장음표시 사용
731쪽
TEnesmus est aliuisa desidendi cupiditas , qua
nihil praeter mucosum quoddain , ω subcruen-
Causa proxima huius affectus est Vlcus recti intestiant,a quo sanis quaedam aut materia purulenta conti. nao emanat,& facultatem expultricem irritat j vade assidua desidendi cupiditas emergit.Praetere, mucosuquidam cum sanguine aut pure permixtu excernituri ex deprauata homio si partis ulceratae,quae proprium alimentum pro b on concoquitin sibi assimilaused in substantia illam heterogeneam & mucosiam conmertit, ut de aliis ulceribus littestinoruin dysenterialfusius exposuimus. Cum veris in dysenteriae theoria dictu sit a nobis omnia intestina in eo a tu posse
ulcere tentari filiae sequi videtur etiam recti intestini vicera ad dysent etiam esse referenda. sus tamen inualuit,vi quando solum intestinum rectum afficitur, peculiari tenesmi nornine donetur ,' cum tamen aliis intestinis affectis,si rectum etiam asciatur, lices dI' senteriae nomen obtineat,frequens illa desidendi cu'Peditas ,reperiatur,& ita tenestirus&dysenteria sua eiusdem naturae, &easdem habent generationis ea. sas, ut tota eorum effectuum differentia in loci affecti diuersitate consistat. Atque ita omnes dyseniori causae superiori capite propositae tenesmam ctiam
Producere Valent, ut eas repetere non opus sit,
. Ad diagno sim huius affectus nihil aliud requirus S ain eum a dysenteria distinguere, quod facile ob i
732쪽
Αεtur,per ea qnae in definitione proposita sent.Int iasiati enim assidua est egerendi cupiditas,in dysente ita veto interpolara, & dilucida habens in tetrilia, praetere, in tenesmo post magnu desidendi conatum.xiguus mucus,isque sanguinolentus,aut purulentus xeernitur, in dysenteria vero tum excrement a,tum
humores singulis dglectionibus excernuntur, Signa causarum eadem sunt, qu* in dysenteriae eas sis dignoscendis fuere proposita. inod ad progno sim ttinet: Celsusnesinum sacile tolli asserit,& nunqua per se hominem
iugulare. Gal. tamen 1. de PSartium c. . inter morbos qui ventri accidui graui mos emunerat, & cerate ratione molestiae de durationis,grauis morbus diei meretur; periculosus tamen non est, nisi atra bile excitetur, tunc enim ad cancri Vlcerati naturi accedit. Praeterea grauia incommoda afferre potest, yt abor
tum mulieribus.Sic apud Hipp. AH.27 2 2. 7.Mulieri utero gerenti, si tenesmus superuenerit, abortum facit. Assiduus enim deiiciendi conatus uterum recto intestino vicinum inaxime fatigat; deinde museuli faecum exclusioni destinati,ad Retas etiam exclusionem inseruiunt; ideb quando illi assidue ventrem inferiorem comprimunt, abortum faciunt. Denique
ulcera recti intestini ano vicina,si diutids durent, in fistulam immedicabilem degeneranto Tenesini curatio 1 dysenteriae curatione pari, in
abest. Atque ita,primum humores acreS & erodentes,
abi hepate, aliisve partibus profluentes, expurgandi sunt medicamentis astringendi vi praedixis, quale est imprimis thab. quod ed usque iterandum est , donec exhausta & inhibita fluxio videatur. Si adsit inflaminatio, quae febre potissimum dignoscisur, ) aut multitudo sanguinis, phlebotomia usurpanda
733쪽
panda est. Imb rero si inflammatio post: venae sectio. nem perseueret, ut etiam stringuriam essiciat, quod non taro solet contingere,) venarum haemorrhoid lium apertio per hirudines erit utilissima. ' Tum cly steres . nunc leniemes, cum dolor urget plurimunt;nunc abstergentes, glutinantes,aut ariingentas, pro variis Vlceris temporibus iniiciendi sunt, quorum formulae ex dysenteriae curatione desume dae sunt. In clysterum autem usu obserua' dum est primo,ut
sepe & in parua quantitate, scilicet ad d. g. iniiciantur,quia dissicile ob conatum assiduum recinentur; ldeinde ut canalis in podicem blandissime insert.tur,ne locum irritet,doloremque augeax. Tum pars affecta sedulo tractanda est solibus,inses- lsibus,suffata tigiis, stippositoriis,& runctionibus. Fotus in alune Umdum cor mn iri potes it. V.Fol. lapsi barbati,&a inlliij. ana M. vj. Decο- quantur in lacte recenti, & includ ntur duobus sacculis , qui alternatim ano de totLy ntri calidc appli-eentur. Vel , ' . .IM I . V.Flor.chamaemel dc roh an χ. 1.j.vini rubri l . ij. Infundantur per duas horas se pio. cineres calidosi ueatur anu S Calide quantum ferre potest, cum linteis lquadruplicatis. Postea super spongiam in eodem liquore e pressam sedeat aeger ipsamque sedendo com- i
Vel impleantur duo sacculi sursu re tritici ,& in aceto bulliant. Sedeat aeger,modo super unum;mod' lsuper alterum calidum,quantum ferre potest. Si multum sanguinis excernatur, tus in hunc modum componi poterit. lverba sci cum radic. M. ij. rosar. rubr. P. j- cottic. granas. dc galla .ana Vnc.sem. Coquantur in
734쪽
duabus partibus aquae ferratae,& vita vini rubri pro tu: quem essicaciorem essicies, si aluminis Unc.sem.
insessus ad dolorem leniendum fiunt ex emollientibus, in aqua vel iure extremitatum vervecis deco Wis; iuibus, si ardor increuerit, addi poterunt vibiae, lanum,cucurbitae, & melonis ramenta. Ad ulceris vers sanationem , ex astringenIibus pro fotu supra descriptis erunt componendi. Sussitus ulceri exsiccando idonei sunt, ex thure in ignem coniecto, vel ex decocto sabinae faeta in GYycrato , aliisque in curatione dysenteriae pro postis;
quorum fumum excipiat aeger in cathedra perforata. Sequens autem maxime laudatur a Foresto.' Mastiches 5h. thuris B.j. myrtilior.J.j. g. rosa rubr. B.ij.Fiat puluis pro sussimi gio. Suppostoria in hoc affectu multum possunt, quae ibilanda ac lenia esse debent,ne partem admodum sensibilem exasperet. Fiunt autem cornode ex sevo hirci, vel caprae, in formam suppositorij secto, & indito, dolorem enim sedat, & ulcus consolidat Sed addo, ibrem sedandum erunt praestantiora, si semen papaueris, vel hyoscyami subtilissime tu sum permisceas,& in nodulum chartaceum suppositorij forma effundas. Longe magis, si fioxum loco, oleorum ex dictis seminibus expressorem guttas tres cuilibet supposi-xori' addideris,uel opij gr.j. in olei amygd.dulc. distatutum. Ad ulcus sanandum essicacius fiet si seu invi dictum, soluto,vel simplici, vel narcoticis additis,amylum &guiΠmi tragacanth.tritum, vel infusum prius in aqua plantaginis misceas. Vel insequentem modum componi poteris. Γ.Gum.tragacanth.quanIum satis. Affunde tantil. lum
735쪽
lum plantag. vi intumescat tantum, neque ni 'rnium liquescar; adde muci lag. sem. psyllij, aut c346 nior.tantundem,& vitellum oui assum. Misce, i 1seu, parum calentibus adde cerae albae liquatae qLad cp. postorij consistentiam. Huic etiam narcotica addi possunt. Tum etiam,quemadmodum in praedictis, aiumaiorem erosionem curandam, pulueres ceruis, i thiae,boli, balaustior. aliorumque circa acrimoniam
siccantium ; qui tamen subtilissime laevigari debent,
ne partis sensam exasperent. olea &vnguenta admoueri porerunt, tum ventri, qualia in dysenteriae curatione proposita sunt tumano, ut unguentum rosac. popul.vel ex mucilaginibos,vitellis quor oleo rosae.&c. paratum, ad inflammationem & dolorem demulcendum, ab aque inhaemorrhoidum dolore proponenda; vel ad viceris sanationem unguentum album Rhasis, pompholygos, in hydrome lite liquatum,& alia innumera. Denique in grauiori affectu ad narcotica confugien- ldu est,non solum admota,sed etiam assismpta. Caeteris autem praestat laudanum optatum ad gr.iij.vel iiij. cum mastiche & terra sigillata exhibitum et in elysere permixtum,ex decocto flor.chamaem .parato.
Defluxu hepatico .FLuxus hepaticus est ille,in quo serosi & sanguinei
humores loturae carnium similes excernuntur.
Producitur hic affectus ab hepatis imbecillitare &atonia, propter quam bonum & laudabilem sangdj- litem producere non potest; sed chylosam materiam in sanguinem
736쪽
finguinem tenuem, & serosum conuertit, qui cum alendis partibus idoneus non sit, a nainra expellitur ad intestina, unde fluxus iste hepaticus contingit. Illa autem imbecillitas & atonia a qualibet intem- petie produci potest. A quacumque enim primarum qualitatum excessu robur hepatis natiuu,& vis illipssanguifica delicitur. Quod tamen dubitationem habet ab experientia desumptam, quandoquidem videmus1aepe graues hepatis inrem peries, insignes primarum qualitatum excessus , alios morbos producere: istum vero ab iliis minime induci. Conxra vero fluxum hunc hepaticum saepe apparere sine insigui primarum qualitatum excessu. Vt igitur assectus istius natura integre stabiliatur, dicendum est cum sapi n-tissimo Varandaro praeceptore meo,praeter Valgarem intemperiem aliquid superius,& maius reperiri, qu 'disium a flectum producere valeat. Et illud dicit esse occultiorem quamdam intemperiem, quae exolutionem siue conuamptionem humidi erimigenij,sue x dicatis in hepare inducit, ad quam sequitur caeloris inn ii ipsius, ma*ima exolutio. Hanc prauam diathesim de occultam intemperiem producere possunt febres ardentes,& synlecticae; intemperies viscerum calidior uleosam substantia colliquans; occulta putredo, humorum corruptela; refrigaratio summa a pituitae vel melancholi φ copia in
Corpore praeter naturam cumulata, di uulorem nasi-uum opprimente,ac corrumpente. Ia ipsum praestare possunt causae externae , ut larga frigidae potio, ni quis aut glaciei haustus,olerunt frigidorum ac crudorum ustis immodicus , venena assusnpta , & medic3
menta cathartica vehementi Ora. Sic enim vinum me
racum copiose haustum, salsa , acria , & piperara,
aliaque insigni qualitate praedita, iecoris sub-Y y stantiam
737쪽
stantiam , exhauriunt,& extorrent; his addere lieti Omne 4 alias causas quae impense refrigerando uel alefaciendo, hepatis robur ac ronum dis ouere 'po Veru s igites ac legitimus fluxus hepaticus hacte nsis expositus est, qui hunc peculiariter habet chara cterismum, ut in eo dei estiones liquidae ac seros e.&loturae carnium similes appareant, & hic ab hepatii imbecillitate procedit,ob quam sanguificatio non rea perficitur, seu ab intemperie maligniori calidum& humidum Batiuum partis vitiante.
Datux veru praeiprea euxus hepaticus spurius,quia simplici inteperie, sine ullo humidi primigeni j vi. tio procedit, , qua quidem intemperie, ipsa facultas
non aeditur , sed tantμm illius opus corrumpitiir:itavi loeo puri siguinis,mpurus&corruptus proueniat, vel bokus sanguis in prauum degenerer , cdm in legitimo fluxu hepatico nunquam bonus laudabilis anguis in hepate generetur. Corrumpitur autem,vel impurus redditur sanguias uxum istum spurium committens , vel ex permiz-tione bilis flauae,aut axrae, alteriusque cuiusdam materiae impurae; vel ex diuturniori in hepate locisque vicinis mora,ob quam crassior redditur,aut aduritur, aut etiam interdum putrescit;vel proptςt vitium lienis inculentam sanguinis portioriem non trahentis. Et in hoc spurio auxu sanguis interdum crassus, interdum niger,interdum v riis humoribus diuersicoloribus infectis, permixtus excernitur.
signa huius affeehus ex. his quae dicta sunt facile elici possunt. In fluxu enim hepatico legidimo deiectiones liqsi dat,& loturet carniu seniles apparet,quod in aliis sv xlbus sanguineis no contingit: saltem ut in omni bs
738쪽
deiectionibus tales materiae appareant,in dysenteria
enim si aliquando talis excretio fit,id raro contingit, de consequenter bilis , pituita & faeces varij coloris excernuntur. Adde quod in dysenteria adsunt dolo res & tormina ventris,in fluxu vero hepatico nullus est dolor. Causarum verb signa propriis characteribus distinguenda sunt. Si enim , calida intemperie hepatis imbecillitas & atonia inducta sit, febres ardentes aut colliquantes praecesserunt;vel vomitus aeruginosi aut deiectiones, sitis, & sebris adest, corporis squallor, 3cinappetentia, & deiectiones valde scelidae apparent. Si vero frigida intemperie ortum duxerit,de- ieetiones minus sce ni , nec sitis , nec colli quatio adest ; totum corpus frigidius efficitur, & liuido colore perfusum. Interdum tamen ex humorum putredine sebris exoritur, praedicta symptomata aliquantulum immurat ; sed causae praegressae examinandae sunt, quae utramque intemperiem facile manifestare possunt. 2In hac etiam frigida intemperie aegri maximo utingenerosi meracioris desiderio tenentur. Humidior vero ac siccior intemperies ex contrariis effectibus deprenhenduntur. Humidior enim plurimam ac crebram deiectionem facit, & valde tenuem; contra vero siccior paucum , & crassiorem reddit, quam tamen ingens potus cupiditas comitatur. Causae denique externae eΣ relatu Mgrotantium 3c adstantiuin facile innotescent. Spurius vero fluxus hepaticus omnia sere signa habet communia cum dysenseria , nisi quod in eo nullus adest ventris dolor,neque tormina molestant, neque ulla ramenta inu carunculae in deiectionibus conspiciunt 11.
739쪽
Prognosis huius affectus non nisi mala&vt pluries; funesta institui potest. Cum enim parS prificepsvita uissime laboret,exhaustu scilicet & c0suptiorie huyni di primigenij,cuius reparatio vix sperabilis,est n6nisi dercum exitum ut plurimiam expectandu e silpraecipu quando a calida intemperie affectus ducit originem QMando enim in febribus hic affectus contingit, colliquationes corpbri ,& putredines ringentes breui
succedunt,quae cito aegrotantes de medio tollunt.Iii
febribus vero mali nis & pestilentibus propter causa cacoethiam , Periculum augetur. Quando vero hiε lastastus , frigida intem herie ducit briginem, diutur- in tot esse solet I & in hydropem immedicabilem ple
Denique fluxus hepaticus spurius licet admodum lpericulpsus sit,minus tamen habet perieulum legitimo; quia alimplici de vulgari intemperie,& praua hu- lmorum diathes tantum ex itur.tono & robore se- lpatis integro remanentε, sublatis causis sanguine vitiantibus euinei test: ' ξ Cyr tio huius fisseictus perficitur remediis hepar roborantibus,eius intemperiem corrigentibus,sluxuque cohibentibus .E t quia longe frequetius atque u i plurimum a calida intemperie ducit Agitiem,ided huic in primi 4 intemperiei curationem aptabiimus, Eum ille qui a frigida intemperie producitur rarissime contingat ,& eandem cum hydrope curationem deiideret.
Primo igitur quamuis nullus acuarionibus locus esse videatur,cum fluxus immodicus sui tant dira cohibitionem indicet; chab. tamen vel oluit,vel clim myrobalanis exhibitum, iuxta formulas in dyseteriae cara tione propositas, interdum prodesse poterit, quia hepar roborat, idque imprimis , si quaeda impuritates deiectionibus permixtae videantur.Ιmo vero nonnulli
740쪽
tos dies exhibito liberari sunt. Clysteres hie parum prosunt , ctim hepar affestumst Attamen ex laste chalybeato, vel decocto lenitet astringente interdum iniici poterunt,ne intestina hi
Αd tulepi hepat roborantes, eiusque intemperiem corrigentes, in hunc modum componi poterunt. y .Rad ciclior. grami maceto satia Vlicd. fol.endiu. agrim .clatior.plaritag.cuscutae,ana M.j.absinthi, poniici M g. sentali rubr Drach 4.sem. rasur eboris & spo- dij ana Scrup ij. coriandri praeparati Drach. i. rosaris rubr.P.j.Coquantur ad A. j.RIri colatura dissolue frinrupi cydoniorum ti aceto simpl.ana unc. 4j. Fiat ia-lep.pro iv.dosibus,serd & mane sumendis. Vel Aquae plantag.ync. iij. syru p. de rosis sicco Vrid j. spiritus 'itrioli q. s ad moderatam aciditatem. piactu lep. frequenter iterandus. Poterit etiam aeger uti frequenter ex cochleobri θ-
Pulvis etiam sequens ad Drach. ιem. vel Drach. j. lemel aut bis in die n ouo sorbila,iusculo, aut alio liquore idoneo usurpari poteri' .