장음표시 사용
391쪽
I. Transferri quoque legatum ab alio ad Mlium potest: veluti si quis ita dixerit, Hominem Frichum, quem Titio legavi, Sejo do, laxo : sive in eodem testamento, sive in codicillis hoc fecerit: quo casu simul & Titio adimi videtur,& Sejo dari.
Continuatio. Ratio, o summa hujus legis.
. CVPEREsT, ut de lege Falcidia dispiciamus, qua modus novissime legatis impositus est. Cum enim olim lege duodecim tabularum libera erat legandi potestas, ut liceret vel totum patrimonium legatis erogare: quippe cum ea lege
g 8. ἐ. I 3. eoA. vel si facto aliquo contrariam voluntatem declaraverit, cujusmodi exempla habes. - I. I 6. eod. I. 6s.f. . de Ieg. I. l. 88. eod. 3. g. ix. sup . sit. praee. Ope etiam exceptionis ademptio introducitur ex nuda contrariae νωluntatis praesumptione, veluti si graves inimicitiae inter testatorem & legatarium exortae fuerint, nec reconciliatio secuta. I. 3 g. μθ. cum DFeq . A. t. - TRA N FP .E R R I M o Me EJ Quatuor transferendi figuras commemorat Paul. I. I. inod. quibus .sC. quinta
addi potest ex 8o.de eo . Odem. cum quod prius sub conditione datum est , deinde pure legatur. Q EM TITIO LEGAUI, SEIO DO, L EG Hic ex ipsa conceptione perspicue apparet , Titio adimi , quod ei legatum erat, & Sejo dari. d. D ead. Diveris for mula est ; nato homin m I Iehiam do lego: Seja eundem do te go: hoc enim modo eadem res duobus disjunctim legatur.
392쪽
lege ita cautum esset , Vti quiseque legasset suae rei, ita jus esto, visium est hanc legandi licentiam coarctare: idque ipsorum testatorum gry
tia provi- est , ob id , quod plerumque in
testati moriebantur, recusantibus scriptis haeredibus pro nullo aut minimo lucro haereditates adire. Et cum super hoc tam lex Furia, quam lex Voconia latae sunt, quarum neutra sufficiens ad rei consummationem videbatuM novissime lata est lex Falcidia, qua CGetur, Oe plus legare liceat, quam dodrantem tot rum bonorum , id est, ut sive unus haeres im stit
T I T v. I. v a XXI I. EG Asm s TAE RE J Dativus aequisitive posi-
tus , ut 8c in I. ΙΣΟ. de mero .sen. id esto pro commo do εc utilitate rei suae, super pecunia Se re sua , ut Verba lingis referunt auctor ad Heren. 8e vlp. tit. D. I. IPI PS RuM TESTATORUM GRATI A I N. singulorum ; sed in genere, Ze quasi in abstrae o consideratorum. Nam singulorum potius haeredum gratia leges lue lator. I. 7 I. h. t. TAM LEX FvRIA, Q. v A M voco NI Ad Qua rum illa cavebat , ne supra mille asses legare liceret. Vip. in fragm. pr. Haec , ne quis census plus cuiquam legaret ,
quam ad haeredem perveniret. Cie 3. in Virr . hic
gandi faciebat, de utraque de singulis tantum cavebat lega-
Bo pleb, temporibus Augusti; Cn. Domitio Calvino , de C. A sinio Pollione Coss. teste Dion. lib. 48. v AM DODRANT E Itaque hae demum lege certis terminis circumscripta eli legandi licentia, dum non de singulis legatariis, sed de eunctis cavet , ne ultra do
drantem in legata conssimatur. I, 2. h. t. . . , ν
393쪽
3o8 Li B. II. Tir. XXILstitutus sit, sive plures , apud eum eosve pars
I. Et cum quaesitum esset, duobus haeredibus institutis velutiTitio & Seio si Titii pars
aut tota exhausta sit legatis, quae nominatim abso data sunt, aut supra modum onerata: a
Sello vero aut nulla relieta sint legata, aut quae partem ejus duntaxat in partem diminuant: an, quia is quartam partem totius haereditatis, aut amplius habet, Titio nihil ex legatis, quae ab eo relicta sunt, retinere liceat, ut quartam partem suae partis salvam habeat: placuit posse retinere: etenim in singulis haeredibus ratio
legis Falcidiae ponenda est. Suo tempore spectatur quantitas patriamonii, ad quam ratio legis Fatii cidia redigitur.
1. Quantitas autem patrimonii, ad quam
omnibus relicta sint; aliud , si unus gravetur nominatim.
NERATA J Per legem Falcidiam delibari haereditas potest , onerari aut exhauriri non potest. Cujac. PLACUIT PossE RETINERE J . Ratio dubiis tandi, quod videri potest legi satisfactum, cum quarta pars apud alterum maneat illibata. IN SINGvLIs u AE R E D i n v Q Ratio decidendi ex L 77. eod. Nam eum lex omnibus 8e singulis haeredibus consultum velit, apparet legi non satisfieri, nisi si sulis quoque haeredibus suae cujusque partis quarta pars
. Q V ANTITAS PATRIMONII, 8ee. δ Ex C o I. 73. e. d. Ratio est, quoniam haeres quartam ex bo-
ais haeruditariis habere debet , id est , iis, quae tempore mortis
394쪽
DE LEGE FALCl DI Aa 329 ratio legis Falcidiae redigitur, mortis tempore
spectatur. Itaque svecti fratia) si is , qui cen
tum aureorum patrimonium in bonis habeat, centum aureos legaverit, nihil legatariis prodest,si ante aditam haereditatem per servos haereditarios, aut ex partu ancillarum haereditariarum, aut ex istu pecorum tantum acces .
serit haereditati, ut centum aureis legatorum nomine erosatis, haeres quartam partem hae
reditatis habiturus sit: sed necesse est, ut nihilominus quarta pars legatis detrahatur. Ex diverso, si septuaginta quinque legaverit, &
ante aditam haereditatem in tantum decreverint bona sincendiis forte, aut naufragiis, aut morte servorum) ut non amplius, quam septuaginta quinque aureorum substantia, vel etiam minus relinquatur,solida legataldebentur. Nec eares damnosa est haeredi,cui liberum est
mortis cujusque inveniuntur; ex quo nimirum tempore dies legatorum cedit. I. un. g. 3. C. de ead. teli. Atque hinc est , quod neque accessione legata augeri, neque decessi ne minui prudentibus placuit, sed incrementum omne fedamnum , quod jacente haereditate contingit, haeredem sequi. d. I. 73. I. 3o. pr. I. IS. g. 3. in fin. I. y6. pr. eod. cujus regulae vitia traduntur. d. l. 3 o. g. Σ. er 3. SOLIDA LEGATA DEDEN TvκJ Nempe si damnum cirCa rem aliam , quam quae legata eli, in cicerit. Nam damnum circa rem ipsam seu speciem legatam contingens legatarium sequitur, haeresque in tu ritu rei legatae Iibcratur. I. i6. sup . de I gat. ex jure scit . communi omnium debitorum certae rei. I. 23. de verb. ObI. add. I. 3o.
DITA T E MI Neque enim legatarii aut fidei commissarii particulares haeredem cogere possunt, ut haereditatem adeat, quod solis permissum fidei eommissariis universalibus , proprerca quod in hos etiam onera ex Sc. transferuntur. I. 143. s. ad A. Creb.
395쪽
est non adire haereditatem, quae res ossicit, ut sit necesse legatariis, ne destituto testamento nihil consequantur, cum haerede in portione
Ωua detrahuntur ante Falcidiam. 3. Cum autem ratio legis Falcidiae ponitur, ante deducitur aes alienum, item funeris impensa , & pretia servorum manumissorum :tunc domum in reliquo ita ratio habetur, ut ex eo quarta pars apud haeredem remaneat, tres vero partes inter legatarios distribuantur, pro rata scilicet portione ejus, quod cuique eorum lcgatum fuerit. Itaque si fingamus quadringentos aureos legatos esse, & patrimonii
NE NIHIL eo N S E QV. A N T V RJ d. I. 73. in Dr. pr. h. t. Nam destituto testamento, id est, haereditate ex testamento non adita , legata eXtinguuntur. I. I . C. de Ddele.3. DEDve ITUR AES ALIENvM J I. s. C. eod. id est, omne, erius praestandi necessitate defunctus obstrictus fuit. I. s . D. eod. Nam Falcidia detrahitur ex bonis :bona autem non intelliguntur, nisi quae deducto aere ali no supersunt. I. 39. f. l. de verb.Ilan. F v NE RIs IMPENsAJEa est quae fit funeris eausa; sine qua neque funus duci, neque mortuus sepeliri h neste potuisset. I. 34. 3. 3. de retit. Et semper ex haereditate deducitur. I. 3. C. d. t. adeoque omne creditum solet praecedere, cum boua solvendo non sunt. I. pen. D. eod. SERVORUM MANVM Isson vM 4 Etiam ali norum , quo haeres rogatus cst redimere ia manumittere. I. 37. g. r. h. t. Alienarum quoque impensarum, quae modo haereditatis suseipiendae causa factae sunt, deductionem Permisit Iustinian. I. ult. g. 9. C. de jur. deIib. SI FINGAM vs Q V ADRI NGENT a J I. 73, g. ult. s. t. Legata ad contributionem dodrantis pro rata suae cujusque quantitatis revocantur. I. L. I. 6. g. Σ. C. eod. Not. Falcidiat locum non esse in testamento militis. I. 7. G. eod. cx novo jure nec in legato in pios usus relicto.
396쪽
DE Fi DEI C. 3I quantitatem, ex qua legata erogari Oportet, quadringentorum esse , quarta pars legatariis singulis debet detrahi . Quod si trecentos quinquaginta legatos fingamus, octava debet detrahi. auod si quingentos legaverit ; initio quinta, deinde quarta detrahi debet. Ante enim detrahendum est, quod extra bonorum quantitatem est, deinde quod ex bonis apud
haereditatibus, & ad Senatusconsilitum Trebellianum. T 1 T v L v s XXIII. Continuatio.
V N C transeamus ad fideicommissa, sed prius est, ut de haereditatibus fideicommissariis videamuS. Origo
Nov. 23. e. Ix. auth. iliter C. eod. nee in ea re, quae ita relicta, ne alienetur. aut B. sed e r ea. C. eod. nee cum hae res inventarium lacere neglexit. I. uis. g. pen. C. desur.ael. Nee cum testator expreste prohibuid haeredem Muefieio Iegis uti. Nov. I. e. Σ. autΘ.sed cum te tor. C. h. t. T r v v I. v s XXIII. IIo Erco M M I ss AJ Fideicommissum est , quod non civilibus verbis, sed precative relinquitur. Vtinrit. ΣF. Legatum autem relinquitur legis modo, id esu, imperativo. dato, eapito , Iumito, damnas Ῥο dare. Idemtit. 24.sHAEREDITATI n. FIDE leo MMIssΛRII ct i Fideicommissum aut universata est, quo haereditas aut i pars haereditatis relinquitur; aut partieulare seu potius singulare, quo relinquuntur res singulae. tit.se 1.
397쪽
I. Sciendum itaque est, omnia fideicommissa primis temporibus infirma fuisse: quia nemo invitus cogebatur praestare id, de quo
Togatus erat. Quibus enim non poterant haereditatom vel legata relinquere, si relinquebant ,fidei committebant eorum, qui capere ex testamento poterant haereditatem.) Εt 1deo. fideicommissa appellata sunt ; quia nullo vinculo juris , sed tantum pudore eorum, qui m- . Rabantur, continebantur. Postea divus Augu-llus primus , semct iterumque gratia petionarum motus, vel quia per ipsius salutom rogatus quis diceretur, aut ob insignem quo- ' rundam perfidiam, jussit Consulibus aucto
ritatem suam interponere. Quod quia jussum
TBΜJ Quales proscripti, deportati, &c. exemplum hahes apud Cie. Lib. r. ἐκ Vere. & ex parte , orbi, coelibes. Vip. m.a2. g. χ. Otit. I . eum seqq.item foeminae ex lege Voconia. Hujus generis exempl. apud eundem 1. de ib. Qv I CAPERE POΥERANTJ Cum haeres clam fidem accommodat, ut ineapaci restituat, id fideleommisesum tacitum dicitur. I. Io3. deIeg. I. Glo T. Bas taeitum, σι γηρον ο μιν , domestiea cautione vel chir grapho promissum. I. Io3. de Pin. I. I. Io. de his qua ut iu- dio. Hodie vim legis eludere prohibitum , nec aliis imbee relinqui potest , quam qui palam relictum capere polia . sunt. I. I. C. de deIat. lib. Io. Ulp. tit. χy. f. 6. 9 IF. d. L lo3. ω d. I. Io. SED TANTvM vvDOR EJ Fide , religione , pro bitate. Id enim , qui tum pudor erat hominum , videbatur vinculum satis validum implendae voluntatis defuncti. PER I Ps Ius a ALvTEMJ Antiquissimum genus jurisjurandi aut potius asseverationis vehementioris etiam sanctis viris usurpatum. Gen. c. 4. 1. I F. μ φυγειαν - ραω, Per Diatem Pharaonis.
398쪽
Dg Fh DEI C. HAER. 3Is videbatur,& populare erat, paulatim conversum est in assiduam jurisdictionem: tantusque eorum favor factus est, ut paulatim etiam praetor proprius crearetur, qui de fidei
commissis ius diceret, quem fideicommissarium appellabant.
Da Deicommisso haredis scripti.
2. In primis igitur sciendum est, opus esse, ut aliquis recto jure testamento haeres instituatur, qvsiquo fidei committatur, eam haereditatem alii restituat:alioqui inutile est testamentum, in quo nemo haeres instituitur. Cum igitur aliquis scripserit, Lucius Ditiin haeres esto, potest adjicere, Rogo te Luci Titi, ut cumpri- tum poteris haereditatem meam adire,eam Catio Sejo reddas, restituas. Potest autem quisque de de parte restituenda haeredem rogare: dc libe
non quia populare gratumque audientibis . IN AssIDvAM IvR Drc T. 3 Ita tamen , ut
extra ordinem ipsi magistratus de fideicommissis cogno
scerent, non more usitato formulam Se judicem darent. Ulp. rit. 1 F. g. lo. I. l78. S. 1. de verb.An. PRAETOR' rao Pa i us J Claudius duos creavit. Suet. tu Claud e. 13. ex quibus unum Titus detraxit. I. L. g 33. de orig.jur. Caeterum praetor ad certam summam cognoscebat, de majore consules jus dicebant. Quint. lib. 3. c. 6. unde lucem accipit Ulp. d. De L. REcv v RE TESTAMEN To J Scit . cum quis testamento fideicom mi Tum vult relinquere: nam sine institutione haeredis testamentum consistere non potest.
g. 34. Dp. de legat. Caeterum potest te ab intestato fidelis commissum codicillis relinqui. g. o. ins eod. Recto jure , id est, directo juro , Sehol. Th. ορθως, ἐξ c sic rectum judicium pro directo. I. i8. g titi. eommod. recta vindicatio
399쪽
s. Sed quia haeredes scripti,quum aut totam
haereditatem, aut pene totam pleruUquerem - . tuere rogabantur, adire haereditatem ob nullum , vel minimum lucrum recusabant, atque.
ob id extinguebantur fideicommissa : postea Vespastini Augusti temporibus, Pegasio & Pu
sione Consulibus Senatus censuit, ut ei, qui rogatus esset haereditatem restituere, perinde liceret quartam partem retinere, atque ex legα Falcidia ex legatis retinere conceditur. ΕX singulis quoque rebus , quae per fideicommissum relinquuntur,eadem retentio permissa est. Post quod Senatuscon sultum i pse haeres onera hae-
Nditaria sustinebat: ille autem, qui ex fidei
commisso recipiebat partem haereditatis, te gatarii partiarii loco crat, id est, ejus legatarii, cui pars bonorum legabatur: quae species le-. gati eartitio vorabatur, quia cum haerede legatarius partiebatur haereditatem. Vnde quae .
s. PERINDE, 8re. A T QI E ET LEGE FA sec i D. J Pegasianum Ectum est προς-T Falcidiu μιμ-ν. Iustinian. orat . ad Senat. Atque hine est , quod veteres etiam quartam hujus SCti quartam Falcidiae vocant. I. I. g. 3. de pis. L Io. I. 3 o. g. r. l. 47. g. I. I. 86. ad Ieg. Fala. 8c passim Boetii. cla alibi.
IPSE HAEREs ONERA susTINEBAT J Trebellianum transferebat onera; retentionem autem nullam permittebat: Pegasianum concedebat retentionem quaretae onera vero non transferebat. RV AE 1 PECIES PARTITIO voe ABAT vRJ
Is, cui pars bonorum leFata erat, legatarius partiarius dicebatur, atque haec species legati partitio. Vip.tis.24 5.23.- ct rit. Σ3. g. 13. meminit 8c Cic. Σ. de legib. PARTIEn A TvR nn REDITATEM J Id est, res haereditarias: neque enim legatarius partiarius emte
400쪽
316 L I p. II. Ti T. XXIII. solebant stipulationes inter haeredem & partia
rium legatarium interponi, eaedem interponebantur inter eum, qui ex fideicommisso recepit haereditatem, & haeredem: id est, ut lucrum 8c damnum haereditarium pro nata parte
xuibus casibus locus est SC. Trebelliam, vel Pegasano. 6. Ergo si quidem non plus quam dodran
tem haereditatis scriptus haeres rogatus sit restituere, tunc ex Trebelliano Senatusconssilio restituebatur haereditas in utrumque actiones haereditariae pro parte rata dabantur: in
haeredem quidem jure civili: in eum Vero,qui recipiebat haereditatem ex Senatusconsulto Trebelliano, tanquam in haeredem. At si plus,
quam dodrantem, vel etiam totam haereditatem restituere rogatus esset, locus erat Pegasia
no Senatusconsidio ; dc haeres, qui semel adierit haereditatem, si modo sua voluntate adie
rat s hatur successor juris , ullaeve actiones haereditariae ei, im
ve eum dabantur. . v AE SOLERANT STIPULATIONES, MC.4
. Narres antequam haereditatem adiret , stipulabatur a legatario partiario , Si quid a me solutumst, ejur ιν arrem reis ditiarum spondes Sc vicissim alter ab haerede , Si quid exegeris, ejus partem mihi daturum Pondea I v. Paul. 4 snt 3. Vlp. rit s. g. 33. Th. hic. 6. TvNc Ex TR En D A Nod .Nam Pegasiano nihil cautum de haerede , qui ex voluntate defuncti quartam aut amplius habens ultro haereditatem adit. Locra ERAT PEGAsI AN OJQuippe quo quar tar dedinctio inducta , omissa Se. Trebelliano. Wes. SI Mono a v a voLUNTAT M Nam cum a praetore coactus adibat, transferebantur actiones omnes iii fideleommissarium.