De Iure Protectionis Clientelaris Commentarius Academicus

151쪽

xat DE Iu R. PROTECT CLIENTE L. quoniam materiae M objecti qualitas repugnat 3 curam a tem eorum qui ita opprimuntur habere, intercedendo, omnem pro iis lapidem movendo, extra motum belli cur haud prohibebitur. Sic enim 'nstantinus M. Persarunta Regi scribens , inter alia Christianos in Persia habitantes ei

studiose commendabat Carolus M. Saracenorum Regem,verae fidei prosellares humanis ut tractaret , severe monuit Eusta 3. ιt.Constant. πι--' tu prasat oper. υνα-νυν.vid./tiam me tiret, hissiccus Ab. .a . son/-en. tib. . εχ e. 4. Niceph casis. l. 8., 3ν. eorumque exemplum gloriose imitatus est sereniff.Saxoniae Elector, cum velut communis Protestanti Ecclesiarum patronus inGurmania apud Ma

garetam Belgii Gubernatricem pro Evangelicis in Belgio Ecclesiis sollicite intercessit, e Vici ' Burguod. hse mestio. 3 3βι-.3. . At si in facto contingat,ut extraneus ille, sola

intercessione haut contentus, armatum auxilium contra

oppressorem meditetur , num oppressoris usus subdiditi, quorum causa succurritur, retiistere tali auxilio teneantur Et quidem generali subjectionis vinculo inspecto haud dubie teneri dixeris: mitius tamen fuerit excusari , si abstineant,' cum D. Ambrosio respondeant, qui in casuc haut plane dissimilici exigebatur,inquit , a me ut comesiere

populum irexerebam in meojure esse ut non excitavem,in Dei manu ut eo seret Theodoret. 1 F. e. ιδ referente Aria dejων.

Principi vioiab. a.n.u Atque haec ita, si nullum pactum cs exstet. Sed&si magistratum inter&subditos'. g. dece tae religionis publico privatove exercitio convenerit , ac jam non tam de religione ipsa,quam de possessione vel qua

si uris pacto quaesitiet quod utique civile& politicum est

controversia sit, siquidem ille qui gravat, superiorem agnoscat,hujus autoritate coercebitur 'remad .nodum medi tis Imperii nostri cupibus a magistratu suo hoc nomine gravatis

152쪽

Inma Si vero is summa potestate praeditus sit, quamui,

hic materiae cesset imabilitas, non tamen ideo magis r solvitur universalis obedientiae nexus, quam an cauus civilibus sus, Uer.Gentiliba.de jur.be cap. o. Dan. Gerhar.Ceusi quad. ροι.deead. Io fhec. r. Felix Bidemb. consi'. Theolog decad P.

conss. nec enim ulla Principem stringit observandae eo Ventionis necessitas alia, nisi quam in oppositione ad c activam,appellamus directivam. lib.a EusicoHr .ev. is n. 34. Dd. m. in L Princeps.1 dedetem Quod ipsumta men exstatu&formaReipubLaliam atque aliam deternuna tionem admittit. Nam siquidem hi, cum quibus ita epntra mi Princeps,in partem Majestatis Imperii,siveper omnia sive ex ea laltem parte,quae religionem attinet, recepti in erint,quoniam hac rationeduris, urioquimur, potentia bunt aequales Principi,vim contra pactum molienti huic, im. Euneri resistere,& in auxilium, ubi opusfit, patronos asciaicer aut ascitos olim advocare licebis Zach ridenreich.capuaσ. potu.st. . . si meri subditi sint, cum quibus contra clum est btinent ea,quae paulo ante diximus Ideo m Gaulia, ubi omnis suprema potestas penes Regem est , quae a Principibus superiori seculo ob religionem mota sunt ar ma,siquidem hoc saltem actum fuerit, ut religio, quamvis orthodoxa maus,defenderetur, & ab iniquis persecutionibus liberarentur conscientiae,rebellionis vitio laborare vix dubitemus. Nusquam etenim Principibus ilhs, Regi licet sanguine proxime iunctis, majestatis aliquam partem in eo regno communicatam legimus 3 pactis vero, etsi religionis causa quaedam inita fuerint, non tamen ideo simul coe cendi redigendiq; in ordinem Resis potestas concessa aut tranM

153쪽

mania, quoniam in sollicitudinem & curam non solum,ut A. R loquitur,sedes in partem Imperii, ipsiusque adeo Maje statis recepti sunt Proceres atq, ordines in iis causis,quarum decivo ad totius Imperii spectat comitia, inter quas vel praecipua est Religionis causa primum nihil agere aut nitituere, nisistitu. α ruensu omnium cndi inde, Imperator deinde,siquid iniciis aut non consentientibu insemiciem rei Evangesica contra Ius amem Capitulationis Pacisve res rosa fecerit,Proceres ad cohibenda ejus wnsilia recte coelunt,ac,si necessit spostulet, armatum sita mutuo auxilium, praestant sine flagitio , d ab extraneis

t .as Arcta passim' u d. sui. ud o dast inpolitis. - peνia art.ult. quissimo lane fundamento innixi ue quod ejusm adipublicae conventiones, siquidem non cum meret subditic, sed Proceribus ac statibus Regni in partem Maj simis rex tis initae fuerunt,vim atq; eflectum simul adipi- stantur conditionis,quam dicimus resolutivae,h. e. sub quaissolvatur, imo cesset,inter Imperatorem&Status debitum ediciniae vinculum, quoad illam partem , quae StatibuS ommunicata est. UdGνσtAb . dej-- fpac.co. με is lega-εν 'gaces Lampadaibest tangit. IN. Romano Germnosis clari earum aua in simist.*ιbunt siri . . O . Sine. δενσaLev. o. Summatim itaque ut dicamus quod

sest ue omnibus iis casibus quibus religiom causa licita esse arma ostendimus isdem quo. licebit clientelas iniret: αvicissim ubi arma per se illicita cibi per se nec clientelae

lacus erilicum deseruionis natura se reserat ad naturam of- .nsionis, sicut superius dirimus par. L cap. 4. n. 2o. Sed n

Bu-- carcere vagarii vindem videamis relisiosicd

154쪽

aeeligione hoc locoplura disserere Itaque redibimus in viamis,& rufficient ea,quae attulimus,inentioni consilio nostrα

ex similitudines paritate ejusdem st

tus ac regiminis.

155쪽

i. Nitio capitis praecedentis ad mutuae protectionis causas

i etulimus Communa O nem,si vexa originis lactiva linguae, Gue Religionis,sive Status deniq ac Reipublica Ex his nunc ea restat,quae similitudine seu ritate ejusdem S tus ac Rrgiminis oritur. Quemadmodum enim non ea dem gubernandi ratio omnibus gentibus convenit, sed pro cujusque nationis ingenio commoda sibi regiminis for ma singulae utantur necessum est , prout exqvisue docεῖν Arsoιet. liba.polit ea Ia juncto ub., cap. . . luc fierL al IEL non potest quin acitaq-damo naturalis sit amicitia atq3 nlensio Inter Cas gentes, qua eadem regiminis forma,tis dem moribus atql institutis utuntur 3 Certissimo quippe in

dicio, ejusdem genii ipsas esse, vivendique hae similitudine: ε inter se quodammodo quin conglutinari nempe cum paribus lacile paria congregantur, ut est vetus proverbium, λDd.-ωνί silitum ex . viri a G... ibi, libeνιi- inrones-limberi f. detuιor. cωrandae ab hueee. . quae in radic α& causa conveniunt, facile conveniunt etiam effectu Dd. inc' de legib. Ba d. an auIh. ex testimenta c. da contiom. manc animorum deinde conglutinationem proximo gradu shquitur mutuus affectas, mutuaqi benevolentia,mutuum deniq, juvandi contervandiqi studium , ejus cilicet Staius , in quo quisq3 est, ac porro esse cupit. Recte enim naturae com .Vemente Cic.6b.r. P. . omnium Ibcietatum nullame Prael Iantiorem, ait, quam cum VIIa boni morib- ius, sunt familiariter coniuncti ue in quibus enim eadem studia vit, adzm qi voluntates, in his fieri, ut aeque qui Sqsaltero de ill

156쪽

ctetur ac se ipso, Mi que id,quod Pythagoras voluit inaria.

Otia, ut ex pluribus nat unus. Et Ptin ιι. - υ IIs. ad con neci das,inquit, amia uia&, Vel tenacissimum vinculum est, morum similitudo. sicut econtrario dissendentibus vitae institutis ac voluntatibus,omnia diverse fiant,ratu . lib. Bis Hinc confoederationem barbare qui dei at non inepte admodum definit Thoma Grammat. decision. 6s. n. 33, etsi quod si adhaerentia plurium, qui sunt ejusdem voluntaus. Oratum, indα quod alias ICtis noliris familiare est, x communi vocabulo ore mun interesse dicitur. Vide Donest tr. pectivae es Pia interes. Non stilicet hoc tantum,quod omnes simul tangit eodem tempore , sed quod uni quidem nunc accidit, omnibus tamen in eadem conditione posu/s , ne idem eveniat metuendum eli, meandem mox calamita emprolapsuris,quam alii ante nos in simili causa experti uereo Mascard de ρ bataonclus9ν Unde paspicuum fit, hoc squidem loco sive eommune interes dicamus, silvo commune per io perinde esso quando vicinus vel alius quispiamo pugnarur aut inscitatur e ausa, quam nobiscum comm nem habet,quaeque eadem contra nos locum invenire qua doqino stit, Βεβω. es deriaur. p. 8. n. y aqῆostratio, qua hoc quod dicimuspatrocinium nititur , tun videlicet, qui eadem gubornationis serina reguntur ad se pertinore.eXinimantini quid corum aliquis detrimenti patiatur , ideoque mature illi succurrendum statuunt. Itaque hoc principioi cito consequens in , intercst cujusvis Monarchar, ut alibi Monarchia ubi semel integra conserventur 3 Aristo cratice imperantium, ut e dem forma alibi sustineatur Rerum publicarum dem is,ne

populi libertas alibi opprimatur Quotiescunq; ergo Re irgnum aliquod per seditionem Minyuriam populi, aut Rebputa alicujus armis x potentia destruitur, ineo plam, omnia

157쪽

um Regum hactenus causam verti,omniumque RegumlntCr- esseme, cum singulis accidere Dossit quod uni accidit Her-peres maluiti ad integros contactu,h αad alia regna, exemplfi pravitat procedat tanquam rabies quaedam , ut Pnilippus disseriti oratione contra Lepidum apud astus.1nfragment

Ut Regibus igitur a subditis suis inique habitis sive ali inde stadiisse exitiummetuentibus subvenire, regJum est: M Res .publicis Respublicas, ivitates civitatibus auxIu Messe,haut iniquum fuerit. Cujus rei in utramque partem deliberationes reperire licet tam in Romana, quam Graeca historia. quidem ex parte Regum digna memoratu eit Λ se,chigd Prusiam Bithyniae Regem epistola, qua RomanoStanquamregia cuncta subigentes criminatur, inq; suae, ceu communis causae societatem eundem pertrahere laborat: Vemre eos scribit , ad Omma goa tostenda. M paulo poli:

Philippum&Nabin expugnatos, se tertium perim quisque

proximus ab oppresso sit, per omnes velut continenci meendium pervasurum ab se gradum in Bithyniam foreta, quando Eumenes in voluntariam servitutem concessint. iv ιιι . m. eap. as Demetrius quoq; illyrici Rex Philippum Macedonem sibi a Romanorum armis cavere jubet, quod quasi netas existimare viderentur , aliquem Regemo juxta Imperii sui terminos esse,& ipsum jam quanto propius nobiliusq; haberet Regnum,tanto Romanos hostes acriores 'habiturum. hi η.ιb. p. eap. a. Salus . Iuguνihin M, thridatesci Romani,ait,omnia non sema, i maxime regna, hostilia ducunt, apti Sattis .stag. hsor lib. . Eodem argu mqnto, tanquam communes Regum hostes Romanos secum,ut bello adoriantur,&Eumenem WAntiochum Per-sstu hortatur per Legatos,maxime vero in Attalo, & repre is hendit.

158쪽

PART. III. C Ap. I. Ushendit,&indignatur,quod is ad opprimendum Philippunia inque ipsi Philippo pariters Eumene, quod ad Mitiochum

oppugnandum adiutore fuissent, quasi rerum ac status sui communisq3 Periculi parum providos Natura, rnqui ini mica esse inter se, liberam civitatem &Regem : Singulos Populum Romanum aggredi, & quod indignius sit , Regum viribus Reges oppugnare . Attalo adjutore patrer suum oppressium : Eumene adjuvante,& quadam ex parte suci Philippo Patressio Antiochum oppugnatum instnunc Tumenem triasiam armatos esse. Si Macedoniae Regnum sublatum foret, proximam Asia esisse, quam arris ex parte sub specie liberandarum civitatum suam fecerint rdeinde Syriam: Iam Prusiam Eumeni honore praeserri, jam Antiochum victorem praemio belli ab AEgypto arc ri haec cogitantem providere jubebat. c. Livi bb. s.

Contra eodem pro Civitatibus liberisque Rebuspubi a

argumento adVersus Regum invalescentem potentiam utebantur Rhodiorum lagati in Senatu Romano , cum, quod Ipsi hanc rationem secuti,utroq; bello .contra Philippum& contraAn iochumRomanis adfuissent, nunc eandem cau semessi contendetent, cur sibi potius, ab Eumcne belluri Patientibus, quam Eumeni savorem atque auxilium praebc Tont Vscissia Rerum nqui- , natura, quae potentissiri

cinnos Rhodios puta Eumenem Misjungit ue ut nos libo metiam aliorum libertatis causem agamus , Reges omni sto & subjecta Imperio suo eme velint ordeinde eademst tione et tuendam ad servitio regio libertatem ruscepistis hoc patTocinium receptae in fidem clientelam vestranserimVeris gentis perpetuum vos praestare decet. Gυ - σώρ.F. Λ certe meruerant Rhodii quod perebant, sem Per olim communi civitatum libertati patrocinantes in

159쪽

de erga populum Romanum,pro is universo nomine GraseLOrum,terra marique ausi uiunt,nihilque magnificentius, quam quod ea tempestate non territi tanta mole imminentis bes- ιο it,legatos ad Regem miserunt, Livi lib. D cap. 4. r. Debertatis autem patrocinio aliis etiam civitatibus praestit et ollam alteram, .u, curam non omiserunt tuendae libertatis invisatum ori um nam alias auxiliae uvessiunt, alias pro Videndo x praemonendo conatus hostis,&c. Liυ.ι iam is . . H. can. - pud Graecos eadem iust consilii ratio pote eioribus civitatibus,quandosoederatae inter se,communem

in super senatum ae totius quasi liberiorisGraeciae concilia umo phyctionisviis ab Amphyctione Author dictum.

3 6sib. 84, nempe ut majus robur ex plurium conjunctione animorum4 virium,& consiliorum esset, adversus vicinos Reges,quibus singuli gesistere non poterant Linexpu- gnabiles quidem,quamine concordes perstitere,rupto a itemsemel vinculo,dum mallant singulaesi:am furturam e periri,omnes imperium cum libςrtate amiserunt, teste Iustin., M. 8. an ..sse a Prudem foedere ad uointegro Λth nienses Persico quippe bello marcimis prouussi ac poli citationibus sollicitati sgias in partes . non tampnanduci Potuerunt, a communi Graeciae cietat utrecederen taemere, suamque istunam novo compertae insolentiae do- a minasori permitterent, mrod ib. . cap. Sed& veteris

Bxitanniae popuIos legum, per civitates distinctos, quamdiu suae quis. civitat, adus, ipsaeque intor se civitases communia hanerent commoda iuxtati pericula,facile omnem vimarcuisses scussis autem studiis S iactionibus mula,

Gillias in Romanor um potestatem devenisse, quam se an a

160쪽

his utilius, scribi egregim autor Tacι - in vir agris. ειν ea. quam quod incommune non consulunt rarus duabus tribusve civitatibus ad propulsandum commune periculuntaconventus, ita dum singuli pugnant univcrsi vincuntur. Dedere quipem operam , ut imprudentiae ac inertia sua cul-Paan resarcirent,postquam se periisse sentirent itaque com 'mune periculum nova Concordia propulsandum rati, legationibus & foederibus civitatum vires denuo ciebant. Tacιe.ιbui. cap 9 Szd frustra. Omnia enim dehinc prona

victoribus eadem victis adversa eveniebant. Ideo caesi ingentibus praeliis nunquam potuere recolligere vires, aut reitaurare justum bellum. Did. Tacit. ibid. ρ. 3r. Ac, ne a quid dissimulemus in hocAcademicat libertatis atrio,simile quippiam in validioribus Germaniae urbibus licet observare quarum mutuam non solum inter se, verum& cum adiis liberis Rebuspublicis . amicitiam tantopere commendat& extollit. Besolae de Iure praeceἀ ct sis . prae Nat. ρ. I go. messuntes arcana notabili axiomate adjecto 3 fore quarundam magnitudinem Civitatum inaestimabilem si se non separent. Imo, quod illustrius est encomtum : Omnem , a, Germanicae libertatis possessionem ac tutelam , aut certe maximam ejus partem hisce tribuit,/.ev. e mersis. Et sene 'valuisse eas aliquando,Vel sola Hanseatici corporis societas praeterquam tamen aliae multae in imperio, d liberae&opibus validae exstant Civitates: hsatis indubitatum enicit Quippe quae proximorum seculorum memoria tes e, quam-otu concordesin magnanimae, tacite omnem a se invidiae ictum repulere , commercii praesertim maritimi causa vel cum potentisinis Regibus navalibus praelii decerner

auis,magnis sepe impensis,majore industria, ac fortitudine rat vero postquam imminuto aliquatenus commesecto a corruuitanibus, ut videtur, studiis ad privata dilabi, ac 'o suam