장음표시 사용
271쪽
Nstituitur traditatio Paci vel Indiciarum inter Catholicos: Foed ratos . Quae super his mandasset Hispaniae Spinulae Marchio. ni. A quibus inita tractatio. Eo rum oratio ad Foederatos. Archiducum literae ad Ordines. Horum responsum . Illorum benignitas. Ioannes Neyus Franciscanus, praecipuus tractationis Administer laudatur. Eius prosectio ad ordines Foederatorum . Colloquium cunia Mauritio, di Barneueltio. Difficultates tractatio nis . In ordinum conuentu profert Neyus Archiducum Chirographum . Ordinum de illo sensus .,Neyus Bruxellas reuersus aliud inde Chirographum ad Ordines refert. His suspecta
varietas. Foederatorum scriptum, in quo Regis Hispani consensus exigitur ad tractationes . Neyus Hollandia digressus,it clam reuersus orationem habet in Ordinum conuentu. Horum responsio. Cessatio armorum sancitur cum pIam se. Rex Galliae Legatos mittit ad Foederatos. Eorum oratio ad ordines. Ordinum responsum s. Horum,oc Angliae Regis mutuae legationes.Spinulae ad Regem literae. Regis res msio . De armorum cessatione querelae in Hispania. Spinulae indignatio, & per literas querimo niae, F rtim de Ibarra misso in Belgiam. Tres
272쪽
gum. Ab Ianino prisertim oratione persuadetur Foederatis. Mox etiam Delegatis Archidincum Denique duodecim annorum Induciet cum certis conditionibus sanciuntur, Europa plaudente.
273쪽
Eius Seriptores. Retu Hispanira Minicitioni mis
T post bellicos tot annorum labores, ad 3 6 QIInduciarum pacata negotia, tanquam adquietum aliquem,amoenumque recessum,
in extremo huius Historiae Libro veniamus: pretium operae me facturum existimo, si rem totam fuse, ac diligenter exponam . Namque di tam laboriosi curriculi, belli nimirum annos quadraginta praeter- .gressa, meta opportuna fuit duodecim annorum quies huic merito praetuit bienni j praeparatio, quo tum arma cessarunt, tum frequentes instituti sunt Pariis utriusque congressus, in quibus de re tanti momenti a prudentissimis Viris accuratissime disceptatum. Imo in hanc tractationem non ij tantum incubuere , quorum praesertim intererat , eorum-ve lectissimi Delegati ; sed maximorum etiam Regum, ac Principum conuenere Cratores: quasi non de unius Belgij, sed de totius Europae tranquillitate avretur. Tot quoque superandae obuenere difficultates, ut miraculo prope fuerit, rem tam arduam potuisse ad optatum finem porduci. Verum eorum , qui rem tram runt, tanta fuit in agendo dexteritas, in consilijs 1 tertia, ubique prudentia, constantia, patientia i ut quem propositum habebant, scopum tandem attigerint . Europa videbatur uniuersa harum induciarum expectatione suspensa : neque sermonum, aut euntium ultro, citroque literarum frequentior,uberiorque materies. Hinc etiam factum,ur eis vix constitutis, non illi modo, qui Belgicum bellum , aut alias eius temporis res gestas posteritati mandabant, hanc,ut me- cet. Bret moratu dignam in primis, tractationem suis inseruerint monumentis: sed singulares plerique libellos de Belgicis Inducijs euul- sis, garint. Horum ego ita sequar vestigia, ut magis tamen eis lizeris,&scriptis insistam, quae a praecipuis tractationis huius Auctoribus, atque Administris identidem transmissa, meas ad manus ve
I Girva quo rem ingrediar , cum postremum ex Hispania spinula discessit; in regijs mandatis non ultimum illud habuit, Lut Belgicum inter Bellum administrandum, siqua tractandae Pa- ι
274쪽
. Ex literis Marchiamsad Villae
cis, aut prolixiorum Induciarum oboriretur occasio ; eam libens amplecteretur: ac pro fisa diligentia rem conficiendam curaret.
Quod vero aliis non semel ab Archi duce Alberto , quod ab alijs Belgii Gubernatoribus , ab Regibus, ab ipso Caesare tentatum cum Foederatis, sed frustra, fuit: id tandem exequi, & nubdem feliciter Spinulae Marchioni datum est. Tempus quippe captauerat ad tractandum valde opportunum: cum bello superior, ac tot recentibus victorijs Hosti formidandus ; non indecor unia sibi ducebat offerre Inductas, qui recusare oblatas potuisset. Siquidem speciosa victori Pax ea est, quae victis necessaria. Neque verendum, ab Hoste reiectum iri, ceu toties antea; quando vires eius attritae, Copiae dimmutae , pecunia in dies deficiens, &arma iam iam ceruicibus imminentia valide persuadebant, ut commodam pacem tam pernicioso bello prae haberet. Re itaque cum Archi duce diu, multumque perpensa; ad explorandum , quae foret id temporis mens Foederatorum , ire in Hollandiana iusserunt Vatrauium Vittentiorstium, Horllii,& Cliesseliensis in Geldria ditionis Dominum . Is ex Hungaria paulo ante reuersus, ubi hquitibus mille, Praesecti locum tenens, praefuerat; Hagam Comitis prosectus est,specie Consanguinei ibi cuiusdam inuisendi. Ibi de re gemandata verba clam iaciendo , deprehendit, non adeo tum alienos a tractatione concordiae Foederatorum animos, uti anteacto tempore fuerant. Poena quippe indicta vetuerant ullum de pace, vel induciis sermonem seri . Haec ubi lux affulsit non desperato negotio; ad id Archiduci, ac spinulae commonstrandum , Bruxellas redijt Vittentiors ius. Nec longo tempore interiecto, anno scilicet superiori exeunte, remissus idcm eit -- gam , ad ampliorem aditum tractationi aperiendum: eidemque comes additus Ioannes Geuartius, Iurisprudentiae admodum peritus, qui magis ex arte posset datam tibi Prouinciam administrare. Hi primarios Viros, ac magnae auctoritatis conuenientes, disertioribus verbis Pacem propoluere: atque Archi ducum prin
sertim propensionem in eam,&studiosim boni publici mentem
in hane fere sententiam declararunt. Aapsis retia annu,qua sua eram,armis repetenda curauerint; iseo iura peio, inficiari neminem posse. Iam mero communes calamitates misinuos, is Se iam non modo dissectum, , laceratum, sed ad extremum exitium pene redactum, non sine lacrymis proupectantes , luctuosi mo bello, tantorum casse malorum sinem, aut modum aliquem exoptare. Pacem, mel Indutias primos cerre , quas mix via-Lis accepturi midebantur. P ullas eos aquas, at ue honestas conditi nes recusaturos: neque quidquam postulaturos , quod Faederati abnu/
tentiori insidica uariaus. Eorum eonem MFoederatos.
275쪽
ra m/rito prsent. Si tam diuturno belloes, tot labarum, ac sumptcum abi, tu cu ibin, di damnu attriti, perpetuam Facem, aut multorum annorum Indutias ad qui Vcendum, respirandum expeterent, in egrum eis est, locum, ac temptu designare, quiuem utriusique Pariis Delegati conuenirent, ad rem tanti mam.nti bono publico discutiendam. Euὸ si iustis de causis non palam omnibis eam hasendam tractationem tensirent, sed in arcano cum paucis: id quoque per Archiduces pro. batum iri: et rue nihil anticiu , quam cum Belgis Llbee, hoc est inoe - ηνe , sincere Iue Iransigere. Nou ingrata prorsus haec suit Archidueum animi declaratio Pilinatibus illis Foederatorum . Quia tamen verba praeteruolant, scripta diutius manent i ad tantum negotium tutius promouendum, eamdem Archiducum voluntatem scriptis expressam Hollandi postularunt. Cum vero nullum eiusmodi Chirographum promptum esset, ad id exposcendum reuersus est Bruxellas Ge. uartius. Neque poli multos dies Hagam se retulit cum literis,qux mentem Archi ducum diserte, ac publice testabantur. Has ut palam proponerenti datus est eis paulo sest ordinum selemnis conuentus.
In eo praefati multa de clementi Archiducum ingenio, sim perque propensis ad quietem , de communem Belgij tranquillitarem animo: multis quoque interiectis de belli calamitatibus ,
quas a tot annis perpetuo tolerarent, deque Pacis commodis, atque emolumentis; ex allato Chirographo iterum asseuerarunt: auamquam iustisma eavsa, ad res suas re tendas, bellum Alberto, a uiue Uabella seuaderent ; malle ipsos tamen publica Belgarum utilitati multum de suo iura eoncedιre, qutam ste recuperandi quod amiserant, arma proseq-i , uirique Partium adia luctust. Induerent ipsi criaque
Farderati tam mitem animum: amplecterentur, quae ultro'occurre
bat, quiet m, ac felicitatem prostiterιnt ciniugibus , ac Natis seis, eam Pacem tamdiu suspiranti,M: redderent Lmum Felito Fc ium, haἱietius ab sese misere distractum si es Patriam illam industria, sit
rarη , AN um , in pristinum forem , , ebriam reuocarent. Eligerent mero Usi utrum mallent: aut Parem perpetuam, qua sibi, rebu θης sei in AEtatem omnem consubrent: aut eorte plurium annorum Indu cias , quarum beneficio, tib sutiata vides, atque Oppida re cerentur , uri desolati redirent ad psimnum cultum, mastata regiones in imtegrum restituerentur. Conditiones demum quas messent, peterent: nihil inrcbiduces, nisi quod apiis, honesia e repugnaret, gaturos.
His tam liberaliter, benigneque propositis, gavisi quidem in sinu Foederati: verum ius illud Archi ducum in suas Prouincias oklivium, atque inculcatum pupugit non leuiter animos. Vt in
276쪽
men cautuin, sibique commodum ad eosdem darent in re tanta responsum, dies aliquot ad consultandum inter se sumpserunt. Quibus elapsis, duobus Archiducum Internuncijs, rursus ad
suum concilium euocatis,in haec ferme verba responderunt. N, aut nullam spem ineunda Pacis, aut etiam Indutiarum assid-gere: dum Archiduces quidquam sibi iuris in Faederatio Prouιncias mendicarent. Iam ante annos quinque supra miginti eas si se , iugo quouis excusso, in ιbertatem decreto promulgato asseruisse. Pro eadem liberta e tu nia tot annos atroci mum bellum tolerasie , tras idisse calamia rates , tantum pecuniarum, tantum sanguinis profudis. md m assense Principum Europa fere omnium confirmatam: quι cum Faeder
tis Se is uerint semper anquam cum siberis Popidis, sis nanus Mortalis imperio subiectis . Eius m in Omne suturum tempus proroganda
causa , non sumptibus, non labaribus, non periculis Esias mita purace
re se firmisime statuisse. stare ad ea, qua Archiducum nomine propo
sita essent, nullum aliud a Farderatorum ordinibus reo sum dari , quam quad Maiestatis Casarea,muliorumque Principum Legatis red-d sum Mitea fui;et: eum 's, qui nullo menalem pretio bbertatem adimere quoquo modo sibi tentarent; ullam Pacis , mei In sciarum instituere traciationem nec melle se, nec debere , nec posse . CvM hae adeo grandiloqua responsione Foederatorum alAustriacum Principem, Hispanique Regis Sororem, reuerter Bruxellas Vittentiorstius ,& Gemitius tamen Lit mitissim rum Principum clementia, ea tranquillitatis, bonique publici cupiditas: ut non parum de maiestate, nedum de suo iure r mittentes , scribere Vittentiorstium iusserint ad Foederatos.
esse mentem Archiducum ea, quam obtuleranit, tractatione quidquam de ipsarum iure detractum ire, non decreta res indere, non ιbertatem ulla ex parte mlolare sdsolum commune bonum si oculis habentes , Pae- ,πιιt Inducias proponere. Si ad eas Faederati propenderent, Archidisces quoque libentissimis animis incubituros. Hae facilitate Principum in rem praesentem Valde opportuna, mitiora quoque visa sunt reddi pectora Foederatorum et ac mollior tractationi aditus patefactus. Ad eam neminem omnium aptiorem religiosi quodam Viro, Franciscanae Familiae generali, ut appellant, Commi Lsario apud Belgas, Albertus,& Spinula censuere . Quippe ut arma militares animos: ita Pacis tractatio Deo sacros homines decet: quique s uestres plerunque sunt inter Mortales, ac Diuinum Numen iratum ; interpretes quoque agere debent reconciliati
MORAE A Tvx ea tempestate Bruxellis Ioannes myus, Afi-
tuerpiensis patria, Martini Arausionis Principi Guillelmo simia
277쪽
M e tractationi prasia iter. de e cominentarius. tia c
liaris Filius iideoque puer ipse cum puero Mauritio Guillelmi Filio saepe , exsatus. Post vigesimum aetatis annum a Sectarijs ad C tholicos se recepit: ac paulo post Diui Francisci ordinem, cui ab
obseruautia nomen , amplexus est. In eo per varios gradus tum sapientia, tum virtute Togressus, ad munus tandem generalis per Belgium Commissarii alcendit. Diutius in Hispania luerat, ibique grauioribus literarum studi)s operam dederat: quo tempore magnam regalis Aulae notitiam hauserat. Quinetiam anno proxime tu rive eamdem stequentauerat Aulam: unde regres ι is in Bessium, a vili Longae Comite lateras in sui commendationem ad Marchionem tulerat. Vir erat eximiae, Belgica H
sertim lingua , facundiae: ad Nationis illius ingenium unice factus: suauitate morum in consuetudine gratissimus: politicarum rerum peritus, quantum ad rem , quae agebatur, satis esset. Addunt alii persuadendi vim ericacem , atque sexanimam, variarum scientiam linguarum, aulicarum artium cognitionem ; ac naturam demum is omnem Drtem ita versitilem, ut varios induere nosset vultua, prout res, ac necessitas postularet. No ideo tamen a natiuo Belgarum candore, animique sinceritato
recedebat: Caelesti magisterio proia doctus in unum iungere
nudentiam Serpentis exuuias identidem commutantis, atquO
ingenuam Columbae simplicitatem. la igitur &quia tractandis
Fruderatorum animis accommodatus : de quia Nationis eiusdem.&eorum plerisque vel amicitia, vel sanguinis propinquitate coniunctus, sc Mauritio pra enim ab ineunte aetate familiaris ;animi naus omnium Archiduci, & Marchioni visus est, ut ad Pacis negotium instituendum in Hollandiam mitteretur. Quid ve ro aliquandiu ibidem egerie, non aliunde verius, sinceriusque deriuare me inci existimavi ; quam ex eiuslim Neyi commemtario inscripsis relicto, atque Archi ducibus tum oblato; ut quidquid ab se actum fuerat, si istum haberent. Narratione
qui py rerum nemo plenius exequetur, quam qui eas gessit; nemo veracius,quam qui integritatem vitae profitetur.
I o i τ v x Hollandiam intrandi facultate a Foederatis accepta, religiosisque vestibus in pisanas commutatis, cum Hollando Mercatore Varnartio Cruellia Bruxellis discessit quarto Calendas Martias anni millesimi sexcentesimi septimi. & sexto Nonas Risulcum Wruenit: qui rigus est Haga Comitis leucae dimidio distans .. Hie iussus erat a Mauritio ,& Ioanne Barneuellio Holla diae Patrono subsistere, donec ei fieret progrediendi potestas.
Eins namque ingressum occultum esse voluerant, antequam de itistituta tractatione ad foederatas Prouincias retulissent. Ex eo
278쪽
Pago literas Neyus dedit ad Cornelium Arsenium Foederatorum ordinum Acitarium t vulgo Graphiarium vocant in quibus signi-licabat aduentum suum; utque de eo Mauritium , ac Barneuebrium certiores faceret , rogaba . Morem ille gessit: atque ab eis res tulit: ipsum sub noctem Hagam rheta deuectum iri. Ergo nocturno tempore Haga transmissam rhedam ingressus,ed contendit. Accidit in itinete, ut per obscurum Equites duos conspucaretur rhedam utrinque stipantes, selopetis, alijsque armis instructos. Atque ut in hostili regione, per noctem, ac penὰ selus erat ; facilla Neyum formido vehemens in celsit, ne in homines incidisset malae mentis, ac fidei, a quibus xebus omnibus, ac prae sertim literis,quas serebat ab Archiduee; ad eius indaganda consilia, spoliaretur. Sed exitus deinde contrarium patefecit. Ad eius nempe custodiam, ac tutelam immitas a Mauritio: ne quis quam ei negotium secesseret in itinere. Hagam perductus, iussu Comitis ab Arsenio exceptus hospitio. Inde paulo post per ce tum hominem clam quoque deductus in Palatium. Iusserat vero Mauritius, ab aulis, caeterisque partibus aedium, per quas ingrediendum erat, Aulicorum turbam omnem secedere. Tunia ad interiora domus manu ignoti hominis ductus, Arsenio tacitὸ
sores aperiente, Mauritium, ac Barneuellium considentes offendit. Assurrexere statim in occursum venientis , hilarique vultu consuetis eum honori ac beneuolentiae argumentis excepexunt.
Ac prior Mauritius: qui es inquit Bagam intrare, sis merbo ρ Eo quippe vocabulo, mendicum signuficante, Catholici per contemptum Foederatos tanti inde ab inbti, Belgicorum tumultuum appellarant, ipsique sibi per iocum id asseruerant. Thm Neyus & ipse arridens: auu mera responditam1n cofriret meria tam excelsi, tam spectabitu sihei ij , q*alis tu et, Princeps Excestenti e f His verbis, alijsque ossicii causa prolatis ;ubi ad rem ventum est, eadem,quae non semel antea suerant Arischi ducum nomine proposita; scriptis consignata, eorumque signo obfirmata tradidit perlegenda; subiecitque: In eis elucere ιρ- forum animos mere regias, qui nullius utilitatis habita ratione, sed j la contemplatione iaci marum, qua a tot millibus hominum underentur , tam diuturno,' calamitoso bello ad extrema miseriarum redactis; quamuis tam excelsi Trincipes eFnt, neque constulerent advis dum existimationis a , neque ea pracauerent, qua de nimia ipserum indulgentia oblocuturi ess ne Europa R es, are principes uniuer i et ero est icta, quam praedicas, indulgentia ' Mauritius subdidit. Cui
Nerus. Pa ramis, molis iidetur de eo iure cedere in istas Prouincim,
quia d Malaribus traditum per matrus, tam facili H- ὸ mainibusρο-
279쪽
riuntur: eosque liberos mulos declarare, in quos ut sibi debitos Iae imgum detrectantes, arma tot annos mouerunt on ipsi respondit Nauritius sed nostra manus hanc nobis peperere tibertatem. Nostris arasseretes exhaustis ea redempta: nostri Ianguinis pretis, totque missibus animarum profusis, heu quam care nobis Hetui Christiani ines, ac Principes uniuersi, prater unum Hispanum, eique adiunctos Archiduces ,
hoc est prater Hostes , hanc nobis palam obsentiuntur libertatem. Neque id in tractatione poscimus , ut ea Anemur ab Gyrchiducibus :sd ut, quales sumus, liberi ab eisdem habeamur. si tales habere nolunt ;Iubjciant, si possint, imperio suo . Not enim, uti fecimus Uiue adhuc , .urius pro ubertate, qu4m pro mira pugnabimus. His dictis, sessum non magis ab itinere, quam aconiciatione plura dicendi Neyum ad quietem dimiserunt: Arcisque Palatio coniunctae Praeiecto eum magnopere commendarunt ut in suis exceptum aedibus non minus laute, atque honorifice, quam ipses sese, tractaret. Di Es aliquot Neyus cum Mauritio, Barne uestio, Arsenioque, hi vero cum al:js primoribus Viris, sibique fidissimis rem egerunt . Foederati se nimiae facilitatis accusabant, quod copiam comveniendi, & colloquendi Hostium Internuncio secissent: negotiumque adeo desperatum ducebant, ut somnio simile dicerent. Neyus etiam quemdam veluti labyrinthum ingressus sibi videbatur, unde cum felici successu referre vestigium aegre speraret. Quippe cum genere hominum remella videbat admodum suspiciose, & sibi semper ab insidijs, ac fraudibus metuenter quodque ita libere, & confidenter pronunciaret, ac si non modo sub nullius esset iure, sed neque ullius ope indigeret. Quare multum Neyo adhibendum artis, atque industriae suit, ut hinc nullum, paterentur detrimentum Principum suorum rationes: illinc Fc
deratorum animos, in omnem occasionem imminentes, ab se, atque a tractatione minime redderet alienus . Tandem ad maximum ordinum Conuentum quem Generalem appellant ea de re visum est reserre . Ex eo ad Neyum Internuncius missus Ar- senius, qui Chirographum postularet demandatae ipsi de Induciis agendi potestatis: ut Archi ducum subscriptio,& signum in Conuentu recognoscerentur. Negauit id Neyus tradere, ex Archi- ducis interdicto . Quod ubi Ordinibus renunciatum fuit ; post larunt ut ipsemet id in Concilium deseriet. Detulit Neyus, e ceptusque in eo valde honorifice sali, assurgentibus cunctis, atque in stae e regione Senatus Principis collocatus. Barne uellius paucis, cur eum accersissent, exposuit. Tum myus: βuod miser re chirographum recusasset, Archidaris interdicto , non sibi ut in umbono . tribuendum. Asertum mero interdixiss, quod existimaret,
280쪽
eum tribus tanti m Viris, non es m ordinum Conuentu agendum .
Oblatum a Myo Chirographum sibi per manus tradidere Sen tores :mspectuque singillatim subscriptione, ac signo , reddide.
re. Tum a Barneuellio rogatus, Liberet, quod μὰ omnibus eloqueretur: Nihils Libere, respondit, nisspersincte testari Ar.ebitae m in Belgicas Ordines a prime ingenuam,ac sinceram mentem, cs commime bonum unice pectantem. Quo dicto dimissus est. Posτ unum, atque alterum diem Barneuellius, Arseniusque cum alijs tribus Neyum conuenere, atque ab Ordinum Senatu haec retulere. Persessium ab se, aediligenter expensem Archiducis
chiro raptam. Plurima in eo notata, quorum causa illudprobari nutili modo possit . Tractarimem omnem Induciarum, aut Pacis ad niti. lam redituram, nisi aliud melioribus instructum conditionibus Fruxel. tis mitteretur. Eius, quod exigerent,sermam quamdam omniumsin.
tentia comprobatam, seriptisque mandatam ,se ad ipsum transmitrare, ad Archiduces deserendam . Quam ubi Neyus accepit, rogatus fuit 1 An ea tractatio Hispania egis consensio fuist instituta e sua. uit Ne i hae δε re quidquam sibi as Archiduce pronuntiatum . credibile tamen id se : auando Faederatis liberum in Hispania commemetum Asertus pollicentur.His transactis,abeundi ex Hollandia veniam ab Ordinibus impetrauit, simulque redeundi iacultatem , si
tamen quod serebat Chirographum Archiduces ab omni par
Bxv xEL Las reuersus Nerus de cunctis, quae G m Foederatis egerat, certiores fecit Archiduces. Nec diu moratus ,Hollandiam repetijt cum tribus aliquantum inter se diuersis Chirographis, eoque Alberti praescripto: ut primo loco primum osterret. Quod si minus placeret Foederatis, alterum exhiberet: sin& hoc rei jceretur, tertium proderet. Postquam Neyus Hagam peruenit, i Conuentum ordinum deduisus, primum obtulit Chirographum. Quod simul perlectum , di reiectum est. Tdm Nous se eundum produxit in medium. Idque Hri consensu repudiatum. Qua gemina non tam sua, qu in Archiducum repulsa velut OR sensus ille, veniam discedendi peti jt, subiecitque in discessu. auatam benignestri afuerant, attemius co deranda si relinquere. Illi tanto vehementius, quantis verius indignati; fouentum dissoluendum , is quam primum in si am cuique Prouinciam redeuntam pro nunciarunt: ipsique Ne adsesonem in Aem ροωum indicendam . Gid enim sexclamabantὶ appareresinceritatis in ead milium Chia retraphorum seriptione e Cur non in primo mentem seram omnem Arisa duces aperuissent f An non id esse passiatim sam insinuare , quatiquarum instar ingenui Belga caperenture Azauni Mys cum A
sensus. N iis Brintellas reversus, reperit Hai indiam. De variis Oim graphis ordiam mactamur.