장음표시 사용
21쪽
solo communicantibus, nulla sint electrica signa caten vero, d machin segregatis, alternatio signorum exhibeatur catena autem segregata, .machina cum solo communicante, aut viceversa , ab alterutra tantum signa habeantur a machinae, vel catenae pars alter ejusdem machinae, vel catenae parti nulla dent Electricitatis indicia, quae tamen machinam inter, catenam, corpora extranea Praebentur 3 machina, catena corpori se egato nonnisi definitam signorum quantitatem exhibeat, quam illud solam corpori cum solo communicanti tri-huit A. tubus vitreus electricus inter ligneas tabellas duas plano verticales, & invicem parallelas origonialiter constitutus pro diversa i bellarum inter se distantia bracteas ex orichalco super mensae plano positas modo attrahat, modo non attrahat: . si quis segregatus una manu catenam , altera ensem teneat, e cuspide Cometes prodeat , qui vividior, ac longior est, ensis admoveatur digito hominis cum solo communicantis , multo vividior, ac longior, si digito hominis en gati cum machina communicantis obiiciatur , contra si cuspis catenae apploximetur, Cometes evanescat o digito catenae admoto scintillae eliciantur, & obiecta manu catenae parallela nullae scintillae, sed lenis aura excitetur quo experimento in tenebris instituto, extremi .. nus pili luce fulgeant exigua ex aqua scintillae elici possint: R si certo ordine tintinnabula e catena electrica pendeant, ac disponantur , eorumdem motus , ac sonitus successive sequatur.
CIR. uni hyala Batavica, tum Magica Tabula , dum onerantur , aut exonerantur, hac gaudent proprietate, ut nulla possit vaporis electrici quantitas in alteruti earumdem superficie congeri, quin aequalisinnantitas ex Opposita superficie detrahatur; neque ulla exundantis in altera superficie vaporis pars detrahi possit, quin simul tantumdem alteri superficiei restituatur. CN. Virtus imprimendi ictum in vitro tantummodo residet utraque vero armatura , non causa, sed veluti conditio ad onerandam δε exonerandam phyalam , ac tabulam magicam necessaria habenda est. CXI. Non minus phyala, quam tabula magic. oneratur, quum altera eius superficies per excessum , altera per defectum electrica fit exoneratur autem , si corpus communicatione electricum cum utraque superfici Per armaturas communicans transfert fluidum elaetricum a superficie
in qua exuberat, ad superficiem , in qua deficit, atque ita unius eracestum exhaurit, alteriusque desectum supplet. CXII. Hinc explicandi occasio datur, quomodo pro diversa plurium hyalarum positione nunc eo plures globi revolutiones requirantur, qu plu-
re numero phyalae sunt, nunc idem revolutionum numerus , quo una Phyala oneraretur, plures onerare possit ac propterea ictus etiam nunc
pluribus hyali , nunc uni tantum proportionalis accipiatur inui tamen ictus vel ab uno vel a pluribus simul accipi, vel per arcum duci rem , vel per suber oscillans declinari potest CXIII. Non artificiose solum , sed naturaliter etiam lectricitas in corporibus, ac praesertim in vaporibus aeri atmosphaerico innatantibus,
22쪽
in nubibus excitatur. Quod sane experimenta ferreae virgae, supra
tedium protensae, Win capsa, pice, vel sulphure, aliove natura sua electrico corpore plena, segregatae a Franklino excogitata demonstrant. XIV. Ex naturali hoc Electricismo plurima sunt phoenomen explican da nempe nimbosae nubes, quae ad montium cacumina, aut ad alias in altum erectas moles dirigi, atque ibi requentiores , ac furiosores tempestates gisnere solent nubium fulguratio, quam tonitru uisum Timum consequitur, licet fulgurationes aliquae sine ullo fragore sentibili videantur grando , quae in procellos nimbis aliquando decidit quin etiam artificiosa Electricitate grandinem imitari licet. CXV. Inde etiam fulminum genesim, causam , eorumque phoenomena derivamus. Sicuti enim Frankliniana virga modo per excessum, modo Per desectum electrica est ita diveriam diverso tempore Electricita tem in nubibus respectu Telluris coniicimus atque adeo tum in atmose Phaerico aere, tum in imis Terrae visceribus fulmina efformari, indoque erumpere posse dicenda sunt. CXVI. Phoenomen vero nulla in fulminibus explicandis adsunt , quae in artificiosa Electricitate exemplum non habeant. Hinc ratio patet, cur I ad acuminata corpora potissimum fulmina dirigantur 2 ignes fatui saepε supra navium malos aut antennas in tempestatibus πλ Teant: . clavos e muro fulmina aliquando evellant, eorumque cuipi des olyant, sed muro pareant; plumbeos aquarum ductus aliqua oo penitus di silvant, quin aquam tollant: . e cyathis interdum se Num hauriant, Quas relinquant s. proceras arbores recta findant, quin ullum in iis vestigium fulminis relinquant aliquando etiam cor Pora repente comburant, duperstites illorum partes nidore quodam infectae remaneant: ct aliquando muros domorum perforent, qui di Tuant aliquando hominem percutiant, proximo alteri parcant Datinas etiam metallicas aliquando e manibus abripiant , quin manus laedant 7 aedificia interdum evertant, ac sursum saxa iaculentur: . aurum, argentum, aliave metalla, nummosque di Glvant, quin ublam crumenae, proximisque corporibus laesionem inserant. CXVII Ad Typhones autem ac Turbines producendos , explicandosque non solam electricam vim, sed aeris etiam fixationem necessariam esse nos cum Hallem censemus 5 quomodo tum electrica vis, tum fix tio aeris ad Turbinem ac Typhonem generandum concurrat,is quae nam inter Turbinem, Exhydriam, Ecne iam ac Praesterem differen
CXVIII. Excitari etiam in imis Terrae visceribus eleetricam vim , ac
Terrae-motus phoenomen producere verosimillimum putamus
CXVIIII. Si a terrestribus ad coelestia corpora oculos, mentesque at tollamus, prima omnium iucundissima, ac perquisitione digna nobis Occurrit Lux , quae, si in corporibus proprio lumine fulgentibus consideretur, primaria dicitur; si vero ab huiusmodi corporibus propagat oipectetur, secundaria vocatur. ia
CXX. Lumen secundarium I. undequaque in modum sphaerae e cory
23쪽
i - δη ς', ut λdii sus conos lucidos erui antri . intensitas luminis per radios divergentes propagati est in ratione in-Versa duplicata distantiarum. Ο --UM
tionibus circa Circumlovialium Ecclipses institutis non instantaneam. sed successivam esse lac: le de inonstratur. Nec quidquam obstant v DIU δ', V Maraidianae observationes. CXXII. Naturam eo secundariae huius lucis in iugi particularum emisisione e corpore lucido consistere cum Cl. Nevutono assirmamus uintamen ulla ensibilis iactura ob summam luei datum . Rd- sit. Hac etiam sum da lucis tenuitat
admissa tot tantique effectus , quos lumen in storiis speeuli, eo dictum producere solet, optime explicantur , si cum l. P. Roper Jo epho Boscovicti effectus iidem occasionaliter tantum, ac a lucidis particulis immediate a mutuis particularum corpus Infla matum componentium actionibus repetantur tas denique luminis particula, a corpore luminoso per vibranten ipsius partium motum excuti quidem in aliquibus ab immedia-
constat, Cl. Isaacus Nevvlonus nos docet. Quam partium e lucido cor- fore vibrationem iacit ex ingenti ejusdem corporis fermentatio . intestinoque Particularum motu, qui in qualibet inflammatione fer mentatione catis apparet, oriri posse l. . Rosteriusia Ioseohus B Gς Vicli recte monet, ac deelai, SUUM IOiePnus nolin CXXV De lucis reflexione, seu de Catoptrica, quae visionem per radium reflexum effectam considerat, pauca attingamus ullo
bitrantur, sed evulonus pluribus experimentis , eam in minimis abiimneVii. t contactu distantiis fieri eois obiosi V ViβJym CRlOptri e fundamentum est in radiis lucis im
CXXVIII. Iam vero ad specula convertamur In specula lana radius
24쪽
vi omnium brevissima pergit. Locus, in quo obiectum reflexe in f culo plano visum apparet esse est concursus radii reflexi cum catheto incidentiae, si post peculum ambo producantur. CXXIX. Distantia hujus apparentis loci a speculo , est aequalis distantiae obiecti ab eodem speculo distantia imaginis ab oculo est aequalis radio incidenti, reflexo simul sumptis , eademque imago est similis iliaequalis obiecto & respectu oculi in eodem si est, atque ipsum obiectum. Hinc I spectatori se, vel alia obiecta in speculo plano intuenti dextera apparent nistra Wversa vice a accedenti ad speculum etiam imago accedit, a recedente autem recedit. XX. Si radii, per quos punctum in speculo plano reflexe videtur, pr ducantur iuxta directionem, qua ab obiecto ad speculum feruntur; omnes ad idem punctum concurrent in catheto reflexionis ultra speculum producta, ad distantiam illi aequalem, qua oculus a plano speculi distat. Atque eadem est obiecti vili magnitudo, quae per visionem directana esset, tum oculo existente in catheto reflexionis post speculum ad eamdem distantiam, tum obiecto post speculum constituto ad tantam distantiam, quanta est cathetus incicientiae. CXXXI. Ex radiis ab uno radiante puncto emissis unus tantum ad unum punctum per speculum planun reflectitur. Hinc lucem a speculo plano emissam direm luce intensiorem non esse colligimus. CXXXII. In speculo plano orietonti ad angulum 1emi rectum inclinato objectum verticale veluti horizonti parallelum , atque in ame pendulum apparebit obiectum horigontale in verticali positione videbitur. Si vero angulum, quem speculum cum horizonte euicit, si minor semirercto, obiecti verticalis imago inverti incipiet , donec speculo horizonti parallelo eadem imago omnin inversa repraesentetur. XXIII. Si bina specula angulum acutum inter se essiciant, ibi rium in rem bifariam angulum secante positum sit, oculus inter ununa speculum ' rectam obiecti constitutus pluries multiplicatum videbit odiectum ob multiplicem diversam radiorum reflexionem ab uno pec Io in alterum Polyedron quoque ob diversas ad oculum reflexiones radiorum in diversas facies incidentium objecta multiplicat. CXXXIV. Si obiectum inter speculum convexum , eius focum Onarur, tunc eius imago major magnitudine , remotior, hoc est ad majorem distantiam ultra speculum, quam citra ipsum apparebit eademque semper recta, in arcum speculo concentricum consormata erit, quae,
quo magis obieetum removebitur, eo magis in magnitudine decreicet. XXV. Si obiectum haud vald ultra speculi concavi secum collocetur; illud inversum, magnitudine minus exhibetur . Si vero in speculi ejusdem concavi soco statuatur obieequin oculus in eodem soco existens imaginem obiecti per totum speculum diffusam videbit. Si tandem objγertum inter speculum, eius ocum positum fuerit in eodem speculi foco, veluti in aeute, pendulum repracsentabitur,4 ab oculo ultra cum locato ibidem in eodem foco, inversum videbitur.
CXXXVI. Ad Dioptricam quod attinet, quae visionein per radium resta
25쪽
ctum habitam contemplaturi omnia ad refraetionem pertinentia seliciter explica tur, si cum Cl. Nemtono vis mediorum attractiva , quae refrictioni sit proportionalis absque controversa admittatur. CXXXVII. Quamdiu lucis radius per medium homogeneum progreditur, vel ab uno in aliud medium sive aequalis, sive diversae densitati per pendiculariter incidit, nullam refractionem patitur, & recta pergit. CXXXVIIJ Si radius ab uno in aliud medium magis densum oblique in curiat, a recta semita ut plurimum ita declinat, ut ad perpendicula
rem accedat suumque motum acceleret. Si radius a densiori medio in rarius oblique incurrat, ut plurimum ita refringitur, ut a perpendicu lari recedat, motumque retardet. Quae duo non sine exceptione aliqua sumenda sunt: nam licet refractiva corporum vis rationem eorum densitatis sequi soleat, nonnulla tamen corpora sunt, in quibus experi menta probant vim refractivam in ratione densitatis directa imme
CXXXIX. Inter simus angulorum incidentiae, refractionis conlians est ratio, modo idem retringens medium, ejusdemque speciei radius m a neat, nullumque sit impedimentum. Inter adios, qui unum mediui oblique subeunt, radios, qui ex eodem medio oblique in pri itin uinexeunt, ratio tum sinuum anguli incidentiae, tanguli refracti, tum
celeritatum radiorum est reciproca
CXL d Dioptricam spectant refactiones, quae per vitra plan con Vexa, concava fiunt Radii physice paralleli oblique in vitrum utri Π que planum incidentes, etiam post refractionem paralleli incedulat. Si inter oculum δε radians obieet punctum ponatur vitrum, cuius binae superficies sint sibi parallelae, Wocul axis ad superficies sit perpen dicularis obiectum vitro propius apparebit CXLI. Obicetum trans lentem utrinque convexam ab oculo in eodem lentis in visum remotius, magnitudine magis auctum PP- ς'
CXVI. Si sphaerica lens utrinque concava fuerit: per ipsam obiectum inter, Oculum positam ibiectumis lenti topius , in soco scilicet imasinario,, magnitudine minus, rectum videbitur . . CXLIII. Ad radium refractum etiam colorum Theoria refertur. Reiems hac super re Aristotelis, Cartesii, Malebranchii, Euleri, Gaisendi, BODlii, aliorumque opinionibus, Cl. Nemtoni sententiam amplactimux,
qui colores ex parte medii in radiis luminis , quos corpora ad oculos Tellectunt, consistere docet, exta. te autem obieci pendere a Varia P I eium corporis textura, ac dispositione, qua radii diversmode refleetu . tur, eamque non nisi conditionem esse, ne qu1 color in obiecto non videretur, adeoque, ante refractionem, reflexionem a corporis super fici ortam, radios e natura sua vi organum visus commovendi ita Prae ditos esse, ut varias colorum sensationes excitare possint.
CXLI v. Lumen solis in hac Theoria ex radiis eterogeneis constat; iidemque radii diversa tum refrangibilitate , tum reflexibilitate ita ex natui a sua praediti sunt, ut quoru- major est refrangibilitas, eorumdem major etiam si reflexibilitas. XLV. D sitir by hoste
26쪽
CXLV. Pro diversa radiorum refrangibilitate, ac reflexibilitate iidem v
dii aptitudine ad certi coloris sensum excitandum inter se differunt. Septem vero tantummodo sunt radiorum solis colores primigenii, iidem-cue ex natina sua immutabiles, Rubeus nempe, Aureus, Flavus, Viriadis Caeruleus, Indicus, Violaceus, quorum primus omnium minime, postremus maxime refansibilis est , caeteri autem intermedii magis,
minus et sunt, quatenus ad violaceum, aut rubeum magis, minusve a cedunt. Hae refractionum differentiae analogiam servant cum differentiis longitudinis chordae reddentis musco tonos in octava progrediem te per tertiam minorem, .sextam maiorem. CXLVI. Divers corporum naturalium colores pendent, tum a diversa dispositione , qua tenues, ac pellucidae corporum laminae pro varia crassitudine gaudent ad certos coloratos radiolos parcius , aut copiosus refleetendos, reliquis maxima ex parte transmissis, tum a quarumdam vicium intervallis, per quas facilius modo transmittuntur, modo res
est untur, quae intervalla in diversis flaminibus coloratis pariter diveses sunt.
CXLVII. Inter praecipua phoenomena, quae a radiis solis refraetis exhi-hentur , pulcnerrima sunt alones , Parhelii, Paraselenae, & Iris. Haec omnia ex radiis solis in aquae guttis refractis ad ocul utria
spectatoris certa cum lege reflexis producuntur. Plerumque unus tam
vim Iridis arcus, interdum duo, raro admodum tres in Coelo viii sunt. qui concentrici apparent. Interior Iris, Primaria, exterior, Secundaria dicitur, quarum prima oritur e refraestionibus duabus , una reflexione in sultis adueis, altera e radiis in guttis aquae bis refractis, bis reflexis exsurgit. CXLVIII. Si a propagata luce ad caelestia corpora , unde diffunditur, eorum systema contemplandum ascendamus, alia proprio lumine mica re , alia vero lumine a lucidis corporibus mutuato fulgere videmus: quorum prima Fixae, sive Inerrantes vocantur propter eumdem situm ouem saltem physice inter e constantem servant altera in Planetas o Cometas dividuntur . Inter Fixas Hypothesis opernicana Solem recenset, qui atmosphaeram sibi undique circumfusam habet, unde in diacale lumen provenit, ex quo Borealis Aurorae phoenomen pendent.
ad explicanda caelestia phoenomen excogitatae tres potissimae uvae Tantur, Ptolemaica scilicet, opernicana , ac Tychonica . Ptolemaicam,
ac Tychonicam astronomicis oblarvationibus. Physicae legibus minus congruere iudicamus. .
CL. Copernicana vero Hypothesis tum observationibus astronomicis, tum Physicae legibus mirifice consentit. In hac lanetae primarii sex immediate circa solam revolvurtur , nimirum Mercurius , Venus , Tellus, Mars, Iupiter, de Saturnus secundari decem circa primarios immediate vi una cum illis circa 1 Solem gyrantri circa Tellurem unus , Di iti eo by Ora ea
27쪽
scilicet Luna quatuor circa Jovem, qui etiam quasdam fascias inter
se parallelas, non tamen semper numero, ac latitudine aequales exhibet; quinque circa Saturnum , quem circulus etiam tenuis, latus, circumquaque disiunctus cingit. LI. Tellus vero iii plici motu , iuxta hanc hypothesim translationis, o lationis, parallelisini movetur; quo admitto directiones is itiones retiogradation s Planetarum omnium , apparens Solis ortus in occasus atque annua eiusdem revolutio dierum v noetiym inaedualitates, tempestitumque vicillitudines, aequinootiorum praeceuio, iurnus fixarum ab Orie ue in Occidentem , alterque contrarius ab Occidente in Orien- tem lentissimus motus, caeteraque caelestia phoenomen facit expli
CLII. Motus Periodicus Planetarum iuxta Ne .lonum tum ex vi stravitatis in ratione reciproca duplicata distantiarum a puncto, in quod tendi , quam proxime agentis, tum ex vi projectionis primitus impressae oritur. De vi proiectili nulla dissicultas esse potest , si vis centripeta ejusque leges cognoscantur . Pro diversa vis proiectilis cum vi gravita tis compositione Planeta in circulari , vel in ellyptica minori, vel maiori, vel enormiter excentrica, qualis est cometarum ellypsisu vel in
parabolica , vel hyperbolica curva moveri potesta qui ta meis postremi
motus, aquantum nobis constat, in natura non extant.
CLIII. l. Keplerus , quamvis omnem coelestiun motuum rationem demonstrare non potuerit , vera tamen prinei pia conjecit , eaque tribus le3ibus designavit r. Planetae secundari circa primarios, atque hi cum illis circa Solem in ellypsibus non valde excentricis communei socum vel in respectivi primarii centro, vel in Sole habentibus revolvuntur za areae, quas recta, seu radius lanatam cum Solis uel satellitem eum suo primario coniungens verrit, sunt temporibus proportionales 3 tem porum periodicorum quadrata in divertis Planetis sunt ut semiaxlurria
transversorum, seu distantiarum mediarum cubi I i' lCLIII. Ex quibus Nemitonus inde drduxit, Planetas omnes in Solesria tendere vi decrescente in ratione reciproca distantiarum duplicata demque vi satellites etiam in os primarios urgeri, quin etiam vim qua Luna Terram versus fertur, eamdem eis, ac vim gravitatis ter
CLV. Quum vero omni actioni aequalis . contraria. sit reactio , mutua pariter horum corporum gravitas esse debet. Quare in Planetas Omnes Sol Primiari omnes in uos secundarios Tecta in Luriam, de in quai libet circumterrestris. niateriae particulam, is induetione, atque analogia ingulae materi te particulae in omnes, tangulas , juxta praedi-- tam legem , gravitant, omniaque corpora in hoc ystemate communi quodam vinculo inter se coniunguntur. suae de phoen mi ex mutua horum Planetaniam tendentis orati , ι - , eor-demos densitate aliisque id genus , quaeque de eo rix corporum ensibilibus qualitati ae visque ad araturumis friar rer-δractunda supersunt , ea publicae disputationi prine rerioris Mu
28쪽
CLULA, Etaphysica quum ex una parte sit rerum a materia secretarum 10 scientia, ex alia vero parte res duplici modo , nempe vel . naturae suae conditione, vel mentis absti actione a matella secretae . sint; idcirco duas quasi in partes ipsa dividitui , quatum pii ma neumatologia, altera intologia dicitui . verum hic praetermissis , quae ad Ontologiam spectant, nos in uuae dignitate is utilitate praestant adineumatologiam euinentia, piopugnanda seligimus. CLVII. Atque in primis Dei ostentia , iusque praecipua attributa i conti Materialistas, Patrihelit Manichaeo , QDeistas evincenda .i sunt . Nulla tamen demonstiatione a. prior sive pbysco, sive logico aut a quasi prio deducta mi in sensu conditionato ei Existentiam demonstrari prasset quin etiam Metaphysicam.a posteriori demonitrationem ex contingenti rerum existentia desumptam vel supponere id , quod in quaestio te est, vel plures involvere quaestiones aegre admodum di- rimendas facile damus. Argumentis itaque physicis, ac moralibus Deum existere a posteriori demonstramus. . CLVlli. Ex juniversa Physica, l&ex intimo sensu nostrae libertatis ad . rpς - movenda aperte constat , materiam ad statu esses 'une in differenteni nullamque nisi praeriis quibusdam circumstantiis acti nem, ac statum eiusdem materiae determinari posse . Hinc inserimus 3 verim materiae statum neque ab infinita statuum praecedentium se s. Tie, neque a tot omnium corporum collectione potuisse determina icii a amonem causae extra materiae universae congeriem Post er . nece Sario Praesuppomendam esse. 3. Hateriam , quae ad latum , stua existendi modum se determinare non potuit, multo minus ad exi xsendum ex natura sua, sed ab extrinseca statim ausa esse determis am, i X, Hinc ver, causiam primam mente, & consilio praeditam esse ,-rm Rodo ex intima nostrae mentis conscientia, sed ex nivem com emplatione deducimus Quum enim ex diversa particularum materiae iii Umvetiis dispositione , mutuaque inter se distantia , ex motuum di
Iectione ac velocitate numerus combinationum possibilium inordinata Avus an maluis terin relinis habeatin, quamvis ominatior OrdinM sagum,infinitus, etiam iumerus erint, hunc tamen rimum binium casu,
29쪽
CLX. tium autem maxima sane, etsi finita . partium ua IImserinsum componunt, multitudo, te antissima dilo ii mum in unum ordinatisinia, atque utilissima conspiratio sit sapien--i II --μὴ ' i'VR Praesentem hunc rerum statum prae
at is infimiis opportune deternii navit. V
iam 'Vt 'VδἰςM Omnium rerum existentiam adscribunt, iii
Io lubitantiam , lateriam scilicet ratione praeditam, tamquam Deum
atque flentialem ad existendum determinationen , quae nullo modo
i Ustvnx φnvenire,' De spiritualitatem , simplicitatem aliaque eidem necessati attributa in ime detrahunt. 'h; . . O R ibu Vo Rrgumentis, quibus Dei Existentia conVin- pyimum desumitur, quod omnes omnium aetatum a. ione in eam consenserint persuasionem, quod Deus existat. Neque m argumento quidquam obest theorum gens, quam si de negativis.
Ru interno e r a thei sit sermo no cum Equite Laἴrentiob, 2IT 'l'RN VI δ' fuisse,' esse proprinamus, , si qua est,
CLXIV. Alterum morale argumentum ex convenientia tum Praemii vir- fixum poenae decernendae vitio pendet ex quo necessaria supre-
neratoris Existentia deducitur.
uoni me praesenti rerum statu necessitas Primae Causae. zmquam Entas improducti , independentis, infertur, quod proinde e natura sua pro qualibet temporis differentia determinatum ad exi-Hericum intelligitur; sic eadem Causa possibilium omnium persectionum diu ,7 umulatissim inst ucta necessario esse debet .
. 4 -ςOR eptu etiam Unici s includitur . incis contra Polytbeistas eorum multiplicitatem esste reiiciendam is contra SpinoZam erubri 'mposit Onem omnem eis removendam facile patet.
Leci V exovidentia sit rei uin omnium ad suos fines ordinatio, 'bmI'ψηφ ςςxxR, luxu in bilis meaia executio, hane ,- - di H naturali 'tialiter convenire contra rita: Pa t lista assirmamus. Mu 'dus igitur, quaeque in eo res
: et Mi Providenti e ita subiiciuntur, Pt omnia semia
Praecedere, a quodammodo dirigere dicitur: siquidem per hanc quid possit Dissiligo b c Orale
30쪽
possit 'us, quid facere debeat , quomodo usi liberis providere, ne ullam iisdem eccilitatem imponat, ipse int igit.
CLXlX. Haec igitu divisa Praescientia cum creata humana libertato es optime conciliatur. Eaqi: per se sola nihil aliud est nisi pum intuitus, quo Deus omnia Praevidet: qu e sive e. sit scientia simplicis In- . telligentiae . sive scientia Visionis, sive scientia Conclitionatorum . in se sola spectata, rerum , quas videt , Causa dicenda non est. CLXX. Quamvis creatae causae iuxta naturam suam agendi virtute peie-ditae sint; iis tamen divinum Concursum physicum, de immediatum ad omnes, & sngulas operationes necessiarium esse, tum sacra auctoritas, tum ratio ipsa persuadet.
CLXXI. Duplex autem Dei Concursus, alter scilicet in actu primo aut te in actu secundo distinguendus est quorum primus est divina m- nipotentia, quae ex vi decreti incline cum creata causa conjungitur, ut haec possit iuxta naturam suam operari alter vero est eadem omnipo- i tentia, quae pir unam indivisibilem actionem simul cum taleata causa
CLXXII. Quod si hic divinus Concursus in aetu secundo eiusmodi effoditatur, ut in a6ibus Croaturae liberis creata causa per modum principii liberi , Deus vero per modum principii necessarii agat, nihil pro secto admittitur, quod Sanctitati divinae repugnet. CI.XXIII. Quare, duplici hoc divino Concursu admissis, non solum, duo illa Manetis Pilacipia, alterum nempe Bonum, bonique Auctor , al- terum vero Malum maliquae Causa, quae iuxta impiam et. Baylii sententiam, simul in foedus coluerint, omnino excluduntur; sed omnia etiam tum quae ad sanctitatem, dominium divinum, tum quae ad agendi virtutem, libertatem humanam spectant, optim salvantur CLXXIV. Demonstrata increati divini Spiritus Existentia, eiusque attributis , nunc Spiritus creati, quo nos informamur, ac vivimus, at ra cognoscenda est. Existere Mentem humanam, sive rationalem Ani mam non ex Fide solum, sed ex naturali etiam ratione, & experientia constat. Verum circa eiusdem nimae humanae naturam, unita temo originem maxima sane opinionum, errorumque varietas semper suit.
CLXXv. Primo itaque circa eius Naturam , reiicimus tum Epicureorum deliria, qui illam non substantiam, sed quamdam accidentium , ac
temperamentorum harmoniam esse assirmabant, tum veterii Philosin phorum Anaximandri, naxagorae, Anaximenis, aliorumque errores ,
Qquotum aliqui Animam esse substantiam igneam, alii aeream , plerisque vero cum Cleantes, Chrysippo , pluribus Stoicis , atque Epicureis,
quos Materialistae recentiores secuti sunt, absolute corpoream volebant, contra quos Catholica Doctrina duplici Lateranensi Concilio stabilita fuit CLXXI. Deinde circa Animae nitatem, non solum erroneam illam Ma nichaeorum sententiam , quae multiplicem Animam humano in corpin re admittebat , ex ipso sum principiis omnino absurdam me aperist