장음표시 사용
601쪽
t. de Stesita novis. 6 7 de Luce. 77ro. de vanitate Astrologiae Iudiciariae. 8s
De Elementis. e. i. de Elementis inge cre. 9 Da. de Igne. 93
de Aqua. I22s. Diatriba ingularis de Origine fontium. γ I326. Diatribasingularis ine astu
maris. λ37 . de Terra. Issas. Diatriba singularis de motio. ne Terra. 146 s. de malitatibus Elementorum. is3
CAP. I. de Mimato ingenere. 2S a. de Generatione. 2J6
7. de Anima es Corpore organico. 297 de Plantis ingenere. 2980. de Anima vegetativa. 299
De Brutis. P. I. De Animalibus ingenere.377 a. de Bruto in genere. sis 3. de Animasensiti 3394. de Sensi in genere. 322 de Sense communi. 33O
602쪽
ς. de Phara a. 33o7. de emori . 3338. de Visu. Auditu. 3 9 Io de ectu. 343 11. de Gustu. 344ia. de Olefacto. 3 q
2I.-Serpentibus. 36'22. de Infectis. 3το 23. de Sexu. 37xa . de Resistatione. 378
. de Facultatibus Anima. li8. de Intellicta. si Hatriba singularis de Dii.
iiis naturalibus. Ar . 'IO de Voluntate. 4.7
603쪽
COROLLARIUM.quo sunt Notae ad lib. I. Institutionum Physic
7. Ebulli nes cordis. 8. Calalpini judico . . p. circiscario sanguinis.
II. Ligaturae venarum. Ir en a ferit res.
13. Venarum compressio. I . Venarum rinio.
H. V cusorum relaxatio. i . Venarum com nicatio. ig. Ligatura duplex. ii'. Veharum o cuia. Eo. Tum es partium corporis.
zi. Sed nes partium corporis. 22. Ha Drum obstrustiones. 23. Vena inyriis. 2 . Ventilatio sanguinis.1s. Pistium santuinis mutatio. M . Muasi sanguinis r Ψιium 27. Partium omnium num nun 28 Veterum liacisa.
22. Epatis calor. 3o. Poetus utero conclusus. I. Canaidis arteriosus
3 . Hamulae Gemita varae. Earum usur.3 . Greularum coitis. as. Vasa umsiluralia. 36. Gadent opinio refert 37. Et refellisur 38 Primirosius refellitur.39. Mira ta n trimentum pul--α. O. Mena meserat . I. Venae iactea. a. Fur ut intermittentium causaeo . Morsius canis rabidi O . Medicamenta particulara . s. Varices tamen ua. o. Pravus humor in corde. T. Sanguinis veno us G arteris M. 48 Sanguinis re uratio. s. Tunica vὰnarum o arteriarum.
604쪽
me enterio observant novum tenui vasiorum. γ Prodidit olim quoque Erasistratus, teste Galeno tibi o Tri Anatomia cap. I s. quod in haedis Iachantibus viderit refertas lacte arcerias infimi ventris. Hae sunt illae Venae Lacteat, de quibus cum posterioris aevi Medici porro negligete ut inquirere, factum est, ut in oblivionis campum reciderent, postqtiam necdum satis ab Autore suo propter
Anatomicae rei infrequentem usum commendacio fuissent. II. Lactea oena vocantur.) Procedunt illa: ab omnibus intestinis, duodeno. gracilibus , jejuno, innumerae; sed magnitudine impares, abe-
'untque in pandi eas. Huius substantiam omnem variis anfractibus pervadunt, inde iterum , sed majoribus ramis latera venae portae claudunt, rejecoris cava intrant quaquaversum,ae ibi finiunt. Chylo vacuae non vi. dentur ob exigui tatem , sed lacteo
humore plenae quod seri solet post
cibum in ventriculo concoctum &ad
intestina rejectum) videntur ab omnibus. Cum in brincipio mesenterii ligantur, partes earum vers VS erar flacce crint, tument vero in par te anteriore ob chfli accessiim. III. Movetur per venam cavam,
qui exinde per diastolen attrahitur in
dextrum ventriculum cordis. J Vena
illa clun orificio suo magno ingerit sese in dextra in cordis auriculam, nonciliam ob causam, ac ut peream t*n-
per ostium sanguit in cor pes,
veniat. Ex corde enim nihil hae aogredi, in confesso est.' Ingredita
ut dixi , sanguis omnis ex γmnibus venae cavae partibus, aleo que ex venis illis, quae propagantiu a cava,profluit sanguis, ne vaculla detur. Itaque sanguis venosiis ad cotcontendit, atque inde est, quod curi Vena cava ligatur,aut digitis fortiter . comprehenditur supra epar, ab epὶ-tis sanguine influente illa tumescat, Indidem, est quod cum vena eaderi
ligatur, partes e. us versus cor is fravinculum evanescunt singuiue iste omni vacuantur , nec replentur niti vinculo soluto recipiant sanguinea refluum; turgent vero partes adepat extens, trans vinctulum.
tenam arteriosam, 8orro in puta' ,
tum per venam pulmonalem , sive a teriam Oenosam in sinistrum ventri in tam cordis.) Prius constat, quo cum vena arterio a ligatur, propacor insetur & durescat , qu0modo flaccescunt partes ad pulmonem ea tenta. Posterius , quod cum vella dicta ligatur ad peri cardium, illae partes quae trans vinculum sunt versus pulmonem intumescunt, aliae parteὀquae cordi obversae vicin q; sunt,eti naniuntur, itaque vinculo soleto
videmus , sanguinem progredi ad ventriculum sinistrum cordis. ubevero Galenus autor est, ' in arteria
veno a fuligines aerem vehi, falsia aest, namque sanguinis copiam maynam inesse in vase isto versus linistrua
coicis Mum reddam, in rivis api,
605쪽
nalibus sectis deprehendere lice V. Experimenta illa haud inficiatur pari satius in Examine contra Hamτaum sese. 126. tantum dicit, quod in priore casu, ubi vena cava ligatur & cor ob defectum sanguinis de bilitatur sanguis a calore patientis c0rdis exhauriatur, in posteriore casu , ubi arteria venosa ligatur, & cori sanguinis copia inturnicit) magna spirituum copia producatur. Quorum neutrum Veritati consentani una est. Non prius, quoniam cordebili atum intra tempus breve non
abistbebit istam, sanguinis copiam. Et q pr db ista languinis absorptio
fert ollet a corde , quare etiam linsatiast .a venoSa non abs bibeat cor sanguinem in ventriculo sini ro conten lira, ut abaeo reficiatur Z Neque
enim ex sententia Pari sani , aliunde potest assidere sanguis, cum post arteriam colligata ini prohibeatur adscensus in cor. Scilicet ad pulmones abit ille sanguis, non vero a corde pallido exhauritui. Nec poste m , quoniam ista copia spirituum vere confingitur. A sanguine est , quod cor & arteria turgent, uti color purpurius qui in corde refulget, testatur. Onsmat experientia. Aperta enim supra vinculum arteria
prosiuit sanguis, & quidem copiosus, singulis pulsibus, delaevo cordis
VI, Porro, ex finifrro ventriculo ordis dest Μdit pulliu facto in arteriam intam, ea illa per arteria: msorta in
totum habisum sive eorpuri ex arteriis per anastomosis rursum in venas, indo λ cor remeat. Quaudb ligatur arteria magna sive a orta prope cor, ea cis vinculum Ocyus ab sanguine intumescit. Denuo , cum ea ligatur, Aaperitur jugularis vel alia arteria, via
debimus, arterias omnes exinanitari Venasque repletas , certo indicio ,
quod sanguis in venas' profluat ex arteriis. Idem constat in sanguinisi uillione ex brachio. Cum fluente sanguine arae illud ligatur vinculo in superiore parte vulneris ad humeros, ita ut arteriae comprimantur,
pulsus in carpo aut proi sus nullus est. aut admodum dς bilis, exitus sanguianis prohibetur; vinculo soluto inua, tescit prilius , & sanguis profluit.
Quod arguit satis , ex arteriis in venas transmitti sanguinem . .
VII. Quod diximus, a corde anguinem derivari in arteriam magnam, negant Primirosius in anima Dersionibus contra Harveum cap. ut δίParis anus, nonnisi spiri tris per modum bullitionis ex corde in arteriam fluere asserentes. Qitos erroris convincit ipsa oculorum inspectio, tunc c0m se antur pectora animalium vivorum & vena ista aperitur . Oculis inquam patet , expelli sanguinem, non vero bullientem spiritum. Neque est ille aestus cordis, qui in spiritum bullientem aut flammam convertere possit coninii sitim sibi
sanguinem , verum calore moderato praeditu ii coquit sanguinem , α
606쪽
de car, non attenuat,ut in Spiritum
VIII. Et isa continue ad cor, unde Cisculatio ista sanguinis vocatisr. De illa circulatione non obscure docuit Andreas Caesalpinus lib. I. quaest. Itidicarum se I. 17. I lib. S. quaest.
Peripateticarumsect. q. Verum quia novae atque adeo paradoxas opinioni non satis constanter inhaesit neque etiam rationes adduxit, quibus Lectorem permoveret, ut tale quid credere vellet, merito Harvaeus prae elari hujus inventi. Author esse celebratur.
si in orbem per cor, pulmones, Rrte rias & venas natura circumagatur, fluatque ac refluat in corpore animalium perfectorum, evincunt hae rationes: i) Quia videmus, laniones mactando pecora omnem sanguinis copiam elicere atque effundere . tunc cum secant venas jugulares. Id non esset, nisi ianguis venosus per cor in arterias, &arteriosus per orificia in venas destueret, essetque concursus sanguinis a partibus omnibus. Quia major anguinis portio ex arteriis propellitur in venas & corporis Partes, ac quidem partium nutritioni sit neces laria; & sanguis quicunque a cordis systole in arteriaς delabitur , singulis horis in homine adulto ac iano est, non minus viginti luebrarum , quae copia nunquam pro ducatur ab epatis virtute ex alimentis recens perceptis , quorum maxim Aeari q0 que ad alvum secedit. Ita, que statuendum est, sanguinem ms.
tu circulari perpetuo circa venas Aarterias concurrere. cy) Quia inmo bis contagiosis, lue veneri , ictu venenoso serpentis,morsu canis rabiosi, quamvis afflicta pars sanetur, atta, mea vitiatur habitus corppris totius. Nimirum qualitas prava unius parti,culae sanguinis impressa , necessarib, ob languinis motum circularem virus suum addit cordi., pulmonibus, ar teriis, aliisque corporis partibus, uti
latius disserit Thomas Bartholinus si bro de Oenis V arteriis. ) Quia Dppletis pulmonibus, aut sanguine eo. rum a frigore congelato sanguinis projectio , animi deliquiustii oriuntur, mors ipse imminet. Ni mirum ob impeditum sanguinis motum , M obstructa orificia vena
venis jugularibus non posse firmusta
argumentum inferri ,. Exercisatione de motu sanguinis sect dist. i7. IL Natura enim , inquit, violentum de molestum aliquid patitur, unde naturalis partium fluxilium. ordo, status & motu; insigniter alteratur, turbatur. per vertitur. Re ondeo: Haud negamus, quod in motibus illis violentum aliquid inest, cujus ratione 'fluxus sanguinis non aequabiliter, uti ante,sed ad unum aliquem locum fi ar, & prorsus abscedat, interim tamen hoe saltem inde colligitur, eo tempore quo vena aperta est, sangu nis Notum in inbem fieri.
607쪽
11. Accessit expetimentum nobile: si quain partem corporis, brachium, crus, collum, vinculo noniarnis arcto constrinxeris, ubicumque in cunspectum venire possunt venae, apparebit, illam venarum portionem quae trans vinculum adeoque eorde ac venacava remotior est, valde inturgiscere, illam ex adverso venarum parteria, quae cordi est vicina, tumore nullo assies. Videlicet tumor iste oritur a sanguinis copiosEariuentis interceptione, assivere vero eum ab extremis partibus, atque ex minoribus venis in majores , manifestum est inde, quia turgescit vena trans vinculum quo constringitur, non cis vineulum, quod tamen fieri deberet, si assiuxio deveniret dvenis majoribus ad minores. T iam quoque necessarium est, omnem sanguinem contendere in venam cavam, qui cum isto loco non possit ultra modulii coacervati, neque eL fluxum inveniat alium quam in cor, verissimum est , quod sanguis Omnis, qui in venis est, ad dextrum. cordis ventriculum confluat. XIJ, Scjunt hoc venae sectores. Facto orificio scalpelli ope in vena brachii, si pars venae quae Verissis manum est , comprimitur, non provenit sanguis, itaque verum est, quod parte inferiorae scaturit atque sur- sim movetur iste, ut ejus viam esse versus epar cousti tritam liquido in , de patescat. Et vinculum adstringi ii in parte brachii superiore , ut una turgiscat ab accessu sanguinis ex partibus' inferioribus manus, ac
pertusa fundat sanguitiem copiosE. Relaxatur idem vinculum , ne a validiore alligatione impediatur fanguis, qud minus ex arteriis Iargiter in venas defluat. XIII. Equidem Iacobus primi rosius animadversionibus in librum Harvai cap. aS. G anima ersonibiu contra maiai dissertationem see E. 13. Eccardiis Leichnerus Exercitatione de motu san sinisse'. s. dict. II.
ΣΟ. 2 . aJ. 27, cXcipiunt, non clauia penitus venas iniecto' vinculo, sed tantum leviser comprimi. Negam us hoanon obstante, quod istae venae tumor aliunde esse possit , quam 1 regurgitatione sanguinis , iuodcunque enim asseratur de fluxu e venis majoribus in minores , nihil solidi
adferri potest,. cur non potius tu mor oriatur parte ea quae supra vinculum est, adeo Pie ubi primum sistitur assiuxio. Scilicet ut fluvii intumescunt cis cataractas aut alios o bices , non vero trans illos , ita e iam sanguini fluenti necessum est,prope vinculum evenire.
XIV. Dicit Primirositis,ex frictione pracedente I calorer attrahente posstinculum intumesicere venas. Quod non siissicit. Intumescunt venae etiam sive frietione omni & quidem cito satis. Nec si frices brachii partem, i quae cis vinculum est , in si milem tumorem venae aguntur.
XV. Dicit & contradicit sibi mirosius : Brachium ligatur ideo ut
impetuosius defluat sanguis', quomo
608쪽
ς COROLLARIUM.do sub ponte eum majore vi prosluit
aqua, una vi minore in medio alveo,
idque propter loci angustiam, loco Namque simile illud a partibus nostris militat. Transit aqua subponte cum majore impetu quidem , non tamen cum majore copia, alias sublato ponte fluxus & refluxus aquarum tardiores erunt, quod nemo
assirmabit. Quod ergo non potest sopia,illud compensat impetu. COntra, brachio ligato sanguis & celerius moretur & copiosius fluit de vulnere. Rursum: ob angustiam pontis
aqua /praeterlapsura intumescae citra pontem, d more cataractarum prolabitur cum impetu , praeterlapsa re ultra pontem constituta est humilior. Contra sanguis descendens, uri contendit Ptimi rosius, non intumescit,vel distendit venam supra, verum infra vinculum. Proinde simile illud confirmat sententiam nostram , ut c0nstet satis , quod sanguis e manu ad cendat, impedito autem ipsius fluxu ob vinculi adstrictionem , venas inseriores copiae & impetu suo instat, nec adempto vinculo via satis laxa atque ampla pateat.
XVI. Non minus facile solvitiirillud, quod dicente Prim lio, sub
arctiore vinculo compressa omnino vena, pullantibus tamen arteriis, nonem uat sanguis, unde vinculum relarare cogantus, id quod indicium est, sanguinem ρ venis descendere , non ex arteriis. Nimirum in hoe casu est pulsus diminutus admodum ob compressam vinculo arteriam. Quae cum .
nihil aut parum sanguinis in vestu
asiluendo emittit, foras e venis aut
nihil aut parum stinguinis prostilit,uil diximus supra dist. Ir. XVII. Pergis ide: Si adscenderet
sanguis non minus commode seca. butur venae manus quam brachii Hu0niam illae . magis immediatam communionem habent cum rteriis. Re
I ondeo: Non sequitur. Qia anquam
enim venae manus immediate com
municant cum nonnullis & vicia arteriis , non tamen a pluribus x remotioribus aliquid attrahunt. At qui venae brachii ex omnibus arteriis per manus & cubitum trahi in t prono obsequio, unde copiosior assiuilla sanguinis ab eis provenit.
XVI II. Iastat: Quodsi cubitum
liges arctissime, ita ut pulsus in casepo non sentiatur amplius , deinde supra cubitum ligas vinculo arctifici
venae inter utramque ligaturam ititu. mescent, dc cum aperiuntur. effundent sanguinem. Re fondeo: Coa coditur, quod in hoc casu possit copiosus sanguis emuere, non quia descendit ille a superioribus partibus, sed quia ramificationes quaedam in sensiles inter vulnus&ligaturam, ab ea, dem vi; ad arterias vicinas piopagatae , indidem hauriant sanguinem,& ad vulnus derivando mittant. XIX. Instant Primipostas I Leis nerus: Multa sunt quidem venarum bicula, sed exigua admodum, ut non possi it sanguinem eum qiis invenis reperitur, & perpetuo dicitur as Auere, rapere et trajicere cursu ill
609쪽
compensant illud quod' exiguos meis ama habent, poteritque adc o libere permeatus illos sanguis trajicere. San- suinis calidi vis magna est, teneritudo ingens , ut per angustias illas caloris ope, qui leniter ducit, et ti-
hau possit. am enim libere deprompte fluat sanguis per vasa exilia, ducent scarificatior es , punctura a cicutae, spontaniae aperitionea vasorum capillarium. XX. 'rgunt: Si per oscula omni alluenti sanguini facilis conceditur transitus in venas, tumores nulli pos sunt oriri sive per affluxum, sive per
congestionem , utpote cum tantundem per venas regrediatur , cluantum assivit per arterias. Si .vero transitus est i , peditior, hon possunt non judies pene errore quodam externo hic illic obstructis osculis tumores nasci, ab affluente sanguine. Contra vero usus docet, neque frequenter adeo illos gigni , neque nunquam. Res Οουιο: Nullum a tumoribus periculum metuendum est hactenus, quamdiu secundum naturam sese omnia habent, & sanguis non impedito cursu fluit refluitque. Cum impeditur cvisus iste ab humore crassiore, a frigore ambiente & sanguinem congelante , a percussione, a vulnere non potest non oriri tumor a sanguine per arterias assuente nunc sensibilis, nunc occultior , pomquam viai una obstructa identidem
stibi plus solito distentis ny
vam viam aut quaerit Eumor aut iuri
XXI. Addunt: In partibus sectis
nonnullis pereunt vasorum conjunctiones, nec tamen a veni v exest
sanguis, neque ille qui per arterias assivit, transitu prohibito tumorem excitat vel pulsare desinit. Respouo deo: Verum est, quod per re se ionem multarum partium orificia venarum una resecantur: sussicit,quod plura longὸ relinquantur integra, Mi operationibus suis defungantur. Ni. mirum per superstites vias eas commeat sanguis: neque hoc dissicile est fieri, postquam dilatantur magissolito vasorum rami, a sanguine copiosiore vi majore intruso. Hoc amplius constat ex nutricibus, quae dum mammas ita fantulo praebent, sanguis ad illas partes copiose convertitur, &raro vel nunquam istae menstruis laborant. Cum vero infant lum ablactaverunt, alia via humores incedunt dc ad uterum di quomodo antea, cum impetu. ruunt, secundum os thionem communem.
Q iam quam ob istas resectiones aliquid praeternaturale deinceps homini accidat, ut cum procedente tempore crescit sanguinis copia, insolitae fiant sanguinis rejectiones a naribus , e pulmonibus, a Ven. triculo per vomitum p ex intestinis per dejectionea. Exempla hoc testanis
610쪽
oetibus & vasorum interceptionibus sivilibus non simpliciter tantum tumores, sed prorsus immensi illi pro . ducerentur,si perpetuo celetilie motu sanguis per arterias assivit. Atqui eaperientia probat, esse tumores illos infra mediocritatem. Elondeo: Non est opus, ut tumores immensi producantur ab affluxu sanguinis , quandoquidem nihil xecipit quicquam ultra modum x ceptivitatis
suae. Recipitur ergo quod satis est, reliquum partim in venas per orificia
alia recedit, partim remoratur pr*eex naturam in arteriis majoribus, XXIII. Denis aiunt: Venx qua 'dam h bent nullam cum arteriis connexionem, tu vena dicta injugis, quae est propago una ex venae saVCluperioris trunco exoriens , prosdextera, & octo costis inferioribus inserta, atque illa tamen multum sanguinem continet, ut non sit opus, enas Omne. sanguinem ab arteriis accipe N. Ressondeor Conceditur , quod nonnullarum venarum fines cum finibus arteriarum haud committantur , perinde fuerit tamen cum silae ipia venae ab aliis derivantur,quibus cum arteriis est proxima cDni xio , adeoque nulla non usna ab arteriis sanguinem petit, remotius aliae, aliae propinqvius. Vetna injugis o-m nino communicat cum venis tho
a corruptione praeservet. ) Adveis iacorruptionem valde prodest motus, cum alias situs & marcor proveni-
ret. De humidis c sanguine patet hoc imprimis, quod ex obstruction:
viscerum & venarum saevae putredi, nes orirentur, dum velut incarcera. tur sanguis, ut neque libere exspa-ciari neque venti laxi possit XXV. Partes sanguinis nondum solis mut4ra , frequenti ad cor regreom is muisque demotenmr. J Eo felicius nutriuntur partes, qualido purior est sanguis, S ad partes devenis spirituosior ac vivaciota ut beaς
disserit Jacobus Backuis Amstet da- mensis Modicus libro insigi i ii
cor , chias partes omnes, aut sal, tem plurimas statuimus posse niihtriri sanguine arterioso. Qu'd e nim per venas tantum fuere omnem ab mentosum & ab epate confectus Asgnguinem, per arterias nonnisi spiritum & calidum in corde elabor4- tum supeditari , ad vitam in partibus conservandam, communiter Medici opinenter,erior est quem prol xὸ exponunt Johan. Fernelius sili f. Physiologia cap. s. s. 7. 8 Fabricitis ab Aqua- penden in Abro de mesenteriis sint/-
sinis. Nimirum per arterias nutri- . mentum omne haud minus atque omnes venas,calidum nativum partibρs communicii tur. Et quod revera partes c assiores nutriantur sanguine arterioso, patet satis ex arteriis ipsis