Praxis medica cum theoria. [Tomus primus]

발행: 1660년

분량: 828페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

741쪽

Vel tabellae triasantali duplicato rheo ad s.ij. dosi exhibitae,ad hepat roborandum erunt utilissimae tum etiam o piata sequens. 'Conseruirad. cichorij f. j. conserv. rosar. eter j.6. pulpae passular corinth 5.vj. croci Martis 3.j.co ralli praepar.rasurae eboris, & cornu cerui, ana Cum syrupo de ros. siccis, fiat optata, addendo spi rit. vitriol. B. s. De qua capiat magnitudinem casta n et tribus horis an pastum. Potest etiam addi hepat lupi praeparatum , quod ab authoribus Commendo

tur tanquam specificum. Passulae maiores vel corinthiacae,quia hepati amium in hoc affectu commendantur, ideo magna copii cum seminibus sunt comedendae. Nod Vt comm dius fiat,prius in mortario erunt contundenda .

vel rob passulatum fieri potest , coquendo eas in vino rubro,vel alio generoso, si calot , on obstiterit;& poste, succum ex iis exprimendo , rursumque informa rob decoquendo. .od simplex usurpari poterit,uel cum sequentibus componi in forma optatae. V. Passular.corinthiac. tb.s. Coquantur ad pultis

consistentiam in vino veteri. Transfundantur seraceo,& colaturae admisce corticis condit. pistati Vnc. sem. putu .electar triasantal. & di amarg. ana Drach. Coralli prae p. 8c rosar. rubr. ana Scrup.iv.iecoris lupi

prae p.Drach .iij. Fiat optata Syrupus corall. ad hepar roborandum & fluxum cohibendum praestantissimus est. At longe praestan tior illius linitura. Cui etia substitui poterit exir 'ehum vel magisterius naqna plantag.exhibitum- Succus ex furculis tenuioribus urticae per se ad j ii vel cum aqua & aceto exhibitus mane per triduum fluxum sistit;& sanguinem corruptum purificar-Quia vero in hoc affectu corpus valde absumit.

destillat om

742쪽

iestillatum restaurans fluxui etiam cohibendo doneum vel per se frequenter exhibendam,vel chanibus eibariis permiscendum est. V.Caponem pinguem&perdicent, iisque de pluisinatis & exente raris repleantur ventres fol cichori,ngrim.& carnis testudinum,ana M.j. Consieruae ros.j. ij. sem. plantag.cordand praep.ana myrobolan. inrin. 3.ysolis anguinariae M. 6. trochiscorode carabe, ω de spodio, ana 3.iv. pulu. elect. de gemmis , tria. sentali diam arg.frig.ana 3.j. Irrorentur omnia viano styptico ι& simul in ventres avium immissac quantur in aquaest .ivcad mediae partis cotisumptio nem vase clauso.Postea reponantur omnia in alembi .co vitreo cum vini optimi Vnc ij.Distillentur in baliaes Mari Q ad usu in dictum. Pro potu utatur aeger tinctura rosar. vel decoctoe,

cichorij & graminis cum strupo cydoniori addendo aliquot guttulas spiritus vitrioli. In cibis hordeata 3c amygdalata,ac praecipue orym

zata conueniunt.

Exterius vero applicentur ventri eadem remedia, quae in dysenteriae curatione praeseripta sunt , addendo hepatica honnulla,ut absinthium, rosas, sentata omnia, spodium,&c.Quae inunctiones ventris ad hepatis usque regionem debent pertingere. Ue pati vero sequens epithema admoueri poterit. Fol. endiu. & cichorij, ana M. j.cusequae ac ab- snthii utriusque,ana M.fl. rqsar.rubr. P. l. santali rubis S j.sem. spodii Scrup.ij Coqui antur ad la. j.sem.In colatura dissblue aceti rosac.S ij. Itetum bulliane leu,rer Si colentur.Fiat epithema. .

Eadem pars sequenti unguento illi natur. V.Cerati sania lini J.ii olei cydonior.& absintl , ana Drach.iij. Mike,fiat liu entum.

743쪽

Denique si vigiliae plurimum aegrotantem insekensivi non raro solet c5tingere,quia hic fluxus noctu se let ingrauescere,ad narcorica erit deueniendum,qua Ita in superioribus alui fluxibus fuerunt proposita:

CAPUT

De Lumhicis. Quamuis lumbriei in variis corporis partibus geia

nerentur quia tamen id rarissime contingit . di frequentissimh in intestinis magnus fit eorum p uentus,ideo nos tantum de his in hoc loco agere imstituimus. A nonnullis ambigitur; ad quod genus affectuviri praeter naturam lumbrici referendi stat : omnem tamen dubitationis ansam facile auferre possumus,dicentes,sub diuerso respectu ad omnia genera referri posse.Prout enim intestina vellicant & pungunt, vel obstruunt4liosque morbos producunt, ausae morbificae dici possunt. Prout vero sint substantiae super . additae iis quae naturalitet in intestinis contineri debet,inter morbos in numero aucto toto genere praeter naturam L Galeno recensentur;quemadmodum &calculus: ac denique prout excernuntur per aluum praeternaturaliter, aut etiam per os ad vitrum excre torum sunt reserendi. Tria lumbricorum genera proponuntur a GalenG commem aphor. 26. H7 3. teretes seu rotunἐi,qui in te

nuibus intestinis freque titia generatur, unde saepe iri ventriculu ascendunt,ascarides, seu tenues lumbrici, filorum particulas referentes , qui in parte inseriori ratarum intestinorum,& iuxta sphincterem musco'

744쪽

jum residere solent:& lati lumbrici,fasciae etiam nominati,quia lati re longi sunt histar fasciaru quibus

infantes obuoluutur. Ista species rarior multo est ceteteris,M medico praxim exerceti vix ter aut quater itivita videre cotingit.Magnae tamen de eo apud autho- res habentur controuersiae, aliis scilicet asserentibus ese vermem Vtiicurei;aliis vero ex plurimis vermi-lis simul vultis compositum,quos vermi malos cucurbiti nos appellant,& lati lumbrici particulas emeasserunt;alij vero quartam liambricorum speciem faciut,

cucurbitinos conticientem. quorcim rationes, & experimenta sigillatim recensere, & toties ab aliis decantata repetere,instituti nostri ratio non patitur; sed ea curiosus te, Eor apud Rondeletium,Plaeterum, Sen-nerium,aliosque innumeros videre poterit. De causa etiam lumbricorum essiciente ad modulti controuertitur,alii x calorem pratre dinosum; aliis natiuu accusansibus,aliis utrumque yieissim concurre

re afferentibus. Primi omnia insecta ex putredine secundu Aristotelem exoriri contendunt.Secundi asse-Iunt calorem putredinosum esse intensem,igneum,dc destructiuu; atque adeo corporis viventis generationi non esse idoneu.Tortu ut pugnantes hasce sententias concilient, dicunt a caloro patre dinoso materia disponi ad generationem vermi eamque ita praepa ratam E caloro nativo per viam c5coctionis in lumbricos couerti.inae tamen conciliatio subsistere non potest. Siquidem ex axiomate physico,eiusde est materiam disponere,de formam inducere atque ita praeparatio materi inductio λrnaae,ab eodem agen- re proficisci debet.Deinde in cadaueribus generantur vermes, in quibus nullus est calor nativus. Dicendum est calorem,qui putredinos is est respectu male

riae putrescetis,fieri natiuum respectu lumbrici, qu sa y I calor

745쪽

calor naturalis S: putredinalis differunt latum erati bus; sed ad diuerso rutii animalim generationem diauerit caloris gradu requiruntur atque adeo calor qui putredinosus est respectu nostri,potest esse natural srespectu alterius animalis. Sic calor qui leoni natu ratis est, nobis est febrilis ; S per conseciuens putrefactivus, Multi confugiunt ad calorem kolis,quies

causa uniuersa sis omnium generationum.sed agnoscenda est perpetu b causa peculiaris, a qua immediati prodacitur effectus, concurrente & cooperante causa uniuersali. At longh grauior hic etiam occurrit dissi cultas ex eo quod vulgatissimo thebetemate sancitumi est,nihil posse seipso nobiliva generare atque ita calorem non esse praecipua agens in generatione lumbricorum, qui ad substantiae categoriam referendi sunt, calor verbest accidens,&quicquid de sole dicatur , perpetuo forma lubrici, utpote forma viventis, nobilior est forma solis, quae tantem est forma mixti stare dubitatio in grauem illam atque prolixam,degeneratione aequivoca disputationem nos coniicit;in

cuius ambagibus praestantissimi quidam philosophi

integris voluminibus sese exercuersit,ad quos lecto-tem remittimus,& in primis 'Fortunis Licetum libis θοαtaneo omentiam Sufficit hoc loco dicere,mul-tOzum opinionem eb reduci,ut credant multiplicia rerum semina in valliis substantias latitare,quae iuxtavgrias illarum permutationes , in lucem emergunῖ prout videlicet materia per putredinem , aut aliam quamuis alterationem ad hanc vel illam formam re cipienda magis dii 'nitur,dd semen illi dispontion magis analogam suscitatur in actura,sorm mque ubi propriam in materiam introducit .Haec sententia non valdὶ recedit a veteri philosophia, quae doeet formδ educ 1 c potentia maeterita Sed hi tutius e tastutina

746쪽

mina rerum in materia recondere,quae vere sint effieientia , qu im solam mare riae potentiam agnoscere, quae nullam habet efficiendi vim , cum illa enim materiae potentia inquirendum est aliquod efficiens, quod formas illa educat , aut potius in eam intro,

ducat.

Causa materiali3 hambricorum vulgatissima est pituita dulcis,putredinem concipiens,cuius putredinis ope eam acquirit disp6sitionem,ut in lumbricos traia mutetur,vertim nullo modo necessarium putamus,ut alimenta vermibus generandis idonea in pituitam prius conuertantur.Ex iis enim immediaxe, dum putrescunt, vermes generari possunt, quem aemodu videmus in carne,caseo,castaneis,pomis, pyris, cerasis,

aliisque innumeris fructibus vermes per putredinem produci.Ita fit in corpore nostro praecipue puerorum qui ingluuiei maxime dediti sunt,praedictis alimentis sese ingurgitant,dc plerumque noua assumunt, ante quam priora fuerint concocta. Hinc fit ut illa putredinem concipiant, ex qua lumbrici oriuntur. Hoc verb tyrones aduertant,quod in praxi quotidie obseruatur, pueros lactentes, quibus carnes exhibentur,a lumbricis maxime infestari propterea quoa tenelli eorum stomachi solidum illud ali metum concoquere non possunt; ideo corrumpitur, & in lumbricos facessit. Adde quod lac citissime conficitur in ventriculo,& cosectum ad intestina deturbatur;quod si carnem admixtam habeat , quae tam cito colaficii

non pqtuiti illa cum lacte simul in intestina demitti-

putrescit,3c in lumbricos conmerzitur. Observent etiam iuniores, ex lacte solo nunquam lumbricos generari rita ut quoties de morbo infantia licuius ambigitur,virum scilicet ex lumbricis labo-M , quos mulierculae perpetu accusant, omnesque

morbos.

747쪽

morbos infantiles, ac pueriles, ad. lumbricos rei

runt; quemadmodum omnes mulierum affectus utero ρdscribuntur. Medicus certo pronuntiare possit infamtem illum, si lacte solo vescatur , neque carnem autiusculum ex ςa gustaverit , lumbricis non laborare. Hoc docuit diserte Galen. comm. aph. 26. . . dicens in praeris lac sugentibus vermes non.. genenari Cuius rei ratio perspicua non est. Multi dic ut in pueris lactentibus cupreni nqua satis fortem. ad lumbricorum generati nem. Et fulcitur responsio autoritate Galeni dicentis loco citato, ad generationem

lumbri tum requiri calorem for te;vnde. fieri dicit: yt lumbrici magis generentur in pueris *d ultioribys quam in infantibus, quod docet 'pradicto. Cui tame doctrinae ipse Hippocrates refrigerari vide ur de morbis, escens in puerit dum utero clausi. sunt generari vermes: at illi noti habent intensiorem calorem,pueris lac sugεtibus. Et idem Hippocr.aliam

reddit ratione cur pueri iii utero conclusi vermess gernerent: qui inquit, seces in iis retinentur ; postquam vero in lucem exierunt , non generant , quia is si piaussae non retinentum. Quod tamen datisfacere non idetur,siquidem in puerulis extra uterum Deceo sis peretinentur,& lumbiici tamen in iis hon proueniunx, quamdiu solo lacte utuntur Cum igiturpraedictae ramtiones solida ingenia non expleant;nouas it c in re se pientiu cogi rationes expectamus, de inxerim qui duo bis videatur,paucis aperiemus,id doctiorum criterio libenter subiiciεtes.Dicimus igitur lac putresces aci ilit tem cotrahere, quae inepta sit lumbricorum geu rationi;imδ vero illi fortiter obsistat:acida enim omnia vermes enecare notissimum est. Hinc succus limo' num ad hanc rem utiΙissimus,& usitatissimus est. Et iupotu ordinariQ aqua spiritu vitrioli acidui reddit

748쪽

Cap. I x De Lumbricis. Tig

hoc a&ctu mirabilis est. Inter causas materiales liambricoru dulcis primum locum obtinere vulgo existimatur. Quod tameti dubitatione non caret,cum vulgari axiomate sancitum sit,dulcia facile bilesccte,&bile amaritudine lumbricos enecare; cui tamen dubi tioni facile est respondere,in corporibus biliosis,M caloris acrimonia ditis dulcia facile bisescere,quia vitiori coctione Mnaritudinem contrahunt,ut in coctione artificialis quotidie experimur Verum in aliis temperamentis mitius calidis dulcia non bileseunt,sed potias in pituita conuertuntur; dum a vetriculo citius,quam parsit, attra- sutur ad intestina,& ixa cruda,ac semicocta putresculac lumbricis generandis materiam idoneam pribent

Sed manet adhuc dissiculta de saccharo melle quae substantiam habeant putredini minime obno'

Tiam; imb vero caetera omnis, quantumuis putrediniubnoxia,ab ea praeseruentinon possunt exii ς lumbrici generari. ratio cum omninu conuincat, dicimus ex saccharo & melle lumbricos non generari cum habeant substantium idcorruptibilam; sed iam genitos excitari,accommoueri,quia lumbrici dulcia maxime appetςntes , ad mellis & sacchari occursum sese exagitant,dc versus vel xriculum feruntur,nec non citi Diimum incrementur a capiunt ὁ unde symptomata emergunt lumbricorum consectaria. signa lumbricorum praesentium.& in intestinis latitantium varia sese offerre sol et, non omni quidem in omnibus sed plura in pluribusTrequentiora tamen& magis ordinaria sunt,oris poetor peculiaris ad aciditatem vergens,ided mulierconae nost ad acidum anhelitum vocant,& deiectiones stercori bubulo similes Rc griseo colore insectae; ita ut argillam dissos urana repraesentent.Alia signa infrequetiora sunt febres coti

nuae

749쪽

nuar, quae pluries in die exacerbantur ex motu uer intum,cum anxietate, sudore frigido interdum,&ihi ini deliquio,nausea,vorni tu,& siti enex plabili uisu, est inaequalis,genae alterna im rubent,aut liuescunt oeusi splendent; narium pruritus adest ; dentium stri dor,& interdum tremor.Tussis adest sicea, & exigua; saliua praeter sol num ex ore estiuit. Interdum etiam capitis grauitas & sopor,interdum deliria, interdum conuulsiones epilepticae. Dolor in ventre plerumque asiligit, morsium & erosionem repraesentans; inter-diim etiam venter inflatur ac distenditur , instar hydropicorum;interdum,horrifica est in somno expergisceritia,nonnulli in somno tremunt,ac surgunt,atisque ire tum sopiuntuI ; interduin totum corpus praeis ter rationem decret cit , & nonnumquam aeget fame canina laborat, atque insatiabili; quod in lato lumbrico magis contingit,qui omnia alimenta assumpta, vorat S absumit. Prae erea Vermes cucurbitini, fi xcernantur latorum sunt indicia. Astarides verδ ex pruritu ani molesto cognoscuntur,&βcces noniarisiis conspersae apparent, . Pro ebronide,inter signa lumbricorum in corpore latentium censeri debet gingiuarum erosio, vel putredo, quod sequenti obseruatione confirmatur.Puer quidam erosione gingiuarum a longo tepore grauiui1 me vexabatur. Multa, variaque remedia ta interna, quam topica ipsi praescripta,& adhibita fuerunt, rustra tamen omnia. Tandem vitam cum morte com-ι mutauit.Aperto c0rpore tanta inuenta est abundantia vermium,ut aliquibus in locis intestina eroserint, multique in vacuo Ventris reperti fuerinta

Quod ad prognosim spectat, ubrici plures paucio

libus sunt deteriores, aiores minoribus.No rar/pe ciculosi sunr, & grauς. morbos accersunt,ut febrem intensam,

750쪽

Cap. IX. De Lumbricis.

intensam,&inordinatam, syncopem,aphoniam,delitium,epilepsam,colicam,Vel caninam appetentiam. In morborum principio Vermes prodire, malum, tam vivos,quam mortuos, potissimum si soli,& sine stercore,exeant l, vivi enim staminam cruditatem, ut alimenti penuriam significant,mortui vero magnam putredinem, a qua enesaΗtur. Lumbrici in declinatione morbi , & iam coctiono apparen re, cum eXcrgmentiS exeuntes, salutem portendunt: ostenditur enim tum naturam excremen. tis dominari. Curatio lumbricorum ad eorum expulsionem di rigenda est, cum sint toto genere praeter nat Uram. Illa autem expulsio commod perficietur catharticis medicamentis ; quae vermes enecant, & expellulas, tum etiam putridam materiam, ex qua generantur,

euacuant.

At vexb inter purgantia praestantissimum est rhab. quod etiam praesenti alui fluxui febri conuenit Illius tamen exhibitionem pr*cedere debent lumbricos enecantia, aut saltem quae ipsos ad inferiora intestina detrudant,per os assumptatium quae eosdem deorsum euocant,per clysterem iniecta. borum lase mulae vulgo in hunc modum se habent. V. Aquar. gramin.& portui .an. Vnc.j. sem. syrup. de timon. Vnc.j. consech. de hyacianth. Drach. l.pulue xis Contra vermes B.j. Fiat potio,quae detur statim,& paulo post clyster sequens iniiciendus est.

distatue saechari rubri Vnc. j. vitellum o ni n. i. Fiat Clyster. Po test addicassia, vel catholicum, si magis

1axare est animus.

SEARCH

MENU NAVIGATION