장음표시 사용
231쪽
ita servavero, recipiam hic & in fulmo seculo in terribili judicio magni Domini Dei te Salvatoris nostri J Esu CHRIsTI, di habeam partem cum Iuda, de lepra Gi
eti.& tremore Caim insuper & poenis, quae lege eorum pietatis continentur, ero subjectiis. Quintum erit remedium,ut poenae conu stituantur gravissimae in eos, qui pecunia aut gratia corrupti male judicarunt. Hinc leges Romanae de repetundis, de falso, de vi,&caeterete. Hinc sapientissima illa, nec minus tamen cum irreparabili justitiae damno neglecta Zenonis lex, l. an. C. ut Omn. iud. tam civ. cte. 'aliquoties a Iustiniano repetita, Nov. 8. IO9. 46. I 23. qua cavetur, ut provinciarum praesides, aliique magistratus, post depositam administrationem, quinquaginta dies in loco, quo magistratum gesserint, permaneant ; quo pateat omnibus facultas, super rapinis aut concussione, aliisque criminibus conveniendi illos. Et simile est Genuensium imstitutum, apud quos V. viri sunt, Syndica torum nomine ; quorum ossicium est, in- omnes magistratus, finito ossicio, inquirere ; & in male gestae Reip. damnatos an, madvertere. Carol. Sion. L i de vita - . Auriae. Et superioribus annis si6ia. tres uuaesitores cum vitae necisque potesta-Κ a te,
232쪽
te, in l*ca, quae Orientem versus Venetis parent, a Repub. missi iunt, qui in inagistratus, si quae forte adversus leges fecissent animadverterent, &ia potentioribus Oppressis subvenirent. Anar Mauroe i 8 hst. VIV net ) Sexid denique neque illud praetereundum est, Tiberii iem p iribus Seve rum Cicitia in Senatu centuisse, ne quem magiitratum. cui provincia obvenis et sua
Or comitaretur, quia quoties reput darum aliqui arguerentur plura DToribus objectarentur; his statim adhaerescere de
terrimos quosque, ab his negotia suscipi, transigique s Tacit. 3 Annal.) Quemas modum anno Christi clo cl. Lemo-sii Comes Neapolis, & Machedae Dux Si
ciliae Proreges uxorum nomine compar tis , atque instructis navigiis piratarum more excursionibus maria sindarunt. 4
Mamroceu. i 6. his Ven.)Nunc ad litium diuturnitatemtranseo. quam alteram justitiae pestem dixi. Alte na hodie sunt jurgia: ut si cum sumptibus sit conferenda molestiarum rario, gravius putes sic vincere, quam confestim damnast Nam & modum & numerum p grcs aurit artes ac nomina , quibus mi turrinae a clientes patroni & jud es frustrantur. Articulatim & lente hos discerpunt, qui semel perire potuerant.Saepe itur ad jud ices,
233쪽
AD CORNEL. VACIT. α icause narratur, aliquot anni abeunt, nee dum contestatio litis facta est iudicibus hie non vacat, hic omisi , litigioso negotio haerent patroni in causis minoribus, quae nunc sponte, nunc eorum studio nascuntur e primo Haec praeludia adornant, his proclamant inauditis iter ad verum Iudicibus esse non posse Sic dubia ex dubiis seruntur: sic immani dilatione pereunt litigantes, magna in insontes inopeiaque injuria Nam qui in divitem inimicum pauper inciderit, tam longo & sumptuoso itinere conficitur; procumbitque denique lassus: nec recuperato jure inultus ς mulo minus suo, quam huic prolixς aequitati irascitur. Ne quς- re cur tam diu Iudicibus placeat, & patronis, ad se delatos ciuciari. Nempe ex mora & tem pore sua opera aestimatur Sic patronis, inqua, crescit, sic iudicibus merces. Multa seripsi sse, multa audivise quanquam ea praestabat Com. pendio fieri acerrim ε vendunt; eo p oresqu0d quae peccant ; ipsi justitiae imputant: Pr terea consuetudine videndi miseros, dc deinde faciendi;exuunt humanitatis sensum;aut potius miserum esse non credunt, litigare. Ita duri ad questus parum supplicibus moventur,ti' ab iis tantum culti, saltem amant longiora in ipsos exercere imperia. De remediis contra litium prolixitatem atri sed bene ac eleganter novissime seripsit sub ficto nomine quidam meraniae Ducibus a consiliis. Libro titia
234쪽
.um fecit Parthenius Liti iosus. Eu inciri
235쪽
maxime, qui vitam imo immortalitatem litibus conciliant: illorum maxime audacia refrenanda est. Antiquis temporibus florebant elegantiae priscae patrociniis tribunalia cum oratores concitae facundiae attenti studiis doctrinarum, ingenio , fide, copiis ornamentisque dicendi pluribus eminebant; utDemosthenes, quo dicturo concursus audiendi caulaeae tota
Graecia fieri soliti sunt: ta Callistratus, quem
nobilem super Oropo causam percitantem i- .dem Demosthenes Academia cum Platone relicta sectatus ei ut Hyperides & A schines, di Andocides & Dinarchus di Antiphon ille
Rhamnusius, quem ob defensum negotium omnium primu antiquitas prodidit accepi siemercedem. Nec minus apud Romanos Rutilii,& Galbae & Scauri, vita, moribus, frugalitateque spectati, ic sequ entibus aetatibus censorii, consularesque di triumphales multi, Crassi & Antonii, Scaevolae post exercitus prosperrime ductos, post victorias, M trophaea, civilibus stipendiorum ossiciis floruerunt; laureanque tori speciosis certaminibus occupantes, summis glorior honoribus fruebantur. Post quos excellentissimus omnium Cicero orationis imperiosae fulminibus saepe depressi s aliquos judiciorum eripuit flammis. At nunc videre est ubique violenta & rapacissima genera hominum, per fora omnia volitantium: qui cum immature e scholis eruperint, plerunque
236쪽
ita ruces Iunt, ut nunquam te Duros nabuisse
meminerint: di si in circulo doctorum authoris veteris inciderit nomen, piscis aut edulii peregrinum esse vocabulum arbitrantur. Sed condonari hoc pi siet, si saltem suae, qua profitentur, scientiae peritiores etant. Nunc adeo perversae inepta plerumque studiorum ratio est, ut non mirandu sit ex male culto ingenio nullos aut malos provenire fructus. Sunt, qui neque latina linguam vel mediocriter docti, neqi humanioribus literis vel leviter tincti ad jus addiscendum metie sanum animum applicant. Ubi cum dissicultatem , & sine aliarum literarum subsidio in navigabilem Oceanum perspexerint aut infeliciter coepto labori succumbunt, aut, ne nihil egisse videantur, ordinem judiciorum , discribendorum testamentorum contractuumque formulas ediscunt.
Inde in sorum & ad jurgia provolant,cumque causarum merita non intelligant, in solis judiciorum solemnibus haeqntes, infelices le imperiti nautae vectorem, qui suas illis fortu Z nas commisit, perditum eunt. Vidi homines, s qui ctim elementa iuris a Justiniano cupidae legit juventuti tradita ne primoribus quidem labris degustassent, Bartholum & Baldum ma nibus versabant. Alius erat qui cum Jasonem ex bibliotheca quadam peteret,scripto profes
sus est, commodato ac coi sie Iasonu opera in
soluminψω. Hi ut altius videantur jura
237쪽
A C o a v x L. Τ Α ἴ icallere, Bariolum ubique loauuntur &Bal dum,& Menochium,3c Cardinalem Tuscum radeo ut in pervulgatae alicujus juris regulae probationem sexcentas plerumque proferanti auctoritates. Quidam cum responsum suum coepisset, a verbis : In nomine Domim nostri Ins U CHRisaei, AMEN: addit legem I. . C. de ossi . praef. prael. Afri c. & centeni alii re gulam illam Logicam, posita causa ponitur effectus, similesque innumeris egibus & auctoritatibus Ictorum firman . Etiam qui doctiores sunt, cum quos nobisJustinianus libros reliquit, vel tanquam antiquatos fastidiunt, vel ut nimis dissiciles horrent, ubi cer- :tis quibusdam quaestionibus controversiisque ventilandis dii putandisque annos aliquot transegerint, egregios se esse JCtos credunt. Denique pro Pandectis & Codice & juris universi scientia certos habent illustriu quaestionum scriptores . Quasi non illi ipsi viri elarinfimi methodi aut controversiaria potius en dandam causa scripserint illas disputationes . quam quod iis universum ius comprehendi arbitrarentur, aut certe nimis superba foret opinro. Digesserunt in ordinem universi juris titulos resumma capita: veru non ic universum jus, quod sub illis titulis continetur Inde plerumq; accidere videmus,ut cum isti modo tam egregii disputatores, post illas quaestion
238쪽
in torum transeunt, ad non magnae dissiduita- facti respo dere nisi petito ad deliberandum evolvendosque iuris libros spatio, nequeant,mirenturque,se haerere. Qtiasi ducentis, trecentisve quaestionibus
bere debent, respondere scilicet de iure M consulenti civitati instar oraculi esse, nil multis vigiliis, assidua nec perfunctaria libro-
naeum I Ctum accepimus,cum Tubinga: anzret, in collegioJ. Oorrum ubi de iure resip dendum esset, auditis caeterorum sententiis qui laboriose erutis ex abdito argumentis Dro sua sententia depugnabant, pro in plerumq, allorum, qui primi dixeran sententia iuri: extum addidisse adeo evidentem, adeo cla-
239쪽
tum re spondere possint, tractatus di commemtarios, di glossas,& decisiones di consilia evolvere necesse habent donec inveniant caseum interminis. Non igitur mirum esse debet, tam paucos esse coni ultos aequi & juris: dc ex diverso imperitos advocatos, patronos, script res, judices adeo numerum supe rare, ut perie pauciores sint agricolae, pauciores qui in mercatura versantur, regnumve custodiunt: eo
quidem majori reip detrimento, quod si inter pauciores, sed spectati candoris advocationumunus esset, tot illa ingenia, quae noxia calliditate se corrumpunt, melioribus studiis ornarent patriam; disciplinas dc artes aut proderent novas, aut inventas excolerent. Ea igitur prima in advocatorum multitudinem cautio
Principi sit, ut ne promiscue in numerum recipiantur , qui inopia Iurisperitiae ora mercenaria procudentes per prostitutas frontes vi-le'; latratus ad effrenata deflectunt cora viciandi licentiam ; vel inter solicitudines judicii per multa distentas, irresolubili nexu vincientes negotiae, laborant, ut omnis quies litibus
implicetur, nodosis quaestionibus judici circumscribantur. Amm. 3 o. Sed pauci sint, u qui judiciis susticiant, non ordinis modo ' judiciarii omnisque ad litigandum articuli periti, sed & ipsam causam legum, juris, rationis suffragiis defendere apti. Sint deniquo boni viri, dc qui magis honestum quam pecu Κ 6 niam
240쪽
i18 NOTAE POLITICAE niam ament .Tum ad quos patronos causae de seruntur,ij Deo Opt. Max. in singularu litium . exordio faciant sacramentum, nullam se causam, quod sciant, iniquam oraturos v. Thom. Demo R. i. dejuravi. i o )Quos si hanc fidem fefellis constiterit,aut clientem praevaricatione laesisse: praeter infamia genus supplicii excipiat, cujus timor apud paria ausuros plusquaomnis religio possit. Illud denique utilissima. lege cavendu est, ne quid a clientibus patroni accipiant, priusquam lis finem acceperit. Ita
fiet, ut patroni moras oderint, dc contentione
ad metam, dii sibi sic lludebunt, aliis prosint. Auriente haee Tiberio. O nted Solemne est sapientibus Principibus, libertate dicendi aliis
permittere, potestatem statuendi servare sibi. Haud dubium erat, eam sententiam altius pe-πurare , O arcana imperii tentariJ Relatus est luc locus lup. hoc libro verb. caeterum Tibi aio haud ingratum Occ. Ωuo magis Mirum fuit, quo preces II mrtali, nobilis juvenis in paupertate manifesta ,superbius accepisset Sive malignitate,sive, quddverius puto, nolebat Tiberius, ut beneficii gratia, quam a solo Principe accipere par erat, Senatui deberetur. Et hoc est, quod Tac, tus paulo inferius ait, inelinatiouem Senatus, incitamentum fui se, quo promptius adversaretur. Prudentia igitur fuit, non malignitas ι quod eΣ eo quoque constat, quod Taci-