Petri Azarii notarii novariensis synchroni authoris Chronicon de gestis principum Vicecomitum ab anno MCCL usque ad annum MCCCLXX accedit opusculum ejusdem authoris de Bello canepiciano : quæ omnia ex manuscripto codice Bibliothecæ Ambrosianæ edidera

31쪽

igitur credam Corium, Puricellum ici-nellum Annales ediolanenses pro Agarii Chronico accepisse , cum in ipsa ejus saepe nomen in Venerint. Nec obstat quod teXtus a Corio citatus in illis desit pluries enim evenit, Amanuenses ejus temporis, ea quae Historiis quas eXscribebant, accessoria tantum credebant, labori parcentes, ultro omittendi, sibi facultatem fecisse, cujus rei exempla apographos . S. Codices , cum autographis aliarum Historiarum mihi conferenti, non semel occurrerunt. Ad de etiam quod si Agarius jam adultus, Ut Uerosimile est, praesens fui quando capta fuerunt Tentoria archionis Montisserrati ab Astensibus anno I 29O. 8 viVebat ut dicit Corius anno 138 , quando Ioannes Galeatius Berna bo-Vemlatruum Carceri mancipaVit, ipsuna annos IIO. Ut II 3. ViXisse credendum oret utrum Vero aetate tam provecta , conscribendis Historiis mortales vacare possint, judicet Lector. Ben Venutum tamen an georgium , sincerum Agarii codicem prae oculis habuisse , quamvis a nostro interdum quoad Verborum ordinem parumper diversum facilius credo, quod prarier alia argumenta AZarii nostri Caput

32쪽

ultimis tantum exceptis lineis in suam Histo riam illatum , probare videtur. Nec illi ignotatum fuisse ejusdem Agarii opusculum de Bello Canopiciano muratorio editum, hic etiam

piendo post non multas lineas ex his verbis: Habitaverunt autem Canepicium duo genera videlicet θα, satis probat quamvis ejus de hoc Bello textum in agressione Calusii col. 47o.

A. deficere, atqUe apodem esse, appareat.

Quid autem dicendum de Tentoriis Guillielmi archionis ontisserrati, ab Astensibus depraedatis , cui facto an georgius Agarium praesentem fuisse dicit, col. O3. Aes Quid do Leonelli cum Violante Galeati Filia atrimonio De his certe ne verbum quidem in nostro Codice legitur. Sed quod primum respicit jam

supra monui plura in nostro teXt deesse, seu Amanuensium incuria, seu quod in Autographo jam oblitteratara eXeta, X scribi non potuerint nec inter haec, aliquid vetat credere Vignatis occupationem ab Assensibus astam esse potuisse. Nisi forte, ut facile credo, an- georgius hoc factum mutuatus esset a Corio, qui ipsum ad annum Ia9O tradit , AZarium

citans. Ubi cnim in Agarii Codice, quo an

33쪽

XXVII

georgius usus est, hoc factum scriptum fuisset

iisdem Authoris verbis, integram reserendo lasciniam , retulisset, ut alibi sern per secit Leo Delli vero atrimonium anno 368 secut tam ab Agario scriptis consignari potuisse, non inficior Ultimam suo Chronico manum inpo- fuisse, Agarius ipse testatur , de mense OVem bris anno 136a in Pinali Conclusione, nec tamen omisit plura quae annis Ι363. 8 1364. CVenere, postea scribere Cap. XIV. im epocha in

fine opusculi de Bello Cane piciano data est die quarta Ianuarii anni 1363. Quid si idem

fecerit nonnullis subsequentibus annis, quod in verosimile non videtur, cum nihil de rem pore ejus mortis nobis constet, ejusque scripta in alium Codicem illata fuerint, o non in no strum Sangeorgius certe col. 339. 36O. 8 36 I.

Agarii laciniam profert, quae rerum CVentUS ad totum annum 37O securos tradit; nec de hujus teXtus sinceritate dubitare permittit Sanae orgii authoritas. Nec tamen ex hoc argui

potest Agarium scripsisse Historiam a Medio

lani origine usque ad ann Um 4Oa. potimine cum en veniatus de Sanc' o Georgio, qui ut supra Vidimus , plurimas e Agario lacinias mutuatus est , post annum a 37O. .n Unquam

34쪽

amplius de eo mentionem habeat, quod AZari Chronicon ultra dictum annum non X- tendi, satis demonstrat. Praedi Etam etiam laciniam, pro complemento Chronici Petri Agarii, ad calcem Capitis XIV. ad quod spectat, adjicere placuit. Dissertatiunculam etiam ad hujusmoniti calcem adjeci , de Vicecomitis Nomine , Dignitate ac Munere, gratum Lectori futurum esse, ratus, quid Familiae, quondam in ediolani Urbe Principi , nomen dederit , O-gnoscere potissime cum tota Agarii Historia

in Vicecomitum gratiam elucubrata sit. Praeterea propria edodius eXperientia, quam molestum sit offendere interdum Scriptores,

magni in Historia nominis, qui alicujus rei

CVentum, C tempus reserentes, Uno inter se

discrepent anno qua de caussa ambigit Lector, cui e duobus tuto credere possit. Hoc egdiversa annum incipiendi consuetudine apud diversas attones derivatum esse , facile cogno-Vi. Aliquat enim a solennitate nati Uitatis Christi, aliae malendis Ianuarii, aliae a festo An nunciationis , hoc est die as. artii, alii no- em mensibus ante Nativitatem ejusdem anni, aliae vero ab Annunciatione sequentis anni,

35쪽

YYix tribus sere mensibus post Nativitatem , anni principium desumebant. Ex hoc necessario sequitur unius anni differentiam inter diversa Nationis Historicos plerumque reperiri. Ut autem hanc chronologicam differentiam conciliare

possit Lector, in Dissertationem de Vioecomitis Nomine o Dissertatiunculam De diversa possdecimum Seculum, Annum incipiendi apud diversas Nationes, ratione, ct tempore, adjicere placuit , potissime , quia apud Authores , se quentibus Notis citatos, talis discordiae Xempla plura in Veniet, quae cognito tempore quo

quaeliber Natio incipiebat annum cognito ex qua Natione sit Athor , facile Ledior conciliare poterit Aliquid etiam adjeci de Indictionibus , quod Historicae Chronologiae multum lucis affundere potest. In concinnandis Vero otis impliciore stylo uti placuit, ne Lector cultiori latini sermonis

elegantiae sorte non as laetus, a rerum intelligentia, Verborum lepore detraheretur; sed juxta illud Virgilii Georgicorum lib. . Non hic te Carmine ficto Atque per ambages, e longa Xorsa tenebo.

36쪽

DE VICECΟΜΙΤΙ ΝΟΜΙΝΕ, DIGNITATE AC LINERE.

VΙςecomiti nomen , non aliud quam Di

gnitatem significare, praeter antiquorum Scriptorum testimonia , nomen ipsum demonstrat. Comitis enim VicariUs erat, ejusque Vices gerebat Vicecomes quotiescumque Comes , sui ossicii munera peragere, distinebatur. Comitis Vero munera diversa erant, sed praecipua fuerunt, lacitis seu

Iudiciis praeesse, Iustitiam opulis ministrare, Tributa Regalis Camerae curare, ac ilitiam sibi subjectam, regere Sed de his videmuratorium Antiquitatum Italicarum T. I. Ol. 399. seq. Antiquam esse Vioeco)nitis Dignitatem constat , cum ejus meminerit Vita Sancti auri Abbatis , scripta , Ut sertum a Fausto ejus aequali, apud abillonium in Achis Sanctorum Ordinis Sancti Benedicti T. I. pag. 29I., qui Vi-eecomitum mentionem habet his verbis Praedictus denique Vir Florus, quum in omni Regno Theodeberti Regis , summam obtineret potesatem , a Vicecomitis , in Andecavensi eo

37쪽

XXxi tempore fungeretur Pago cto. Haec ad annum 84 refert abillonius loco citat . Sanctus

Gregorius agnus ontifex, Epistola XVIII. lib. VIII. Indiltione Ι hoc est anno Christi 398., editionis Benedictinae , ad Agnellum

Terracinae Episcopum, commendans eidem ut

quosdam superstitiosos mores a suo Grege amoveat, haec subdit Scripsimus autem Mauro Vicecomiti , ut rate itati euro in hac re debeat adhibere solatia o e quibus Verbis, jam eo seculo aliquid Iudiciariae potestatis Vi cecomites habuisse videntur . In corpore Legum Langobardicarum ib. II. Tit. O. Lege ΙΙ , editionis Linde labor gii Goldasti, Carolus Magnus Imperator edicit, ne Servi venumdentur, nisi coram Episcopo, Comite, aut i oecomite, aut aliis Reipublicae Ministris Agobardus Archiepiscopus Lugdunensiis, qui Ludovi ci Augusti aetate floruit, circa annum 3 o. in Tractatu de Insolent Iudaeor sic loquitur Venientes Iudaei dederunt ibi Indiculum ex nomine vestro, ct alterum ei, qui Pagum Lugdunensem Vicecomitis regit o. In Capitulari Caroli Calvi Francorum Regis, apud Balutium T. II pag. I79. ad annum 864. sic legitur : Habeat unusquisque Comes in cujus Comitatu Mo

netam

38쪽

netam esse jussimus . Vicecomitem suum , qui

cum duobus aliis ominibus . o. Ini Archivio Ambrosiani Coenobii mediolanensis embrana asservatur, scripta anno Hludoviciam pera toris vigesimo Indistione tertia, quam epocham anno 8 O. assignat uratorius , loco supra citato Continet ea Notitiam Firmitatis

in qua matricus Vicecomes Civitatis Mediolani, Filius quondam Walderici, qui fuit Vioeoomes ipsius Civitatis, per pampanum Vitis c. In Charta antiquissimi onasterii Sancti Zenonis Veronenssis, continente lacitum , quod

habuit in ea Urbe Adelardus Veronens1 Episcopus eidem interfuisse legitur Audaharis Vicecomes Civitatis Veronensis in io V alis, it Comitis, anno Christi 88o Vide Muratorium Antiquit Italic T. I. col. 433. B. In artophilacio Canonicorum Cathedralis Ecclesiae Regien 11s, in Diplomate Lamberti Imperatoris,

circa finem noni Seculi, nominatur Ingelbertus moecomes armensis , referente Muratorio Antiquit Italic T. I. Ol. 438. A. Nec multum errare crediderim, si quis Vicecomitatem Dignitatem, eodem tempore, quo Comites creari coeperunt, natam digerit: absente enim aut infirmo Comite , aliquis ejus vices

39쪽

XYxiii vices supplere debebat, iccis Comitis Vicarius,

aut moecomes dictus. Comitis vero Titulum antiquissimum esse constat cum ' ejus mentio sit apud Sanctum Gregorium agnum Pontificem lib IV. Indictione 1 a. Epist. 47. edit Benedict. ideoque circa annum 93. Apud aulum D comam lib. III. Cap. 9. nominatur Comes de Lagare Ra-gilo nomine , a Francis occisum , in e Xcursione a Francis contra Langobardos facta , quam anno 377. Venisse Sigonius tradit. Comitis etiam Tomen frequenter occurrit in Langobardorum

Diplomatibus x pluribus Scriptoribus editis, praesertim ghellio, argarino, Campio,

videmuratorium Antiquit. Italic T. I. col. Da. Comittim ideoque, ac consequenter Vicecomitum Dignitates a Gothis, ac praesertim Francis in Galliam 8 Italiam progressis invectas, Verosimile est consentiente etiam uratorio Antiquit Italic T. I. col. 99. B. Legitur etiam Comitis Titulus in antiquis Romanorum Inscriptionibus . interdum obvius qui tamen diversam indicare Dignitatem verosimile est.

Spectasse ad Comites eligere sibi suum Vicecomitem recte infert alutius ex Epistola

Agobardi ad atfredum , ubi sermo fit de Ber

40쪽

i mundo Comite Lugdunensi , Qui bene fatis habeat ordinatum de Iussit iis Comitatum suum;

eo quod talem Virum Pro Se conssiluerit ad bis operagenda , qui non solum propter amorem di timorem Senioris sui id renue gerat o. Vide Μuratorium loco citato col. 44o. Vide artini Bouque ex Congregatione Sancti auri, Rerum Gallicarum 8 Francicarum Scriptores T. I. pag. 36o. ibi dotam F. Vioecomites etiam Rurales oppidis nempe,

atque Pagis praesectos, non raro apud Antiquos Scriptores nominatos offendimus, utrum Verossint, quos ab aliis Vicarios nominari legimus, ut aliqui putant, definire non ausim, cum eodem tempore trosque nominatos Viderim nisi

sorte credere placeat Judices insignioribus Oppidis praesectos, Vicecomitis titulo ornatos fui ias , aliorum Vero locorum Iudices Viearios aperu

Temporis tamen progressa, variis obnoxiam fuisse mutationibus, Ut cetera mortalia, etiam Vicecomitum auctoritatem re dignitatem, vix

dubitandum , quod etiam antiqui testantur Scriptores Sublatis postea e medio Comitibus, in plurimis Italiae Civitatibus, ibi quoque Vicecomitum Dignitas id nomen evanuit quod

tunc