장음표시 사용
341쪽
ab omni vitio. Qui igitur scit viam utendi aqua dc igne, litum iter scit, quod ducit illum ad suprema arcana N ru- Magnum illud corpus creatura prima Dei aqua repletast spiritu ab initio omni formis in semine, & vivificans inlotione, omnia animat, Scomnia producit in lumen terraricaeli Est aqua nutrix omnium eorum, quae in ipsis vivunt in irra est vapor: in coelis ignis proprie, triplex in substantia dc' ma materia, quia de tribus N in tribus omnia corpora pro-idunt de recedunt a Natura: balsamum continet: habens P genitorem Solem &L inam: per aerem germinat in locisi erioribus, & quaerit alta δc suprema: terra nutrit illud in atri suo calido. dc causa est omnis perfectionis.l Magnus ille Deus omnibus vitam dans constituit duo re- ed i a ipiri tibiis & corporibus scilicet duos purificatores im-ir Italum, unde corruptio ad novam vitam invitat. Metalla lec duo in se habent: haec duo causa sunt restaurationis Mitrticipant de tcrra de coelo, ut unionem aliis extremitatibus ot Itaque utraque dii ode coelo descenderunt in terram, dcrum in coelum revertuntur, ut pol cstatem suam ostendat,
demonstrent in terra. Vt Sol nubes dissipat, dc terram ili minat, sic spiritus iste ita pa ratus a nubibus suis omnia ob lura illuminat. In spiritu isto consideranda venit duplex
γrma, in succo dc veneno. Succus duplex conservat omnia
xpora ; venenum duplex consumit dc destruit. Succus
Hae sant facultates, quae includuntur in limbo 3cca hos, uod habet eosdem effectus cum de terra extrahitur : sed tum per separationem boni a malo praeparationem recipit,inc uiper perfecta Sc imperfecta ostendit vim sivam . Habito
imontibus 8c in planitie pater antequam filius. genui matrem meam. Jc mater mea sive pater tulit me in matrice sua, tenerans me, non opus habens nutrice, Hermaphroditusum utriusque naturae, super omnes fortes victor, a minimo
ictus. 3c nihil sub coelo invenitur xam pulchrum tam perectae figurae. Nascitur mirabilis avis, quae de suis ossibus, quae mea ossa uiat, furnulum sibi constituit, ubi sime alis volans moriens vivificatur, dc Ars Naturae leges superans in fine transmutatur in Regem, qui sex alios in virtute infinita excedit.
342쪽
Nico LAus NIGER HAΡEL Ius Anagrammatizomenos, S. D erendam veritatem artis Chrysochemicas quianquam ea multorum imposturape sime audit, ct aprudentibuου ac caetera
hanodis cistionem instituere visum cit, qua causae aperiuntur eius dissicultatis,ac quid entiendum de ea sit, certis indici'sostenditur, H E L I A artis quem vocans in lucemproducito. Dat patientem Le-dior huic disquisitioni aurem accommo bit , dum quid sibiHeliaue velit,perpenderit,ut metastoruo transeformationem recitius intelligat. Constat inter eos, quorum hententia ch miae adυer-- fama eLZ, nullos magis obniti, qu am P sicos s Theolo-gρs. Utrix qua ex princi; is fontibus naturae hauriunt,qui bim licere conantur transformationem meta licam partim ἀδυνατον e , partim ord ni creationis adversari, in progressu tractationis huyus d 'ut abim m. uuae autem mere Theologicasunt, ct cumprinci- ipiis P sicis parum aut nihil commune habont,eapaucis nunc praefando quasi delibabamus. Sunt autem fere duumgenerum ab Exemplo est Wia. Exemplasingularium P uniυersorum. Pr is eneris a umeatumprobet huj odi. Omnes
343쪽
PRAEFATIO. 3a Omnes scientiae naturales ac licitae notae fuerunt Salomoni: Scientia artis chemicae, transformationem metallorum docens , Salomoni fuit ignota Ergo scientia artis chemicae, de metallorum transformatione, nec naturalis, nec licita putanda est.
PROpsistionis vis inde dependet, quod omnium
mortalium sapientissimus fuerit Salomon, non solum res ijudici excellentaci, Factione ac prudentia politica sed etiam, quod de omni quaesito rerum naturalium m contemplationisphysicad eruerit,aGiso L bani usque ad hyssopum parietis, , de iumentis Colucri bin est de reptilibus ac pscibine unde Reges universae terrae, S imprimis Aastri Regina illa sagaci sima ut prasis obm philosophis apodemicis usu venit )ad
sitio videturpian. οἱ νένιπιτ di. I nor multis probatur argumentis. Nam ex sacris literis perspicuumsit , s contra quam chymici nonnulli hallucinantur λ Salomoni divitiarum affluentiam ta-tam,non quidem ex chymia, sed ex innumeris provinciarum locupletissimarum tributis , exadtionibu3 , ve .dfigalibus, Regiis donatioMibm ct largitionibus constitisse: maxime vero ex auro Ophir Tharsis advecto.
prae auri copia argentum vilmi, cuim tantum, quan
tum olim esset lapidum , Hieroso'ma suppetebat. 3. Reg. io. od si haec auri affluentia domi nascebatur,
aut ullo artificio ch micoparari poterat, quorsum foris quaereretur peregrinationis triennalis per maria periculo ξ quorsum pretio animarum redimeretur pretium
tirrenum , quod domi gratis habere liceret ὶ Sic enim
344쪽
Rel onderim ad me I orem Propositionem, eam απλως admιtti non posse,sed cum conditione esse intest edam. Pondet enim se circumstantia optionis di moti, quo Salomon nec gloriam , nec dι vittas, nec mimicorum animavis ibi . nec longaevitatem postulavit, sed moderandi
populi Sapientia/. Etsi igitur ei Deus ad apientiam ultro etiam gloriam est divitias adjecit,quantae Regum nulli contigere : tamen longe en diversa sapientie ejus donatio, ac divitiarum aleritarum. Ida enim non studii disiciplinarum m institutioneparta sedplane Νόσ-λτ fuit, sextra com-nem rationem conta: Di- vittae vero communi ditescendi more ad eritae, ex asilonibus m tr butis, s auro cum Rege oram aliunde importato constiterunt. Odsivero divitiaspostulavit set Salomon oco Sapientiae, quis non videt, Deu n-gularem io monstraturum fuisse parandarum opum
viam,pe essi ac exsorti Sapientia eum ornavit Z Liaque argumentum Nou tam diluitur, qua retorquetur. Hinc enim a paret, etsi ahquem concesum modum, ct rationem Dco non adversantem dit scendi, qua aurum stargentum uou more communi. Adper scientiam exsortem, δεόσδετον,non Diaboboam,multiplicari possit, licet Salomoni, si res' scias conditionem ipsi in voti, haec scientia ath exsors diisendi ratio perinde fuerit ignota,ais hodiepaucissimis e spervia. Ait hinc suspicari licet,cur defossilibus , cstrebin metallico cui de vege- liabib bm ct animalibin expresie disseruiss: non legatur. ι eero sit dubium, Dei munere exstare exsortem stir- lliam rerum metallicarum talem, qua est aurum Sar-laenium multiplicari, non certe contra ordinem ,sed ex lδrdine l
345쪽
PRAEFATI O. 329 ordine reature, equepo sit , atque multiplicatiosolet eri in vegetabilibu/ : cum omnibus creatis Iam a principio dictumsit: Crescite or Agultiplicam mi. flos cui ab ipso Deo immediat ἡ,sive per homines pate-
fadtafuerit, is recte illam, aturae vestigi's insistens,per-tra larepoterit. uuicquid enim extra naturae ordinemm motumfuscipitur in hac arte , vanum ct inconcessum esse ipsemet agnoscimus, es ultro aversamur ac detesta ur. Occurrunt vero hic nonnulli unt non posse nos addere cubitum adstaturam nostram, nec capillum unum album aut nigrum facere , ut en Matth. F. 26. Luco. Si igitur quod minimum ect,non possumm mutare, quomodo transmutabimus metalla ' Responsi a-cilis e Z: Haec quoadnostram voluntatemsic uici, nempe, quo urando per caput,solliciteTe cogitando, nihil tale expotestate oe viribuspropr facere queamus: interim medicamentis naturalibus nihil vetat ex atris capisiis facere albos : ct ex canis atros, non contra, sed ex ordine 2 viribus naturae ijus, ut lippis tonsoribus notum e Z. Simile huic eis quo inonnulli dictitant,
Deo C mi 3adversari, qui quae in suo ordine 3I Δ xtasiua pectem perfecita crearat, ipsi velint in genus
melioru tran mutare. Verum eadem ratione nox licebit pyris poma in rere, aut luestria in oscuria traducere, auis udim exossatos arteproducere,aut ex vermebom cino papilionem elicere, aut lignum in lapidem
beneficio aquarum lapiditativarum convertere, stqMe sunt i enus varia natura miranda. Nos n hil hic contra ordinem naturae tentandum esse , iterum atquσ
iterum pro temur. Vuod si natura ipsa proprio suo
motu metalia transmutat, ut ferrum in cuprum, ligNain lapides,ut notum eri,stc. uuidni licebi t etiam arti-
346쪽
3;o P F A T I O. Acro, naturae aemulo, corrumpere formam unius metatis, per naturae motum ac debita m edia, pretiosivi ex viliora metari producere 'qua de repostia Alterum argumentum ab exemplo cu universale,
huiusnodi . . Si Chry chymicum artificium aliquod esset, qud recte ditescere liceret, aliquod ejus vestigium
in scii plura, aut in tota Antiquitate exta ret. At nihil tale extat. Erso, &c.
bis esse a Deo,ut in 'ecie doscat, quanam modidit scend sint liciti: Sed ingeveresatis esse camitradere, Nihil sine labore parari: Abhisne beneae elione Dei quodplerique Chymi liplim satu experiuntur Nemine cienter esse de udandum, nec media cum lege Dei ct charitalepugnantia esse tentanda : Demnon usum si possessionem di sitiarum, sed abusum, sementis depravationem damnari, ut perniciosa s Deo adversa, s. Tale quidem cum nihι lin naturalem l hymiam perse cadat, quod cum sicriptura pugna, certe a legitimis due cendi modis excludi nequ t, licet inspecien9lloscriptura exemplo, vel documentinat evidentior :imo licet Patriarchae ct cetera, qui fuerunt divites,nouex chymia , seed abunde ditat ut se Diantur, cuius rei cavsapo i assignabitur. Atque idem Ian. de tota Antiquitate dici potens. Esenim nullum profvi extaret chymiae documentum vel vestigium, tamen non Oceretur,nullampropterea esse ac fuisse artem, velpropter ea eam fore persee illicitam. Itaque totum connexum iussin rmum, quod alibi pluribus a nobis pertrac2atum e f. produstis antiquitatis testimo's in tractatu ontra Cardanum. Sed reflondebimm tamen au mi
347쪽
norem. ζ-m Scrἰpturae studiose adhibeant non δε-l Ium litudines metallicas, sed Psii Dei servi res mel taricasans eres gemmarias tradisirint satis apparet,l studium earum rerum , quatenm dudIum nain s-θymmur,nonposse in quoquam reprehendi. um ad Lmilitudines certe D. Paulin in I ad Corinth. cap. tertio de auro, argento, ct pretiosis lapidivi agit, quae nouexuruntur. Manent enim in igne, omnibuι alqs in Ο- num abeuntibus metallis gno, foeno Nipubis, nomine combustιbdium rerum propositis. utram quidem militudinem afulminationeper plumbuo facilam -- ut es Esa. capit. primo de exploratione monetaria, cu Excoquam , inquit, ad purum putum scoriam tuam, & auferam omne stannum tuum qualia permulta sanesum inscripturis sancitis quamdiu Theolo gi non intelligunt inter sacrum, ut a junt es saxum
haerent. Sic Mos mandaturpurgatio aura, argenti,gris , ferri, plumbi es sanniper ignem , quae per ignem transire possunt: reliquorum quae ignem Astinere ne
queunt,per aquam. Num. apri. 3I. umd vero de eo- iam Mose dicendum, omnisepientia . Vtiorum erudito ' Hebr. capit septimo, licet mayores arbitratim sit divitias probrum Christi,quam ptiorum Thesauros. in epistola ad Hebraeos capite undecimo, Nam veteres testantur ut auritor en Suidas adDιocletiana
que tempora Chr7spouam inter Dptios fuisse
celebrem e ct ut refert e tuguresim imperio Roma no Diocletianum ex arne illa metuisse , an Sy billinis monitis nec ne, parum compertum habemuss.
Licet autem quo ad chymiam in stecie de hos mhil constet, tamen eneum serpentem jussu Dei feeit fudit Moses: aureum vero vitulum jussu De combos
348쪽
combussit ct contrivit, usique adeo, ut inspe m aqua, populo bibendumpr ρωίrat, Exod. V. Quod anulu
st/am auri es hodiepraestare possint, ut aurum comburendo pisciter at potabile, ipsi υιderint. Jam vero Reges ChrHumabuntes, FAlarum, Th. LIS, Myr
st ra A fagos, nempe naturales, donorumqj suorum scientes 2gnaro uisse constat : sicut ct Arabes haci asilentia Ch soc mica legunturprsediti, quorum
nonnulla adhuc extant mouumenta. Sedanquies, m hil
haec ad Rhombum, nec dum liquet de transemutationem tallica . Agedum igitur vel ex S. Scripturis ali quid promamus,trn turae Philos horum non absimile, unde constet aliquid auropretiosius extare , aur cae tamen naturae, quod non ns Lapida Phalosophico conveniat. Habetur oc. at . v. II. tubem satietam fuisse aurum purum, similem vitro puro : quaepersi tutudinem dicitasummam excessentiam gloria coelestis Hero sol me denotare,nu si eris dubium. Hunc locum Agatthe --δ metallicarum rerum peritissmus in Sarepta sua conc. u. de coinciendo vis ro Germanice sic interpreta-
349쪽
P R AE F A T I o. 333mo Mundo nova sproprietates habitummst, adinstar Cr istari, nec tantum refusurum sicut lapis Auri Ῥelh ac'nthus,qui tantum aura colorem habet :sed hic et
jam ipsum aurum fissum ac defaecatum foremper'ectibile. Id quodsi uitudine illustrans corporum nostrorum in claritatem transformandorum,addit
Eriit id est, Deus quin etiam nunc condit perspe libile argentum in rubenti aureola minera. Hinc tale de citur a mentum : Si urbs e Z aurum eadem ea peltacida ut vitrum, Ergo quiddam quod e ubstant tem natura aureae , spellucidum instar vitri , summum apicem gloriae denotat. Antecedens verum
est,non ex accidente, sed per se , Hi docet Mattheseus: Ergo ct consequens ; nisi velimus Spiritum Sanittima rebus vanis , puerilibus, ct commentit θψimilitudinem pretiosissimarum 't verissimarum rerum desumpsisse, quod absit. Tale autem aurum pellucidum ut vitrum,quo loriae summums lendorem exprimat, nsolatinctura Phuosophorum extat ,' a Paracelso ita describitur, Metam.suae q. Nostra tinctura rubea inquit quae in se astra auri continet, est substantiae fixae, incorruptibilis essentiae, summae rubedinis, cuius pulvis croci instar, sed toto corpore instar rubini fluxibilis in modum resinae, translucida instar crystalli fragilis ut vitrum, dc superabu-
dantis ponderis. Nequis igitur haec ad vitrarios,aut vulgares arti ces, qui auruostri ato purpurat colore, referat omnes velim apictatoriae attendant,qui in Scriptura hoc loco exprimitur, or per consequens nulla aliare,quam aurasica illa superabundanti clarificata tincturae ruber substantia laea adumbrari intelligeπt. Itaque cum in hae re nihil praeter naturam inquira
350쪽
3A PRAEFATIO. mus , se ominetia metalla alta alijs citius in igne evane
fcant, ' propriὸslum aurum in igne durabilissimum sit, ac proinde emeribonis metallica simplicis termin. . libebιt sene a minusperfectis ad perfectiora contendere , acto 1 adsummam pulυeris Philosiophici claritatem , in qua non ei Zperferiti mplex ,sed multiphcata
viribus,qualis eHin tintitura rubea, e aurea illasvbsantia cr alba ante,ac omnia imperfecitapersiciente. Agerito igitur negamus conclusionem , quia infertur arti cium chrysoch micum aut nullum aut licitum esse, non taratum 'ropter majoris yropossitionis imbecillitatem, sed etiam propterμbsumptionis ignorationem , Vt jam declaratum eri. Restat ut ad usum accedamus: undeTheologica promuntur argumenta hujusm odi.
Nemo potest servire duobus Dominis, Deo de
Ergo Christianis non licebit operam dare chrysochymica .
R 'Vn c. c impliciter interse non opponi,sed
resse tu abutentium , 's quatenus duo haec inter seseunt contraria. Nam alioqui nullis Chrisianis liceret essedivitibus. Non igiturpos musserviare Deo ct Mammonae, itanc, si demergimus animum scor ad thesauros corruptibiles, 'sM: si malis est iniquo rvproximum artibus opes cumulamus: si denique malepossidentes, dispensamus p sim qui mosese hodie toto mundo vulgatismus. Hinc Apost. r. Timol. 6. Qui volunt dit eicere, inquit, incidunt intentationem & laqueum, & cupiditates, amentes δίdamnosas, quae demergistri hominem in exitium