장음표시 사용
21쪽
Sine ergo , BEATISSl ME PATER , ut theafri si parium auferam , & omnibus manifestiim redindam , quom ad O Religionis , ac sapientiae pantomimorum pessimi , Plautini Mercurii ad in
vam fecit Tragicomaediam , ex depravatis totius Philosophiae , ac Theologiae principiis , ad Saeculi ingenium sine fundamento construelis , religionum Asophoriam , sub salsa virtutis larva , humano generi perniciosissimam,
in scaenam induxerunt , ne spectatores terre reΠtur , quum primum prodire animadverti sisent , quam multa , quam stulta capita , &membra in unum tandem omnium , quae dicuntur monstra , monstrosissimum corpus, coalescere gestiant: quamquam inter se tantopere repugnant, ut citius funiculos bicolores CX arena , quam ex lana confici , & lucem inter ac tenebras firmari faedera , quam illae inter se cohaerere queant . IX. Siculi itaque noliri Genium , si quis noscere velit , non Ethnicorum ritu putandum est : Deum aliquem est e sa) , cujur iututela , ut qui ae nutus es , livit . Aut genus quoddam eorum , quae Fata apud eosdem audiebant , & alternis imperiis saecula regere credebantur , quia suos mores , vel repugnantibus hominibus , tanta vi , tantaque Cia
si Plaut. in proI. Andhi tr. 1 Censor. de Die Naial. cap. III.
22쪽
IS AGOGE. xificaria humanis pectoribus inspirare putabantur , ut quocumque vellent , singulos adigerent , ac ineluinabili , suavique violentia perducerent . Nam ne aliquis haereat in nomine, vel timeat sibi ethnicas insidias parari , id ad opportunitatem mutant , & nunc boni Gustas, nunc sentiendi libertatis , nunc fani criterii vocabulum ad eum indigitandum usurpant; revera tamen , eum esse sciant , quorundam fatuorum hominum pravam opinandi consuetudinem , cui ripe in moribus , sive in doctrinis plerique sese accommodare praeclarum satant : contra dicere minime honestim : utile fere nemo , biper urit . Quoniam cerebrosi quidam bonarum artium , probatorumque morum corruptores , in compitis , in castrjs , atque etiam Ope in tabernis , tamquam capita , & lumina phantasticae cujusdam Reipublicae , quam se condidisse , falso sibi , aliisque jactitant , ita omnia moderari videntur , ut pro libito laudum praemia, ac vitupera tionum paenas , hominibus sibi invisis , vel saltem non obsequentibus, decernant . Idcirco vel spe illarum illecti , vel istarum timore sconterriti , aIii quidem eorum gratiam Graeca
fide mercantur. Alii mutuum eorundem aucupium a Terentiano si) Parasito didicerunt, quo non solum illorum gregem in dies augent; sed quisque pro virili obvium quemque in Vitat, polliceturque : . κύ-
έι Terent. Eunuch. Act. II. S. II. vers. II.
23쪽
. . . . Helis tanium , ct peream , fere fecundus , Doctorum in regno fieri merearis,
ita parare ut rideant ; sed eis ultro arridere: eorum ingenia muI admirari ; laudare quicquid dicunt; id rursum is nexant , negore ,
giis , ille inter Ponas incaeus , hic Callima- ebur , ct si pus exposcere sideatur si Mimnemus . Inter oratores Τullius huic decedit, Plato illi inter philosophos : quo vis inter Politicos minor erit Aristoteles;vicissimque ita se efferunt encomtis , maetant honoribus , ut quis praestantior , aut dementior sit , mon fa-elle dignosci possit . Vix animosi quidam Viri stultitiae eos, atque dementiae postularunt sq), quod in deridiculum causa ipsa deflenda versa est & si quis acriori stylo clam satyricis
versiculis eos adortus est , jam suae audaciae plenas dedisse , palam gloriantur . Prudentior autem qui videri vult, mutus adstat , & quo tandem res deducatur patienter expectat .X. Dicet fortasse aliquis et Antiqua haec sunt s
24쪽
IS AGOGE. xiiio sunt. Quid ergo ad laeuli nostri Gen uis
Non inficior; vetusta sunt stultiliae exempla , sed quae antiquis illis temporibus singularia
erant , & palam exprobrabantur , castigaban-n turque . Unicae tunc , vel mutilae manus di- : gitis istorum numerus teneri poterat; at nunc,
- non dico gregarios , qui facile ducuntur , sed , Duces , Archontas , Moderatores , Magistros , Imperatores , quis queat enumerare tTunc , ut vitium , & quidem paucorum , in Crepδbatur , nunc autem consuetudo facta est, . quae etsi non ab omnibus probatur , tolerai tur tamen , & saltem dissimulatione praeteri- . tur . Ii vero jam tantopere praevalent , ut
i omni jure damnandi , ipsi diem . imo jus di-
t . Cant aliis , quorum judicium merito subire
deberent . Ii Praeceptorum partes agunt, quii Numquam bonarum artium disciplinam susce-Pere , solumque norunt vitia cum virtutibus, .. Veritatem cum mendaciis , opinionibusque, salsis componere , ac commiscere: atque in
tegra fronte , ac elato pectore dolos, & fraudes versatili loquacitate propagare . Quanta autem mala in orbem Christianum hinc erus perint ab exordio hujus iaculi repetam, antequam , oblata occasione , ejusdem impiet e tem profligandam aggrediar , Prodest enim . non tacere , quum qui nos loqui cogunt , ex nostro silentio redduntur insolentiores , glorianturque , sucum se facere Magistratibus , clam
25쪽
elam irridere publicam Potestatem , Proeerum Ecclesiasticorum vigilantiam eludere , quum simulant , eos palam venerari ; secreto tamen proscindunt , conculcant , infamant jactantque nullum jam apud nos , ipsis aut horibus , remansiise veritati praesidium , quo eorundem propulsemus injurias , machinasque oppositas in Caput architectorum regeramus .
XI. Iam pridem intellexisti , PATER BEATISSIΜE, qtao mea tendat oratio; nec TE, Principem Optimum , Maximum alloquens , quo mihi djcendi genere agenda haed causa lit , obliviscor . Quamobrem non declamatorum more exagerationibus utar , ut Saeculi hujusce faciem turpiorem effagam ; alienis utar ver bis , quibus profecto , tamquam ingenuus pictor , oculatus testis imaginem ejusce Genii adhuc adolescentis Tuis oculis exponet , ut nune quantum inde virium acquisii erit intelligatur . Ex Saeculi nsri Geui i), es legitimum potestatem in politicis , ac in sacris ferre Noa posse : ardua , ct humanam facultatem fueruntia periculo frutari r inquieta sciencia turbare orbem Chrisianum : gus in schola secretiorasut , palam fucere , ut nihil tam sanctum , tam purum noderis Doctor,
quod plebs , ct D minae infitia sua , ct te
meritate disputationis non polluont . Gusdem
26쪽
IS AGOGE. X vGenii es novitatem antiquitare convestire , ut ad insignia petustatis major tui cultus adhi-heatur , mcor sdes . Veri talem obnubilati eis Genius , limis oculis parcens , de cactero lo uax , is vid fastidium uosrae aetatis in nitos quosidie calamos Utans , quibus nitempus obstet, aut sortius illo incendium) ρο-
serjicii non mediocriter cruciabitur . XII. Nonne, SANCTissi ΜE PATER, effatum
hocce Vaticinium fuisse dixeris , si respicias qua tempestate in Gallia prolatum est λ Si nostris hisce temporibus applicentur , compen dium nonne videbitur historicat veritatis ὶ En ergo ex suis oliginibus saeculi nostri imago simul , & prototypum , ex cujus tamen lineamentis quisque facile poterit conjicere ad majora opus hoc fuisse exeogitatum ; nec sine Numine factum arbitor , quod Saeculi Genius ex eo tempore appellaretur ; sic enim perspicacioribus hominum mentibus Ostendebatur , quis esset tantae molitionis audacissimus author. Ecquinam fuerunt , hujus nomenclatura: cu
res , nisi Daemones t Ii quippe priores Geniorum nomen G,Nferunt si) ; c enim Lactantio teste , istino sermone Daemones intem
pretantur ; iisdemque propterea familiariter usi dicuntur Socrates , Plotinus , Porphyrius , Lutherus , Iordanus Brunus , Cardanus , Bo-dinus , Zuinglius , aliique veritatis , pudo
27쪽
ris , ac religionis osores . Nec nisi Cacodatisino num artibus , quibus in mae perditionis Q. latium nequilismi spiritus perdendis mortalibus operantur , tam atrox, tectumque bellum, iniquo prorsus Marte , adversus pietatem sub ampliandae , seu reformandae eruditionis obtentu , poterat excitari , ne hominum mentes insidias suspicarentur, in opere tam praeclaro.
Ii siquidem quum ex deluborum suorum pene- tralibus sua vidissent jam toto , qua patet Orbe, disjecta , ac pene contrita simulacra , ne homines Graecis fabulis amplius praebere fidem , novum atque sublimius idololatriae genus e Xcogitarunt , per quod non in signis , manu fictis , se venerarentur homines ; sed in ipsis hominum cordibus cultores , Templa , sacrificia , aras , thura , Sc Sacerdotes sibi paranda curarunt , sub uno omnes Naturae nomine , aut Numine sacrilego , infandoque scelere adorandi . XIII. Magnum sane facinus , praesertim
Evangelici jubaris sparsis ubique fulgoribus l
sraudibus tamen longe petitis , te terrimisque ignorantiae tenebris Orbe iterum , . iterumque bellorum , saetionumque strepitu , ac saevitia, Occa cato , sensim , pace vix Italis reddita , eisdem persuaserunt , ut inter gentium ruinas vetustissima sapientiae semina diligentissime sperquirerent,& pretiosam germanae eruditionis supellectilem in terris primi revocarent.Graecia
28쪽
IS AGOGE. xv iiDarbarorum armis subacta , iterum Latinis magistros , e suis finibus extorres , delegat. Plausu , ac honore excipiuntur : Vestiuntur , alimenta , domusque recipiunt , ditantur , Cathedras conscendunt , discipulos nanciscuntur , R qui peregrini venerant , Patriae Parentes audiunt , ac cuncta jam moderantur . His aut horibus diu inter vetustatis rudera noliri versati sunt . Diu anceps eorum mens haesit Pythagorae ne , an Platoni Scholarum magisteria concederent . At huic tandem decreta sunt , utpote qui Patrum ore jam Eceleliae
a Nemessio appellari meruerat . Aristotelicae tamen doctrinae paullatim, non sine magnis contentionibus tandem decedere coactus est Plato , ratagiritae placita , erroribus expurgata , verae sapientiae stipendia mereri edocta, principum Academiarum subsellia diutius , non sine majestate compleverunt . At spe sua nequissimi illi spiritus frustrati , diem ei, tamquam transfugae , ac desertori , implacabili iracundia , ae exquisitisI artibus indixerunt , adhibitisque conturbatorum hominum consil-liis , eum tandem de gradu , quem obtinuerat dejecisse sibi lic visi sunt, ut vix angulus aliquis nune supersit , in quo tuto , ac sine irrisone doctorum virorum , nomen ejus , & placita audiantur . Non ita profecto agrestes canes
29쪽
intra moenia ab urbanis excipiuntur , nec tam feroci latratu sannas , A rictus alii illis ostendunt , quasi eos voraturi , sicuti nunc in Academiis, Licaeisque latinis senes, juvenes , adolescentes aggrediuntur Peripateticos . Mulieres ipsae , nuptae , innuptaeque puellae , ac eliam infantes Arithotelis doctrinam damnant , vituperant , execrantur , eamque ut impiam , Athe istarum , ingenitaeque materiae patronam,hat resum seminium , errorumque fontem traducunt :XIV. Si vero pedem , manumque cum aliquo ex anti peripateticis secreto conseras , serioque cum eo agas; mirabile dictu i is primum Aristotelem laudat ; fateturque ita mentem illius exponi poste , ut noporum Phasicorum inpensa illi aptissime conciliari 2ideantur : Unde concludit: Caussa certe non es , quare Aristotelem deseramus , F hoc modo in
Pnsicii philosophemur i). Quae ii satis non
forent , ut liber dimittatur , addet : fatius esse ab Ariso telis latere non discedere , via scilicet illi communi , quam aliorum mauu -ctione , in nescio quas , Θlvas inconditas , ct
horrida tesqua dilabi sa) . Alium adeas , &
aliquis sit nominis umbra notus , ac ingenii visu pra caeteros caput suum extollens , longoque auditorum agmine stipatus . Cartesium ipsum aggre
30쪽
IS AGOGE. xlxaggrediamur . Quid hic de Stagirit1 limin qui et notam, me beic unioersum rerum materialium naturum ita couatum esse explicare,
ut nullo pia e strincipio ad hoc usus siis, quo non ab Aristotele , omnibusque aliis omulum
Saeculorum Philosophis fuerit admissum i) .
Qui re ergo tanta in A istotelem abominatio Qua ratione universim adversus eum ubique
conclamatur Z Respondet ab Anglia Baro inclytus de Herulamio , Vire Comes S. Albani, summus Angli e Cancellarius , Franciscus Baco , qui lignum veluti sustulisse dicitur adversus Peripateticam disputandi methodum post Thelesium , Patricium, aliosque Stagiritae o res : h ac ideo fieri , quod scientiae naturavrnini me apta videatur logica Arisotelis . Testatur haec ejus vitae a) author , operibus ejus prauaxar : fili PhiIVophia Aris telica in spida visa Dic , που stropter vilipendium AUCTORIS, quem summis semper laudibus epehere in more Babuit; se propter INEFFICACITATEM DIx c. Novo itaque SCIENTIARUM ORGANO duodeviginti annorum sudore I) ab se elucubrato , eo studia dirigenda fore sancivit, Ut non inveniuntur argumenta ; sed artes : nec principiis consentanea; d i a principia : nec