장음표시 사용
11쪽
IMPRIMATUR. Si videbitur Reverendi isimo Patri Sacri Pa- latii Apostolici Magistro
Fr. Vincentius Elena Magister Socius Reverendissimi Patris Sacri Palatii Apostolici Mag. Ord. Praedic.
12쪽
AD HUIUs INGENIUM SAECULI EΜENDANDUΜ ,
Ucii .Cant i Lactantii Firmiani opera , cum Clariistinorum Uirorum notis , meisque castigationibus , atque Diisertationibus , jamjam typis editurus , circa quod in apparatu si) ad eandem editionem , ' duobus ab hinc annis in lucem dato , pollicebar fore , ut primum amplissima , deinde contractiori forma ad usum studiosae juventutis , in modum scholis
usitatum , concinnata spargerentur in vulgus; operae pretium duxi , BEATIsSIΜE PATER Imutare consilium . Non uno ad id argumento permotus sui. Voluminum scilicet mole , a studiosis vix libenter tractanda : impensarum Onere , curatoribus quidem gravi , nec
13쪽
i; IS AGOGE. emptoribus grato ; quae profecto distractionis dissicultast quod Lectoris incommodum:& alia
id genus , quae et ii neminem invitum cogerent ό impeditam tamen reddere polsent lectionem eorundem , quam facilem , expeditamque postulat hujusce noliri periclitantis Saeculi Ingenium , & urgens praesentis remedii neeellitas . Vidi enim , nec sine maxima animi aegritudine cognovi, quantum delicata, inquieta , ac fastidiosa sit aevi nostri eruditio, quae quum novorum in dies systematum archi tedios , vetusta suffodientes aedificia, ac jamdiu statutos humanae rationis limites deturbantes , excitaverit: arcanum quoddam ad sapientiae arcem iter placidum molitur , in quo qui duces ultro se transeuntibus humani Rii me offerunt , non magnis gaudent voluminibus , quorum solo sudant , ac pene fati Dcunt intuitu ; sed paucis quibusdam paginis ,
auro, minioque signatis , ac eloquentiae melle delibutis , vulgus ignarum virorum , mulierumque allicere quotiὰie non cellant. II. Non uno eos nomine appellare potero, quum Protheo mutabili es , si in jus rapiantur , eorum quilibet . Fiet aper ῆ modo avis r modo saxum ,
Quorum omnium imagines insignia sunt occultae illorum philosophiae . Pan phos ta-
14쪽
men primum non incongrue dixero , utpote qui generatim omnes sapientiae recessiis , Sccunctos Naturae aditus se facile reclusuros pollicentur ἰ quamquam his magistris , non
solum , ut quidam ait si) ad lavorantiam ;sed etiam ad impietatem Ratenti ma via sernitur , omnis olida doctrina evertitur ; iueathedras , in forum cruda sudia propelluntur . Et utinam non in Ecclesiarum Sedes )Pro philosophis jejuni ac strigos terminorum nomenclatores ; pro Mercuriis sipites , τrunci , ubique in faeculi noWri infamiam
tria bant . Hi quippe otiosam, ac quietam sine ullo labore, aetatem ad beatam vitam traducendam , se producturos polliciti , ineffabili quadam dulcedine , juvenum praesertim ingenia , illuc sentim pertrahunt , ubi , exulare jussis omnibus de vera religione , ac pietatis disserentibns magistris , rerum naturalium vanis hypotesibus , inflata potius , quam solidis doctrinis imbuta , . ita ultra vires evehunt , atque extollunt , ut lapsu tandem graviore ruant , necesie sit. Non enim solum fallis ratiocinis illorum intellectum depravant,
sed quod deterius est , injustis laudibus ad
superbiam , atque jactantiam provocant , in- generantque in eorum mentibus contemtum severioris disciplinae , & amorem popularis
15쪽
aurae , quibus deinde postea ferantur in praeceps. Hisce perniciosissimae eruditionis ausibus nisi tempestive , & essicaciter occurratur, quo occultius , eo latius damnum ne allatura sit , vehementer verendum est: grandis quippe extra Romanum orbem dicitur eorum numerus si) , qui hanc viam ingressi sunt , nec plane ignotus omnino nobis est modus , quo sub obtentu eruditionis , ac jucundissimae felici tatis , belluarum ritu in vincula sese injiciunt insolubilia , antequam ea evitare didi
III. Scis prosecto , ac bene intelligis , BSATISSIME PATER , quid loquar . Quid enim est , aut aliquando fuit , sive in divinis , sive
in humanis literis tam arcanum , tamque oculis , vel perspicacioribus impervium , quod Τε diu latere potuerit Z Ecquid admirabilem Sapientiae TUAE amplitudinem queat umquam defugere ξ Testibus veritas ista non eget . Iamdiu est , quod literato orbi se prodidit ΤυυΜ istud , pene dixerim , divinum ingenium , omnium scientiarum genere , bonarumque artium disciplinis ab adolescentia imbutuni , studiis assiduis excultum , atque admiraculum usque gravissimis exercitationibus expeditum , quo omnia nosti , & cuncta , quae mens humana penetrare , seu conjicere valeat s o Mothes, Dis d. Hist. C. VIL p. as, Polyst. Tom. IIb LV.
16쪽
IS AGOGE. v Ieat , non solum TiBI manifesta fiunt ; verum
etiam , quod rarissimum semper fuit, alios quoque perspicue , graviterque doces , & ardua quaeque , ac difficilia in summis etiam totius Ecclesiae necessitatibus , quotidie expla nare , & dilucide explicare non desinis . IV. Hinc factum arbitror , quod nullum hactenus ex iis , quae moliebantur, opus conficere potuerint Philostii Machinatores, quum mature , sapienterque prospexeris , ac sum ma prudentia praeoccupaveris quicquid in suis latibulis ab iisdem fuerat excogitatum . Quare TE probaturum facile mihi persuadeo, quod ut in posterum quoque eorundem molimina impediri queant, Laetantii mei opera in lucem sub Tuis faustissimis auspiciis emitti inchoentur. Iis si quidem, nisi me omnia fallunt, laquei detegentur omnes , quibus male feriati homines sub speciosa eruditionis , ac libertatis sent tendi larva , semitas complent ό Scquo olim successu ipse Firmianus in Proto phos irruens , ac in Christianae Religionis hostes strenue decertans , eorum castra subver- tit, eodem nunc novi illorum sectatores nunc conteri incipiant , nec nisi penitus' deleti, induciis umquam frui permittantur . Intere quid hae Isagoge velim , humillime , ac ingenue sic breviter expono . U. Consilium hocce, cogitanti olim mihi,& sepe numero cum novissimis quorundam
17쪽
vi IS AGOGE. philosophorum placitis antiqua conserenti , in
mentem venerat. Contemplanti namque saeculi nostri faciem , tempora illa mihi jam rediisse videbantur , in quibus si) tanta temeritate homines e iterunt , ut ea quae ab rufa prorsus , atque obdisa Deus esse voluit , scrutarentur , σ naturam rerum Caelestium, ter-Fenarumque coVguirerent , quae a nobis longe FemoIae , neque oculi1 contrecturi , neque tan
gi manu , neque percipi sensa possint; ct ta
men de tuarum omnium rationesic di utant, ui ea , fuar asserunt , probatu , ct cognitalideri velint . Iccirco ne .ex iisdem conatibus eaedem apud nos consequerentur delirationes , quae antiquorum philosophorum mentes invaserunt , remedium , ex eodem sontepetitum , tacite adhibendum esse , putaveram . Quia tamen illud quoque vidi , quod illorum plerique , Lactantii nostri authoritate abutebantur , ubi id verba quaedana pati poterant , vel eam parvipendebant , ubi eorun--dem placita execrabant : pollicitus eram, me ea omnia , ubi se occasio obtulisset , in apri- eum nova ejusdem operum editione daturum, quae ad detegendas heterodoxorum fraudet , atque fiallacias apta fore existimarem sa) . At quum inter eos , nescio quis , extiterit , qui se , suosque peti hoc opere presentiens di
uteo Lact. de Opis Cap. I. Seg. I νέα I. AppaIMu pag. 3 1 -
18쪽
ut incaepto abstinerem , arroganti me stommate aggressus est ; jam mihi amplius nihil occultandum , nec dissimulandupa diutius fuisse arbitratus sum , quoniam eum , Unum ex illis esse facile conjicio , quibus expugnandis labor iste meus potissmum susceptus est . VI. Verba ejus istahaec sunt in libello anonymo , ad me nuper misso , typis Gottingensibus excuso IJ . Non bene novit R. P. faeculum noserum , qui stulet , se posse ea ratione gratiam cum illo inire . Detegere fraudes eorum , quor fieterodoxos pocat Italia , in Lactantio edendo commi far , dura profecto prosincia fueris. Et post pauca , asterisco apposito , hanc notam indicat ad calcem sequentis paginae exaratam: a) Non postulamus controversas de religione attingere in Uero ,
quod omnibui , qui ubique sunt sudiose θοὰ
rum iacerarum , sine discrimine iacrorum , quac colunς , prodesse optamus : sed ad aequi-xatem naturalem injusos hominet ad humanitatem revocare , s liceat , velimui . VII. Quo animo , qua ratione , quove scribendi genere hic homo locutus sit; parum refert expendere . Quis enim non videat , hunc ex illorum elle grege , quorum suti dixeram , ῖ) caecum pectus , erroruma 4 tia
ci) Relationet de libris novῖa MDCCLII. Fastieulus III .p. 4s. o Ibidein pag 4s. Thomae Hobbes placitum eripi in uni haec uri ba, ut infra ollenditur LIII. In Appar. pagi X.
19쪽
viii IS AGOGE. Iabe infectum , ad phraenes m usque laborat Quid ergo mirum , si remedia respuit suae
impotentiae accommodata, R in medentem irruens , eidem parat, quae sibi necessaria inconditis interdum sermonibus languens in delirantibus natura deposcit i Sinamus ergo, ut
de me dicat i) . Opus ne habet , qui sic lo-
fuiIur , cui mediam Penam persundant Medici i Maledicta pro conviciis non reponam λsed benigne Hippocraticis vinculis rabidas ejusdem manus tandiu coerceri opto , donec
in hoc De Opissio Dei libello, tamquam in politissimo speculo , se ipsum totum contempletur , & probe noscat quantum ab ho mine distet sa). Haec enim Araditatis es Caussa ignoratio fui , quam F quis cognita veritate discusserit, fiet quo referenda , , quemadmodum Mi zita degenda At. Cujus fraentiae summam breviter eircumscribo , inquit Lactantius , ut neque religio ulla Fne sapientia fuscipienda i , nec ulla ne religione probanda sapientia . Deinde , eum ex eadem doctrina doceam , sibi , aliisque frustra a nobis prodesse quocumque modo optare , sic ad naturalem aequitatem , humanitatemque homines injusos Lactantianis praeceptis redocare, si omnino de religionis silendum est controversis ; quum is totus sit in eo , ut diserti seu nais
20쪽
IS AGOGE. . ix simis verbis , ac invictis rationibus ostendat:
i) Hominet ideo falli , quod religionem δε-ic istiant omissa sapientia , aut sapientiae folisudeant omissa religione : quum alterum ne altero esse non pos M. Palamque omnibus demonstret, quod homines hujusmodi sa) non
iantum religionem asserere noluerunt verum etiam fusulerunt, dum specie falsae virtutis inducti , conantur animas omni metu liberare et quae religionis eversis , Naturcnomen invenit.
ἡ VIII. Discet fortasse ex his , me faeculi nostri ingeniam non omnino ignorare sibi vero ignotam hactenus sui se Lactantii de sapientiae ac religionis in dissolubili foedere do- strinam : simulque intelliget , me iccirco nol le ab hoc saeculi Genio gratiam inire , quia apprime , ac intime novi , illuna esse , de quo Apostolus monet 3) . Nolite conformari huic saeculo , sed reformamini in novitate fen-δει sesri: ut probetis , quae t paluntas Dri
bona , ct beneplacens , ct perfecto . Sed quid
prodest unicum hominem , & quidem nostram respuentem.qualemcumque in iis recensendis diligentiam , nisi 8c aliis opem ferre nitamur, qui per errorem , & ducum fraudem , viam perditionis ingressi sunt , & larvatis sceleribus adhaerentes quotidie corruptiores evadunt tSine