장음표시 사용
21쪽
Respondeo: Quicquid non adaequatur corpori naturali quam latissime accepto,illud non potest efiicere Principia universaba. Atqui generatio
α corruptio non adaequantur corpori naturali quam latissime accepto. Ergo non possunt enicere principia universalia. Maior probatur e Lege Sapientiae: Communia praecepta describantur in parte co&uni, specialia praeclepta describantur inparte propria. Minor constat plurimarum
rerum naturalium , quae neque generan tur neque corrumpuntur,inductione, uti sunt Coelum stellae,Elementa.
IV . Quod non dissimulavit Iacobus
Zabarella libro de constitat. scientis naisin. multisque rationibus innixus contendit doctrinam de principiis corporum naturasum jure justo proponi in parte propria, ubi de generatione & corruptio: ne insimul agitur. A gumentum est is Ie : Quaeculaque non sui M'mmunia omni corpori naturali, ea non recte proponuntur inpatie communi Scienti h natu
ratis. Atqui principia vulori sensu ex-
potia non sunt communia omni corpori naturali. Ergo non rect e proponiantur inparte communi Scientiae naturalis. Exsipiunt: Non omnia quae in parte communi docentur, omnibus corporibus naturalibus conveniunt. Ita motus non competit terrae; quies coelo & stelli tris sit- premo coelo , Joh. Zei soldusci Ileum Corporis nisuralis Dissut. 6 i. so. Respondeo: Contradidi ria sunt, doceri in parte sommuni Physicae,& tamen omnibus eo poribus natutalibus haud commune esse Instantiae sunt vanissimae. Motus & Quiespiadicantur de corpore naturali per modum enunciati disiunctivi, eo sensa
reciprocantur omne corpus naturale est: vel mobile vel quiescens. Coelam sit premum vere in loco suo est, ut dicemus i V. Errant vero Andreas CaesaIpinus lib. I. Peripateticarum pag. 37s 376. Philippus Mocenicus pari.ῖ. Contemplar.
dum tollunt omnem de Coelo & Stellis doctrinam e Physicis, atque Mathematicii eam concludunt. Argumentamur: Quodcunque est corpus naturale, illud continetur Objecto Physicae. Atqui cc Ium &stellae sunt corpora naturalia. Ergo continet axur objecto Physicae. Excipis: i. orpus naturale non praedicatur univ'ce de coelestibus & sublunaribus. Ergo non debent in una Scientia proponi. Id stondeo: Negatur Antecedens. Univoce praedicantur, quatenustam caelestia quam sublunaria corpora habent materiam & formam. Deinde: Negatur connexum , quando etiam illa quae ad unam referuntur naturam inaequali j re,hoc est, sub genere analogico in Scie tia una proponuntur. Ita docet Met physica de Substantia&accidente, quanquam ista duo non contineantur sub genere univoco. a.) Coelum de stellae docentur in Astronomia. Ergo non debent
proponi in Physica. Restoηdo: Negatur
connexum. Astrqnomia considerat solum quantitatem, Physica de illis agit uti
sunt corpora naturalia; non ergo eodem modo traditur, quod diversos chnsiderandi modos habet. Instat Caslpinus: una eademque Scientia docet cum Rem, tum
22쪽
Rei proprietates, neque igitur Scientiae
di eris ab illis oriuntur. Re liondeo: Nega tur antecedens , uti ad oculum monstrant disciplinae sub ordinatae , de quibus egimus lib. i. Institur. Politi carum cap. 1. diu. Iiseqq. Certe ubi desinit Physica decedio agere, ibi incipit Astronomia, velut scientia de quantitate motuum coelestium οVI. Tantum de confusione, inquam doctrina vulgata incurrit; alia vero & jam, quae h1c merito desiderari poterant libero judicio usus prosequitur Franciscus Patatricius Dino η .discus monum Peripatetic. lib. i. Nos falsitatem insuper demonstramus hoc argumento: Quicquid in nulla generatione datur, id principium generationis non est. Atqui Privatio in nulla generatione datur. Ergo Privatio non est principium generationis. Quid sit, quid non sit
Privatio, vix ipsi Ambulatores dicere noverunt,& tamen ne pereat figmentum, libris suis illud enutriunt, Aristotelis consensum obtendunt,formae consequens esse inculcant. Verum Aristoteles lib. i. pisic. cap.7. non tam refert, quid accurate doceri queat, quam quid vulgd docebatur. Dicit enim expresse , videri quod sim tria principia,3 l . text. 36. Neque a formis hibsidium aliquod petant, quas de potentia materiae educi, novo& Aristoteli haud cognito commento persit adere volunt. VII. Definitionem efformant: Privatio est absentia formiet in subjecto cum a plitudine materiar ad eam recipiendam. Ita docentBened .Pererius lib. 3. Philosesnatur cap. 23. 2q. Amisaeus in Epitome capag. 9oseqq. Toletus lib. I. Commentar.
Catus lib. I de principiis csrporum naturabum cap. I 6.l7.18. Zabar et latib. I. de materia cap.
Legionensis in Cusu Philosophico disp. s. Pli qua'. i. Rodericus de Arra aga in Cum sis Philos i putat. Physi se l. in . illi Chabronus in Curseu Philos Di put. P0 2. pag. 3-Fr. Murcia pari. 2. Cur .Phllos pase 29 seqq. Johan. Zei soldus lib. r. institui. Physicarum dist. 21 seqq. Franco Burgers-dicius in Collegio Physico Disputat. 3. dist. 7..is. Is a .i8. Satri uel deLublino Commentariis ad libros Physicoram pag. 8 .seqq Did cus Malius Commentariis ad lib. I. P0 Porum pag. 271 seqq. Quid agat, quidve g nerati 'ni addat Privatio , non minus incertis opinionibus invicem e isceptant. Esse principium generationis per se , ait Ruviol. . Non esse Mendoeta regerit, sed aequivoce dici principium, Di jutata. pag. 2i8. Non est pars, ait Scaliger, sed quaedam notio necessaria extra totum futuru m, non quae statuat, sed quae non statuta ut statuatur, si enim fitqtiod non est, ergo necesse est non esse quod fit, depla topag. 38.
V II . Neq; convenit inter eos quando privatio sit princ iptu generationis.In pui isto generationis eam dari & perire, scrubiit Con imbrice ses lib. I. Commentar. P0s cap p. Τμ est. 8.aro. Refellit Mendoeta : In
23쪽
nno instanti, a non possunt componi
forma & ejus privatio,quia eadem res simul esset & non esset, Disputat. O. Sed tamen nec ille quicquam assensit dignum profert. Au,sprincipium generariο- ni eo instanti, quo primum est generatio; tamen tunc non existere. Ad eundem scopulum naufragatur. Si tunc non existit,
quomodo influere potest Z Quod reali cerinfluere debet, non potest non existere quando effectus in fieri est. Et si tunc non existit, quando itur existit ρ Non tunc, cum fit initiugi generationis , uti disserit
Mendo2a, on in progressu, non in exitu.
Ergo nunquam. Quod nunquam existit, est non Elis; quod non est,non potest esse principium En: is Ridiculus igitur Mendo-za est, cum scribit: O d nihil es, quod non est, etiam principium est, quod pet destionem ordinuritionem ui causat. Atqui causare est realiter dipositi ve influere. Quomodo id
quod defuit, agit Z Quomodo quod nihil
est, quod non est, principium est ρ Non- Entis uti nullae desitiones & destructiones, ita nullae affectiones , nulli effectus stant.Qui hoc non videt, cum ratione ins
IX Recte & merito hoc Privationis figmentum explodunt Fr. Patricius Tomos Miscus. Peripatet lib. 6.9 Tomo bib. 2. Se basi. Foxum lib. I. Philos natur. pag. q. re Daniel Sennertus in hypomnematis P sicis p .as. seqq. Adrianus Hoe burd Iratum. IDi putat pi Alseph. pag. ir6 je .PetruS Ra
ricus Regius lib.1. Institutioni P sicarum cap. lo b Aypertis lib. I. institui. Ph cap. . l. 3. I ambLanaeus pari. i. P0 . Christ. pag. I, 7. Nos equidem permittimus, ut in
libris toleretur&doceatui, non quidem uti principium generarionis, sed uti adiuncturia materiae, quae per generatione consummatam ita allicitur, ut cum Totum integrale effectum est, ipsa externam forma deperdM, nova acquirat. Quod principiuno sit,ostendit ur his argumentis: 1 Quod non Ens est, non potest esse principium Entis realis.Pi ivatio est non Ens. Ergo non potest esse principium Entis realis. Dicit To letus: ur quod privatio sit no Ens, spero Ensprivati rum, quia non est forma ipsa cuivi aptitudo vocatur. At ui Aptit do illa est pu ra inteli et' apprehensio, notio inquam mentis si, ac proinde virium istarum non est, ut principium constituat, qMod realem debet habere ii fluxum. Sic ergo inserimus: Principium est quod con-st,tuit rem. Atqui privatio non constituit rem. Ergb non est prjncipium. Reponi coabro1 Licet non sit principium constitutionis quod in re manet, est tamen principium transmutationis, quod quidemno manet in re geniti, sed formae introducendae Viam praeparat. Restondeo: Principia illa considerari debent, quae ex se& propter alia sunt , quae rem producunt, quaerem constituunt. Nulla sunt principia alia, nisi illa quae producunt quaeque constituunt. Neque de generatione hic aliquid
cogitari debet. quia coelestia corpora nec generantur ex se, nec corrumpuntur in alia, corpora tamen sunt . Et quaenam sunt
illa: formae introducendaeὶ Formae substantiales traducuntur,no vero inito ducuntur:
formant ipse & informant materia,n5 vero formantur ab alio principio. Formae a cidentales ad materia pertinent. α)Quod nullum habet usum,illud seustra concipitatur. Privatio nullum habet usum. Ergb se stra concipitur. Miaor probatur: Tantum
24쪽
ibi privatio est, ubi persectio abest: quae
adesse debebat. Nihil tale vero accidit in rerum generatione. Namque in materia nondum satis Haborasta & disposita, forma seu figura externa esse non debet. Ergo ibi quoque Privatio non est. X. Excipiunt-: Materia proximam & completam aptitudinem
tunc solum obtinet,eum perventum suerit ad complementum terminum omnium accidentium, quibus ab agente disponitur, qui terminus in ipso generationis momento tantum datur. Respondeo: Geaeratio inchoata nondum impe tit omnem persectionem , atque in eo distat a generatione consummata. Perficitur cum tempore illud quod gignitur, &persectionis ultimum est momentum quo abseruitur, inque certo Enthim gradu ponitur. Interim neque in principio neque in consummatione generationis abestia ma, quae disponjt materiam, in qua sese multiplicare possit,suaeque speciei indivi a producere. Multiplicat tunc sese a 'ctu, cum producit semen, cum elaborat, cumque perficit. N on quidem alia sorma eli in semine maturo, alia in nondum maturo, alia denique in animato per semeillud effecto tantu ea diu sitatis ratio est, quod semen nondum maturum anima plantae vivit; quod maturum semen, licet in planta sua hactenus exsistat, sua anima tamen fruatur, ut etiam per sese exsistere possit,uti bene monent FortuniusLicetus lib. . de stonianis viventium ortu cap. 32. Julius Scaliger Exercit. 6.βι2.7. 8. 9. Et quod possit existere per se , constat quoniam in terram, projectum radices trudit, plan
semen maturum a planta contentum so maliter per animam propriam, sed accidentaliter opera plantae. Non secus ac surculus stipiti jnsertus propriam habet animam,&tamen ex stipite vivit.Propriarn habet animam, quia folia,flores & fructus profert,non stipitis, sed arboris a qua re vultus est. Ex stipite autem vivit, quia nutrimentum ab eo advectum percipit inque usum propriumaeonvertit.
X I. Veterum Philosephorum de priu-cipi is Rerum naturalium doctrinam, undique ex Aristotelis partimPhysicis,partim Metaphysicis libris conquisitani, proponunt hoc ordine: Principia vel sunt unum, vel plura. Unum est vel mobile vel imobile,multa sunt vel sinita,vel infinita. Pa menides Eho de peritate dicit, principium esse Ens unum finitum & immobile : Melissus Samius 4brra denarura dicit, princia
pium esse Ens unum infinitum & immobile. Thales Milesius pro rerum omnium principio venditavit aquam,Heraclitus de Zenonignem,Anaximander& Diogenes aere, Xenophanes, Pherecydes & Hesiodus terram. Plura vero principia statu runt alii. Democritus & Epicurus incuti cabant atomos, corpora infinita 'gnum inaue. Anaxagoras docebat, quod omnia in Chao fuerint confuta Plato asserebattria finita, magnum, parvum &unum,s Deum,Ideam &materiam.Empedocles quatuorelementa, in quibus sit lis & amicitia. Pythagoras decem primas coptrarietates,utisunt, finitum S ita, finituria, par& impar,uinum& multa dextrum&sinistrum,mas&scemina, motum&quiescens,rectum&obliquum, lumea de tenebrae, bonum de malum,quadratum
25쪽
Nob ongum. Haec sunt illa Veterum principia , ut libro peculiat i exponit Fr.
Piccolomineus pari. I. inerum Physicortim
pit me fusi inpag. 33.se . Hannibal Rof- selium Commeniarib ad Tr megisti Piman Dum Tomo Ilag. 3. .F. seqq. Philippum de Trinitate in Summa Plutoso luca lib.1. P si a M.' i eqq. Quodsi in manibus nostris haberemus libros Veteriim,haec di plura alia longe melius explorare Sexplicare possemua , verum quia illis
caremus omnis fides ponitur in relatione unius Aristotelis, qui variis argumentis contra Majorum sententias depu gnat. Non obscura tamen indicia prostant, quae aisuuiat, reprehendendi studio innita conatum , sententias Veterum alio detorsisse. Ostendunt hoc usterii Philosophiae' assertores clarissimi, Francisc. Patricius Tomos. isivss. Feripatet. lib. I. 2. 3. Petrus Ramus tib. LSchol. Metaph Aap. 3. . . ori .I.Schoc Phy cap. a. 3 ψ.3 Contestantur Interpretes alii .Pererius scribit:Non possum' insciari, quod Aristotcles in aliorum o piniones inquirendo,& his ipsis judicandis magis quam aequum erat, durus acer busque arbiter & judex suerit . q. Phi-h natur. cap. I9. Causam interpretationis sequioris reddit Simplicius, & ab eo semunt C uitimbricenses : Philosisphi, a t, isti scripta sua aenigi natum involucris verborumque insolentia obtexerunt & obscuraverunt, ita promptum cuique erat, ea in varios sensus ducere,
lib. i. Commentar. T s. cap. T. p .l J7 . Denegocio eodem Johan. Casius: Aristoteles in refellendis aliis umbras plerumque fingit , in quas incurrit. Et paulus : injuriam saepe AristotelesoLfert iis quos rosellii, primum in mutandis illorum sententiis, deinde in refutandis ad placitum, lib. 1. Commentar.P sic rJag. .6q.Haec illi. XII. Expendamus opiniones , sed breviter. Qui unum dixerunt esseprincia pium,idque immobile , ad Deum respexerunt, principium sine principio, causam sine causa,finem sine fine, maximum sine quantitate, optimum sine qualitate , perpetuum sine tempore, ibique regnat intem sine loco,immobilem sine statu,per niceos sine motu, totum sine parti laus, opificem sine merce, diem sine nocte, cui praeteritum non abit, haud subit futurum, anteomnia , post omnia, 'otus, unus,Ipse,ait Scaliger Exea citat. 3σ3.M. 1 o. Praecipua in his elogia sua omnium conditrici Menti jam olim attribuit An xagoras,& quidem nomine isto vocabat
Deum,telte Aristotele 3. ρω . . Ab ista
Causa deducitur causarum omni una series , velut in catena quadam aurea
χρυσῆ, quam Homerus lib. 8. Iliad. fingit ab Iove teneri , &a coelo supremo in terras usique demitti. Scala talis aexpressa est Genesa8.ir 13.ubi vertite Deus tenet, gradus vero sursum & deorsum sca*dunt Angeli πιο μερ θις, jussa divina v fere
26쪽
ferentes ad homines, utProclus loquitur. Vnum est principium videlicet Natura, quae ό Deo habet originei R , ejuSque
praesentioris dominii viribus conservatur. Sic docuerunt Melissus,& Patmenides, vir profunde eruditus,uti eum celebrat Plato in Tinibis. Ejus doctrinam coloribus novis obductam restauravit seculo nostro Berialiardus Telesius libris de natura rerum. De Thalete Milesio refert Cicero lib. I. de nat. Deor. quod docuerit, quam esse initium rerum, Deum vero Mentem illam quae ex aqua finge rei omnia. Haec a Chaldaeis& Syris acceperat,suntq; literis sacris conssentanea, Aqua enim est ninn d ta)napudMosem,id est, abyssus& rudis moles, λυ'. Plic ictb' & Orpheo apudEusebiulib. I. praeparat. Erange & Athenagorum. Heraclitus &Zenon dixerunt, ignem esse principium universi, quand haudiverant, a luce factum esse productionis rerum omnium initium , Dam lucem ipsi per quandam appellaverunt Ignem. XIII. DeAnaximandro,Diogene,Pherceyde, Hesiodo, Xenophaneide esto judicium , qui aerem & terra docuerunt esse primi opificii initium, quod hoc modo interpretarentur spiritum incuban tem rudi moli, & terra esset pars notior molis ejus, nes I.1.Democriti &Epicia ri atomos nemo contemnat, qui oculis invitiatis videt naturae operationes,& patrocinium harum suscepit Petrus Gas .sendus amplissimo de Niosophia naturali
opere. Anaxagorae principia confirmat Moses, Gene'I. a. s. approbant tot apud Chaldaeos,Phoenices, Siros, Indos,pΠrs Ica RVM. AEgyptios antiquissimi Philosophi, qui
omnes Deum sive Mentem agnoverunt
mundi opificem, Chaos inateriam ejus, dc mundum per vastum inane diffusum esse. Idem inculcant Plato, & Timaeus Locrensis de mutao, qui Ideam vocant id quod Anaxagoras vocaverat Mentem, Stoici appellabant Rationem omnium rerum ossicientem,uti referunt Laertius invita Zenonis, Stephanus Theupolus lib. i p. oontemptat. Academ. cap. I. 2seqq. Hannibal Rossessius Commentariis ad Pi- mandrum Tristinuisti Tomo i pag. ras. seqq, Quae omnia luculenter ostendunt, Vets-rum opiniones aut parum aut nihil a viritate discedere.
1. Causa interva. r. De nitio materiae. 3. Materia simplex. q. Materia composita. s. Arisotelis materia prima. 6. Interpretumsententiae. 7. Definitio materia prims. 8. assectiones ejuS. 9. Refellitur materiaprima. Io. Solpamuν objectiones. I. ausa est vel Interna vel Externa. Im
terna est quae corporis naturalis essen.
tiam ingreditur. J Aristoteles lib. s. M
27쪽
II. Estque Mate1 Oct Forma. Materia est causa, ex qVa sorpus naturale constat.J Causae internae ubi sunt ibi simul adsunt. Anima sola non facit hominem, nec solum corpus, verum anima & corpus conjunctim essiciunt hominem. III. Estque vel simplex vel composita. Ei ηplex es , quae constituit corpus simplex. JTalis materia est in coelo, stellis,esemen iis,libera ab omni mistione ratione sui, quamvis mistionem pr opter mixta sub eant, dc ab illis corpora composita exi- salit.
IV. Ompstas, qua constituit corpus
sustum. J Talis materia est in meteoris , mineralibi' plantis, animantibus,concreta per multas naturas ex se non discutiter congregativas, quaeque ab una forma specifica reguntur. V. Aristoteles lib.I.ρην-.cap.9. tradii plurima de materia prima, uti vocat. Sci . licet, quia Physicam connectere volebat cum Metaplustea , unde objectum suum,corpus naturale,accipii Physica, dem tenore perrexit,&corpus naturale, quod universale aliquid est, perque mentis conceptum apprehenditur , consideravit in latitudine sua. Quale er corpus est, talis est materia. Atqui corpus naturale est universiale aliquid menti potius inhaerens, quam sensibus expositum. Ergs talis quoque est materia. Et haec materia esst expers ortus ac interitus, estque informis , sed apta ad recipiendum formas omnes. Nulla enim universalia vel oriuntur vel occidunt, sed tantum singularia. Hactenus recte & bene Aristoteles,verum doctrinam hanc caetera facilem otiosis litibus more suo cor-c AprTIII. Irruperunt Scholastici Doctores, & non
contenti eo, quod actum entitativum ha beat materia prima, ulterius progressi actum existentiae dare ei voluerunt, ut eia sectionum aliquarum capax esset , quae non nisi a materia determinata oriri pos
materiam. Materiam primam ignorando cognosci de cognostendo ignorari,ajunt Conimbricenses lib. r.ph c. cap. 9.q ss.3.arLI. EtJoh. Casus: Analogia tantum, non vero reipsa cognita est, lib. I. immentar. physic pag.118. De quiddi tale ejus porro contenditur. Thqmas de Aquino pari. i. Samnia quael. 66. libro de potentia quaest. .art.r o quodlib. s. art. I. disputat,materiam primam esse puram potentiam, quae omni actu careat,& nihilo vicinissima sit. Defendunt idem
PetrusFonseca lib. Metapb .cap. 7.qAU. 3 Antonius Ruvio lib. I . Commentar. ph scfol. 68. seqqJac.Zabaret lib. a. de materia cap. i.seqq.FlammiusClaonia in qu sionibugnaturalibuspag.37. seqq. Hic Omnibus adversariam constituit Joh.Scotus lib. 2.sentent. dist. Ir. quast. I. O lib. I. p si . quast.2o ubi negat materiam primam esse puram potentiam , quandoquidem in se & ex se actum quendam e litativum habeat. Sequitur eum Fr.T letus: Quod materia, inquit, habegi actum
aliquem secunddin se, aded certum est , ut oppositum intelligi non possit , lib. L. Comme .ph cap.9.soL34, Argumentis prolixis siubsidio veniunt Fr. Aretinus notatb ad Scoti Commentarios physicos pag. ia'. seqq. Hultadus de Mendoga iu isu PhilasD: Putat. P0 8. Beriali. Mo-B a risanus
28쪽
seqq. Andreas Caesialpinus lib. 4. quast. Peripatet. sed . . milh. Chabronus incursu Philoseph. Tomo ΣφM 22seqq. Did
cus Masius Commentariis ad lib. i. p sic rumpag. 3 .stqq. David Derodonpari.
tamen est cie nebula in pariete appicta. De qualitate materiae percipienda bene sperare jubent secundum definitionis interpretationem & affectionum exposi
VIJ. Definitionis interpretatio estist a: Materia prima est subjectum. Quia est
principium rerum naturalium , &l eceptivum formae substantialis, privationis, motus , quae per se sola nunquam subsi stunt. Primum. J Quia non- agnoscit prius & superius quicquam. Vniusculi queret. J Nempe tam mistorum quam Elementorum . nam & Elementa habent se aliquid prius , materiam scilicet primam , ob quam & ex qua multiplicibus sent obnoxia mutationibus. Ex quo quodpis corpus natura legeneratur. J Nempe mediate, opera Elemendorum, quae materiam primam in se continent. Ferse .i Nain materia prima est pars eju4. substantiar, quae generatur , & materis
suscipiens formam corporis nascentis manet in eodem corpore, tanquana pars ejus substantiae primaria. Et non secundum accidens. J Quia est principium es letitiale de constitutivum, ad discrimen privationis, quae non ut pars substantialis ad rei generationem concurrit; sed accidentalis,quatenus materiam e1 citar ad appetendum alias & alias formas. Et in quo resolvitur ultimam. inoniam eninrmateria prima fuit primum generationis subjectum,ideb in eandem postremo reis ditur. Sic cum homo moritur, primo fit corruptio in cadaver; deinde iamistuna thorgailicum , postea in mi stum imperfectum, deiκceps in Elemen
t ad extremum in materiam primarrti.
Haec itiproponunt Franciscus Vallelius libro de PhilosophiasMiapag. 3 seqq. Sa inuel de Lublino Commentariis adlibr. Pu scorumpag. 8 sqq. Philippus de Trinitate in lib. I. Physica pam
V l.II. Allectiora ex materiae primae recensent istas. P. ima est, quod fit orsetae expers ,r. phys text. 82. Cum enim
29쪽
nillil prius se habeat, non potest aliun
de produci, ex ipsa tamen omnia prΟ- ducuntur. Secunda est , quod sit expertinteritus. Cum enim simplicissima sit, non potest corrumpi, & nihil corrumpitur quodno est generatum. Fertia est, quodsi inserinis, ad omnes autem formas
7ecipi saevi baselis ct idonea. informis est, id est, absque forma flabstantiali,
quia simplex est, non composita: ad O- innes formas recipiendas idonea est, nimirum per vicissitudines , non autem simul&semel, quomodo cera non habet propriam formam , sed quodvis,
nunc leonis , nunc ca is , nunc equi,
alteriusve animantis impressum signum recipit , sic materia prima non secus ac PNteus mutabilis , quamlibet for mam in luere potest. Quarta est, sit appetent forma naturalis , videlicet,
ut ab ea , cum ipsis in se iliapei ista sit, perficiatur. Ita Gilb. Jacchaeus
lib. i. Institui. physicarum cay. a. Hannibal Rostelius Commentariis ad Pi man
Bernhardus Morininus Commentario
neus lib. r. de materia cap. II. Fr.Vico mercatus lib. i. de principiis rerum cap. o.
I X. Hoc modo Interpretes cum quidditatem tum qualitates materiae
primae Vena utur , exornantque. Nos vero commentis omnia illa accensemus, cum Francisco Pasticio Tomo . 1. CAPUT III. IgdiscusC. Peripatet. lib. s. Phil. Melanchione in Euci mentis Iphysicis lib. 2 pag.17 seq. MGallico heroe Petro Ramo lib.I. 4cholar. P0 ap. 9. Hentico Regio, lib. I. Philosophia vaturalis cap. Io. Neque aliter Taurelius: Mihi, inquit, certe tota de
materia prima disputatio nihil nisi jocus videtur,quando aIius aliud de ipsa ibi niat. in ipse etiam Aristoteles vel ridet, vel nos ridet , quando sebstantiam esse ait , quae nihil rerum sit, lib. Malpium casarum pag. 286 392. ct payt.2.
de rerum aeternitate pag pzo. Argumentamur: si Quicqvid nullos cilicin natura effectus, illud non est principium natura-Ie. Atqui materia prima nullos edit in natura effectus. Ergo non est principium naturale. Dicunt Toletus &Chabi onus : Materiaprima extra intelle-dlum in natura est, inque singularibus exinstit. Verum inde tantum sequitui, materiam primam esse abstractionis opus aliquod, a quo nullus effectus determinatus in natura potest derivari. Physi. ca agit de effectis particularibus, adeoque causas particulares interponit ; de
universialibus , quae intellectui tantum insunt, parum curat , quando in illis Metaphysica occupatur. a) Ex quo aliquid generatur , in idem resolyitur.
Atqai corpora naturalia non res bivitiatur in materiam primam. Ergo non generantur ex materia prima. Minor pro b tur,quia illa quae corrumpuntur , in Elementa resolvuntur. 3ὶ Quodcunque generatur, illud generatur ex semiane. Atqui corpora naturalia generantur. Ergo generantur ex semine.
30쪽
Semen vero non est materia prima, sed est materia secunda. X. Piceolomineus B Conimbricenses varia proferunt: 1 Cum ignis progeneratur ab aqua, tunc non interit omnino aqua,vel in nihilum convertitur,
siquidem posse in nihilum redigere, divinae virtutis est. Manet ergo aliquid , quo stiperstite & servato, fiat aquae in ignem conversio. Id vero non est forma aquae, quae non potest cum forma ignis in eodem composito,inesse: est igitur materia. Restondeo: Negatur, quod
Elementa invicem generentur, corrumpantur,mutentur. Proinde quod non est,
quod cumentum est, non eget subjecto. α)Quodcunq; generatur,ex aliquo preexist ete generatur. Id vero no est forma,
quae denub inducitur. Est igitur quippia,
quod advenientem formam excipiat, &unum idemque permaneat, id est materia. Restondeo: Negatur quod forma inducatur , quae substantialis est cumque semine traducitui. Semen est generationis instrumentum , atque in sese continet materiam cum formae praesentercon junctam . senae verbpro materia prima Aristotelis nemo habebit. 3 Quem admodum in siimmo rerum gradu est a. ictus purus,sormarum omnium estector,& omnis mutationis expers in quem series em cientium causaxum omnium desinit ita in infimo esse aliquid debet. , quod sit pura potentia, omnium egena, formarum omnium receptrix; & ipsa per se informis,nullam effectricem vim ha
bens, ad omnes corporeas mutationes
subeundas idonea ; in quam patientium
causarum ordo terminetur. Hoc autem nihiloliud est quam materia. R
llo ideo: Negatur, quod semper verum sit dato uno oppositorum, datur quoque aia tertim. Nec verum est, quod Deus sit immediatus formarum effector, dedit enim materiam di formam simul olim iniprima rerum omnium productione , &conservavit deinceps in natura constituta, i Io. λ. IO.II. Psalm. I 2. S.ISIS. I s.
Inde est , quod Natura ex sese propagetina teriam& rmam. 4 Omne corpus naturale ex forma & subjecto aliquo componitur: vel ergo illud sit bjectum ex alio est, atq; ita in infinitiam proceditur, vel deveniendum cst ad unum quod ex aliis concretum non sit. Atqui non est admittenda progressio illa in infinitum, siquidem non datur infinitumin natura. Ergo fatendum erit, aliquod subjectum
dari,quod ex alio priore non sit. atque ded materiam. Probatur inde, quod datur materia, di quidem materia ultima. Utrumquelargimur.Materia datur, quia forma sela non constutuit corpus naturale,& quidem materia Multima dinur, quia materia nulla est liapra vel extra materiam illam, quae inest. Et mentis , quaeque in corporum natur lium compositionem aliquam ingreditur. Huc cum devenitur, subsistendum est. s Principia sunt contraria,quae vero c8ntraria sunt, requirunt commune
subjectum, quod modo sub hoc, modo sub illo sit. Ergo datur materia prima. Respondeo: Nullam in principiis agnoscimus contrarietatem ejusmodi , qualem Scholastici Doctores comminiscuntur, nimirum ut privationis doctrinam sta- tuminent. Caeterum a contrariis pro- cedit