Commentarius pro. re. domestica et nummaria saluteque. animarum in primis. conseruanda ad Christiani orbis vniuersitatem a Fr. Angelo. Roccha episcopo. Tagastensi ... directus contra. ludum. alearium chartarum scilicet ac taxillorum ..

91쪽

8o Commentarius

stituere debeat, quod lucratum est. Serui in bello capti, qui mitius tractandi sunt, sibi acquirunt quidquid eis donatum est, aut legatum,aut licite ludendo lucrantur. Sed serui empti,hoc est, qui seipses vendide-Loper' 3. runt,non item et hi enim , teste Ludovico Loge peZ, quidquid sunt, ipsius domini esse dicuntur . Ideo quidquid acquirunt, vel lucrantur , ipsi domino acquirere, ac lucrari

censentur.

semel la de Alearum Ludis deteriandis,

euitandis. Τ denique tot pericula, tot damna , tot mala, tot peccata, tot

blasphemiae , totque nefanda scelera ex Alearum praesertim ludis nasci consueta, evitentur, Aleas detestandas, & sub poenis vetitas a sacrosanctis Concitus, necnon a Canonica Lege, ac Ciuili tam Theologorum , quam Sanciorum doctrina illustratis,& celebratis, quicumque ille sit Laicus, omnino fugiat, ac detestetur, praecipuE vero Vir Ecclesiasticus, qualibet etiam dignitate insignitus, cui non solum Aleis ludere, verum etiam huiusmodi Ludo

92쪽

fontra Ludum c liarum , Ludo interesse, siue huius generis Lusores inspicere , vetitum esse censetur iuxta Innocentij III. Pont. Max. sententiam, in tertio Decretalium Libro dicentis: Ad Aleas, Taxillos Clerici non ludant , nec huissimodi Ludis intersimi. Haec Innocentius dicto in

loco

Conclusio de Ludo Scacchorum, siue

Latrunculorum.

Cacchorum denique Ludo, nec Lege Canonica, nec Civili, nec a Sacrosanctis Concilijs unquam vetito, unusquisque Vti potest animi recreandi, vel otium praesertim sugiendi gratia, loco tamen licito, ac tempore decenti seruator In hoc enim ludo , uti hon semel diximus, non sors, vel sortuna, sed ingenij vis, vel industria do minatur , malis omnibus, quae ex Taxillis , &Chartis tu Brijs euenire solent, exclusis. Nunc denique, ut finem dicendi faciamus, praescriptam Innocentij III. Pontificis Maximi sententiam , tamquam sigillum huic nostro Commentario, ad Omnipotentis DEI, ac Dei parae Mariae semper Virginis gloriam.

Innoeen ii

III. sententia.

93쪽

81 Commentarius& Sanctorum omnium honorem , nec non ad

Universi Christiani Orbis, praesertim vero Ecclesiasticarum Persenarum beneficiu conscripto, censui apponedum, & ita pro fine appositum esse volo cum alijs Doctorii Sanctorusentent ijs dissuse superius enarratis, hic au- te breuissime, ut facilius memoriae madentur. Sententia Innocenti, III. Pont. Max.

A D Aleas,& Taxillos Clerici non ludant, nec huiusmodi Ludis intersint.

Sententia S. C priani inter alia superius

Α Lea, Diabolicum cum Idololatria institutum, est Alveus mali, & supplantatio amici. Alea ne luseris,ubi lusus nocivus est,& crimen mortale ; ubi dementia, sine consideratione ; ubi nulla veritas, sed mendacio,

rum mandra . Sententia S. 3 9mundi inter alia multa Aperius enarrata .

94쪽

i Contra Ludum alearum. 8 3

icto intersunt,uel sunt participes, vel inspecto res Ludi, peccant, & maxime si sunt Clerici. JE t insis Collige,qubd tale peccatum sit mor Italo, S graue, cum tales poenae non sint impo-lnendae pro leui crimine . Sententia S. Ternardi ad Ecclesia Min Dum post multa superius enarrata et

in Eoique quidquid praeter necessarium iE victum, ac simplicem vestitum de Al

liario retines, tuum non est, rapina est , Sacri. legium est.

FINIS.

Imprimatur,

si videbitur Reuerendissimo Patri Magistro Sacri Palatij Apostolici. ser Fidelis vices rem .

95쪽

Commentarius

3 EGO Frater Gregorius Nunnius Coronet Lusitanus ordinis Eremitarum Sancti Augustini prosessor ,& Sacrae Theologiae Doctor, ex commissione Reuerendisi. Patris Sacri Palatii Magistri, quam maximata potui diligentia legi, & expendi hunc C6mentarium de vetito Alearum ludo, compositum a Reuerendis. Domino FratrCAngelo Roccha Episcopo Tagastensi , SApostolici Sacrarij Praefecto, in quo nihil reperi, quod vel Fidei Catholicae, vel bonis moribus, Sacrorum Conciliorum Decretis, aut Sanci orum Patrum diistis meo iudicio) repugnet: quin potius continet

aliqua, quae Authoris eruditionem , & pietatem non obscure ostendunt; dictumque Commentarium impressione dignum reddunt. In quorum fidem, S c. Die xlix. Aprilis M. DC. XVI. Idem qui s. a manu propria.

primatur.

Fr. Hyacinthus Petronius, ordinis Praedicatorum , Sacri Apostolici Palatij Magi

ster.

96쪽

INDEX

Quae in Commentario comprehenduntur. ABBAS Panormitanus ex communi Scriptorum ententia in tertio Decretalium libro Latrunculorum ludum, nec Laicis , nec etiam Clericis prohibito uisse a mat. 69. 72. oddicere, I endere plus osserenti. 48 σ3ptius inuidam Daemon, id-eIi sapiens nomine I heuth,

multarum rerum inuentur. 6Alearum nomina diuersa. pag. a.

tiarum inuentor,ct nomen. IAlea pro Chariis lusordis. 3, 3 lea metaphortes sumpta quid M. 3Aleam iacere, O taleam,emere, ac stibire quid ι. 3Alea, . Miles quidam vocitatus: cer Alea , ciuitas Archariae

nuncupata . I. lea Minerua cognomen. E

lea, cognomen Mineruae. 6 Aleae nomen unde dicatur , Oct quid Agniscet apud Gra-

Alearum ludus quomodo malus reddator. 7Ob malas ipsius ludi circumstantias mirum in modum aDoctoribus sanctis danatus , prohibitus no Iolum a Christianis, verum etiam ab Ethnicis . ibid. Aliarum ludus Ciuilibtis legibus etiam ab Ethnicis vetitus, O mastrem in modum damna-ltus. 8. IN.Aleator inquit Sene quanto

es in arte melior , tanto ea nequior. I o Alearum Ludus a Christi Fidelibus vetitus. II. Oseq. learum Ludus is IuItiniano Imperatore vetitus . I 3 Alearum Ludus quomodos ne ulla culpa etiam veniali acori in

97쪽

Aleartim isseus, antiqua res est. Alearum Ludus Canonica Lege, Concilys vetitus. I o Alea ludendi consuetudo, quamuis a poena temporati me aret, is sana tamen gehennali non ex fat. 22 Alearis ludus eΠ Alveus mali , mendaciorum mandra , Diaboli in titulum,'mortale crimen iuxta Mementiam

Alea eri mendaciorum, perimriorum mater. 25. 27 Alearum Ludos omnia Iura diuina, edi humana mistim in modum execrantur. 2 6

Aleatorem Lucensem, qui De parae Mariae semper Virginis Imaginem muro pictam faxo percusit, terra sese aperiens in profundam voraginem δε- glutivit. 3 i leatoris blasphemi convers o. Aisauris blast mi interitus, ictu invisibili vulneratus. 38 S. D Ernardi Mententia de bo- Aleator blasphemtis in Saxoniae nis ecclesva ticu. 6 I. 6 a partibus ictu inui bili per-l concluso ei dem talis in r- Deniquem ., c, uti eratara, cecidit in Ierram mortuus ,-omnia

intemna , flue interiora Dicorporis cernebantur. 38

neat.

penὰ incredibilis in GermaAlearis luris quonam modo sat

mortale peccatum . . SQ.

r. I a. 73. Fq. I. c, 6. Annorum praescriptio. . A Holorem canones a Sancto Romundo in medium allati, ct declarati ad probandum , quomodo in Alearum ludo flat peccatum mortale. I 2.9 P. Attalus Alearum inuenior. I

98쪽

INDEX.

Denique quidquid praeter necessarium victum, ac simplicem veHittim de Altario retines, tuum non est, rapina eusacrilegium es i. 6 r. 83 S. Ternardi sententia de Alea rum ludis. 6 i. 6 . 83 Blasphematoris, O Aleatoris interito. 38Brabantiae in ciuitate, qua Lo- uanium appellatur , magnum fuit miraculum contra Olearum Colluseres blasphemos. 3 Iramans Architectus , c, Pictor insegnis Eeclesiam aediή- cauit tempore Ludovici γυν- ita Ducis Mediolani in honorem Imaginis Deiparae Ma-raesemper Virginis in nugestantis Filium. 63 c aeremoniarum liber antiquus a Benedicto Canonico Sancti Petri confriptus, Gui, idone de Ciuitate Casielli Cardinale posulante,qui ad Summum Ponti atum asymptus, Calemnus II. dictus fuit. I 6

casculorum , iam, Latrunculorum 4,flue Macchosum colluso res fuerunt etiam necaenas ,

94G isa, Viri eruditi,ctinsignes. 68

canonum Sanctorum ApoAoDram liber ta Graeca lingua in Latinam translatus a Gentiano Herueto, ct Commentardis Theodori Balomonis explicatur. Is canones ApoLIolorum a S. Rρο- mundo in medium allati, ct declarati ad probandum, quo modo in Aleartim ludo flat peccatum mortale. 3 3. seq. Catonis uiuum. 28. 63 Catonis dictum e Trocho lude ,

Aleas fuge. 63 Chartae lusoriae stib Aleae nominc

vocitantur. 3Chrisianus ,-Iudaeus collusores a Deo puniit. 3 ChriLIus Sominus informa hominis incogniti apparuit contra blasphemos Collusores Alearum. 3 Is oricis, Ut ait Abbas Panormi ianus in lib. 3. Decretalium , Scacchorum ludus nunquam fuit prohibitus. 69. 72 commentari' totius uniuersa substanti ad pag. Icommunionis priuatio e I ex-l communicatio. q

99쪽

Conclusio dictarum rerum, quae in duobus naestis iam explicatis comprehenduntur. 7 Conclusis de Alearum ludis dete , Handis,ct euitandis. 8o Conclusio de ludo Latrunculoru , e Scacchorum. 8 I

rae explicantur. 2.3Ctibistis triplex declaratur. 3IS. Dpriani sententia de learum ludis. a . 77. 8a

DE E se a Sanctae Mariae

tetur. 29

Hane Ecclesam aedificandam mandauii Sixtus IIII. Exempla horrendorum euen- tuum ex ludis Alearum sib- orta. 28.e2 seqv.

ra ,-Taxilli quomodo i idem . a. 3

Decreta desueta in usum reuocanda. 2 2

Deipara Mariae semper Virginis Imago ab Aleatore Lucen- Apercussa quattuor mul miracula fecit. 3 i. 3 alaemon quidam Aegypti, ideIi sapiens,nomine Thetith , multarum rerum inuentur. 6liaboli institutum cum Idololatris,mendaciorum mandra, Alveus mali, ct mortale crimen ea alearis ludus iuxtα

sententiam Sancti Cypriani. as. 77 Florentina Diaeresis in Ca-iro , quod vulgo Empolivocitatur , Imago Deiparae Mariae semper Virginis assem uatur gladio percussa a quodam Aleatore, O miraculose

cruentata. 6o. 6IMoneta miraculoia cruentata. ibidem .

GGO paris Rivaldi Romani

pium opus in Ecclesia Sanctae Mariae de Pace Romae factum. 3O. 3 iGene iani, quod vulgo Genaα

100쪽

num vocitatur , a seruatur Dera Imago Christi Domini Crucifixi a milite quodam Aleaiore in fonte , in utero, O in cruribus vulnerata nons ne magna languinis essus ne I leator autem ille , ac bla maior ab alys militi-

ium ille , quo Imago Macra fuit vulnerata, prope ipsam Imaginem asseruatur. 6 Graeca voces interpretantur. 3

nuda o

Imago Deipara Mariae semper Virginis faxo percussa, vul- , , la Madonna det Sasse,

Imago ChriHi Domini vulnerasa Gene Iani, vel Genaz-zani asseruatur. Innocentius V I I Lob Ialuum sibi restitutam Altare maius

cum ornamento confiruendum

curauit Romae in Eccosa Sanctae Maria de Pace. 22.3 OInnocens I II. sententia de Aleartim ludis. 8 r. 82D. Azom sententia inter Theologos communior', magi que recepta de lucro facto in Alearum ludo. εα MD. Verrati sententia de peccato,inlucro facto in Alearum ludo iuxta Eccusa decretum.

Iudaeus ,-Cbriatianus collusores a Deo puniti. 34 Iustinianus Imperator quinque Ludos licitos inuenis, Alearum Ludo vetito ; in illis ustra unum Sotiatim ludere non permi t, etiam Fludentes mulsum diuites serent. -I3.Iq. ah 1

Latrones , O quasi Lauroner, , Latrunculi cur ita dicantur Scacchi. 63, 6s. 66M