecibus minoris. Adhuc vero &quod cum corporum calcibus mini

mar est quantitatis : sed facillimi, & I horis breuissimi.illud vero quod pluae nos excusat a susceptione cum cor porum,est omne genus salis pr paratis& his similia in natura : Et est cum cis stblimatio multae quantitatis & faciali, fib eis & fecibus sublimandi separatio per salium solutionem, quodiae

nullis aliis contingit. Proportio autem secum est,ut quantitas fecu quantitati sublimandorum aequetur.in hoc enim rudis artisex errare non poterit; mediocrem vero & exercitatum artificem, ponere medietatem ponderis

sublimandorum de fecibus expedit.& lassiciens esse contingit: Et in hoc

errare non debet. Exercitato vero &maxime experto, minima illarum pars reipes

133쪽

to enim feces administrati sunt mino/Ii quantitate, tanto & maioris exube rantiae sublimationem esse contingit: Dummodo tamen secundum proportionem subtractionis secum, fiatyroportionalis illi subtractio ignis. in

parua enim quantitate, paruus ad pe Dictionem sublimationis ignis administret; in magna magnus ,r in maiori vero maximus. Sed quoniam non estres ignis mensu fabilis, ideoque contingit in illo errare sepissime : tum A quia exercitatus artifex non est, turn etiam ex diuersiitate proportionis fe- 'cum , tum ex diuersitate fornacis de

lignorum applicatione , & similiter

vasorum , & coaptatione illorum in furno. De quibus omnibus expedit artificem esse cautum,attentum,&sol,licitum. Communem tamen tibi trLdemus regulam. Quoniam in primis expedit una pari ritate ignis, solam a queitate exsublimassis exprimere,qu.icino

134쪽

remota, si quod ascedit per illum iγε

ilebilem , non subito sed paulatim auseatur ignis regimen, ut sic per debi-sssimum igne subtilissima pars remoueatur & seorsum ponatur vel proij- clatum quae est causa adustionis. Cumai rem iam modicum vel nihil magnae Per illum ascenderit, cQuod experiri Poterit cum intromissione licinij vel salami cum bombyce vel lana, & eum,nuolutum perforamen in summitate aludet immissum vigoretur ignis sub eo. Et qualiter vigor debeat esse ignis, tibi experientia licinij ostendet. Si est nim parum. de. sublimando adhaeserit licinio,aut sipurii & mundum is rit, scio quod adhuc paruus estiSnis,

augeatur igitur:Si vero multum & immundum licinio adli seri tunsluus & excessivus est, subtrahatur igitur. Si vero multum & mundum,proportio iam inuen est. Quanti enim vigoris ignis debeat esse cxperientia licitiij te docebit ;imundum vel mun

hum Eer extra tionem licinij, quod in

135쪽

p ληι QIARYA. si foramealudet positum est Secundum enim quam quantitatem mundiciam vel immundiciam ex sublimando respexerit artifex adhaesisse licinio,syli 'gisere poterit, &in tota sublimatione necestario proportionalem ignem,&ex hoc ignis rectificationem inueniet sine fallacia. Melior vero modus administrationis secum est, ut sumantur ferri squamae, vel aeris combusti. Haec enim propter priuationem multor humiditatis, de facili ipsum sulphur aut arsenicum sublimandum sibi imbibu

& secum magis uniuntur.Huius autem veritatem scit exercitatus solus. lMe quantitat ecum, dis Itoneornricis,materia sequalitate vaserum. . in praedictissublimaendis.

CApur XLlia I. Expedit ergo certificare artificem in omnibus,in quibus cotingiter r re de facili in horum duorum spiri' tuum sublimatione. Dicimus igitur, quod si multas feces posuerit, tunc si

136쪽

halem, nihil bi ex sublimati do ascen

det. Quomodo autem ignis proportionem inueniat, iam tibi suis cienter narratum est. Et sit paucam secum

quantitatem: vel non ex metallorum

calce posuerit , tunc si ignis proportionem non inuenerit, ascendet subli-

mandum cum tota substantia absque mundatione. Et huius tradidi similiter inuentionem sufficientem. Ex fornace vero similiter saepe contingit errare. Nam magna fornax fortem &magnum dat ignem , paruum Vero parua : si ligna & foramina auriculatum eius proportionentur. Si igitur posuerit multam rei ad sublimandum quantitatem in paruam forn cem , ignem eleuationis sufficientem non poterit exhibere. Si vero paucam quantitatem in magnam fornacem posueris , sublimationem extemminabis in fumum, propter ignis e. cessum. Similiter vero spissa fornax conculcatum & fortem dat ignem: tenuis vero rarum & debilem : in qui-b

137쪽

Phvs QI A R T A. Gus similiter errare contingit. Simi/liter vero & cum spaciolis auriculis surnus & clarum & magnum dat ignem,cum strictis vero debilem. Item si magna fuerit vasis in coaptatione ad furnum distantia a sponditibus e-

ius,magnum dabit ignem: sit vero minor, minorem. in quibus omnibus contingit errare saepissime. Rectificatio ergo horum est, ut furnus scilicet construatur secundum intentionem

ignis quam quaerit : spissus scilicet

cum liberis auriculis, cum distanti vasis aludet multa a sponditibus su ni,si magnum quaerit ignem. Si vero mediocrem, mediorem in his omnibus inueniat proportionem : si vero debilem , proportionem in his eandem inueniat. Et has proportiones Omnes docebimus te inuenire cu proportione vera & experientia determinata. Si igitur volueris multam sublimationis quantitatem elevare , tunς vas aludet tantae capacitatis inuenia

Au d illam suscipiat super fundum,

adule

138쪽

stea iterum tentetur. Reiteretur ergo ampliatio auricularum & rasura parietum,quousqne libere se absoluat a fi mo, & flamma in circuitu aludet sit ii cida, & libere per auriculas exeat. Ista enim est sufficiens experientia ad omnem sublimandorum qualitatem,quo ad proportionem inuentionis magnitudinis furni, & dilatationis auricul rum eius, cum distantia sudet a parietibus eius. Intentio vero spissitudinis

furni est, quod si quaesieris magnum ignem, maior spissitudo illius sit, ad

mensuram extensionis palmae cu pollice suo:si vero mediocrem ad mensuram quatuor digitorum vel minus: Si vero minorem, ad spissitudinem duorum digitorum formetur. Similiter vero in lignis seruetur proportio:quos niam ligna solida fortem dant ignem,spogiosa vero debilem, item sicca magnum de cito terminabile, viridia vero paruum di diu durabilem. Ex conside-

139쪽

sum : De alia enim materia non valet, nisi forte similis sit substantiae cum vitro. Solum enim vitrum, cum poris careat , sufficiens est spiritus tenere ne fugiant,& exterminentur ab igne. Alia autem materia nulla: quia per poros eorum successive diminuuntur &evanescunt spiritus. Nec etiam metalla in hoc valent , quoniam spiritus propter a nitatem , cum illis uniun- tur. Quare per illa transeuntes succes- siue evanescerent: quod per ea quae a nobis determinata sunt , aperte pro' bari potest. Necessario & experientia repertum est hoc nos verum dixisse. Ergo per aliquod aliud non excusamur a susceptione vitri in compositione aludet. Fiat ergo concha vitrea ro- tuda, cuius fundus sit paruae concauitatis : & in medio sponditium eiust formetur Zona vitrea circumdas eam;& super illam Tonam fundetur paries rotundus aequedistans a compto

pariete ad grossitudinem cooperculi

140쪽

ipsius conchar : ita quod in distantia

hac cadat paries coopertorij large sine pressura. Altitudo vero huius parietis sit ad mensuram altitudinis p

rietis conchae, aut parum plus, aut parum mintis fFormentur vero duo coso pertoria ad mensuram huius conc uitatis duoru parietum aequalia ,quo-

rum longitudo sit aequalis, &sit unius spannae,& figura eorum figura una, scilicet piramidalis:in quorum capitibys duo aequalia sint foramina; unum scilicet in uno,alterum in altero, in quibus ambobus possit cadere maior gallinarpentia: ut hic & paulo post clarius cernere licebit. Est ergo tota vasis intentio, ut possit moueri secundum arti

cis voluntatem coopertorium illius: de

quod iunctura sit ingeniosa,per quam, cum opus fueri sine lutatione aliqua,no pateat spiritibus egressio. Qui ergo in hoc potest magis ingeniari, non exs . cui et se ab hoc per nostram traditionem. Et est specialis intentio super hoc, scilicet ut cuncti'. hilarior cum spo