장음표시 사용
361쪽
reliquis halitibus percutis cribrum in auras abeant: Unde ratio quoque haud obscure intelligi poterit, cur usus nitri in temperantior , ac diuturnior concupi centiam veneream plus justo deprimat ,& viris in specie languorem quendam ,
de quo alibi sa) plura pridem memet
attulisse recordor , inducat, & medicamentum ideo , alioquin , sub usu nimi. rum tempestivo & moderato, praestantissimum , quodammodo nociVum evadat.*. XVIII. I gritudines , quibus nitrum plus minusve mederi consuevit, quaeque vari e omnino ac numerosistimae sunt, in genere a 4 febres , inflammatrones , D es , vel ad obstrustiones viscerum , aliarum 'HEartium , vel ad dolores , P mos , Condulsiones , haemorrhaglas , tumores frigidos , immo , ad deliria dc varia sensitim exter norum vitia referri merent Ur. Quale, cum nitri actio specialis, ob maximam morborum , respectu ei latice, causa tam , atque symptomatum , diverisitatem , va de distincta reperiatur , necesse utique erit, ut stingula genera allegata cum pra a In Dissi de Refrigerantibus.
362쪽
338 Se T. V De Salinis Explicitis
cipuis suis specicbus brevi contemplationi seorsim subjiciam , & specificum ubique juvandi modum ostendam. Agmeia itaque ducant febres, quae nihil certe aliud sunt , nisi motus universis mas
sano uineae , humorum circulantium reliquorum exorbitante S, h. e. , justo celeriores , impetuosiores, & plus. pari Iesmin 1isve irregulares, non sponte tamen oriundi, sed ideo inprimis a natura, mediante con actione solidorum velociori& fortiori , excitati, Ut materia quaedam impura , mucida , acris , salino sulphvrea , quoad indolem specificam valde pro febrium diversiitate diversa , quae ex parte humoribus circulantibus asthuc immersa est, de adeo eorum systasin corrumpit, ut coagulatio , aut putredinosa resolutio metuenda isit, ex parte vero in tubulis minoribus , praesertim capillaribus, subsistit, eorundemque parietes , premit distendit, urit, vellicat, denuo resolvatur, ait nuetur , excutiatur , tandemque per po ros cutis , aut aliud organum se & excretorium ejiciatur , & decens ideo circuli, iam hinc inde sumaminati , libertas, cum humorum puritate naturali restituatur. Singula haec , quod pridem ex ante ce lantibus patet, nitrum praestat, Vel re- is , ta actione tua , quae ad incisio.
363쪽
nem, resolutionem,ac blandum Smulum redit, naturae medicatrici, succurrit ut citius atque certius finem suum conseqtu
possit. Valent haec in febribus plerasque , praesertim exanthematicis,biliosis, inflamamatoriis , ardentibus , immo , ipsis intermittentibus , & in solis duntaxat lentis atque hecticis aliquam pati videntur e ceptionem , quoniam in hisce sa ores co liquati vi frequentes sunt , qui de nimia humorum diesolutione testantur. Nulla tenus tamen haec dicta sunto , ac si crederem , nitrum in illis nullum plane locum invenire , sed monere saltem volui , more derat c illud in iis asthibendum , & , s pervenientibus largioribus atque frequentioribus sudoribus colit quativis , plane ab ejus usu abstinendum esse , ne majorem tunc temporis partis humorum gelatinose dissolutionem essiciat. 3. XIX. Eadem prorsus ratione , qua in febribus fieri dictum fuit, in flammationum cI rationem , discus stione aut suppuratione absolvendam , adjuvat. Hae ipsae nempC ,, sive sanguineae sint, sive serosae, posse
ctam, eamque magis minusve refracta Iiam cruoris , nunc puri omnino, nunc
spissi nonnihil atque impuri, stasin in m
364쪽
; o Se Z V . De Salinis Emplicitis
nimis arteriolis , aut adhuc minoribus vasculis serosis sive arteriosis secundi generis , adeoque plenariam canaliculorum quorundam obstructionem supponunt, cui , praeter cruoris in obstructis non mi-DUS , quam Vicinis atque connexis vasculis accumulationem , necessariis atque confest1m fortior globulorum attritus, ac violenta tubulorum distensio , cum partis inflammatae intumescentia , rubore , atque dolore ardente supervenire debent. Memoratam igitur obstructionem , seu causam inflammationum formalem ,
nitrum , quod subsistenti, Jc impacto cruori prompte ac valide dis luendo reperitur aptissimum, denuo reserat, de sic pristinam circuli libertatem restituit ; qua
restituta , complicata quoque sympto ma-ta , quae partim ex justo vehementiori globulorum , denso nimis agmine meantium , ac fortiter quoque in massam ob struentem quasi arietantium , collisione Scottritu nascebamur, sponte cessare debent.
g. XX. Parum quoque a praedicta nitri opera tione in inflammationibus operandi modus in plerisque ebullitionibus & phlogos bus differre videtur : in plerisque inquam ;
365쪽
allae quippe, S quidem plurimae, qHα
febres aut ii flammatione S quasi transsit rias ae vitantur , ex influxu atque transit
tu cruoris in hac vel illa parte retardat O , aut aliquandiu , propter leviorem , nec adeo obstinatam obstructionem , plancimpedito , quem illico regurgitationes & congestiones excipiunt, oriuntur ; aliae autes a turbatum nisus & renitus aequilibrium inter solida & fluida 'ausam agnoscunt praecipuam ; quemadmodum toties hoc posterius observare licet, quo ties , tempestate sicca , subitis in humidam, aut humida etiam bibito in siccam mutata , s olida , praesertim apud subjecta imbecillia , valde relaxantur , aut notabiliter stringuntur, de hac ratione modo nisus solidorum renisum fluidorum , modo nisus fluidorum renitentiam solidorum , in iis maxime partibus, ea rundemque vasis, quae situm peripheriae
propiorem obtinent , magis i eo meis morat s mutationibus obnoxiae sunt, superat. Quando enim canaliculi, peripheriae propiores , superveniente constitutione acris calida & humida , vel humida etiam atque tepida , aut parum saltem frigidiuscula , relaxantur fanguis eae par tibus internis, quae nondum ejusmodi rC- laxationem fuerunt perpessie , majori cin
366쪽
3 1 Sect. V. De Salinis g licitis
seritate, impetu atque copia ad parti urn externarum tubulo S ruit; sin repente vero constitutio aeris humida, simul calida aut tepida , mutatur in siccam & frigidam , cutis & canales sanguiferi su a
centes constringuntur , coarctantur , &cruor promite celerius, copiosius, atque impetuositis ad interiora , a constrictione adhuc immunia, ruere, eademque plus justo obruere atque replere cogitur 2
Unde fit, ut in casu priori magis phlogos es in peripheria , in casu posteriori
autem magis ebullitiones , proxime ex congestione non minus & accumulatione , quam ex repentina pariter cruoris expansione resultantes, in cCntro corporis , seu interioribus partibus & visceribus nobilioribus sentiantur. Hisce cael roquin ad inissis, & fundamenti loco sub stratis, intelligi poterit, qua ratione nitrum in genere congestiones, phlogos es,C- bullitiones praeternaturales, de nonnat ratibus eicim , a condimentis acribus audaromata cis, potulentis spirituosis, δί m dicamentis volatilibus, ab iracundia &c. Donnunquam excitatis, non loquor , mitiget, & cur in iis praecipue, quae obstructio rubus originem debent, notab lius auxilium ferat.
367쪽
Mὸdia Natura. 3 3 g. XXI Sequuntur nunc obstructiones fricte sic
cujus census sunt obstructio hepAxis , lienis, glandularum ac vasorum m seraicorum , renum , vesicae , defectus &suppressio mentium , lochiorum , haemor rhoidum &c. , nec minus dolores , Das
mi , & omnes distincti nominis morbi , . qui semper , vel salina creberrime , ex
Vasorum atque meatuum obstructio e proxime nascuntur , & nunc , intuit rei causae materialis, cruori accumulato , stagnanti , nunc mucidae cuidam materiae
seroso lymphaticae , nunc in-& adhaerenti materiae acri , nunc corpori plane ii terogeneo natales debent, uti v. g. sunt
a poplexi a sanguinea dc serosa affectu . soporosi , vertigo , cephalalgia , asthma , . catari lius suffocativus , icterus , passio, hypochondriaca , malum hysteri cum &nephriticum . colica haemorrhoidalis, , sic porro. Vellem lubentissime morbos allegatos , & hujus commatis reliquos , ut & nitri operationem specificam paulo uberiori pariter contemplationi submit tere, nisi antecedentia tantam prolixitatem interdicerent. Supra enim , cum de virtute nitri aperitiva antispasiano dicat
sermo esset, multa pridem proposita fu -
368쪽
runt, quae Viam pandunt speciali ori cognitioni , ac plurimam lucem pathologiae gnaris sub explicatione & applicatione
specialissima foenerantur. Intuitu nempe naturae atque virtutis singularis hujus concreti salini perinde esse videtur, an Obstructio in hac vel illa corporis parte reperiatur , an cruor , an vero lympha, aut alterius indolii humor accumulatione , stagnatione , stasi atque decubitu suo eandem producat, an hae vel illae functio nam turbae complicatae sint , 52 morbus hoc ideo , vel alio nomine insaniatur. Sufficit , nitrum materias Crassas ob struentes incidendo attenuare , tubulo S,& meatus obstructos aperire, circuli libertatem ac regularitatem reducere, &,
sublata causa praecipua , ipsum quoque morbum cum suis symptomatibus tollere.. g. XXII. Idem serme jufficium de convulsionibus
serendum erit , quae vehementiae dunta-Σat gradu a spasimis proprie sic dictis distinctae reperiuntur. Noto quippe noti US est, violentas hasce partium solidariana contractiones, nonnunquam terribili torius machinae concussione stipatas, super- Venire , quando corpuscula acuta , rigida , pungenzia , partibus nervos O-mem
369쪽
Media Naturae. Ibranaceis ad & inhaerent, aut canalium obstructiones tam refractariae & periculosa: sunt, ut iis denuo reserandis mitiores contractiones spasmodicae non amplius
sum ciant , & machinae ideo , nisi hae expediantur , certissimus immineat interitus Quid igitur mirandum , quod natura in desperatis hisce casibus ad arripienda quoque remedia desperata impellatur, &horrendis ejusmodi contractionibus soli dorum obsti uectiones gravisti as aperire , imminentem lethalem circuli sufflaminationem avertere nitatur , etiamsi finem suum non semper obtineat ξ Clare interim ex illis rationem consi e Opinor , cur nitrum , tanquam validum aperiti-VUm , absque vehementi nihilominus commotione, de citra ullum tumultum
agens , naturae in hoc passu egregie succurrat , turbarum caulas tollens , ip sas quoque tu ibas compescat. Istae tam taconvulsionum species hoc loco exin aendae erunt, quae post nimiam humorum laudabilium , maxime autem sanguinis, jacturam exturbato nisus 3c renitus aequilibrio inter solida & fluida resultant Tun Ceni ira nulla Opus est resolutione , nulla obstructionum reseratione.nulla ius e
flui aut peregrini ablatione , sed humon nimium imminutus & deficiens pri actis
370쪽
3 s Sect De Salinis Explicitis
leptica , aliaque appropriata tam cito quam neri potest , restituendus est , uenecessaria quoque & naturalis proportio
inter vires prementes & renitentes mature redeat.
f. XXIII. Ad virtutem aperitivam auxilii quoque ratio redundat in exorbitantibus &incongritis hamorrhagiis , quoniam pleraque cruoris. profluvia excedentia & incongrua praecipuam suam originem circulo sanguinis, plus minusve in hac vel illa parte sumaminato , debent : Oborthnempe in aliqua parte vasorum quorundam obstructione , accumulatio cruoriS non tantum in lyarte obstructa , sed in vicinis pariter vaicillis , qtace, praeter mo lem consuetam , & cavitatum suarum magnitudini proportionatam , adhuc notabilem qua illitatem , Quae ex obsi ructis canalibus ad illa determinatur, recipere coguntur : Unde fit, ut nimium referta ac turgida haud raro patiantur rupturam aut cruor tamen abundans ex illis in vassecula seroso lymphatica, seu arterio a secundi & tertii generis , sub distensione vehementi plus iusto dilatata , penetret , polleaque per loca insolita de incongruaeXce Iur. Immo, accidere consueviῖ