Publii Terentii Comoediae [Texto impreso]

91쪽

M TERENTII Scin' tu, ut tibi res se habeati si quidquam hodie hie

turbae coeperis, Faciam, huius loci, diique, meique semper memineris. G. Miseret tui me, qui hunc tantum hominem facias inimicum tibi. C. Diminuam ego caput tuum hodie, nisi abis. G. ain' Vero canistSiccine agisZ THR. quis tu es homoῖ quid tibi visiquid cum illa rei tibi est 3 C. Scibis. principio eam esse dico liberam. THR. hem.

C. ciuem Atticam. THR. hi. C. Meam sororem. THR. Os durum. C. miles, nunc adeo

edico tibi, Ne vim facias ullam in illam. Thais, ego ad Sophro

nam eo

Nutricem, ut eam adducam, dc signa ostendam haec. THR. tun' me prohibeas, Meam ne tangami C. prohibeo inquam. G. audin' tu

hic furti se alligat. Satin' hoc est tibii THR. hoc idem tu ais Z TH. quaere, qui respondeat. THR. Quid nunc agimus t C. quin redeamus: iam haec tibi a rit supplicans

Vltro. T H R. credin' t G. imo certe. noui ingenium m lierum: Nolivit, ubi velis: ubi nolis, cupiunt Vltro. THR. bene put .

. Iam dimitto exercitum Z T H R. ubi vis. G. Sanga, ita uti sortes decet Milites, domi secique lac vicissim ut memineris. s. Iamdudu animus est in patinis. c. fugi es. THR. Vos me hac sequimini.

92쪽

I HAIS, ΡYTHIAS. T.DE R GI N' scelesta mecum perplexe loqui ix Scio, nescio: abiit: audiui: ego non assui. Non tu istuc mihi dictura aperte es, quidquid est tVirgo conscissa veste lacrumans obticet, Eunuchus abiit. quamobrem Z quid factum est y taces tr. Quid tibi ego dicam miserat illum eunuchum negant Fuisse. T. quis fuit igitur Z p. iste Chaerea. T. Qui Chaerea Z p. ine ephebus frater Phaedriae. T. Quid ais venefica Z P. atqui Certo comperi. T. Quid is obsecro ad nost quamobrem adductu' est y

Nisi amasse credo Pamphilam. Them misera occidi, Infelix, si quidem tu istiec vera praedicas. Num id lacrumat virgo i p. id opinor. T. quid ais sacrilegat Istuccine interminata sim hinc abiens tibi tr. Quid facerem t ita ut iniusti, seli credita est. Τ.Scelesta, ouem lupo commisti. dispudet, Sic mihi data esse verba. quid illuc hominis est tP. Hera mea tace, Obsecro, saluae sumus: hominem Habemus ipsum. T. Vbi is est y p. hem ad sinistram, non videst En. T. Video. P. Comprehendi iube, quantum potest.

T. Quid illo facias stulta Z p. quid faciam, rogas tVide amabo, si non, cum aspicias, os impudens

Videtur. T. non. P. tum, quin eius confidentia est.

93쪽

86 TERENTI IACTUS V. SCENA II.

CHAEREA, THAIS, PYTHIAS. Introire possem, quin viderent me. interim Dum ante ostium sto, notus mihi quidam obuiam Venit. ubi vidi, ego me in pedes, quantum queo, In angiportum quoddam desertum: inde item In aliud, inde in aliud. ita miserrimus Fui fugitando, ne quis me cognosceret. Sed estne haec Thais, quam video t ipsa est. haereo.Quid faciami quid mea autem Z quid faciet mihi tT. Adeamus. bone vir Dore, salve: dic mihi, Aufugistin't C. hera, factum. T. Latin' id tibi placeti

C. Non. T. credin' te impune habiturum Z C. unam hanc noxiam Mitte: si aliam unquam admisero ullam, occidito. T. Num meam faeuitiam veritus es t C. non. T. quid

igitur ZC. Hanc metui, ne me criminaretur tibi

T. Quid fecerast C. paululum quiddam. P. eho, paululum impudens ZAn paululum esse hoc tibi videtur, virginem

Vitiare ciuem Z C. conseruam esse credidi. P. Conseruam Z vix me contineo, quin involem in Capillum. monstriam, etiam ultro derisum aduenit. , T. Abin hinc insanat p. quid ita vero Z debeam,

Credo, isti quidquam furcifero, si id secerim;

Praesertim cum se seruom fateatur tuum. T. Missa haec faciamus. non te dignum Chaerea Fecisti: nam si ego digna hac contumelia Sum maxime, at tu indignus qui faceres tamen. τ

94쪽

Ev NUCHUS. Neque aedepol, quid nunc consili capiam, stio, De virgine istac: ita conturbasti mihi

Rationes omnes, ut eam non possim suis, Ita ut aequom fuerat, atque ut studui, tradere, ut

Solidum parerem hoc hi beneficium Chaerea. C. At nunc dehinc spero aeternam inter nos gratiam Fore Thais. saepe ex huiusmodi re quapiam, &Malo ex principio magna familiaritas

Conflata est. Quid, si hoc quispiam voluit deus tT. Equidem pol in eam partem accipioque ic volo. C. Imo ita quae . unum hoc scito, contumeliae Non me fecisse causa, sed amoris. T. scio, Et pol propterea magis nunc ignosco tibi. Non adeo inhumano ingenio si1m Chaerea, Neque tam imperita, ut, quid amor valeat, nesciam. C. Te quoque iam Thais, ita me dii bene ament, amo. p. Tum pol ab istoc tibi hera cauendum intellego. c. Non ausim. p. nihil tibi quidquam credo. T. desinas. C. Nunc ego te in hac re mihi oro ut adiutrix sies: Ego me tuae Commendo & committo fidei. Te mihi patronam cupio Thais: te obsecro: Emoriar, si non hanc uxorem duxero. T. Tamen si pater. C. quid i ah volet, certo stio, Ciuis modo haec sit. T. paululum opperirier Si vis, iam inter ipseMic aderit virginis: Nutricem accersitum sit, quae illam aluit paruolam: In cognostendo tute ipse hic aderis Chaerea.

C. Ego vero maneo. T. Visne interea, dum is venit,

Domi opperiamur potius, quam hic ante ostium t C. Imo percupio. P. quam tu rem actura obsecro es t T. Nam quid ita 8 p. rogitast hunc tu in aedes cogitas Recipere posthac t T. cur non Z p. crede hoc meae fidei. Dabit hic aliquam pugnam denuo. T. au, tace Obsecro. p. Parum perspexisIe eius videre audaciam.

95쪽

C. Non laciam Pythia. p. non pol credo, Chaerea, Nisi si commissum non erit. C. quin Pythias Tu me seruato. P. neque pol seruandum tibi Quidquam dare ausim, neque te seruare. apage te. T. Optime. adest ipse frater. C. perii hercle. obsecro Abeamus intro Thais: nolo me in via Cum hac veste videat. T. quamobrem tandem y an

quia pudet tc. Id ipsim. p. id ipsimi t virgo vero. T. i prae, sequor. Tu istic mane, ut Chremem introducas, Pythias.

ACTUS V. SCENA III PYTHIAs, CHREMES, SOPHRONA.

P. V IDt quid venire in mentem nunc possit mihi, Quidnam, qui reseram secrilego illi gratiam,

Qui hunc iupposuit nobis Z C. move vero Ocyus Te nutrix. s. moueo. C. video, sed nil promoues. p. Iamne ostendisti signa nutricit C. omnia. p. Amabo, quid alit cognoscitnet C. ac memoriter. P. Bene aedepol narras: nam illi faveo virgini. Ite intro: iamdudum hera vos expectat domi. Virum bonum eccum Parmenonem incedere Video. viden' ut otiosus it, si diis placet. . Spero me habere, qui hunc meo excruciem modo. Ibo intro, de cognitione ut certum sciam: Post exibo, atque hunc perterrebo sacrilegum.

ACTUS V. SCENA IV.

96쪽

Nam ut mittam , quod ei amorem dissicillimum, &Carissimum ab meretrice auara; virginem Quam amabat, eam conseci sine molestia, Sine sumptu, sine dispendio: tum hoc alterum, Id vero est, quod ego mihi puto palmarium, Me repperisse, quo modo adolescentulus Meretricum ingenia & mores posset noscere ;Mature ut cum cognorit, perpetuo oderit. dum soris sint, nihil videtur mundius, Nec magis compos tu quidquam, nec magis elegans: Quae, cum amatore suo Cum coenant, ligurriunt. Harum videre ingluuiem, Qrdes, inopiam, Qum inhonestae solae sint domi, atque auidae cibi, Quo pacto ex iure hesterno panem atriun vorent. Nosse omnia haec, salus est adolescentulis.

P Y. Ego pol te pro istis dictis & factis, scelus, Ulciscar; ut ne impune in nos inlustris.

ACTUS V. SCENA V.

PYTHIAS, PARMENO. PY.DR o deum fidem, facinus foedum i o inselicem dc adolestentulumlo scelestum Parmenonem, qui istum huc adduxit lPA. quid est 3PY. Miseret me.itaque, ut ne viderem, misera huc essu-gi sor . - futura excpla dicunt in eu indignat ra. o Iupiter, Quae illaec turba est Z numnam ego perii Z adibo. quid istuc Pythiast Quid aist in quem exempla fienti ΡY. rogitas audacissimet Perdidisti istum, quem adduxti pro Eunucho, adolescentulum,

97쪽

so TERENTII

Dum studes dare verba nobis. PA. quid itat aut quid factum est y cedo. PY. Dicam. virginem istam, Thaidi hodie quae dono data est, Scin' eam hinc ciuem esse t & eius fratrem apprime nobilem tPA. Nescio. ΡΥ. atqui sic inuenta est. eam iste vitiauit

miser.

Ille ubi resciuit factum frater violentissimus. PA. Quidnam fecitZ PY. conligauit primum eum miseris modis. ΡΑ. Conligauit Z hem. PY. atque equidem orante, Ut ne

id faceret, Thaide. PA. Quid ais Z PY. nunc minitatur porro sese id, quod moechis solet: Quod ego nunquam vidi fieri, neque velim. PA. qua

audacia Tantum facinus audetZ PY. quid ita tantuml PA. an non hoc maxumum est tQuis homo pro moecho unquam vidit in domo meretricia Deprehendi quemquam Z PY. nescio. PA. at ne hoc ne-stiatis Pythias,

Dico, edico vobis, nostrum esse illum herilem filium.

Obsecro an is estZpΑ.ne qua in illii Thais vim feri sinat. Atque adeo autem cur non egomet intro eoZ PY. vita Parmeno Quid agas, ne neque illi prosis, & tu pereas. nam hoc putant, Quidquid factum est, ex te esse ortiun. o. quid igitur faciam miseri Quidve incipianat ecce autem video rure redeuntem

senem.

98쪽

E v NUCHVs. 9IDicam huic, an noni dicam hercle; cis mihi magnum

malum Scio paratum. sed necesse est, huic ut stabueniat. PY. sapis: Ego abeo intro: tu isti narrato ordine, ut factum siet.

L.MX meo propinquo rure hoc capio commodi: L Neque agri, neq; urbis odisiane unqua percipit. Vbi satias coepit fieri, commuto locum. Sed estne ille noster Parmeno Z & certe ipsiis est. mpraestolare Parmeno hic ante ostium p. Quis homo estitiem,saluu te aduenire here gaudeo. L. Quem praestolare t P. perii. lingua haeret metu.

L. hem,

Quid est i quid trepidas Z sati' ne saluae t dic mihi.

P. Here, primum te arbitrari id, quod res est, velim: Quidquid huius fictum est, culpa non factu est mea. L. Quid' p. recte sane interrogasti, oportuit Rem praenarrasse me. emit quemdam Phaedria Eunuchum, quem dono huic daret. L. cui t p. Thaidi. L. Emiti perii hercle. quantit P. viginti minis. L. Actum est. P. tum quamdam fidicinam amat hic

Chaerea.

L. Hem, quid amat Z an scit iam ille, quid meretrix sieti An in astu veniti aliud ex alio malum. P. Here,ne me spectes: me impulsi,re haec non facit. L. Omitte de te dicere. ego te stirciser, Si vivo. sed istuc, quidquid est, primum expedi. p. Is pro illo Eunucho ad Thaidem deductus est. L. Pro Eunuchon't p. sic est. hunc pro moecho postea

99쪽

Comprehendere intus, & constrinxere. L. occidi. p. Audaciam meretricum specta. L. numquid est Aliud mali damnive, quod non dixeris, Reliquom t P.tantum est. L.cestan' huc introrumperet P. Non dubium est, quin mihi magnum ex hac re sit

malum,

Nisi, quia necesse fuit hoc facere. id gaudeo, Propter me hisce aliquid esse euenturum mali: Nam iamdiu aliquam causam quaerebat seneX, in unoese insigne aliquid faceret iis: nunc repperit.

ACTUS V. SCENA VII.

PYTHIAS , ΡΑRMENO. PY. v N QVAM aedepol quidquam iamdiu, quod magis vellem euenire, Mi euenit, quam quod modo senex intro ad nos ve

nit errans.

Mihi Qtae ridiculo fuit, quae, quid timeret, stibam.

pA. Quid hoc autem est Z PY. nunc id prodeo, ut con ueniam Parmenonem. Sed ubi obsecro est y pA. me quaerit haec. PY. atque e cum video. adibo.

PA. Quid est inepta i quid tibi vis i quid rides t pergin

PY. perii. Desella iam sum misera te ridendo. PA.quiditat PY.rogitast Nunquam pol hominem stultiorem vidi, nec videbo. ah,

Non pote fatis narrari, quos ludos praebueris intus. At etiam primo callidii &disertu credidi hominem. PA. Qiud'P v. illicone credere ea,qvie dixi, oportuit tet An pcenitebat flagitii, te auctore quod fecisset Adolesces, ni miserum insuper etiam patri indicares t

100쪽

EUNUCHUS. 93Nam quid illi credis animi tum fuisse ubi vestem vidit

Illa esse eum indutum pateri quid i iam scis te periisset p Α. Ehe, quid dixti pessiimat an metita eu etiam rides tItan' lepidu tibi visu est, scelus,nos irrideret PY. nimiu.rΑ. Siquide istuc impune habueris. PY. verum. PA. reddam hercle. PY. Credo:

Sed in die istuc Parmeno est sertasse, quod minitare: Tu iam pendebis, qui stultum adolescentulu nobilitas Flagitiis,& eumd indicas: uterq; in te exempla edet. PA. Nullussum. PY. hic pro illo munere tibi honos est habitus. abeo. perii. p A. Egomet meo indicio miser, quasi sorex, hodie

ACTUS V. SCENA VIII. GNATHO, THRASO. G. V ID nunci qua spe,aut quo consilio huc imus quid inceptas Thresbi T. Egonet ut Thaidi me getam, & faciam quod i

beat. G. quid est y T. Qui minus huic, quam Hercules seruiuit Omphale t C. exemplum placet. Vtinam tibi commitigari videam fandalio caput. Sed quies seres crepuere ab ea. quid aute hoc est malit Hunc ego nunquam videram etiam. quidnam properans hinc prosilit LACTUS V. SCENA IX. CHAEREA, PARMENO, PHAEDRIA, GNATHO, THRASO.C. POPULAREs,ecquis me vivit hodie sertunatiori Nemo hercle quisquam: nam in me plane dii potestatem suam