장음표시 사용
12쪽
Campania Felici in genere. Igoior xv quam incoliri, is tum antiqui, Cum nuperi
scriptores Campaniam Felicem non ab hominum felicitate , sed ab arboribus campisque vulgo salutarunt. Hinc Plinius lib. III. c. 5 iuru meritoque sic tradit : Hinc Fe-tia illa Campania est i ab hoc sinu immium estiferi colles. At vero undenam huic Felicis cognomen Z Cl. Ma. xochius de Amphit. Camp. e. I sic dictam autumat, quod olim a Sylla Fellae suerat eonstituta colonia in liae regione , quae ab auctore cognomentum desumpsit.
Ea vero regio Latium inter, Samnium, Picentinos, diserumque mare est posita, .ut Strabo prodit lib. V. Mograph. pag. 367 editi Amnes . . 7 - διον ευδαί-
να-τἀ- πει απαντῶν , idest Omnium fertilissima est regis , quippe Cuius etiam ευκαρπος, colles maxime frugiferi. Sani elicius de Situ Campan. pag. 3 euit
Neap. 3726 eosdem fines Campaniae assignat his verbis r Arari famine ad Sarni ostium pertinet, Uxaginta Passiιum missibus excurrente planiata , quae ab iHa camporum laritale facta . est Campania. Hi amnes , eius duo latera constituunt: his ab ortu , ille o occasu. Boream persu
montibus . cinguam. Samnites et Irpini excludentibus , quar- tum pero latas mare possidet. Latiis serius Maria , ut tamen quia maxime Pandituν, triginta non excedit milliaria. Quod si totiuae ambitus subducatur ratio Cestiges ad cen-- toran et sexaginta passuum millia. Iisdem sero verbis sustus
Campaniam describit Cluerius Ital. Antiq. lib. IV. e. a. -ι Fluminibus rigatur Savone, Vulturno, Clanio, S... no, adita minorabi , ut Sebetho. Montibus coronatur
13쪽
Massico , Falerno , Gauro . Apenninorum nη , Campis Phlegraeis , ac Lehor iis , ut Vesuviis p aeger tim monte , qui vel illi Rex adstargit maiestate, Et proceritate ceteris vicinis supereminet. Lagi in celebriores adnumerantur Fundanus prope Caietam , Acherusius , Lucrinus, Avernus , Aniauus , aliique. Campaniae vero nomen fertilissimam designat Italiae regionem . in qua ut bello testatur Plinius loco ante citato Summum est Liferi Patris , Cererisqua certamen, a Patentibus campis, in quibus sedet. Eam etiam,veteres terram Laboris nuncupavero', ut vel a Leboriis campis
qnos idem Plinius lib. XVIII c., a Capuae vicinos Commemorat , vel ob agrorum sertilitatem, quippe qui ad
culturam maximeesint apti. Hinc agri ubertate, collium amoenitate , marium Portuumque opportunitate, perenninquatum adstuentia , qui iis et ingeniorum selicitate longe fortunata suit, quae ad omnes liberales artes a Deo o. M. facta aestimetur. Variis hinc eam laudibus exornant passim veteres auctores et prae ceteris Florus lib. I. c. I si hoc modo : Omnium non modo Italiae , sed toto terrirum Orbes pulcterrima Campanias plaga est: nil mollius coelo , denique bis sortibus perniae ; nihil uberius solo, ideo Liberi, Cererisqua certamen dicitur ; nihil hospitalius miri. Hic illi portus Caieta , Misenus , et tepentes fontibus BaiaE , Lucrinus, et Apernus , quaedam maris Otia . Hic amicti ritibus montes Gaurtis, Falernuta, et pulcherrimus Ormitum Hesurius AEt naei ignis imitator. Vrbes ad mare Formiae , Cumae, Puteoli , Neapolis , Herculaneum, P peii , et ipsa caput urbium Capua , quondam inter tres maximas , Romam , Carthaginemque numerata. In hoc igitur tam parvo beatoque solo plures urbe et opida celeberrima extitere. Ea quidem fuerunt, dubio Procul quadragintaratria , ut praeteream florentissimos: vicos, villas innumeras, aliasque inperti nominis urbes. At undenam in hoc tam parvo telluris spatio tot ac tam. in opida , i nisi ex soli , coelique soccunditate atque uber- ais, quae inter terrarum orbis angulos illi regioni a na
14쪽
turae auctore bona donata suere 2.Iure meritoque memoratur Promissae Terrae, seu Palaestinae in sacris Literisi oecunditas , quae lacte atque nielle manavit ubique; tot urbes in eo solo quondam extiterunt , sed illam praeter
totius mundanae universilaiis regio nulla aderit quacum nostram CampaniambausinI comparare. Ager vero Cami anus floribus quarumcumque abundat specierum, et rosis praesertim. Campanas enim praecipue', aeque ac Paestanas laudat Martialis lib. IX. Es,
gr. 6 I. Hiberno praesertim tempore tanta erat rosarum,
aliorumque florum in Campania ubertas, ut AEgyptum aemularetur. Merito vero haec regio Feliae dicta. Campanorum enim felicitatem longo tempore perdurasse testatur Livius lib. XXIlI c. a eum de oppugnatione urbis Neapolis ab Hannibale instituta verba sucit. Hinc etiam tot laudibus ab antiquis praedicatur. Tullius Orat. II con. tra Rullum num. 28 sic seribit: Campanum Orbia terrarum pultarerrimum , et Capuam urbem amplissimam , atque ornatissimam esse: Livius lib. VIII. Campanos commendat quod agrum Italiae uberrimum, et urbem agro
dignam possiderem. Ita etiam Silius lib. VIII. ne ad ra- vim usque dicam. Quod si tot encomta agri Campani in medium asserre vellem, profecto rem historicam in longum Protraherem ; quare de fructibias , et aliarum rerum copia, etiabundantia raptim verba iaciemus. Neminem fugit quantum ab antiquis Falernum xi-nnm fuerit laudatum. Et re quidem vera hoc vel maxi. me ab illis , et praecipue a poetis fuit aestimatum: linus
prae ceteristicanit, Virgilius Georg.gIl. V. .95. Et quia tei carmina dicam Maetica lis e cessis ideo contenda Falernis. Neminem etiam praeterit hoc vinum plus quam: Ceteris per plures annos ab antiquis conservatum. Hinc quo annosius erat Falernum, eo pluris aestimabatur, et illud quod paucos per annons servabatur , minoris habeba- . r. Quidcivero dicamhdexcoeeuboLFalerno forsitan prae-
filantius, et generosius Icie hoe innuit Plinius lib. XI
15쪽
e. 6. Quin idem ibidem seribit, vinum illud Dod est
ii tessum fuit sub consule opimio', qui consulatum se sit amao U. C. DCXXXIII. perquam celebre, et tulit in sui se ad CC. sere annos conservatum , ill ut uapost tam longaevum tempus in speciem mellis esse reis laetum. De hoc etiam Petronius Satyr. c. 34 mentionem Deit. Quid etiam praedicabo de Surrentino, cuius me mi. nit Strabo lib. V. Georg. aitque illud fuisse Optimum , . et maximo in pretio habitum apud Romanos, aeque ae Falernum; et Gauranum IAdhaeo castaneae laudatissimae, et frequentissimae
in' Campania fuerunt, quamvis Μartialis lib. V. Epige. ad quendam scribens Turanium haud corpori beneface
De agri Campani oleo sit mentio quam frequentissi.
me apud veteres. Campanus enim ager non solum Baecho , Cererequeiae pascuis , verum etiam oleo suit seraeissimus. oleo abundavit Venafranum praecipue solum prae Liciniano; nam hoc , cuius ager Venafrano propiu-quus erat, Italiae praestantissimum aestimabatur. At ne silentio quidem praetereundum est , Campanam regionem suisse etiam abundantem frumento, homdeo , et leguminibus ; hic enim ager aestate Matet pei petua , et a natura huiusmodi ab uniantiae donis suit eu mutatus , ut prae cunctis orbis angulis. unus hic usque fuerit praedicatus. Cotistat eni in vero Romanos saepe an nonae caritate oppressos in hos agros misisse, qui sibi frumenta Compararent. Anno enim praesertim CCLXL ab V. C. Geganio Macerino, et.P. Minutio .Coss. R manum Senatum legatos in Etruriam misisse, et Cam. paniam , et in agrum Pomptiuum, quo coemerent maximam frumenti copiam. Tullius etiam orat. contra BuLiuin n. a de frumectis omnium specierum agri Campa- ni mentionem facit. Nunc tandem de ostreis sermo capessendus. Nihilheic diram de vivariis tam celebratis a scriptoribus, et
praecipue Licinii Muraenae, Hortensii ,α Luculli ,-Surgii
16쪽
Oratae, aliorumque. Hunc atatem Oratam strearum viva ria invenisse in Baiano ditore narratur aetate Lucii Crassi 'ratoiis ante Marsicum belluna , qWol accidit anno V. C. DCHI. nec gulae causa, sed avaritia: magna vectigalia ex tali ingenio percepit, et optimum saPorem OStreis
Lucrini adiudicaxit, quamvis valerius Maximus lib. III. e. 3 , ipsum aedificiis spatiosis , et excelsis , deserta per
eam tempestatem ora Lucrini lactis Pressisse, quo recentiore usu conchyliorum seueretur, sentit. Hinc Lucrinus postea celeber, ostreisque copiosus evasit eo modo ut Romanae reipublicae quam magno foret emolumento Infinitum autem esset si nobis singula in medium ProduCerentur , quae ex agro Campano Percipiuntur. Hoeunum satis dictu est, illum quovis tempore adeo rebus omnibus foecundum sit se , quae sunt necessaria ad vitae rationem, ut Italiae cunctae fruges cuiuscunque generis subministrarit.
Hactenus totius agri Campani sertilitatem in rebus omnibus in medio attulimus. Neapolitanus vero ager e cuncta Campania fortasse Principem locum occupat in
omni rerum abundantia a natura comparata : ni fru- ctuum exquisitissimorum, et cuiusque generis ubertate
dubio proe ut omnibus terrarum angulis , et Praesertim ipsi Campaniae praecellit. Excussis quae ad agri Campani foecunditatem attinent, sermo nunc de vetustis Populis, qui eandem incoluere regionem , instituendus erii.
DE Campaniae incolis , et praesertim de Osca gentes de illorum moribus,, atque lingua.' Ex historia discimus , quo celebrior fuit populus , et quo uberiorem incoluit agrum , eo magis nunc in unam, nune in aliam pervenisseis manum. Quid igitur mirum, si Campania Felix utpote prae ceteris amoenissimus
17쪽
angulus tot hbbuit dominos , quot erant illius aevi vici.
niores non solum , verum etiam Missitae nationes. Norunt interi in ervili livetii lissimam Campaniae historiam esse adeo eonfusam , ut quidquid de ipsa antiquae , nuperaeque ae talis praedicarint auctores, sint omnia prorsus incerta. Per eam enim lempestatem Italiam ineolebaut adhuc gentes silvestres harbaraeque , ac nobis incognitae. Hi ne qui in mores , quaenam religio , historia usque modo nulla . nos Perdocet, cum . nullus adsit auctor, qui tarum liisl xi Caria ira ait les ad seros tradiderit nepotes; vel si rue rit', 'en pus edax onini, surripueri l. Omnium primos Campaniam habitasse vel uli huma. , nae voluptatis certamen Oscos, Auruncos , Ausones .
Samnites, Vmbros , Cimmerios , Campanos lite ipsos per historiam constat. Strabo lib. V: Geogr. ab Opicis halii. tatam fuisse eam regionem narrat, quisti idem atque Au sones existimantur. Ferunt alii cum ea loca quondam Opici , Ausotiesque tenuissent, suisse' ea deinde, ab os gente Occlipata , quae a Cumanis pulsa deinde suit, quos 'rurSus Etrusci eiecerunt i etenim cum duodeeim habita. rent urbes, quarum una quasi caput esset , ea de Causa Capuam nuncuparunt. Cum vero per luxuriam a d mollitiem se tradidissent , Samnites nacta occasione Cama 'Panos in servitutem subiecere. Hinc Romani vieinis paulo post subactis gentibus Campaniam occupatum. Iisdem haverbis tradit hanc historiam Polubius.' Vide quaeso, quot
gentes cana regionem diversa tempestate posset them Oecit.
Parunt. Vna vero eademque gens Osca si) suit is illaec , i Ennius, et Verri' apud Festum de Verb. Sign. Oscos,
Opscos et Opicos eosdem suisse dicunt. Oscos, qtios dicisura, auxemitis, Ops Os antem dictos , teste Ennio crasu dictit: δε miato
hem gerit opscus. Alii vero distingviint eos populos a saraxis , a Latinis Oscos dictos. Theodorus Hicvliis Dissert de primis Ita liae tueolis idem asserit. Hinc iidein duo populi eosdem habuere . mores .R. linguam, atque domum. Salis elicius De Orig. Lamitu
18쪽
ut diximus, quae variis suit nominibus salutatas, nempe Ausones, Aurunci , opici, qnorum vocabulum Postmodum a Boinanis contractum iii duas fuit syllabas, et
opsci vel solius Obsci , ac tandem osci audivure.
Hae vero gentes quam nam postea Campaniae inest luerint Partem, nunetvidendum. Oscorum montesta Strafons descriptos nullos alios rasa , quam id iugum , quod rientali latere duo rustinet opida Suessam nempe Aurun corum , et Thrauum Sidicinum , ait Cluerius lib. III. c. 9Ita l. antiq. ad quam sententiam comprobandam scribit, omnem opicam gentema fuisse etiam Oscam appellatam rPars Campaniam inter, et Volscorum sines Aurunci sunt dieti. Quint autem adi Oscorum ,ssive opicorum attinet inores, dicendum est, hos inter cetera'quosdam edidisse ludos , Comoediasque in in ridiculas, incultasque quoad gestum etnverba ψ ut nagitium potius esSunt nuncupandae, uti narrat Tacitus Annal. lib. IV. c. I 4. Tu litis suisse risui quosdam Arpinatcsasenatores in senatu
ob gestum et linguam scribit epist. lib. VIII. I. Vosque Iudos fabulas Atellanas appellatas tradunt passim laistori, et , quippe quod Atella Oscorum urbs fuerit. . Hascautem gentes.Oscos nempe in Campania liabi- assedante Troianum bellum5canitoUirgilius , qui quideme Eneae facit Contemporaneos , quamvis nullas sedes urbesve illis certas assignet..Serviusia Capuae urbis ori
Hi vero Ausones' i ii varias regiones sese divistimat sedemquei mini, et pro diversitate regionis, quam incolebatil, Usci, O Pici. Aurunci, et etiam Sidicini fuerunt compellati. Pellegri ilius Dis ...I. opinatur, eos Ausones dominatos esse circa i Vulturn uiui et Sartium ea in lite region uti dictant Opicam ab Opicis 'sive . Oscis et Sidicinos , Auriaticosque ab urbibus quas ilicol neruiit : liine tota ea regio Auςouia quoquo fuit vocitara , ut Manis antis Canii vales' Cn. XI. v. 30. Eos vero populos'Servius iii virgilium credit. primos suisse ludiae habitatores. . I
19쪽
einem ex Ips7us'Virgilii auctoritate an. m. v. πέο eui ea in Troiano Capy attribuit.: At quomodocunque res se habet, alii recentiores Capuam oscorum urbem fuisse tradunt, qui originem-ab Etruscis trahebant, ut ante diximus; et res isthaee per se probabilior est , cum ex Livio compertum sit lita XXlV eo. IMMA-lioum Joppellatu mesuisse summum Campanorum magistratum. Campanos' eosdem ac os eos suisse persuasum est etiam Silio. lib. XIV cum canit:
Mamertinos innuens Campanos i qui illam sceleste occupariint , qui sub osticorum quoque nomine in Campania siti, iidem ae Osei suere. In-eandem sententiam in Cluerius , qui Campanos sui se O eos ex Samnitie eredit origine, de quibus testatur Iutrius lib. IV. . c. Vsraudulenter Capuam ali Etruscis oden palam C. Sem Pronio , et Q. Fabio Vitrulano Coss. quod accidit anno V. C. CCCXXX. Hinc ait laudatus Cluerius Ita l. FAnta lib. III. e. 0 Campani tib Samnitibus orti illud habitori incabulum Mediluxticus, Samnitium vero linguam ean dem ac Oscam suisse prodit Livius lib. X. c. dio: Cum
enim ii arrasset Romanum Consulem L. Volumnium ex condicto quosdam exploratores,illius lingvile peritos ad exercitum misisse Samniticum, qui Ealernum eampum Pollulatus erat, uit quosdam gnaros Os o Linguae plo. ratum quid agutur, mistuc. Capuam , et Campanam regionem in nrninorum potestatem redactam , linguam , illorum Itie mores conser vasse sania est etiam , cum in Romanorum incideriint manus, Cum adlluc, et/multum post tempus-et ludi
osci, Athllanaeque sabulae in more suerint positae, post .. quam gens illa penitus lato suerat extincta.
i) Mediluxticus fuit Oscae geniis sumimis magistratus , qui a Tyrrhenis suit dictus Morrio, et Tiabsias. At I narra Palaestra Neap. pag. 264 ex tabula marruorea Ilerculanoi delecta, is, serit hoc nomen Medilux cum seripturu tisse MERRISsTUBTI .
20쪽
At equidem existimo aliarum 'tium citra Roma in cum es t omnes 'to,ii ,' 'corporio omnes fuisse aequali modo oseae linguae nomine voeatas, i edrinibanorum sermonem fuisse Romanis risui atque ioeo plus aliis speciali modo, aut ob locorum Vieinitatem, aut ob eius. poeticurum vocum formam atque modum. illud vero certum est, Oscorum linguam a Romana prorsus Merentem esse. Affertur antiquus Titinnii versus , qui si habetur: Qui Osee et Votice fabulantur r nam Latina nesciunt. Theodorus Bichius de primis Ital. inc. ali Oseorum linguam vocabula , et charaeteres s a ) habuisse , qui nec Latini, nec Graii, nee Hebraei suere: hine
laudatus auctor quasdam vetustas voces ex vetiti suem cerptas affert grammaticis, quas heio reserendas meo, ut Camar senex, Cascus Vetus, 3 insanus,
mel servus , Gela pruina, maestus Ilaius, Mamera Μars, Medit uaticus summus magistratus , Mulcia poena , Quis quiescetis , Patera quatuor , Pipatis clamor plorantis,
Fimit Oidquid , Solio totus , Veia plaustrum , Ungultis
annulus t et apud Sabinos Cinum honum , Crepertim dubium , chris hasta ἰ Nar sulphur ii Hema saxa, Nero fortis, Cuestra, quaestor, Theas Theseus, Apulu Aponto , Vluxxe Vlysses , Menrra Minerva , Laucina Lucina, Pulluce Pollux , Turan tyrannus , aliaeque huiusmodi Etruscorum , Oscorum, Sabinorumque voces in Latiarem
Hae vero lingua Osci illas Atellanas, sabulas eude. re coeperunt ridiculas , quas in comoediis postea passim usurparunti His adda quod apud eam gentem in loquen-
i Iam diu est, ex quo Abellae eruderatus suit lapis nune in aedihus Seminarii Nolani prostans Oscis elementis a Remon-dinio Hist. I. tom. III. e. ult. allatus. Re sane vera ex characteribus qui asservantur, res digna visu est: nam ipsimet sunt omnino ignoti et nullam emeseserunt uteram, quae vel lauari, vel Graeeo conveniu*ι idioinati.