Fragmenta vaticana mosaicarum et romanarum legum collatio

31쪽

ET VENDITO.

35 nibus intimari nostrae clementiae placuisse neminem debere CONATAN ad uenditionem rei cuiuslibet adfectare et accedere, nisi eo tem- ΤΦη ,,, ' ς

explicatur', certa et uera proprietas uicinis praesentibus' demon stretur: usque eo legis istius cautione currente, ut etiam Sisubsellia uel ut uulgo aiunt scamna β uendantur, OS tendendae 5 proprietatis probatio compleatur'. hme' etenim iurgia multa nascuntur; hinc proprietatis iura temerantur; hinc dominiis uetustissimis molestia comparatur, cum caecitate praepropera et rei inquisitione neglecta', Iuce ueritatis omissa nec perpetuitate cogitata dominii, iuris ration se postposita ad rei comparationem accedunt, omissis' omnibus dissimulatis atque neglectis id properant atque festinant, ut quoque modo cuniculis nescio quibus inter emptorem et uenditorem sollemnia celebrentur: cum longe sit melius, sicuti diximus, ut luce δ' ueritatis, fidei testimonio publica uoce, sub clamationibus populi idoneus uenditor adprobetur, quo Sics felix comparator atque securus aeuo diuturno perSiStat. qu0d pro quiete totius successioniS eloquimur, ne sorte aliquis uenditor suum esse dicat, qu0d esse constat alienum, idque δ' comparator malo uenditore deterior incautus et creduluS, cum testificantibus vicinis omnia debeat quaerere, ab uniuerSorum disquisitione dissimulet; quem J sic oporteat agere, ut nec

illud debeat requiri quod ex iure dicitur: si a domino δ res

et uendita sit'. ita ergo uenditi0num omnium est tractanda 80llemnitas, ut sallax illa et Daudulenta uenditio penitus sepulta depereat. cui legi deinceps cuncti parere debebunt, ut omnia diligenti circumspectione quaesita per uniuei Sas Succe8Siones tuto decurrant neque aliquem ex inprouidentia casum ma lignae captionis horrescant Α'. Data III1 kal. Sept. a praefecto 1 quo Pheod quom P ut , quom VH. li 2 emptore V- li 3 ut

inserit Theod. malo. li 4 uicinis praesentibus V, a uicinis 0m. prae seu tibiis) Pheod. ii 5 scamnum a rimensorum proprium uocabulum

et nequaquam plabeium cum non inrellex et Gra0culus qui hanc pessime scriptam constitutionem elaborauis, ridicula interstrolatione adiecit uocabulum quod de fundo nemo usurpauit subsellii: subsiciua quas substituit Eusehkius, nullo modo scamnis aequiparari poterunt, nee hue Pertinet locus Isidori origL 15, 33, 1b per Gangium ab Uuse se adlaxatus ll6 compleatur Pheod., completur V. li 7 hunc V. it 8 inquisitioneelecta V ll 9 pro omissis malim et iussis uia prouisis. li 10 lucem V illi ita Vr, em. ego. li 12 quem Vs dubitans tamen ri signo suster qδοripto, quoniam Vm. li 13 si a domino Vu, ut coniecit Maius, si ad

0muiuo Vm. ll 14 eaptionis horrescant seripsi, captiones orrescant VK captiones orrca ut Vm, captiones obruant natus.

32쪽

EX EMPTO

praetorio λ ad correctorem Piceni Aquileia. Accepta XIIII kal. Oct. Albae Constantino Aug. ΙΙΙ cons. β 30 Augis. β et Caess. BaSS0. Valentinus persidiam et maXI me de congetis illo queritur, quia ' a tutore proceSSit, 3 qu0 aliquid in furta artunas suas perniciosiSSimum Pr0sici S si minime omnium eon p. o. gla decebat β. Exuperantiu8 Η. c. Si tantum auunculus' Valentin6 3 3 esset, nequaquam in Valentinum pecc3re deberet, qui nune 7

desunt paginae aut quattuor aut octo

371 uidelicet iactando numquam do) fiduciam Sibi esse v1Lnsmi seruatam - 36) - l obnoxia comparat0r accedi - sq) Assyrii nuru, proinde posthac saltim 36) l D3ude8que talia GRAT11 dissemina s6, - l centur nullus aditu8 siciis c - a63 s dolis relinquatur ingenui - 363 - j ad prouincialium et preces dudum est e stitutum - 36) satisfacere uel nul lent pub - as) - summa re leuaret. iam nunc i s63 constituimus per spicue lege Sancire, ut quaecum I ue pro re liquis in annonario titulo ceteris uel l si Scalibus debitis luxu ad nequitia perditarum hominum prodig0rum in i fundis atque mancipiis uel in quibu80 iamque corporibus sub auctioneliditanda sunt, fisco auctore uendantur et ' ut perpetu openes eos Sint iure dominii, quibus res huius de modi δ' sub

hastae sollemni s arbitrio si scias addixerit. as) - in iis utitur uenditoris quae ob d - as) l gi uel permissu iudicum distrahuntur ae) - l emolum senta malle quam debitan - 3s) - l penes perdit0s maneant sib -- 36) - nere con-

c. 37, 2. 3. 4 Cod. Theod. 10, 17, 1 - Cod. Iust. 10, 3, 5: Impi p.

Vulontinianus, Valens et Gratianus Auggg. ad Viventium praef. prael. Galliarum. Quaecumque pro reliquis prodigorum in annonario titulo ceterisue fiscalibus debitis in quibuscum qu se corporibus -- addiXerit. et si quid umquani impetratum, nullus obtemperet, cum etiam mi u0 ribus - in omnem intercipiatur aetatem. Datu III non. Nov. 1ieueris Valentiniano no b. p. et Victore ConSS.

V, dat. prid. nou. Feb. Constantinopoli Feliciano et Titiano c00sS. 3373 Pheod. Constantinum anno imperii sui nouissimo hano tWrvetiisSH et cum oriente eommunicasse statuit Wenthius. li 3 AVΚΚ sinon Aug.) V recte; hune enim Bassum φui do senatorum, litibus est g 0udru fuisse Senimium Bassum praefoetum: urbi ab M. Mai. a. aliud A. Sept. a. 319 obseruauit Bor hexius opp. 3, 104. li 4 qua'ri tur quia de illo V; em. mo; fortasse eiectis tierbis a tutore SerῖbHn Met maXime queritur, quia de illo processit; q. q. d. i. auctore tui 'r'

33쪽

ET VENDITO.29 -- VAT. FB. 37-39.

37 tractuum tergiversatio nu as) -- j in1erpretationis insidias a pertimes - 36) - l talis accesserit ignavorum - so) - siquidi umquam λ, quo fisco sacta uenditio' possit infringi,

auctoritate rescripti fuerit impetratum illis quae contra utilitatem 4 prouisionis huius rescripta sunt, nullus 0btemperet magisque obreptiui praerogatu ' - ae) - tale resfriptum repe latur. cum haec sit commissa sec - 36) - atque luxuriam ferre debem - 86) - intellucana saepius uina rede - sat) - l per Somnum et gulam atque laseritiam - 363 - l alienare usille nec posse defland - as) - l mus est. ita status debet esse

ss) - nilas, nisi forsitan hi c0piam j - sal) - que repetendi, cum in praeteritum ' - 363 - uis omnium rerum multis ex l - as) - cum etiam minoribus, si quanido aliquid' eorum pro fiscalibus debit tis adiudicatur emptoribus, repetitionis faculitas in omnem intercipiatur aetatem l - 8s) - 0res obnoxiae necessitatibus f - 36) - saepius re Spexere lege S, quia paren as) - ut desidia mereri posse se cret dunt sq) - Data IIII id. N0u. reueris. Accepta l - 36) Valentinian0 nobilissimo puero et Victore conss.' ' - ss)

- nullum debitum doceatur. haec - 36) -- Supplicans Lugraphiu8 mem , se) - ad speciem fuerit' ementitum - 36) - a re8 gesta pr0batur, ut precibu8 continetur as) - fuisse suggerit, Fauste carissime, aes j - 36) - rem sit an in rem eius uersum j - 303 - t si res minori pro

39 - as) - emptio' et uenditio bonae fidei auctori l - 36) supplicet memorant raptis atque as) - t terroris iniectum,

i quid umqvum V p testibus Boll. set Fruexoro), es sic rami et quidam mss. Iust quid dum quam Vλ, quidem umquam Iust. mSS.

non. Nov. Τreviris Valentiniano lib. p. et Victore eos S. Theod. Dat. III id. Mur. Rauennae Cuiae. eae Nχs. cod. IDSf. quid Sta tuendum sit de duplici anno, ignoratur; feri potest, ut lem bis missa sit annis diuersis vel ut a. 369 data sit ad prasmeetum praetoris, α.dsmum 372 tib hoc missa ad eonsularem Lugdunensis primae; of p. 26V. 3. certe quod quae sequuntur post Victore conss. ad D. 38 retraoea Burghesius son. uol. 3 p. 104), refellitur uel spatio uacuo post consummu0mina in codiea relicto. li 7 arein prou. V t, ri'. pu. Vm, undo prostsFuit

34쪽

desunt paginae complures inpssionis V sic', quod proprie xenisicat inpraessionis. li 2 a Vm.

35쪽

4I Diocletianus et Maximus Constantius annoniae Iuliae. Vsum fructum locari et venumdari posse a fructuario nulli dubium est. proinde Si, uendente silio tuo posses8ionem, etiam tu certo pretio usu fruptu proprio ceSSi Sti, quem teSt3mento mariti tui tibi' relintum esse proponis, quando quidem empt0rem contractus fidem commemores ε minimo custodire, aditus Aelius Di0nysius uir clarissimus amicus noster si id tibi saciet repraesentari, quod te constiterit iure deposcere. Proposita VI id. Mart. Carthagini Fausto II et Gallo conss. 42 Aureli a L ,reo' cui et Enueentrio'. Fructuario superstite licet d0minus pr0prie tutis rebus humanis eximatur, ius utendisi uendi non tollitur. Subscripta V id. Feb. Sirini Auta. ' V et

IIII conSS. c. 42 Cf. Cod. Iust. 3, 33, 3, 4. Imp. Antoninus A. Antoniano. post alia: Usu Ductuario nutem superstit - tollitur. Proposita III h. Aug. Aut in tuo Aug. IIII et Balbino cos.1 DE rubro eolores seriptum habens V 4k, o m. I m. li 2 Diocletianus et Max. Constantius V, quod quamquam ortum uisetur eae uera inscriptione Diocletianus et Maximianus Αuςς. et Constantius et Maximianus nobilissimi CC., lamen ad mentem bimulatoris sic ut factum est θ lendum esse obseruaui supra p. 32. li 3 addidi secutus fere schstium. li 4 commemoras malim il 5 eiusdem uiri officia r enset titubus urbanus C. I. L. VI, 16 3: L. Aelio Helvio DionySio c. u. iudici saerarum et nitionum totius ori0n fis), praesidi Syriae c0ete, corres tori utriusqsue) Italiae, curatori aqfuarum t Miniciae, cura toro ictorium Jacrarum et J opstrum publicorum, pontifici dei Sol is)'; postea a. 301 ad praefecturam urbanam eum ascendisse ostendit catalog VS praefectorum. hse anno 298 proconsulem eum fuisse Africae caue cum, Bor hesio sust. 3, 105, efficias ex subser tione; uido quae disi in commentario de dubscriptionibus Diocletianis p. 420. it 6 puto acribendum Aur. Helio, sero, cum praesertim praeter c9nsuetudinem harum inscriptionum Aurelio

Ptene scriptum sit li 2 cf. Fabrest. 146, 17b: Flauiae Capitolinae cui otmeoiae'; C. I. L. VI, 17398: Euthymo cui et Lupo'. C. I. L. X, 3049: M. Val. Laoti oui et Africano. it 8 Aug. V.

P. C. 298.

293.

36쪽

43 claudio Theodoto. Habitatio morte finitur, nec proprietatem DIDUL.ata

ue debitum negando in ' testamento creditori S actionem ex- p. c. eludit. Subscripta IIII kal. 0ct. Viminaci Caess. conss. δὴ - 44 Vlpianus lib. II. R espondit) Aurelio Felici fructu8 ex fundo V1 p. L ii per uindicationem pure relicto post aditam hereditatem a legata REAp. μtario perceptos ad ipSum pertinere, colonum 3utem cum heta rede ex conducto habere 3Ctionem. 45 Inulus lib. II manualium ex tribu S. TametSi uSu8 fructus hi clandi mancipi non sit, tamen Sine tutori S auctoritate alienare ris ΦΙ eum mulier non p0test, cum aliter quam in i ure cedendo id facere non possit nec in iure cessio Sine tutoris auetoritatefieri possit. idemque est in seruitutibu S praediorum urba

46 Idem lib. I manualium. Actio de uSu fructu' i Silem modi8 ΡΑvL. L. i. perit, quibus ipse usu8 fructuS, praeterqu3m non utendo. pecuniae quoque uSus fructu S leg3tus per annum non utendo n0n perit', quia nec u Sus fructus est et pecuniae dominium

fructuarii. non heredi S eSt. '

47 Item. Per mancipationem deduci uSUS Ductus potest, n0nutiam transferri. per do lego legatum et per in iure cessionem et deduci et dari poteSt. 47a Item . Potest constitui et sumiliae erciscundae' uel communi diuidundo iudicio legitimo. in re nec mancipi per traditionem deduci usus fructus non potest nec in homine, si peregrino tradatur; ciuili enim actione constitui potest, non traditione, quae iuri S gentium eSt. 48 Item. Ad certum tempus et in iure cedi et legari et officio iudicis constitui poteSt.

c. 43 Cod. Iust. 3, 33, 11. Iidem Α Α. seu. Impi'. Diocletias uset Maximianus) et CC. I heodoto i Theodoro uol Τheodotae libri). Habitatio - uindicationem eXcludit inferpositis omissis. e. 44 D . 30, 120, 2. Vlp. l. II resp. Fructus ex laudo pure legato post - actionem. 1 proprietatem qui Iust. li 2 legundo per uind. V; legando do minii uind. Iust. Iegando domitii uinil Busthhour recis, nam d0 in Ie Rudo Sequentem syllabam absorpsit aecessitque per eae prGuα 'm glorio. ad codieis seripturam propius aecedit rei: ipsius rei Vin teret mem. zmpy. fam habitationi quam ereditoris aetioni opp0η Πι'

37쪽

49 Item. Ex certo tempore legari potest; sed λ an in iure cedi PAVL. L. uel any adiudicari possit, uariatur; videamus, ne non possit, ηδη quia nulla legis actio prodita est de futuro. 50 1 tem. In mancipatione uel in iure cessione an deduci possit

uel ex tempore uel ad tempus uel ex condicione uel ad condicionem. dubium est; quemadmodum si ' is, cui in iure ceditur, dicit: aio hunc fundum meum esse deducto HSufructu ex kal. Ian. ' uel Adeducto. usu fructu usque ad kal. Ian. destimas', uel aio hunc fundum meum esse deducto' usu fructu, si nauis ex Asia uenerit' '; item in mancipatione: emptus mihi esto' pretio, deducto usu fructu ex hal. illis' uely usque ad kal. illas'; et eadem Sunt in condicione. Pomponius igitur putat non posSe ad certum tempus deduci nec per Da iure cessionem nec per m3ncipationem, sed tantum transferri ipsum posse. ego didici et deduci ad tempus posse, quia et mancipationem et in iure cessionem lρx XΙΙ ta hii larum confirmat'. num quid ergo et ex tempore et condicione d seduci possit sequitur et legatum deduci ad certum tempus poSSe'. 5l Adquiri nobis potest usus fructus et per eos quo8 in potestate manu mancipi oue habemu8, Sed non omnibus modis, sed legato uel si heredibus illis institutis deducto usu fructu proprietas legetur; per in iure cessionem autem uel iudicio familiae erciscundae n0n potest; per Τ' mancipationem ita poteSt, ut nos proprietatem, quae illis mancipio data sit δὲ, deducto

52 Vsus fructus ad certum tempus constitutus δ' cum adiectione temporis sui uindicari debet w'. diuersum est, Si in statu libero constitutus sit; tunc enim pure δ' uindicandus est, sicut pure uindicatur qui simpliciter constitutus est, non adiectis casibus quibus φρ solet amitti usus fructu S.

1 possit V, quod em pset potest set mihi ortum uidetur; potest Mitas, eum leguri possit Hustari, sed non solent regulae ita condicionaliter proponi li 2 an delendum. li 3 nisi V. li 4 de duetos V tk, deducto Vm. ll b uel nisi hau is ex Africa uenerit' inserit collato loco D . 44, 7, 44, 2 schkius probabiliter. it 6 esto Busehis set sic in hae formula praeterea Gai. 1, 119. 2, 104. 3, 167), est V. li 7 uel VH om. il8 confirmant V. ll 9 et ut superscripsit V/3 legatum d. n. c. t. possit

V; et t. d. a. c. t. poSSe ποῖ et legato eum d. a. c. t. posse Huδαks, ut et legatum legato Muwex, per legatum Barkow d. a. c. t. possit Maius. male emendauit manu3 Semunda, cum ad legatum cog irations

upplere aebeamus usum fructum. li 10 po Sse uel V; em. Bochis. fortasse praeterea sed ante per inserendum eat. li 1l sit om. V; suppleuit Mai. li 12 eos stitutum V. il l 3 sui dari debere V; uindicari pro suidari seripsit Hollisex. ll 14 iure V. il l 5 quia V.

38쪽

non habet, si non expresserit modum, plUS petendo causa cadit, quasi intenderit ius Sibi esse in infinitum tollere. 54 Sicut legulo usu fructu loci Sine Seruitute iter quoque pheloca testatoris debetur, ita in iure ceSS0 iter quoque coli tineri Neratius scribit 55 Vsus fructus sine perS0na e S Se non poteSt et ideo seruus hereditarius inutiliter usum fructum Stipulatur. legari autem ei posse φ dicitur, quia dies eius non cedit Statim, stipulatibnutem pura suspendi non potest. quid ergo, Si Sub con dicione Ahi puletur uideamus ne ' nec hoc caSu ualeat d. quia ' ex praesenti uires accipit stipulati0, quasi uis petili 0 Hx

56 1iem. Seruo uia inutiliter legatur. SLipulatur Rutem eam uti liter, si dominus fundum habeat. 57 Vsus fructus do lego seruo legatu S morte et alienation se serui perit, Si stipuletur δή non perit; igitur et post mortem suavi Sicut cetera usum fructum seruus Stipulari poteSt; qu0d aliter sest in legatis.

58 Si herses flaudi cuius usus fructuS ub ipso Sub condicione leno i iis si sit, usum fructum legauerat ulli pure et poster kr eum udquisiuenit -- bli,) - usus fructus eaeistere te ea dρsiuit ad 90Steri0rem pertinere et priori adquiritur; nec ad poster larem redit, si prior' i desierit habere usum fructum g) - l item' uc si quis usum fructum uT0ri pure reliquerit - asin , Tilm autem, i si en nupserit, nubente ea p/' ertinet ud Titium - as) - , sed is eum i deinde amittet, si iurauerat mulier secundum legem Iulium as) ad mulierem tamen usus fructus n0n redito lelgis enim beneficium, qua hetrus peruenit, usum frus' tum sublatum semel - 36) - non restituit. sed uidere mi , quid dicendum sit, si Titius pus quum usus fructus ad eum peruenis 30 -- capite denis nutus sit: nihil enim habuit; quod tum iteret

c. 55 - Γψ'. 45, 3, 26: Paulus i. t mauuat. Vsus fructus - Sus

39쪽

59 l Vlpianus lib. XVH ad Sabinum. Verum est usu fructu legato VLΡ. L.

ex fruendo consistat, id est sacto aliquo eius, qui stultui et utitur, lamen et ' Semel cedit dies . - . 60 Item. Dies autem usus fructus', litem usus non priuS cedet quam adita i redit tale. et Labeo quidem putabat etiam ante aditam eam diem eius cedere ut reliquorum legatorum; sed est uerior luliani sententia, secundum quam tunc constituituri u Sus fructus, cum quis iam strui pote Sq. 6l l Item. Amitti autem usum fruo tum capitis minutione con stat nec solum usuml l fructum, sed etiam' actionem de usu fructu scilicet si Titio usum fructum 36ὶ - testamen o luel per fidei commissum lego ueI relinqu0 et dis eius cedenteis cupite minutus est 36) - agere non p0test. et paruit

refert, utrum iure sit constitui us' usus fructus an uero

fructus, Si iam c in Stitutu S est; ce iterum si ante uditanι hereditatem aut ante diem' cedentem quis capite minutu Sest. constat non iam illi et ita Iulianus lib. XXXV digestorum scribit: quare si tibi usus fructus per urndica umem fuit ex die leg3suS et cupite minueris, antequam dies uenis ae) n0u nocebit libi evitis diminutio ': hodie enim incipu.

c. 59 Dig. 7, l, I pr. Vt p. l. XVII ad Sabinum. Quamquam

usus fructus - cedit dies. c. 60 Dix. 7, 3, i, 2. VI p. us supra. Dies autem usus fruetus, item usus non prius cedet quam hereditus adeatur; tunc enim coustituitur - frui potest, interpositis omissis. c. 63 - Dig. 7, 4, 1 pr. Vlp. ut supra. Noti solum usum fructum amitti capitis Iulii utione coustat, sed et aetionem de usu fructu et parui - praetoris; proinde traditus quoque usus fructus, item tu fundo uectigali in iuutioue amittitur. c. 62 - Dix. 7, 1, i, 1. Vlp. ut supra. Sed ita d mum - noua mitti.

40쪽

syngulos annos uel menSeS uel dies legatus sit, ii is demum amittatur qui iam processit j l64 Item. Sicut in annos SinguloS usu S i ructus legari potest, illa nec capitis diminutione amis sum denu0 legarii prohibemur. ut adiciatur quotiensque capite mi inutus erit' uel sic quo tiens amisi sus erit, ei lego'; - 36) - et tunc si capitis

inlinutione amittatur, repetitus uidebituri 6) iorum anthaditam hereditatem l - s) - - '

fetus qu0que praestabitur; Sed fetu S j Sucui duS ut causa, sicut partus mulieris. J quod Si gregem reliquit, uel moraeq actio lsuperuacanea est, cum fetus gregem relictum Sequatur. 66 Item. - 36) - um usu fructu legato. Vlpiunus': l - se u Sum fructum posse legafri - af - l67 . . . . - 86) - y escuti duua ut ne in ' cuius se) m. Summam igitur sρnatus consulti sententiam' eam i put0 - 36)

c. 63 Dig. 7, 4, 1, 3. VII I. XVII ad Sabinum. VSque ude0 - processii. e. 64 - DQ. 7, 4, 3 pr. Vlp. ut supra. Sicut - potest, ita ut capitis minutione amissus legari potest, ut adiciatur: quotiensque capite minutus erit, Di logo' uel sic: quotieus amissus erit' et tunc - uidebitur. c. 65 Dig. 22, 1, S. Papiu. l. VII resp. Equi S - mulieris. cf. D . 22, 1, 39. Modestinus l. IX differentiarum. Εquis per fidei commissum legatis pust moram heredis fetus quoque debetitur: equitio autem legato etiamsi mora nou intercedat, incremetito gregis fetus accedunt.

V4. li 4 ut fructus post praestabitur collocant Big b morae V*, more sic in libro esse confirmat mu): mora non tute ruoni onte Lenei spatiis.

quonter sit, OUitalione supplondum osse inde colisitur, siquidem eodice denuo inspecto a muto stabimus, quod nomen auctoris scribitur in medio uerSu praecedente spatio uacuo nullor nam nominari Vlpianumhto ita ut sit e. 269, parum probabile: in oriptio autem Iibri si hoc ἰ000 Sila fuiSSet, Spatio uaouo a praeceduntibus ea separata raset nequs Potuit ullo modo solum quod uastat spatium e tere. haec eo dueunt ut ibi fuerit ad hoc eaeemplum: Vlpianus: l mihi contrarium probatur. usum laus tum posse legari. quod opstonis Hus hkius adsentiente Lenelio pali P in. D. 578 Vlpiani in Papinianum notas abolitas esso a ConstUutino G. 321, 60 intringitur, quod per eos ipsos annos colleolanea haec ordi nata dunt neque quicquam impe dii, quominuδ haec ante Sum Gunum Nuctor somyitarat su. supra p. 12). quem hue retulit Husehhius laeum V in in . 7, 1, 29 proρterea quod in eo redeunt uerba usum fructum P0 β' legari, eum ab hoc alianum esse emtro dubium est li 7 auctor. u0Π 00uδtat et LeneI paling. ineerl. '. 18j: forma orationis Pur Mesuuenit r*yonβis Papiniani. it 8 in Gn. Vm. ll 9 senatusc0'Sui isententiam Imis, patientiam Vm