장음표시 사용
471쪽
ota electio, ergo voluntati non erit impii tandum quod peccet, verum altersalicui rei quae voluntaterii illo desectu vitiavit. Cum in eiusdem difficultatis silutione dea sudandum esset, etiamsi D EI prouidentia negetur, si, cum ex aliis causis nectitur,tanii non esse videtur, 't propter eam arbitrii li
bertas neganda sit, quare cum ex prouiden tia Dei consurgit', eius causa Deum res no stras curare negabimus'Huc Vsque terueni . .
re potui in obscuris imae hui= quaestionis intatelligentia, quae deinceps sequuntur inexpliccabilis mihi abyssus videntur . . Quare ibpraeteritis ad alterius obiςctionis enodationem progredior. prouidentia' ci u ηο repignus emtingentia casas ct fortuna.
Riorem obiectionem 'talem te, quia alitid non poteianius abrupimus:sed eam quae restat plene nos distatuturqs sperata linus. Obijciunt ergo nonnulli
incinuiue simplex praescientia secum set
lem necessitatem non afferat,saltem prout detiam omnium rerum in particulari quam potissimum hoc opere defendimus, adeo
472쪽
LIzER 3 pugnare Ut magis non possit. Quomodo e nim quod prouisum est, fortuitum, quodque ab aliena destinatione pendet, liberum existet' Sed respondendum ipsis, specialem solutio prouidentiam duplicem esse. Vnam quς 'ires cuique rei in prima eius .creatione inditas ad operandum P ill rum modo & p r- .
ticularium dircumflantiarum varietate, eX-- citat. Hεc autem licet reuera omnium natu
rarum communis sit, ideo tamen specialis dici potest, quod non, quemadmodum Averrois imaginatus est, vis q*aedam Eccelesti corpore ad res omnes dimanans, sed insu--Σus qui in unamquamque naturam peculi ris a DEO proficiscitur existat. Porro qua hoc prouidentiae genorie pon simpliciter hu- manam voluntatem ad hoc vel aliud elige dum determinat, sed tantum eo perducit, quo Proconstitutione praesenti ipsa per se propedebat oniecteex illo fatalis necessii tas insertu . Est alia prouidentiar tis mul
in spe*alior qua insit ut prope rvi re 4naturae haud permittuntur, seci ex viuina voluntatis decreto sic earum impςtus temperantur, ut non nisi quod ipsi visum fuerit, queant e cere. Eiusmodi prouident ae operasium,quae libro ., cap. 7.& 8.recensuimux Ac fatemur ea, quae eiusmodi sunt, sortuita
473쪽
cuIta DEI destinatione perierimi, liberun erat sua consilia eunt in modum instituere, ut nihil ipsis aduersi accideret: aut si liber-
tatem retinebant ne illa uterentur,a DEO
prouisum fuit. Verum nNoomnia quae vel hominibus . vel rebit alijs euenilint, ex tali d om- Dei destinatione euenire. Sed in multis sinenia fiat D Z I determinatione id accidere aio, quod destinati , ipsarum naturalis propensi μςμμ' μ' -ehi eredat ex definito consilio DEI , seri,quicquid pulices,stires, mures rui uoti Quis tam iissus, ut parricidia ad ult ria & alia scelera ex luinae voluntatis. d creto patrari dicat Praeterea suPeruacane.' um esset omnis hominu industri, si consilia orum humanorum quentusa Dei voluntatui penderet. Dicet Arte quispiam, has si ς
manas rationes, sed cupere se auctoritate sa-c ae scripturarosiqndi, nonnulla casu&ω6 imi temeritate in hoc siiblunari mundo poti . institutum me vocat; qujsquis hoc fa at i non enim cum ita elicis mihi hoc in hoc opere res est, sed cum pseudophiuloso his, cpii DEI prouidentiam ad res sin gulas omnino pertingere nega t. Attamen ne quisueam me calumnietur, anquam qui philosophorum sordibus puritatem fidei conspurcem, etiam ex sacris literis idem de Corin: s monstrabo. Primum ait D. Paulus non esse
474쪽
Bro curam de bobus.hoc autem non idebdictum intelligi potest, quod bruta diuinae
procurationi in totum exemta sint, verum quia non tam singularem eorum curam g
rit,quum hominum. At quomodo hoc verum erit,si in brutorum iuxta ac hominui vita nullus est locus casui& temeritatiἶAd- haec Salomon proberbioxumis domus, i n.. quit, & diuitiae dantur parentibus, a D mino autem propriὶ uxor prudens. Falsum est fgitur, quae hominibus eueniunt, aequῆ speciali & propria destinatione Dei cuncta euenire, std diuitiae ijs, qui parentes diuites nadi sunt, non nisi gener ali illa raticine ob- tingunt,quod homines ab ipso metem ad . pti sunt, quacintelligant quicqiiid parentesti saurizarut,hpc sis defunctis filiorum esse. Praeterea cum iusti sint in secietate eorum in quos diuina vindicta vel peste, vel bello, . ,el fame, vel quacunque alia castigatione propter4ntulerabilem ipserum malitiam desaeuitura est,semperne putas iam e binutur,ut se de medio eorum proripiant quemadmodum Loth, ut u Zodomis ausumet admonitus est ' Aut per miraculum sutulum,ut omnibus amictis ipsi nihil patiaturi At nihil horum verisimile.Si vero unacum
diuina destinatione id accide-.
475쪽
eri dicendum est . Non enim ipsiortam causiplag ae diuinitus infliguntur, sed mali de
improbi suis sceleribus eas commeruerunt: illos vero quia versantur in medio eorum,'
quos Deus ulcisci decreuit, ex consequenti & non ex proposito diuino affligi contingit. Nec resert quod etiam ipsi leuibus quis .husdarn delictis contaminati sint, & maxi- nin 'uod humanam offensioneni stetuen 'non satis acriter sceleratri corripuerinxi licet enim hinc ostendatur non posse eos de iniustitia DEI queri, cum neque ipsi pro 'sus insentes sint, adhuc tamen relinquitur non fuisse ipsos si extra malorum si,ciet, tem extitissent,iam grauiter puniendos . Ina
super i niantes baptizati & pro,terea ab onita ni peccato immunes, qua re tam grauiter 'Deum offenderunt, ut etiam illi tota aliqua ciuitate pereunte iisdein plagis in uoluaturrouid de his aliud dici potest,quam non hoc ex destinaio egisse Deum, ut illi quicquam .piterentur, verum quia in medio per euntita um inueniebantur, vi naturali una cum illi, iliternecioni datos esset Idem iudicium dei beneficijs,quae inbiis hominibus, ut Laban, putipheri & similibus, propter societatem iustorum obuenerunt. His accedit ipsius Dei per Hie rem ia m prophetam oraculum,
inb apertissimu nesat se inunutabili decre 7
476쪽
Repente, inquit loquar, adcersum gentem di aduersiis regnum, ut eradicem & destruam & disperdam illiad. Si scenitentiam Ue- Hieremis rit gens illa a malo suo quod locutus aduersiqseam, agam & ego poenitentiam suta per malo quod cogitaui, ut facerem ei. Quid apertius dici potuit ad indicandum, quod sentetia diuina ab hominiam moribus quodammodo pendeat, nee ita in unam partemrdeterminata sit, ut si illi vitam corrigere u ilint, ipse plagas quas minatus erat, nihilominus sit iflicturus. Pluribuistiam in locis sacrae literae indicant hominum flagitia non essea Deo praedestinata.Nemo,inquit lac Iaeos tibus, cum tentatur dicat, quoniam a DEO tentaturi DEVS enim κακῶν,id est, Mollicitans ad malum i Sequitur enim
Ipse autem neminem tentat. . .
. Et vix estquicquam veterum theologo- r i, qui non hunc errorem magno Rudio oppugnarit, 'ut superuacaneum videatur, plura testimonia coaceruare, quibus non iDeo prouenire hominum malitiam osten- datur. Haec autem omittem non potui, ne dum cuncta diuino nutu fieri dico, quisquam inde erroris occasionem sumat. Vt
igitur finem piispositae obiectionis soluti ni ii'ponam, regnorm & imperiorum a
477쪽
gente in gentem translationes diuiniae pro
uidentiae assignahdas esse non dubito ἰquia Daniςὶ apud Danielem lego excelsum dominari in regno hominum & Glicunque volueriti&'re illusi.Bellorum successus diuino arbitrio Vt plurimum temperari non illibenter aseriouer.eti. Ilaico, quia Salomonis dictum est, aequum parari in diem besti; dominum vero tribus' rosalutem. Regibus& principibus sirpem rem tum suo tum subditorum merito eripi
non eo inficias, quia in Esaia inuent..stultos . , factos principes Thaneos emarcui si e prin- cipes Mempheos decepisse Aegyptu,ango Me populorum eius: Dominum miscuisse medio eorum spiritu vertiginis, & ideo in erroreia, induxisse Aegyptios sicut errat, ebrius, & vomens. naud negb priuatis hominibus multa per Dei occultam dispensatiaonem accidere, quia Iosephi in Aegyptum venditionem non casti accidisse, sed diuino consilio prouisam esse. Moses auctor omni
ςxceptione maior testatur.Sed omnia quaea
brutis quomodocunque fiunt,semper speci-ciali Dei procurationi, nunquam insitis ip sorum viribus, uniueria quoque bonata, quae bolinibus contingunt,diuitas destiirationi , nihil vero propriae eorum vel in dustriae, vel negligentiae dandum esse, quia firipturae credi non postumi, ncc rationi, cona
478쪽
LIBER V. eonsentaneum est, Caluinistis setalis neces.sitatis patronis relinquatur. Supersunt adhuc aliae quaedam obiectiones, verum se lutu faciles. Nam quod omnia pariter eueniunt iusto & impio, sacriscanti ὀc sacrificia contemnenti, quod non contra malos sententia mox profertur,qubd stulti in digianitate conspiciantur dc diuites deorsum sedeant, quod omnia querelis &lacrumis in nocentum sint plena, & Deus saepe inuoc tus opem non serat, & ut uno verbo dicam, maxima sit rerum humanarum in hac vita confusio, non solum nihil officere Dei priuidentiae,sed etiam illustrare eandem,libroi huius operis secundo tam multissendimus, ut hic iterum e dem de re verba iacere non sit necesse.
479쪽
leti stor qui je prouiL entia Dei Driberςm. In quibus si quid bend dictum repereris, hoc ipsum Dpo Opt. Max . euius hic causam egi, --ο- cceptum serto Sin oc- quae don satis argumentim testati rςspondere videantur,haec non rς- ei se quo minus mihi imputentur. Ingemis enim sateor materiam hanc grandiorem esse, quturi vi persectae eius tr*A Iioni meum Ingeniolum par sit. Quia tamen in magni ipsum voluisse sua laude non caret, idcirco meas de tam sublimi re commentationes . quis lectoribus non ingra s sore spera publico eas committere non dubitaui. Existimabam etiam nonnullos meo exemtio extimulatum iri ad plenius & absolutius hanc quaestionem explicandam, hsquq n strum hoc scriptum-ὀδου suturum esse si non ad aliud, saltem ut quae ego movi dxit
at, ipsi sibi diligentius enodanda est
480쪽
xit connivere; praesertim cum qiuae maxime cal inatione indiscbant.ad calcem libri mn
compo8itur demonstrari posse. Duode tu earundem p/raium doceri psit Mem esse mundi conditor.