장음표시 사용
111쪽
Meteriam Medic. yc. concern. 89 enata corpuscula sulphurea inflamna ab1lia accedente adaequata causa impellente pariter conceptile motum agneum &flammantem. Ut ut interea sit, manifeste ad minimum exinde liquet, teriae inflammabilis, tum sub forma primigenia , tum crassii Ori etiam corporea , in aeris expanso hinc inde fluctuare ac circumferri; praesertim si ingens illa effluviorum copia , quae sub putrefactione , Sc perenni corporum exhalatione naturali, maxime autem sub sulphureorum, resinosorum ac pinguium combustione , in atmosphaeram ascendunt, confidera- .
Ex hactelius considerato principio inflammabili, cum terreo,uti antea pridem dictum , arctissime coalescente , Phlog ston primigenium inde postere , syncrI- si nova ac varia cum aliis principiis interveniente , diversae illae substantiae , plus pariter minus ve inflammabiles , quae multis medicamentis, in sequentibus specialissime conssiderantis, activa foenerant tri principia, vel immediate , ut fulPhu
ra , concreta Camphorata, olea &C., vel me
diate , ut resima , gummata , bitumina , 'λπη dines , mucilagines &c. suos natales ducunt,
112쪽
Sect. I. Tradens generaliora g. XXIII. Sulphura sicca mineralia , tam pura ac
solitaria , quam mineris metallicis , semimetallicis , aliisque concretiS mineralibus interjecta, immixta, & adhaerentia, ex acido specifico , quod vulgo vitrio- Iicum vocatur , & substantia in flammabili primigenia inveniuntur compossita, &memoratae partes constitutivae tam arcte
in iis cohaerent , ut vix, aut ne vix, nisi ipsa accedat incensio in aere libero , iterum possint divelli Acidum tamen quantutate longe superat portionem phlogis iam, ita, ut illud quasi matrix seu corpus, haec anima vocari mereatur. Ab hisce plus minusue distincta sunt Concreta camphorata dc Olea , tum atherea , tum Di sora unguinosa : Illa enim ex primigenia substantia inflammabili , & sola terra teneriori constant ; hae caute , praeter phlo giston δc terram , aliquam pariter salis acidi subtilioris & aquae partem ad sui mixtionem postulant; quemadmodum
de hisce plura in futuris Sectionibus specialibus passim videnda sunt. 9. X X I V.
Olea aetherea cum acidis potentioribus,
praesertim vitriolico , facile in Resinam,
113쪽
Materiam Medic. yc. concern. II pinguia vero sive unguinosa cum acido eo item, vel etiam nitroio , alioque , in Pinguedinem , & utraque denique cum al-cali fixo in Saponem coeunt. E quibus
protinus ac clare apparet, resinam quam incunque ex acido potenti, vitriolicae plerumque indolis, S oleo aethereo , quibus Ordinario tamen in re sinis naturalibus pauxillum phlegmatis , & major vel minor terra , scum tenerrima illa , quae ipsius
olei mixtionem ingreditur , non confundendae ) quantitas intermixta reperiuntur , conflatam esse ; ad componendam vero pinguedinem animalem , oleum essem tiale tinguinosum, nec non acidum , Maliquam terrae dc aqua portinem concurrere. Partim quoque a restinis, respectu elementorum , bitumina mineralia diffe-Iunt , praeterquam , quod loco olei aetherei subtili ris vegetabilis , sigulare oleum inerale , vulgis petroleum aut naphta dictum , & semper quoque acidum titriolia
cum ad genesin eorundem requirantur.
f. XXV. Quemadmodum resinae , bitumina, pinguedines, & gelatinae animales primario oleum substantiale , & bina quidem
concreta priora aethereum , vel aethereoramen valde analogum , posteriora uia
114쪽
Soct. I. Tradens generaliora guinosum spis litisculurri ad sui mixtionem postulant ; silc Gummana, & Mucilagines vegetabiles nascuntur , quando simplicior duia taxat substantia in s immobilis ,
aut oleosa tamen tenerrima , parcius interiecta , cum largasub tantia terreo sal ino-aquea unionem subit : Hinc gummi quoque, & mucilagines in aqua facile solvuntur , spiritus vini rectificatissimi consortium ex adverso respuunt.
f. XXVI. Relictis concretis, ex inflammabili
principio maxime nascentibus , nunc ad uberiorem quoque PRINCIPIIS ALIN I contemplationem pedem promovebo. Hoc, sub extrema sua tenuitate, puritate ac relativa simplicitate, aeque ac inflammabile , sensibus nostris sese penitus subducit , nec unquam iis potest cognosci, iii si cum terra subtilissima δc aqua mixtionem seu unionem subeat arctissimam , δίhac ratione sal primigenium seu primor diale producat , eodemque mediante in
alias tandem , easque crassiores , concretiones salinas corporeas, compositas &decompositas transeat. BE CHERUS quidem, S Τ Α H L I U s , eorundemque assectae longe aliam , ac plane a praece
dente diversam , de salis primordialis
115쪽
Materiam Med. 6 c. concern. 9 3 elementis ac genesi sententiam fovent ,&B. STA ALI Us omni inprimis studio demonstrare annisus est , nullum reperiri
principium salinum , proprie seti absolute ita dictum , sed tantummodo. sal primigenium , non ex peculiari quodam principio salino , per intimam cum aqua &teria tenerrina a coalescentiam , sed unice ex aqua & terra primordiali, singulari modo unitis , enatum , & proinde e tiam in duo haec elementa iterum resolubile : Verum enim', licet experimenta , ad hypothesin confirmandam a S T AA L i o a) non minus , quam ΚυNOREL 1 o b adducta , clare probent , sali etiam tenerrimo multum aquae
atque terrae inhaerere , & utriusque principii concursum ad salis corporei productionem absolute necessarium eme , immo illud , quoad maximam partem , terram& aquam esse , inde tamen nondum suseficienter patescit , solum principium a
queum atque terreum verum sal formare posse. Et quanquam indicata etiam experimenta nihil principii salini puri,& seor sim spectandi, sit stant , credere nihilominus licebit, principium hoc , facto elementorum divortio, paritim de novo cum a) In Tract. de Salibus. b Iii Laborat. chymico.
116쪽
9 I. Tradens generaliora teris intime coaluille, ut nullum amplius ejusdem vestigium apparere potuerit, partim , a compedibus suis , & reliquorum consortio liberatum , ac simplicitati puritati atque subtillitati spirituosae restitutum , insensibiliter, sine conspicuo ar- rosionis e Tectu, soli tantum crassiori co poreo sali proprio , per vasorum juncturas , ut ut exactissime clausas, penetrasse, protria usque abiisse in auras. Cur insensi1-hilem enim ejusmodi abitum huic principio denegare vellemus, quum eundem tamen inflammabili principio , sub motu calorifico & igneo corpora compactissima& durissima penetranti, nec non mat riae magneticae atque aethereae , concedere cogamur, quin liquida quaedam salinatam subtilia inveniamus , ut Vasorum juncturas, luto optime munita S, transeant ξf. XXVII. Exemplum nobis inter alia spiritus Dialis concentratus G L A U B E R i suppeditat, ex sale culinari, probe siccato , cum oleo
vitrioli parandus. Hic spiritus stib destit
latione luta densa ac crassa tam libere , quam aqua cribrum , transit, ita , Ut ex libra integra salis culinaris interdum vix
aliquot drachmae spiritus in receptaculo
117쪽
Materiam Medic. 9c. concern. 9ycolligantur , qui, etiamsi stat larga ad hoc phlegmatis quantitate mixtus sit , tantae subtilitatis ac volatilitatis deprehenditur, ut totus ferme, sub nebula albicantis for- a , e vase aperto in auras diffugiat , Muna quoque aut altera Ditem guttula ,
lapidi instillata , citiusque flatu dispersia ,
adeo totum conclave halitu impleat, ut visu & olfactu satis cognosci queat. Re
fert quidem laudatus STA FILIUS, materias, susceptis experimentis adhibitas, nihil prorsus amisisse , eductamque terram , & aquam pristinum pondus assumti acidi vitrio lici, & olei aetherei denuo aequasse , ut nihil abii Te certo inde constaret : Attamen probes oc loco perpendendum erit, i. verum principium salinum , pos separationem plenarium , adeoque in perfecta sua puritate consideratum , exigui admodum ponderis esse, aeque ac phlogiston in sulphure communi , quod prae ceteris tamen inflammabili principio abundare videtur, a magmaeter reum , peracta destructione enatum , maximam sine dubio acidi partem in intimam suam mixtionem recepisse , ac simul compactius, adeoqUe etiam graViuS, CVasime, ut amissia igitur portio nullo plane modo sentiri potuerit, uti simile quid in minio ob ber vare licet , cujus pondus
118쪽
Sect. I. Tradens generaliora nonnihil pondus plumbi , e quo calcinando fuit paratum , superat , etiamsi prin cipii inflammabilis iactura , a deisque Ve'
materiae imminutio satis manifesta sit. Quicquid interea sit, meam lubens mutabo sententiam , si chereticorum aliquis unico saltem argumento , a contradictione fundata penitus tamen immuni monstrare mihi, ac demonstrare poterit, ex mera terra & purissima aqua verum
sal posse componi. Parum enim videtur referre , an sal primigenium , cujus existentiam haud quisquam negat , ex sola terra & aqua , an vero ex si gulari quodam principio salino & terreo enatum sit,
g. X X VII I. Sal primigenium , sub forma fluidi subtilissimi ac mobilissimi per expansum at Nosphaericum largissime distributum , ex corpusculis acutis, rigidis , aridae indolis , constare, & proxime ad naturam acidi
vitrio lici accedere, variae observationeS, Variaque experimenta satis testantur. Qitando enim , ut pauca saltem adducam,fal quoddam fixum alcalicum aeri liberiori , in loco tam a tecto , e X ponitur, ibidemque per annum & ultra relinqv Iur , crystalli salinae, tartaro Vitriolato , quoad
119쪽
Materiam Modic. yc. coucem. 9 quoad formam , saporem , ac totam indolem simillimae, in Mogenerantur , isa , ut temporis successu tota propemodi imsalis alcalici moles in crystallinum atque perfectum sal medium mutetur. Notata quoque hoc loco digna sunt, ac multum
lucis foenerantur, quae V A L E N s 1 N i &G R 1 11 11 1 11 s in Miscellaneis Academia Nat rae Ctiriosorum communicant. Prior nimirum refert , D N. M O L T E R IJ M ,
olim practicum medici me eZlari en sem , si ustulum vitrioli maitis habuisbe , quod per se , absque ullius acidi vulgaris concursu , in limatura ferri , aeri ali quamdiu exposta , concreverat s a &posterior , qui Bataviae in India degens,
per tape summo mane rorem ante solis ortatum colligendum cura Verat , aliquando,
cum pueri condicti illum afferrent, no 11 sine admiratione eundem sapore salso acidiusculo , atque nonnihil vitriolato imbutum deprehendit. Fili ratus, ac leni
tus , liquorem exhibuit ponderosum , flavo colore tinctum , valde salinum ac via triolatum. Varias cum eo , non sine successii , tentavit solutiones. Quum auro enim parum hujus liquoris addidisset, a Dec. II. An n. 8. Ob . 76. CARTH. Mat. Med. Pars L E
120쪽
s 8 Se l. I. Tradens generaliora
pulvisculus subluteus praecipitabatur , auro tamen parum admodum de ponJere suo aramittente. Argentum facilius in lita quo re hoc solvebatur , ut & cuprum, quod stab evaporatione caudam pavoni S, uti Author loquitur , repraesentabat. Ferrum cum illo in dulce vitriolum abiit , stannum plumbum Sc mercuriuS autem
in liquorem album , qui destillando spiritum , instar aceti destillati , ast multo fortiorem , suppeditabat; in collum retortae sale candido crystallino , mercurii sua blimati instar , se te sublimante , in fundo vero remanente sale , marini aemulo
Laudatum stat primigenium seu acidum aereum , quod aeque, ac phlogiston ,
sub combustione perenni corporum exhalatione atmosphaerae restitui rur, me- .ritis parens , atque piaecipuus salium reliquorum genitor aestimandum est , & pro xime ex illo , aut remote , hoc est , vel mediate, vel immediate, interveniente scilicet ulteriori compositione , & firmiori aut laxiori unione cum: aqua , cum terris ,& substantiis unguinosis , aut inflammabilibus tenerioribus, quaevis salia cor- ο Vid. Dec. u. ann. q. Obs. s6.