장음표시 사용
11쪽
snt, non potest aliquis suscipere
neque sacramentum, neque rem sacramenti. Quaedam ver brequi luntur non de nucestitate lacramenti,
sed de nec tilitate praecepti, pi opter congruitatem ad lacra in emum; desine talibus aliquis suscipit lacra mentum, sed non rem sacramenti. Dicendum ergo quod sciciis virilis requiritur ad susccptioncm ordinum, non solum secundo modo, sed etiam primo. Vnde etsi mulie ii exhibeantur omnia quae inoidinibus fiunt, ordinem tamen non suscipit ; quia cum sacramentum sit signum, in his quae in sacramento
aguntur, requiritur non solum res,
sed significatio rei. Cum igitur in sexu foemineo non possit significari aliqua eminentia gradus; quia mu- lli et statum subiectionis habet; ideo
non potest ordinis sacramentum suscipere.
Ad i. R. qu bd prophetia non est
sacramentum , sed Dei donum :Vnde ibi non exigitur significatio, sed solum res. Et quia secundum rem in his quae sunt animae, mulier non differt a viro, cum quand que mulier inueniatur melior quan- Ium ad animum multis viris; ideo
donum prophetiae, & alia huiusmodi potest recipere; sed non ordinis
Ex per hoc patet solutio ad secundum & tertium. De Abbatissis tamen dieitur quda non habent praelationem ordinariam, sed quasi ex conclusione propter periculum cohabitationis virorum ad mulieres Delbora autem in temporalibus praefuit, non in sacerdotalibus; sicut&nunc possunt mulieres temporaliter dominari. Lib. 4. sentent. Dist. 11. q. a. art. I.ήδεμ ptem. q. λη IV. v. cap. s. f. t. II
Demora iudeauitUra E . Prophetia conceditur mulieribus. vid. supra
IV Qi inter caeteras amictiones Q23
quibus olim post legis acceptionem fuerunt amicti,quatuOI in- puae a ter omnes sunt praecipuae; & magis flictio notabiles. Prima quidem ab Asty n liu riis, qui eos quo ad decem tribus in Assyriam transtulerunt; ubi fuerunt captiuati, & numquam quoad omnes liberati, sub Osee rege Israel. Secunda per Babylonios, qui ipsos in Babyloniam cum rege suo Sedechia exoculato transduxerunt, quoad duas tribus; ubi fuerunt capIiuati: sed tandem post septuaginta an - 4. R in os liberati, ministerialiter per Cy Vm p erum; sed virtute & potentia per ζ ' 'Deum ipsum. Tertia a mustio fuit per Graecos,qui contra Iudaeos postea liberatos insurrexerunt, &ip
sotum legem & rarus pro posse suo i ,
expugnarunt. In qua fueruny mul' Maeltipliciter anxiati, sed tamen zelo fidei animati; & ideo a Deo confortati. Ipuarta fuit per Romanos qui Hierusalem in ualerunt, & Iudaeos expulerunt Dr qua non habetur historice in Scriptura sacra;
sed tantum propheti. E. Quia haec fuit post mortem Christi, quando
omnes Scripturae consummatae erant: de ibi fuerunt ad extremam vilitatem redacti; & in tantum . quod ob demeritum suae obdurationis, nunquam fuerunt postea exaltati. Prologosuper libras Machabeon Dissiligod by Corale
12쪽
IunicvM Cap. F. v. 2o. Delia manentes in ordine ercusu seuo. y Idetur quod ordines non rei manebunt post diem iudicij, dicit enim Apostolus quod Christus
euacuabit omnem pyincipatum προ- testatem, cum tradιderit regnum Deo patri. Quod erit in ultima consummatione ; pari ergo ratione in illo statu omnes alij Ordines evacuabuntur.
1. Ad ossicium Angelorum pertinet purgare , illuminare, de perficere: ted post diem iudicij unus Angelus non purgabit, aut illumina-hit . aut perficiet alium ; quia non proficient amplius in scientia; ergo frustra ordines angelici remaneret.
3. Apostolus dicit de Angelis quod omnes funr administratori pi-
r. ius in ministerium missi propter eos qui hereditatem eapiunt faltius. Ex quo patet quod ossicia A n geloi u ordinantur ad hoc quod homines ad salutem adducantur: sed omnes ele
cti usque ad diem iudicij salutem
consequuntur; non ergo post diem iudici, remanebunt ossicia dc ordines Angelorum. Sed contra est quod dicitur in textu, quod exponitur de Angelis; e go Angeli semper in suis ordinibus
Dicendum quod in ordinibus angelicis duo possunt considerari, scilicet distinctio graduum , dc executiones ossiciorum. Distinctio autem graduum est in Angelis secundum differentiam gratiae dc naturae: nam ordo gubernationis, qui estoido multitudinis sub principatu
existentis; attenditur per tespectum reman ad finem. buot. Finis autem Angelorum potest ac cipi dupliciter : uno modo secundum facultatem suae naturae; ut scilicet cognoscant de ament Deum naturali cognitione, & amore. Et secundum respectum ad hunc finem distinguuntur ordines Angelorum secundum naturalia dona. Alio modo potest accipi finis angelicae multitudinis supra naturalem facultatem eorum , qui consistit in visione diuinae essentiae, Be in immobili stitione bonitatis ipsius ;ad quem finem pertingere non possunt nisi per gratiam. Vnde secundum respectum ad hunc finem, ordines distinguutur in Angclis, completiue quidem secundum dona gratuita ; dispositive autem secunt dum dona naturalia; quia Angelis data sunt dona gratuita secundumi capacitatem naturalium; quod non est in hominibus. Vnde in omnibus distinguuntur ordines secundum dona gratuita tantum, & non se
Vtraque tamen differentia sempet in Agelis remanebit; non enim naturarum differentiae ab cis auferri possent, nisi eis corruptis. Disterentia etiam gloriae, erit in eis semper secundum differentiam meriti
praecedentis. Executio autem ossiclorum angelicorum aliquo modo
remanebit post diem iudici j, de aliquo modo cessabit. Cessabit quiadem secundum quod eorum ossicia
ordinantur ad perducendum aliquos ad finem et remanebit autem secundum quod conuenit in ultima finis consecutione. Sicut etiam alia sunt ossicia militarium ordinum in
pugna, bc in triumpho. Dissiliaco by Gorale
13쪽
Ad I. R. quod principatus &potestates euacuabunt ut in illa finali consummatione, quantum ad hoc quod alios ad finem perducant; quia consecuto iam fine, non est neccmrium tendere in finem. Et haec ratio intelligitur ex verbis Apostoli dicentis, cum tradiderit regnum Deo ct patri, id est, cum per- xerit fides ad fruendum ipso Deo. Ad a. R. qubdactiones Angel rum super alios Angelos , considerandae sunt secundum similitudinem actionum intelligibilium quae
sunt in nobis. Inueniuntur autem
in nobis multae intelligibiles actiones, quae sunt ordinatae secu ficum ordinem causae & causati :sicut cum per multa media gradatim in unam conclusionem deuenimus.
Manifestum est autem qu bd c gnitio conclusionis dependet ex omnibus mediis praecedetibus; non sollim quantum ad nouam acquisitionem scientiae, sed etiam quantum ad scientiae conseruationem.
Cuius signum est quod si quis obliuisceretur aliquid prςcedentiu mediorum ; opinionem quidem vel fidem de conclusione posset habere; sed non scientiam Ordiue causarum ignorato. Sic igitur cum inferiores Angelirationem diuinorum operum cognoscant, per lumen superiorum Angelorum, dependet eorum conitio de lumine superiorum ; non sollim quantum ad nouam acquisitionem scientiae, sed etiam quantum ad cognitionis conseruationem. Licet ergo post iudicium non proficiant inferiores Angeli in cognitione aliquarum rerum; non tamen propter hoc excluditur quin a superioribus illuminentur. p. v. v. to Cap. 6. . II. I, u
Ad 3. R. quod etsi post diem i
dici j homines non sint ulterius ad salutem adducendi per ministerium Angelorum; tamen illi qui iam salutem erunt consecuti, aliquam illustrationem habebunt per Angelotum officia. I. p. q. IO8. a.
possit moueri localiter nullum enim impar tibile mouetur; quia dum aliquid est intermino a quo, non mouetur: nec
etiam dum est in termino ad quem, sed tunc mutatum est. Vnde relinquitur quod omne quod mouetur, dum mouetur partim est in terminoa quo, & partim in termino ad quem: sed Angelus est impartibilis; ergo Angelus non potest moueri localiter. 2. Motus est actus imperfecti: sed Angelus beatus non est imperfectus; ergo non mouetur Iocali
3. Motus non est nisi propter in digentiam ; sed sanctorum Angel rum nulla est indigentia; ergo idem quod prius.
Sed contra, eiusdem rationis est Angelum beatum moueri, & anh-mam beatam moueri : sed necesse est dicere animam beatam localiter moueri;cum sit articulus fidei quod Chiistus secundum animam desecendit ad inferos; ergo Angelus beatus mouetur localiter. Dicendum quod Angelus beatus potest moueri localiter: sed sicut e te in loco aequi uoce conuenia cor-
14쪽
ι LIBER IVDICVM CAP. s. v. u. . pori & Angelo; ita etiam & moueis
ii secundsim locum. Corpus enim est in loco inquantum continetur sub loco, de commensuratur loco: unde oportet quod etiam motus corporis secundam locum comensuretur loco, & sit secundum cxigentiam eius. Et inde est quod secundum continuitatem magnitudinis est continuitas motus; de secundum prius de posterius in magnitudine, est prius 8c posterius in mois tu locali corporis. Sed Angelus non est in loco ut
commensuratus de contentus ; sed magis ut continens. Vnde non rortet quod motus Angeli in loco commensuretur loco ; nec quod sit secundum exigentiam eius, ut scilicet habeat coni inuitatem ex loco :sed potest esse motus eius continuus, re non continuus. Quia enim Angelus non est in loco nisi secundum contactum virtutis, id est, per applicationem tuae virtutis ad aliquem locum propter quod non oportet dicere quod Angelus commensuretur loco; vel quod habeat situm in continuo ; hoc enim conuenit corpori locato , prout est quantum quantitate dimensiva. Similiter etiam non oportet propter hoc quod contineatur a loco: nam substantia incorporea sua virtute contingens rem corpoream, continet ipsam, Fc non continetur ab ea. Anima enim est in coapore ut continens, & non ut contenta.
Et similitet Angelus dicitur esse in
loco corporeo, non ut content Um, sed ut continens aliquo modo.
Motus ergo Angeli in loco nihil aliud est quam diuersi contactus diuertorum locorum succestiue, de non simul, quia Angelus non ΡΟ-test simul esse in pluribus locis; cum
sit virtutis de essentiae finitae. Huiusmodi autem contactus non est necessarium csse continuos. Potest tamen in huiusmodi contactibus continuitas quaedam inueniri; quia nihil prohibet Angelo assignare locum diuis bilem percontactum suae virtutis; sicut corpori assignatur locus diuisibilis percontactum suae magnitudinis. Vnde sicut corpus successive, & non simul dimittit locum in quo prius erat; de ex hoc causatur continuitas in motu locali eius: ita etiam Angelus potest dimittere successive locum diuisibilem in quo prius γtat; & sic motus eius erit continuus. Et potest etiam totum locum simul dimittere . Sc toti alteri loco simul se applicare ; & sic motus eius
Ad i. R. quod illa ratio dupliciter deficit in pr*posito : Primo quidem quia illa demonstratio procedit de indivisibili scc sidum quantitatem ; cui respondet de necessitate locus indivisibilis; quod non potest dici de Angelo. Secundo quia demonstratio illa procedit de motu continuo ; si enim motus non essee continuus, posset dici quod aliquid mouetur dum est in termino a quo, de dum est in termino ad quem; quia ipsa successio diuersoriam ubi
circa eandem rem, motus diceretur : unde in quocumque illorum , ubi essit res illa,posset dici moueri. Sed continuitas motus hoc impedit; quia nullum continuum est iditerni ino suo, ut patet; quia linem non cst in puncto. Et ideo oportet quod illud quod mouetur, non sit
totaliter in altero terminorum
15쪽
uno, Sc partini in altero. Secundum ergo quod motus A geli non est continuus, demonstratio illa non procedit in proposuo :sed secundum quod motus Angeli ponitur continuus; sic concedi potest quod Angelus dum mouetur, jpartim est in termino a quo,& par- tim in termino ad quem I ut tamen
partialitas non referatur ad substan- ltiam Angeli, sed ad locum; quia in principio tui motus continui, Ange-sus est in toto Ioto diuisibill, a quo incipit moueri: sed dum est in ipso moueri ,est in parte primi loci quem deserit,& in parte secudi loci quem occupat. Et hoc quidem quod possit occupare partes duorum locorum,competit Angelo ex hoe quod potest oecupare locum diuisibilam per applicationem suae xittulis , st. it corpus per applicationem ma gnitudinis. Vnde sequi tui de cor- pote mobili secundum locum qu bd sit diuisibile seeundum magnitudiadem: de Angso autem quod virtus eius possit applicari alicui diuisi
Ad a. R. quod motus exastentas in potentia. est actus imperfecti: sed motus qui est secandum appli,cationem virIuris, est existemis in actu ; quia virtus rei est lecundum
quod actu est. Ad R. quod motus existentis in potentia,est propter indigentiam suam : sed motus existentis in acto non est propter indigentiam suam, sed propter indigentiam alterius. Et hoc modo Angelus propter In
Clini odist Gedeonsomnia , ct interpruationem eius,adorauu. Edeon obseruauit recita.
Rguitur, in scripturis sa eris leguntur si Θ, sine - - peccato dixisse falsum scienter ,ut patet in te tu; ergo no omne falsum scienter dictum, est
Ad argumentum R. qu bd verba quae in lacra Scriptura sunt scripta, aut sunt verba eius qui scripturam edidit,am sunt ciba alicuius qui inscriptura recitatur loquens. Si primo modo. sic non concing in os mendacium quia in s guxatiuis locutionssius non est lenitas verbo-
16쪽
rum quem primo aspectu faciunt ἀ me membris in naturat sed per re. sed quem proferens sub tali modo orrectione natura reparatur quan loquendi facere intendi. ἔ sicut qui tum ad p inibilitatem dc mortalit dicit quod pratum ridet, sub quam rem ; ergo Cluistus debuit simul
dam tei similitudine inrendit signi- cu aliis resurgere , de non tertia die. ficare prati floritionem. 2. Separatio animae a corpore in Si autem sunt verba alicuius qui Christo non fuit facta nisi propter recitatur loquens; aut sunc alicuius redemptionem humanae naturae:sed cuius malitia in scriptura arguitur: de sic non est in conueniens quod sint ibi etiam mendacia, sicut verba Iudaeorum Christum blaspheman tium . Aut alicuius qui commenda iatur non de perfectione visi is, sed de profectu; sicut obstetrices commendantur quod in hoc profecerunt, quod non in damnum alicuius , sed in obsequium diuinu mcntitae sunt. Aut sunt verba alicitius qui commendatur de perfectione virtutis, & in exemplum Proponitur; & tunc est eadem ratio sicut de verbis scripturae. Lib. 3 feni. dist. 38. q. r. arti ad quartum Et lib. s.fent. ad Annibalae dist. 38. art. i. ad
Vid. supra. Deuter. c. 32. v. 1. ex dupl. q. o. art. I.
Dormivit Samson usque ad medium noctis.
debuit tertia die resisse-Ie; caput enim est contoris in instanti mortis redemptio soluto pretio completa est , ergo debuit statim resurgere. 3. Plus conferendum fuit Christo quam alicui alteri homini: sed quidam homines qui vivi inuenienis tur in fine mundi, statim post montem resurgent; ergo multo.migi Christus resurgere debuit statim, Δ non in tertium diem resurrectionem differes
. Deus dicit, sicut fuit Ionas in
entreoti , sic erit βιώs hominis is corde terrae: sed non fuit in eorde ter tae nisi quandiu fuit mortuus; ergo tribus diebus, & tribus noctibus mortuus fuit; ergo non resurrexit
tertia die, sed magis quarta ves
F. Nox contra diem diuiditur sed Christus de nocte resurrexit , sicut Samson de nocte portas Gazae tulit; ergo Christus non resurrexit tertii dies imo magis secunda nocte: Dicendum quod Chi istus non suis stinuit mortem quia debitor mortis
esset: sed ut mortem nostram sua morte destrueret. Ad hoc autem quod mors nostra destruereriir,duo requirebantur : unum scilicet utipa se non debitor mortis morte, quam nos debeamus pro nobis solueret. Aliud est ut nos virtutem mortIS P-sius cognosceremus, ut per fidem mortis, virIus mortis in nobis cὐ-ctum haberet. Unde non opoItuit
quod morte detineretur, nisi quan-
17쪽
tum congruebat; ad ostendendum i Passionis Christi a nona.& deinceps mortis veritatem, quae sustulenter computatur pro tota die naturali, manifestata fuit & congruenter per cuius est parm vnde computatur hoc quod tertia die resurrexit: tum pro una die artificiali, & pro una quia sua morte duas nostras mortes nocte. Similiter nox post sabbatum destruxit, tum quia confirmatio computatur pro tota die naturali se- quae fit perteites, ternarib testium quente, &sic computatur pro una approbatur ; tum quia perfectio in die&vna nocte artificiali; quibus si ternario consistit. coniungatur una dies integra , scili-Ad i. R. quod alij homines de- cet dies sabbati;& una nox integra, bitores mortis erant, & mors in eis scilicet nox praecedens; inuenitui non fuit de necessitate finis; sed de quod Christus fuit mortuus tribus necessitate culpae: non autem sic est diebus & tribus noctibus.
in Christo: de ideo non oportuit Ad 1. R. quod Christus credi
quod Christi resurrectio usque aditur resurrexisse de sepuIchro, qua finem mundi differretur. do adhuc erat lux tenebris permi-Ad 1. R. quod non solum opomista: & ideo aliquando dicitur resurrebat quod per mortem fieret re- rexisse in die, Sc aliquando in nocte. demptio: sed ad hoc quod redemp- ,.sem. 23. 1.rionis eius participes essimus,OpoI ruit ut vetitas mortis nobis ostende- IvDIcvM Cap. XVI. 3λretur:& hoc non fuisset si statim
post mortem resurrexisset. Monarar anima mea cum
Ad 3. R. quod mortis aliorum PHuniam. hominum cognitio non est nobis et inecessaria ad salutem , sicut fides de j Idetur quod aliquis possit pa morte Christi. Et ideo resurrectio V ti iniustum volens; iniustum non est similis de ipso,&de illis qui enim est inaequale: sed aliquis lae
tui inuenientur in fine mundio dendo seipsum recedat ab aequalita-Αd 4. R. auod die diuersis mo- te sicut & laedendo alium; ergo alidis accipitur. Aliquando enim pio quis potest sibi psi facete iniustum die naturali quae continet spatium sicut pc alteri; sed quicumque facit viginti quatuor horarum; undeisibi iniustum, volens facit; ergo ali includit diem & noctem. Aliquan-iquis volenν potest pati iniustum do autem pro die artifici alii de sic maxime a seipso. Christus fuit mortuus una die inte- 2. Nullus lecu lim legem ciui-3ra, scilicet die sabbati, & duabus lem punitur, nisi propter hoc quod integris noctibus; scilicet praece- facit aliquam iniustitiam : sed illidente diem Iabbati,& sequenti: deiqui inxerimunt seipsos puniuntur se- dhuc plus per quandam partem cundum leget ciuitatum; ergo ali- sextae feriae. quis potest nipere sibi ipsi iniustum; Si autem loquamur de die natu- 5e ita contingit quoi aliquis iniurati, sic accipiendo partem pro to-istum patiatur volens. - , fuit mortuus tribus diebui de 3. Nullus facit iniustum nisi ali-
tribus noctibus: illa enim pars diei cui patienti iniustum: sed contingit
18쪽
vel a seipso, vel ab alio. Ad L. R. qubd aliqua per nasingularis potest dupliciter considerari: uno modo secundlim se Et sic, si sibi aliquod nocumentum inserat, potest quidem habere rationem ait ius peccati, puta intem perantiae vel imprudentiae; non tamen rationem iniustitiae; quia sicut
iustitia se in per est ad alterum , ita 3ciniustitia. Alio modo potest considerari aliquis homo , inquantui. est aliquid
ciuitatis, scilicet pars ; vel inquantum est aliquid Dei, scilicet creatura & imago. Et sic, qui seipsum occidit , iniuriam quidem facit non sibi ; 'sed civi tati Sc Deor & iaco tam punitur secundum legem diurnam, facit, quod volens facit. Et econ- quam secundum legem humanam. tracto illud proprie homo patitur Ad 3. R. quod passio est effectus ac- quod praeter voluntatem suam pa- tionis enerioris , in hoc aute quod titur; quia inquantum est volens, est facere & pati iniustum. id quod .ptincipium est de se ipso; N ideo materialiter est, attenditur secun- inquantum est huiusmodi, magis' dum id quod exterius agitur prout est agens quam patiens. in se consideratur.In eo autem quod Dicendum est ergo quod iniu- est ibi formale & per se , attenditur stum mise&focinali teploquendo, secundum voluntatem agentis dianullus potest facere nisi volens ; nec patientis. pati nisi nolens. per accidens au- Dicedum est ergo quod aliquem tem & quasi materialiter loquendo facere iniustum , de aliam pati iniu- potest aliquis id quod est de se inlu-istum, materialiter loquendo, sem-stum , vel facere nolens sicut camiper se concomitantur. Sed si forma- quis praeter in entionem operatur 'liter loquamur, facere aliquis p vel pati volens. sicut clim aliquis i test iniustum, intendens iniustum
plus alteri dat sua voluntate quamifacere: tamen aIius non patietur in-
debeat. l iustum; quia volens patietur. Et εAd 3. R. quddctim aliquis sua conuerso potest aliquis pati iniu- voluntate dat alicui id quod ei non stum. si nolens id quod est iniustum debet; non facit nec iniustitiam , i patiatur. Et tamen ille qui hoc facie nec inaequalitatem Homo enim ' ignorans; non facit iniustum for-
per suam voluntatem possidet res Sc maliter, sed materialiter. 22. q. ys. ita non est praeter su ina proportlO- l art. 3.nem si aliquid ei sun trah.itur se- Moraamr osma mea. Videtur quodcundum propriam voluntatem; alicui liceat seipsum occidere, lici iube aliquis taciat iniustum alicui, hoc volens; pura si vendat ei rem
carius quam valeat; ergo contingit aliquem volentem aliquid iniustum pati.
Sed contra est, quod iniustum pati est oppositum ei quod est iniustum facere : sed nullus facit iniustum nisi volens; ergo per oppositum nullus patitur iniustum nisi
Dicendum quδd actio de sui ratione procedit ab agente; passio autem secundum propriam rationem est ab alio : unde non potest esse idem secundum idem agens dc patiens. Principium aut in proprium agendi in hominibus est volutas; &ideo illud proprie & per se homo Disiligod by GOoste
19쪽
micidium enim est peccatum in peccatum mortale, vi pote contra quantum iustitiae contrariatur: sed naturalem legem, di contra cnaria nullus potest sibi psi iniustitiam fa- tatem existens.cere I ergo nullus peccat occidendo i secuiso quia quaelibet pars id quod oeria. seipsum. l est, est totius: quilibet autem hO- restip 2. Occidere malefactores licet mo est pars communitatis ; 8c ira i in habenti publicam potestatem : sed quod est, est communitat s. Vnde quandoque ille qui habet publicam in hoc quod seipsum interficit, in-Potestatem, est malefactor; et go li-siuriam communitati facit. cet ei occidere seipsum. l 'Tertio quia vita est quoddam do-3. Licitum est quod aliquis spon- num diuinitus homini attributum,ta nec minus periculum subeat, ut & eius potestati subiectum, qui oc- maius periculum vitet; sicut licitum cidit & viuere facit. Et ideo qui seip- est quod aliquis etiam sibi psi am- sam ita priuat, in Deum peccat: putet membriam putridum, ut to- i sicut qui alienum seruum interficit tum corpus salvetur: sed quando- peccat in Dominu, cuius est seruus: que aliquis per occisionem sui ipsius & sicut peccat ille qui usurpat sibi vitat maius malum, scilicet miseramliudicium de re sibi non commissa: itam, vel turpitudinem alicuiusiad solum enim Deum pertinet iudi- peccati; ergo licet alicui occidereicium mortis & vitae, secundum it seipsum. lud ego occidam, cr ego mere fa 4. Samson seipsum interfecit, uticiam. patet in textu,qui tamen connume- Ad I R qudd homicidium est ΗΑ .ri. Iatur inter sinctos, ut patet; ergo i peccatum , non solum quia con - v. n. licitum est alicui occidete seipsum. trariatur iustitiae, sed etiam quias. Dicitur quod Racias quidam i contrariatur charitati quam habere seipsum interfecit , eliseus nobiliter debet aliquis ad seipsum. Et ex hac ' μ' ' mori potιὼs, quam siubditus fieri pee-lparte occiso sutipsus est peccatum ' 'i' eatoribus; er contra natales suos in-lper comparationem ad seipsum: pezdignis iniuriis ait: sed nihil quod comparationem autem ad commu- nobiliter fit lc fortiter est illicitum; nitatem, & ad Deum ; habet ratio- ergo occidere seipsum non est illici- nem peccati etiam per oppositi
Die dum qubd seipsum occide- Ad i. R.qudd ille qui habet publi-
re est omnino illicitum , triplici ra- l ca potestatem, potest licite malefatione: Primo quidem quia naturali ac id occidere per hoc quod potest ter quaelibet res seipsam amat ; &lde ipso iudicare et nullus autem est ad hoc pertinet quod quaelibet res iudeat suirpsius. Vnde non licet h naturaliter conseruat se inesse, & benti publicam potestatem, seip- corrumpentibus resistit quantum i sum occidere propter quodcunque potest. Et ideo quδd aliquis seipsumwpeccatum; licet tamcn ei se com-
occidat, est contra inclinationem mittere iudicio aliorum. naturalem, S contra charitatem
qua quilibet debet seipsum diligere Et ideo su ipsius occulo semper est
Ad R. qu5d homo constituitur dominus sui ipsius per liberum arbiti ium. Et ideo licite potest hol
20쪽
de seipso disponere quantum ad ea mum ; quia sibi ipsi nocet, cui ma-
quae pertinent ad hanc vitam, quae ximam dilectione debet. Est etiam hominis libero arbitrio regitur. periculosiissimum ; quia non restat Non tamen quantum ad ea quς non tempus ut per poeniten tam expie- subiacent suo arbitrio. Sed transi-itur. tus de hac vita ad aliam feliciorem Similiter etiam nulli licet seipsum non subiacet libero arbitrio homi- occidere ob timorem , ne conse nis, sed potestati diuinae. Et ideo tiat inleccatum ; quia non sunt fa- non licet homini seipsum interfice-icienda mala ut veniant bona , vel utre, ut ad feliciorem transeat vitam. Vitemus mala, praesertim minora. Similiter etiam nec ut quasi ibeti& minus certa. Incertum enim est an miserias praesentis vitae euadat; quia aliquis in futurum consentiat in ultimum malorum huius vitae &lpeccatum: potens est enim Deus maxime terribile est mors. Et ideolhominem quacunque tentatione inferre sibi mortem, ad alias huius superueniente liberare a peccato vitae miserias euadendas est maius Ad 4. R. quod nec Samson ali- malum assumere, ad minoris mali ter excusatur quod se ipsum cum vitationem. hostibus ruina domus oppressit, nisi Similiter etiam non licet seipsum quod latenter Spiritus Sanctus hoc interficere propter aliquod pecca- iusserat, qui per illum miracula fatum commissiim : tum quia in hoc ciebat. Et eadem ratio assignanda sibi maxime nocet, quod sibi adimit cst de quibusdam sanctis foeminis; necessarium poenitentiae tempus: quae tempore persecutionis seipsas tum etiam quia malefactorem occi- occiderunt; quarum memoria indere non licet,nisi per iudicium pu- Ecclesia celebratur. blicae potestatis. Ad s. R. quod ad fortitudinem Similiter etiam non licet mulierispertinet, quod aliquis ab alio moris seipsam occidere, ne ab alio corrumpatur , quia non debet in se
comittere crimen maximum, quod est sui ipsius occisio, ut vitet minus crimen alienum. Non enim est crimen mulieris per violentiam viol rae, si consensus non adsit; quia non inquinatur corpus nisi de consensumentis. Constat autem minus esse peccatum fornicationem vel adulterium, quam homicidium, & prin
cipue lalipsius, quod est grauissi-
te pati non refugiat propter bonum virtutis, &vivitet peccatum. Sed quod aliquis sibi ipsi inferat mortem , ut viret mala poenalia; habe: quidem quandam speciem fortitudinis ; propter quod quidam seipsos
interfecerunt, aestimantes se fortiter agere, de quorum numero Raetias fuit. Non tamen est vera fortitudo , sed magis quaedam mollitie