Fragmenta vaticana mosaicarum et romanarum legum collatio

발행: 1890년

분량: 327페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

12, 4, 1 Idem p vLus libro et titulo qui supra: Incendiarii, qui quid in oppido praedandi causa faciunt, facile capite puniuntur.

naufragis et incendiariis: 51ncendiariis lex quidem Cornelia aqua et igni interdici iussit, sed re uarie Sunt puniti. nam qui data opera in ciuitate incendium fecerunt, si humillimo loco sunt, bestiis subici solent, si in aliquo gradu et Romae id fecerunt, capite puniuntur: aut certe adficiendi sunt qui haec com- 102 mittunt. sed eis qui nun data Opera incendium fecerint plerumque ignoscitur, nisi in lata et incauta neglegentia uel lasciuia fuit. I 2, 5, 1 PAVLVS libro singulari de poenis paganorum sub titulo de

abigeis dicit: tb Incendiarii, qui in oppido praedae causa id admiserint

capite puniantur: qui casu insulam aut uillam, non ex inimicitiis incenderint, leuius. fortuita enim incendia ad forum remittenda sunt, ut damnum uicinis sarciatur. 12, 7, 1 VLPIΑΝvs libro XVIII ad edictum, sub titulo si latebitur in- 20 iuria occisum esse, in simplum et cum diceret Iiem Si insulam meam adusseris uel incenderis, Aquiliae

1 tituli IV. qui supra om. V. 2 incendiarii som. V) quidquid squicquiit IV, libri, incendia si qui Eusehko. causam IV. li 3

facile om. Paulas . lj 4 ut p. I. octauo som. B ind.) om. V V. li proconsule V, et consulis B ind.) il sub titulo om. libri. b naufragiis libri. incendiariis semel tantum libri. lj 6 interdicit Bu, tuterdio si et iussi V V. re uarieJ res uarie IVO, restituariae V, res uali aes os r), uarie d. l punitiJ punitionum Bh, ponitionum m. li ciuitatem

D ., puniri libri. t 10 adsciendi suntJ in insulam deportantur Di.ll 11 eisJ et libri, et edd. li secerunt IV. il 12 in lata et incautaJmulim in causa lata. j 13 lasciuiam IV. lj 14 p. libro liber B inc Sing. Om. V V. il pacanorum B si . . li 16 cause V. j id admiserinuad eam miserint LV. li 17 puniatur BV. li casum V. si uilla V llex tui micitiisl inimicitia B. li 18 fort. enimJ B, enim sori. IV, in fort. edim V. li 19 remittendi IV. li uicini B, uinis V. li 20 ulp. libro liber B inf) xviii B ind. IV, om. B leoni.) ad edictum ab edicto s. titulo tituli IV B V, om. , habens ulpianus post occisum esse, V. li iniuriam tibri. li 21 oedigo B i. si eum doceret BIV, cum docsre V; et p. 144,

V, ad uaueris B, aduserit IV. li inconderit W. js aquilia VAU.

182쪽

actionem habebo, idemque eSt, et Si arbustum meum uel uit 12.' u lam meam. quod Si dolo quis in Sulam exu88erit, etiam cata' a pii ig poena plectitur, quasi incendiarius. item Si quis insulam uoluerit exurere et igni8 etiam ad uicini insulam peruenerit. Aquilia tenebitur lege uicino etiam, non minus inquilinis tib 5 res eorum exustaS, et ita Labeo libro XV reSponsorum roseri 4 sod si stipulam in agro tuo incenderiS ignisque euagatus ad praedium uicini peruenerit et illud exusserit, Aquilia lex li, b eum habeat an in factum actio Sit, fuit quae Sti0. sed pl0ris que Aquilia lex l0cum habere non uidetur, et ita Celsus libru id XXXVII digestorum scribit. ait enim 'si stipulam incρndontis ignis effugit, Aquilia lege eum Π0n teneri, sed in lactum agendum, quia non principaliter hic exu88it, sed dum aliud ε egit, sic ignis procesSit'. cuiuS Sententia et rescripto diui Seueri conprobata est in haec uerba: pr0ffitere pr0pter ignem, Ib quit pabuli gratia factus culpa seruorum Veturiae Astiliae euagatus agrum tuum, ut pr0p0ni S, dep0pulatu S est, ad exemitum legis Aquiliae noxali iudicio actura: si litis aestimatio permittitur, iudicium consistere potest'. uidelicet non est 7 uisa Aquilia sufficere. Si forte Seruus, qui idem con- 20 duci 0r ρst, col0ni ad fornacem obdormisset et uilla suerit

c. 7, 3. Si quis eXusta S sis. 9, 2, 27, 8. c. 7, 7 Dig. 9, 2 27, 9 quibusdam omissis.

missetJ Dig., obdormissent libri.

183쪽

- 179 -- COLLATIO I 2, 7.

exusta, Neratius scribit ex locato conuentum praestare debere, si neglegens in elegendis ministeriis suit. ceterum si alius ignem subiecerit fornaci, alius neglegenter custodierit, fataltenetur namque qui non custodit, nihil fecit: qui recte ignem subiecit, non peccauit: quemadmodum' si hominem me- 5 dictis recte secuerit, sed neglegenter uel ipse uel alius curauerit, Aquilia cessat . quid ergo est' et hic puto ad exemplum Aquiliae dandam actionem tam in eum, qui ad fornacem ob dormiuit uel neglegenter custodit, quam in medicum qui neglegenter curauit, siue homo periit siue debili latus est. nec 10 quisquam dixerit in eo qui obdormiuit rem euin humanam

et naturalem passum, cum deberet uel ignem extinguere uel 12, 7, g ita munire, ut non evagaretur. item libro VI ex Vibiano relatum est: si furnum secundum parietem c0mmunem haberes,

an damni iniuria teneris' et ait Proculusi agi non posse 15

Aquilia lege, quia nec cum eo qui socum haberet: et ideo aequius putat in factum actionem dandam. sed non proponit exuStum parietem. Sane enim quaeri p0test, sil nondum mihi damnum dederis et ita ignem habeas, ut metuam ne mihi des, an aequum sit me interim actionem, id est in factum 20

c. I, 8 - Dig. 9, 2, 27, 1 quibusdam omissis.1 neratiusJ Dig., muneris B, munerari Vnil exJ et V. lj lo est B, locata V V. li conuentu BV. li 2 in elegendis Dig., in eligendis My , in Icgendis B, neglegendis V. ii suitJ f. tenetur Λ. l ceterumJ DQ. , ceterorum libri. li 3 subierit B. nn teneturJ tenetur libri, an tenebitur qui

si hominem si hum. om. IV) . . . cessat om. Dig. si I et hic puto ad exemplum -plo nq. dandam aet. J puto utilem competere Act. Dig.

libri hinc capitis eaeordium statuento.

184쪽

COLLATIO 12, 7:

in psitrare' fortassis enim de hoc Sen Serit ProcuIus . nisi quis et, si dixerit damni non sacti Sumeere cautionem. sed et si qui serui in quilini in SuIam exusserint, libro X Vrseius refert Satabinum respondisse lege Aquilia Seruorum nomine dominum noxali iudicio conueniendum: ex locato autem dominum teneri bnegat. Proculus Butem re Spondit, cum coloni serui uillam exusserint, colonum uel ex locato uel lege Aquilia teneri, ita ut colonus seruo S p0SSet noxae dedere et si uno iudicio rogio esset iudicata, altero ampliu8 non agendum . item Celsus libro XXVII digestorum scribit: si, cum apes meae ad tuas aduo- I0lassent, tu ea S exu88eris, qU0Silam negare conpetere legis Λquiliae actionem, inter quos et Proculum, quasi apes domini mei non fuerint. Sed id falsum esse CelsuS ait, cum apes reuenire soleant et fructui mihi sint. Sed Proculus eo mouetur, quod nec mansuetae nec ita clausae fuerint. ipse autem Celsus ait 15 nihil inter has et columbas intereSSe, quae, Si manum resu-giunt, domi tamen fugiunt.

c. I, 9. Proculus - agendum Dig. 9, 2, 27, 11 quibusdam

185쪽

13,1,a MOYsgs dicit: Non trans mouebis terminos proximi tui, quos con Stituerunt patres tui uel principes possessionis tuae. 513, u 1 PAVLVS libro Sententiarum sprimo sub titulo sinium regundorum In eum, qui per uim terminos deiecit uel amouit, extraordinem anima aduertitur. 13, 3.1 VLΡlANVS libro octauo de ossicio proconsulis sub titulo de 10 termino motor Eos qui terminos mouerunt non inpune id facere debere a. 119. diutis Hadrianus Τerentio Gentiano XVII k. Sept. se III con a Sule re Scripsit, quo rescripto p0enam uariam Statuit. uerba rescripti ita se hab0nt pessimum factum eorum, qui sei Ini- 15 nos finium causa positos abstulerunt, dubitari non poteSt. poenae tamen modus ex condicione personae et mente sa 'cientis magis statui potest: nam si splendidiores sunt per-Ἀ0niae, quae conuincuntur, non dubito quin occupandorum aliorum sinium causa id admiserint, et possunt in tempus, ut 20

tamenJ poenae eam sea V) libri, de poena tamen D . si modus exJm dos ex V, modo se conditionem IV. li faeientes UfV. li 18 .gis statui potest namJ D ., magistratui poenam libri. l ante si repetituerba uariam statuit uerba rescripti V. si pers. sunt Iiς lj l 9 nuu 00R B) dubito quin squi V, quis WiJ non dubie Big. li occupandorumJΠ0R cubandorum V. ll 20 aliurum B*, alienorum Dig. ii causam V .ll amiserint IV, admiserunt V D . in Om. B.

186쪽

cuiusque patitur aetas, relegari iid est si iuuenior in longius si sonior recisius: Si uero alii negotium gesserunt et mini laterio iuncti sunt, castigariJ et sic in biennium aut triennium ad opus publicum dari. quod Si per ignorantiam aut fortuito lapides usus cau8a surati Sunt, Sufficit eos uerberibus coerceri. 5 TlΤVLVS XIIII,

Quicumque plagiauerit quemquam Israhel et uendiderit

eum, m0rte moriatur. 1014, 2, 1 PAVLVs libro sententiarum V sub titulo ad legem Fabiam: Lege Fabia tenetur, qui ciuem Romanum ingenuum libertinumue seruianuist alienum celaverit uendiderit uinxerit' comparauerit. et olim quidem huius legis poena nummaria fuit, sed translata est cognitio in praefectum urbis, itemque 15 praesidis prouinciae extra ordinem meruit animaduersionem. ideoque humiliores aut in metallum dantur aut in crucem tolluntur, honestiores adempta dimidia parte bonorum in per-δ petuum relegantur. si seruus sciente domino alienum Seruum subtraxerit uendiderit celaverit, in ipsum dominum animad- 20 vertitur: quod si id domino ignorante commiserit, in metallum

c. 2 hinc rest. Paulas b, 30 h. 1 cuiuscumque patitur V, cuiusque cum eum LV) patitur B V,

cuiusque patiatur Dig. li aetasi eptas LV, et V. si religaris id

est ... castigari addidi eae Dig. omissa in libris. t 3 et sic . . darii

et ad opus biennio dari D l 4 siJ nisi V. ii aut om. IV. t fortuitu B V. il 5 usus Pithoeus, uisus BIV, uis V) eausa om. Dig. li sufficiet Big. si cohercerent IV, decidere Dig. ll 9 quemqua israhelitam C. ill0 mortem M. il morietur V. ii post moriatur ins. interpretatio plagiariis Oio) est qui hominem liberum rapit et uendit V. t 11 idem paulus

. il liber B. ii tituli IV. il labiani B. 12 lege labia om. V V. ii romanumJ id in anum BV. li ingenuus V. t 13 libertinumuel doripdi, libertinum libri. si seruum uel GH ll alium V. l 14 comparatierit li penam V V. lj nummariat Cularius, summaria Imri. li 1b traniata R. lj pr a)esecto libri. ii idemque B sind.; hino emim eaput incipiunt libri).ll 16 ordiue V li animaduersione V, auiiti aduersionem B. il l 7 autJ ut B. lj metallo fri damnentur B. li erue e V. it 18 honestiorem R. fademtum V, adepti IV. li dimidiam partem libri. li in perpetuumJ impl/B. li is redigantur Wt , rediganiant L . li dominum B sind.). li alienum Om. B sinae.). li seruumJ seruus B Und.). lj 20 substraxerit LV. si tulan B. li 21 dominoJ dominum V. ii 22 daturi dampnatur IV.

187쪽

1 VLΡiΑNus libro nono de officio proconsulis sub titulo ad legem Fabiam: Frequens est etiam legis Fabiae cognitio in tribunalibus

praesidum, quamquam quidam procuratores Caesaris usur-2 pauerint tam in prouinciis quam Romae. sed enim iam eo operuentum est constituti0nibus, ut Romae quidem praefectus urbis solus super ea re cognoscat, si intra miliarium centesimum sit iniuria commissa: enimuero si ultra cente Simum, praefectorum praetorio erit cognitio. in prouincia est prae-8idum prouinciarum, nec aliter procuratori Caesaris haec co- l0gnitio iniungitur, quam si praesidis partibus in prouincia sungatur. plane post sententiam de Fabia latam procuratoris partes s succedunt huiusce rei. attamen procurator qui nullam prouinciam regit licet de capitalibus causis cognoscere nec Soleat, lamen ut de lege Fabia possit cognoscere, imp. Antoninus I 5 constituit. idem legis Iuliae de adulteris coercendis con-4 stitutione imperatoris Antonini quaestionem accepit. Iege autem Fabia tenetur, qui ciuem Romanum eum ue, qui in Italia liberatus sit, celaverit uinxerit uinctumue habuerit, uendiderit emerit, quiue in eam rem socius fuerit: cui capite primo 201 ulp. I. nono BIV, om. , post labiam inserens ulpiunus, V. ii sub

quam RomaeJ Soripsi, cum procuratores prouinciarum conueniat urbanis anteponi: quam romae tam roma etiam V) in som. VJ prouinciis libri. iliam' an M. li 7 super ea reJ superare Λ, super ea m. lj 8 iniuriaJ Pithoeus, in uia libri. i 9 praefectorem LV. li prouisitiam BQ il estJ enim libri. il l0 nec om. V . t procuratori caesarisJ procuratoriis V, percuratori necessari iis sate) IV. l 11 iniunguntur B, iungitur IV. liquam sil quas LV, quam BV. li praesidias GH l 12 plenae B. il labiam IV, flabiam V. parte BV lj 13 huiusco rei attamenJ seripsi, huiusce

rei et tamen V, huius certae ad tumen B, huiusce rei tameu IVG, huiusce

modi tamen IVV. si procuratori libri. li nullam scripsi, illam tibi L li14 cognoscerent IV. li 15 tamen utJ adtamen IV. sabiam BIV. llimp. unt. ConSt.J idem i. a. c. scaput hinc incipiens om. V. si 16 idem legis tuliae B, item som. I. i. V, iuriae om. id. l.) V. si alteris B. li constitu-tionem V. li 17 questionem aceipit B, questi nomen accepi l legem a. phariam LM it 18 eumueJ Pithoeus, eundemqueBIV, eiusdemque V. legem Fabiam cum probabile sit pertinuisse ad liberos omnes in Italia degentes, ad prouincias autem postea demum translatame33s, praeter ciues Romanos Latinos quoque nominare debua, sed eum Vlpiani aetate nulli iam essent in Italia Latini nisi libertini etaeeeεsissent interim deditieii, recte nam ad eumue supplandum est non ciuem Romanum praeter eives Romanos nominauit solos libertinos Latini iuris deditieiosue in ItaIta manumissos. I 19 sitJ qui W. li celarierit Wo. li uinxerit uinetumque habuerit Bri et habuerit uinexerit

188쪽

eiusdem legis poena iniungitur. Si SermIS quis sciente domino fecerit, dominus eius SeStertii S quinquaginta milibus eodem cata I 4, 3, 5 pite punitur . eiuSdem legis capite Secundo tenetur, qui alien 6 seruo persuaserit, Ut duminum fugiat quiue alienum spruum inuito domino celaverit uendiderit emerit dolo malo, quiue in 5oa re socius merit: iubeturque popul0 Se Stertia quinquaginta milia dare. et reliqUR. a Sciendum tamen est ex nouellis constitutionibus capitali sententia plagiatores pro atrocitate lacti puniendos: qua nauis et Paulus relatis Supra Speciebus crucis et metalli 10 huiusmodi reis inrogauerit poenam.

MOYSEs dicit: , Non inueniatur in te qui lustret filium tuum aut filiam tb tuam, nec diuinus apud quem sortes 10llas: nec consentias

μενος μαντείαν nec diuinus), κληδονιζομενος sinterpres de κληρφ cogitans uersa: apud quem sortes t0llas) καὶ οἰωνιζομενος, φαομακος nec consentias uenenariis inpostoribus), sil) ἐπαειδυ - ἔπαοι γην, ἐγγαστριμυθος qui dicunt quid conceptum habeat mulier, quoniam sal, illae seductoriae sunt) καὶ Τεοατο σκοπος nec intendas prodigia), ἐπερωτῶν τους νεκοους' I 23 εστι γαρ βωλυγμα κυρίφ τω θεoi csoli πῶς ποιῶν ταυTα' ενεκεν γὰρ Των βδελυγμάTων τουτων κυριος ἔγλοθρευσει αυτους απὸ προσωπου σου. st 3) τέλειος εση ἔναντιον κυριου του θεου σου 14) τὰ γὰρ εθνη ταυτα ους ait κατακληρον 3Mεῖς αυτους, ουτοι κληδονων καὶ uαντεέων ἀκουσονται. Apud Hieronymum hare ital p0 eoaJ poenam B V; quod Busehkius requiris, ut ad latur sestertium C milium uel quae alia poena numinaria capite primo statuta fuit nobis non tradita, magis crediderim eonsulto Vistianum omisisse, cum iam ea non obtineret: sane in plagio commisso a s0ruo sciente domino quod VlpiauuS dominum ait secundum issem puniri poena nummaria, Paulus seu pr O. 2. 33 quasi θερ feeisset, de ea re auctores dicemus dissensisSe

189쪽

COLLI TIO 15, 1-2.uenstriariis inpostoribus, qui dicunt, quid conceptum habeat

mulier. quoniam sabul3e seductoriae sunt. nec in lendas pro-15, 1, 3 digia, nee interroges mortu0S. non inueniatur in te augu- ator nec in Spector auium nec maleficus aut incantator nec pythonem habens in uentrem nec haruspex nec interrogator 5s mortuorum nec Ρ0rtenta inspiciens r omnia namque ista a domino deo tuo damnata sunt et qui fecerit haec. propter has enim abominationes deus eradicabit Chaldaeos a facie tua 1 5 tu autem perfectus eris ante dominum deum suum: gentes enim istae, quas tu possides, auguria et sortes et diuinationes i0 audiebant. i5,2, 1 vi PiΑΝvs libro VII de ossicio proconsulis sub litulo de ma thematicis et uaticinatoribus Praptersta interdicium est mathematicorum callida inpo-Stura et 0bstinata persuasione . nec hodie primum interdici 1 beis placuit, sed uetus haec prohibitio est: denique extat 8ea. 17. natus con Sultum Pomp0nio et Rufi conSS. lactum, quo caue

tur, ut mathematicis Chaldaeis ariolis et ceteris, qui simile inceptum fecerunt, aqua et igni interdicatur omniaque bona eorum publicentur, et si externarum gentium quis id fecerit, 20

Ieruntur Latine facta: nec inueniatur apud te qui lustret filium suum aut

filiam ducens per ignem aut qui ariolos seis citetur et obseruet somnia atque auguria nec sit maleficus nec incantator nec pythones c0nsuIat neque diuinos et quaerat a mortuis ueritatem: omnia enim haec abomi-uatur domi uus et propter istius modi scolora delebit cos in introitu tuo: persectus eris et absque macula cum domino deo tuo: geutes istae quarum possidebis terram augures et diuinos audiunt.1 Uenenarias V, uenerariis B. t qui dicunt bis quidJ qui V. conseptum B. li habet V V. 2 mulieri libri. li 3 non inueniat uo

interdictos B. callidum IV. si 1b obstinata persuasioneJ V, Obstinatam opinatam κα) persuasionem IV, obstinacitate substant citate Λα) persuasio B. li necJ quo LV. si tuterdicit eis V, interdicte bis IV. li 16

190쪽

l6, 2, 2 ut in eum animaduertatur. Sed init quaesitum, utrum Scientia huiusmodi hominum puniatur an exercitio et pr0sessio. eliquidem apud ueteres dicebatur professionem eorum. non notitiam esse prohibitam: postea uariatum . nec dissimulandum est nonnumquam inrepsisse in u8um, ut etiam profiterentur bet publice se praeberent. quod quidem magis per contuma clam et temeritatem eorum sactum est, qui uisi erant uel con a Sulere uel exercere, quam quod fuerat permi88um. Saepissime denique interdictum est lare ab omnibus principibus, ne quis omnino huiusmodi in septiis se inmisceret, et uarie puniti sunt ii I 0 qui id exercuerint, pro mensura scilicet eonsultationis. Nam

qui de principis salute, capite puniti sunt uel qua alia p0ena

grauiore adfecti: enim uero Si qui de Sila suorumque, leuius. inter hos habentur uaticinatores, quamquam ii qu0que plectendi sunt, quoniam nonnumquam contra publicam quietem 154 imperiumque spopuli Romani inprobandas arteS exercent. extat

denique decretum diui Pii ad Paeatum legatum prouinciae

Lugudunensis, cuius rescripti uerba quia multa sunt, dρ sne 5 eius ad locum haec pauca subieci. denique diuus Marcus eum, qui motu Cassiano uaticinatus erat set multa quasi instinctu 206 deorum dixerat, in insulam Syrum relegauit. et 83De D DI debent inpune ferre huiusmodi homines, qui Sub obtentu ex monito deorum quaedam uel enuntiant uel iactant uel scientes

confingunt.1 quesito BV. scientiam IV. li 2 huiusm0hi IV. et om. libri li 3 ueterest tere IV. t 4 uariatumJ B, uarietur uaritur V. t nec Visellus, nam libri. li dissimulatum II . t 5 inrepsisset tu rebus si su VW. li 6 se praeberentJ repraeberent VIV, reprehenderent B. liquidemJ si quidem V V. uisiJ ausi Pithoeus. l consulere v. exercere fercere Vo) quam qui iste BVi fuerat fuerant m p. saepissime om. IV. ll 9 omnibus hominibus B. Jl 10 in neptiis V. li se om. V .ll immiscerent B. imni serent V, inicorent IV. li poniti V, pituit B. ilhii B, hi V, id LV. 'l 11 qui id i quid B V. li exereuerunt B. li mensuram IV. ii scilicetJ scilicet et B. l l 2 qui dei quidem V V. li solute VIV. ii qua aliaJ V), qualia B, qui alia IV. li 13 enimJ ens

V. lj qui de sua suorumqueJ Do. Gothostedus, quidem suas0rumque Β, quidem suarorumque V, quidem variorumque IV. ll 14 habenter V l

uaticinatores quamquam Sic scripsi, quam uaticina torus B, quam batI-

SEARCH

MENU NAVIGATION