D. Iustiniani ... Institutionum, siue Elementorum libri quatuor, notis perpetuis multo, quam hucusque, diligentius illustrati, cura & studio Arnoldi Vinnii I.C

발행: 1652년

분량: 753페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

ΑLIB. I. TIT. VIII.

De jura civium Romanorum in servos. 2. Sed hoc tempore nullis hominibus, quis ab imperio nostro sunt, licet sine causa le-fibus cognita in servos suos supra modum

aevire. Nam ex constitutione Divi Antonini, qui sine causa servum suum occiderit, non minus puniri jubetur,quam si alienumservum occiderit. Sed & major asperitas dominorum, e fusdem Principis constitutione coercetur. Nam Antoninus confialtus a quibusdam prae

sdibus provinciarum de his servis , qui ad aedem facram,vel ad statuam Principum confu-

Σ. SIN Re Avs AJ Nam ex causa licet, puta si servum in facinore deprehenderit, in quo repertum etiam liberum hominem occidere fas sit. Desicripta haec partim

ex I. I. g. χ. partim ex I. Σ. D hoe rit.

NON HIN vs P v NIRI J Hoe significat, Di servum suum sine causa oecidit, tam reum esse homicidii, quam si alienum occidisset, Ze teneri publico judicio legis Corneliae de sicariis: neque enim privato iudicio legis Α- quiliae locus est , ubi sibi quis damnum infert... MAIOR ASPERIT As 3 Modica tantum eastigatio dominis permittitur. I. un. C. de emend. ferv. ad h. banda tamen etiam circa minores poenas clementia , iuxta illud in constitutionibus Clementis Romani, ὐκ ἐπΠάξεις δ δεω σου η παMσκη εν πικρἰ ψυχῆ ς. Grol. ubi DF. IED E M sae RAM J Fanaethiaicis pro asylis erant. Plaut. Rudent. Hrgines duae Veneris fano sese adversic len nis Ῥim enentur. Ge. 3. annaI. Complabantur rempla ptis misse mitiora micte. Sublato Pagani imo idem jus ἀσιλιας templis Christianorum tributum. tit. C. do his qui ad eceIeseo: G. Nov. II. Haec Verba, ad aedem saeram , non sunt apud Ulp. Rufini rit. 3. nec in d. I. 2. hoe tit. nec Theophilus habet. STAT vAM PRINe IvvMJ Statuae quoque Primeipum his, qui ad em confugissent, asyla suerunt. I. un. C. de his

82쪽

giunt praecepit,utiamtolerabiles videatur saevitia dominorum, cogantur servos suos bonis conditionibus vendere, ut precium dominis daretur. & recte. Expedit enim Reipublicae ne stra re quis male utatur. Cuius rescripti ad AElium Mattianum missi verba sunt haec: Dominorum quidem potesatem in servos suos illibatam esse oportet, nec cuiquam hominumjussuum detrahised , dominorum intereri, ne auxilium contra sevitiam , vel famem vel intolerabilem injuriam denegetur iis, quijuste deprecantur. Ideoque cognosce de quε- relis eorum, qui ex familia Iulii Sabini a sacra atuam confugerunt, vel durius habitor , quam aequum es, vel infami injuria ad

fectos

de his qui ad flat. trine. I idaeorum populo sex civitates

constitutae er ni , quo tuto eonfugerent, qui ἀκουσέως san guinem est,idissent. Num. 3s. Detit. I9. IV. ΣΟ.B NIs CONDIΥION Inus J Iusto pretio, ritin I. Ιχ. D. de rese. Et ne dominus insensus duriores con ditiones adjiciat, veluti ni ne manumittantur, ut tan quam sugitivi in vinculis habeantur. Th. D. desa rutib. EXPEDIT R E P. 3 Haee sententἰa est apud sopatrum. Potest quis etiam abuti re sua. I. Σs. g. I l. v. ber. per . sed tamen providendum , ne privati fortunis suis abu-Lendo noceant publico.

Ius svUM D E T R A H IJNe a Principe quidem cuiquam jus suum sine causa detrahi debet. vid. Hotom. ι DFr. εκα s. I. D MINO RuM INTERLs τ' 3 Alia ratio decidendi. Si servi nullum sibi contra dominorum saevitiam auxilium paratum esse sciant, aut manus sibi afferent, aut in pernitiem domini aliquid molientur. SEUER vs Ex Ecv Tvav MJ Pro qualitate stil. delicti extra ordinem in ipsum animadversurum; Nam

certaraena hic deo nita non est. Wes.

83쪽

6 LIB. I. T I T. IX. fectos esse cognoveris, venire jube, ita ut is pote

satem domini non revertantur. Luodsi meae

consitutioni faudem fecerit, sciatme hoc asmissum adversisse severius executurum.

Ti T vs IX. Summa Diuli. N potestate nostra sint liberi nostri, quos ex justis nuptiis procrearimus. Definitio nuptiarum. I. Nuptiae autem,sive matrimorium,est viri

nati in potestate patris non sunt. I. 13. O M. D. de Mat. Bom. g. Pen. inst. tit. sq. Denique in hoe negotio is solus pater habetur, quem nuptiae demonstrant. I. s. D. de in Demae. In notis I. N. Q jusis nuptiis quaesitur. Grol. I. Nu Pae I Sie dictae a nubendo, quod olim novae linuptae pudoris ergo caput obnubere flammeo solebant. Fest. Non. 8e alii. NUPTIAE IvE MATRIMONIVMJ Promisecue iere haec vocabula usurpantur. Depe tamen nuptias cum dicimus, intelligimus celebritatem nuptialis dici. I. pen. b. I. D. de don. int. mis. ω ux. I. -- C. denus. & ita quo que accipitur apud Iom. Evang. e. Σ.

UIRI ET M v LIERI sJ ἐ, ad excludendam Polygamam, id est, nuptias eum pluribus uxoribus eodem tempore contractis ξ successive autem plures uxores habere , id est, soluto rite matrimonio, aliam ducere prohis itum nou est. VCo Diuitigod by Corale

84쪽

DE PATRIA POTEST. 67N mulieris conjunctioindividuam vitae coidsuetudinem continens. habent in potesate. 2. Ius autem potestatis, quod in liberos habemus, proprium est civium Romanorum: nulli enim si1 sunt homines, qui talem in liberos habeant potestatem, qualem nos habemus.

CONI v Ne YIod Consensu sussiepia. nuptias enim non coneubitus, sed consensus facit. I. 3o. de reg. , .LIs D. de eon. Odem. IN vrv I vvAM, Me J Modestin. l. I. D. derit. Nupt. consortium, omnis sitae. quo si nificatur non tantum dome- mea societas , sed etiam indivillis N promistuus rerum mnium inter conjuges usus, rerum Sc corporum e mmu Dieatio. Duar. e. I . de προι. vera tamen inter conjuges non est bonorum lactetalla . . CONYINE N ad Nempe voto Se proposito eontra. hentium e nam eventus non semper respondet.

m. PROPRIvM cxv IvM RO M J Lege Romuli primum introductum, repetitum postea de eonfirmatum a Decemviris. Dionys. Halicam. 5b. 2. TALEM P ovEsTATEMJ Signifieat etiam alias gentes habere in liberos potestatem , sed dissimilem. nempe patria potestas indefinite considerata originem ex jure naturae trahit. Plin. in panegyr. His er Iex naturas Ner inditione parentum esse liberos visit. ut etiam disputat Aristo t.

Qv A L E M N o s3 Immensam M plane δε reu in v. quae eontinebat jus vitae, M sucis. vid. Hplicarn. tibi sup . I. II. D. M Lb. ct pshum. I. ult. C. hoc rit. Sigon. Iib. I. de Dr. ant. eis. Rom. Io. quam alii uti tyrannieam repudiant, cleste Simplie. ad Epicteti Ene hirid. Simile patrium jus Θpud Persas, ut tyrannicum ἰ aeeusaLAristot. 8. Meomaeh. c. I . Et proe eciente tempore etiam apud Romanos jura patriae potestatis muliummminuta.

85쪽

Lui sunt in potestate.

3 . Quugitur ex te & uxore tua nascitur, in tua potessate est. Item qui ex filio tuo & uxore ejus nascitur, id est, nepos tuus 8c neptis, aeque in tua sunt potestate: dc pronepos, dc proneptis , dc deinceps caeteri. Qui autem ex filia tua nascuntur, in potestate tua non sunt, sed in patris eorum.

T I T v L v s X.Lui possunt nuptias contrahere. I V s T A s autem nuptias inter se cives Romani contrahunt, qui secundum praecepta legum coeunt, masculi quidam puberes, foeminae

3. ET FILIO T v oJ L 4. D de his qui sui υεIatieu. Iur. ratio est , quia in familia tua nascitur. deinde quia nemo in potestate sua habere potest , qui in alterius manu ac potestate est. I. LI. D. ad Ieg. ML de adult. Et ita deinceps. L s. D. d. his qui sui vel alim. jur. Ex Piti a TvAJ Filia enim non patri, sed mariisto filium tam . parit. LI96. . I. D.de verb. An. licet nuptiis filiae fa m. non solvatur jus patris. I x. g. I. I.2O. Iul. mair. I. I. I. uti. de injur. & suoniam mulier familiam non propagat, familiae suae finis dicitur. L I9y. in . m. d. rit. de

86쪽

DE NvPTIIS. 9 minae autem viri Potentes: si ve patresfami liartim sint, sive nitissimiliarum, dum tamen si filiissimiliarum , sint, consensum habeant parentum, quorum in potestate sunt: nam ho eneri debere , & civilis δc naturalis ratio siladet, in tantum, ut jussus parentis praecedere debeat. Vnde quaesitum est, an stiriosi filia nubere, aut furiosi filius uxorem ducere possit.

ωρκίαι , Theophilus , ἀνδρος δεκhκαι. Foeminae post annos duodecim virum pati possie creduntur. I. 6. D. hoc rie. I. IO. D. de eond. Θ dem. I. Pen. quand. dies Ieg. quippe qua ae late foeminarum incipit purgatio , teste Macrob. d. Deo. Cur in finininis citius vis generationis incipiat, quam in maribus, vid. Aristol. 4. degen. anim. e. 6. Macrob. 7. Sa

CONfENfvMPAREMTvMJ Nuptiae coli sistere non possunt, nisi consentiant omnes, id est, qui coeunt, quorumque in potestate sunt. I. Σ. D. hoe tit. I. I . C. eod. consensum tamen non impedit obsequium reverentiae pa

ternae debitum. I. 21. D. eod.

Qv RuM IN POTE ATATE J Igitur matris Consensius non requiritur, nec patris in nuptiis filii emanci-Pati. I. 2s. D. eod. filiae autem emancipatae minoris χy. annis arbitrium non est plane liberum. I. I 8. I. Lo. C. eod. ET civ rLIsJ scit. patria potestas. in filiosam. accedit Se haee, ne cui invito suus haeres agnascatur. g. 7. ins rit.se'. ET NATun ALIsJ Reverentia Mobsequium naturae lege parentibus omnibus debitum. I. h. D. de jus. 9jur. quo tamen contempto nuptiae non essent irritae, nisi lex civilis adderet ὁδεαμιν l. D. D. defat. hom.

I. Ιχ. C. hoc rit. .

PRAEc EDEREJ Iussus , id est, voluntas sive consensus parcntis praecedere debet. I. Σs. g. A. de aeq. haered. eoque non sufficit hic ratthabitio. Per I. I 3. g. 6. ad. IV. DL ae adult. I. II. A. de sat. hom. I. 6. C. hoe rit. Suffcit autem vel tacitus consensus praecedens aut concomitans.

I. s. C. eod. I. 7. g I. D. de θοn l. non enim velle debet pater, sed non nolle , id est , σι-νεῖν.

87쪽

so LIB. I. TIT. X. Cumque super filio variabatur, nostra proces sit decisio, qua permissum est ad exemplum filiae furiosi, illium quoque furiosi posse & sine patris interVentu matrimonium sibi copul re , secundum datum ex nostra constitutione

modum.

Lua uxores duci possunt, vel non. De cognatis et ac primum de parentibuι S liberis.

I. Ergo non omnes nobis uxores ducere licet: nam a quarundam nuptiis abstinendum cst. Inter eas enim personas, quae parentum liberorumve locum inter se obtinent,contrahi

nuptiae non possunt: veluti inter patrem di filiam, vel avum & neptem : vel matrem di filium, vel aviam dc nepotem: & usque in infinitum. Et si tales personae inter se coierint,

ne SUPER Fis. IoJ Cur magis super filio quia filia nubit extra familiam patris, & marito suo liberos parit. Filius autem uxorem aueit in domum patris, eique libero gignit, aliquando suos haeredes suturos avo paterno. Ex Nos TR A cONSTI TvTION EJ Modus hie est, ut ex sententia curatoris ipsius furiosi , & nobiliorum totius familiae, itemque magistratus aut Episcopi ipsius civitatis de nuptiis statuatur. I. R8. C. de Edisse. aud. I. Σs. C. hoc tir. I. PARENT TM LIBER RYMUE LOCUMJPlanius dixisset, inter parentes se liberos. nam patrui quoque Sc avunculi parentum locum obtinent. Theoph. επὶ π αν S inter adscendentes O descendentes. INTER PATREM ET FILI ΛMJ Intellige parentes & liberos etiam naturales tantum. Nam in contra- heudis matrimoniis naturale jus & pudor inspiciendus est. contra pudorem autem est, filiam uxorem ducere. I. I 4. g. Σ. D. hoe. tit.

88쪽

D E N v P T I I S. FInesarias atque incestas nuptias contraxi sse dicuntur. Et haec adeo Vera sunt , Ut quamvis per adoptionem parentum liberorumve loco tibi esse coeperint, non possint inter se matrimonio jungi , in tantum , ut otiam dissoluta adoptione, idem juris maneat. Itaque eam,

quae tibi per adoptionem filia, vel neptis esse

coeperit, non poteris uxorem ducere, quamvis cam emancipaveris.

De fratribus se sororibus.

2. Inter eas quoque personas , quae ex transverso gradu cognationis junguntur, est quaedam similis observatio, sed non tanta.Sane enim inter fratrem sororemque nuptiae prohibitae sinat: sive ab eodem patre eadem que

NE PARI Ag ATQUE I Ne EsYAs3 In summo seil. gradu. Nam in his tanta est turpitudo & toeditas, ut natura omnes a tali conjunctione abhorreant. Et hoe est incestiim , quod jure gentium committi scribit Paul. I. uir.

D. Boe sit. nee eo minus jus, quia a Persis eontemptum , ut recte Xenoph. 6. memorab. add. Philon. in decal. lib. I. Caeterum M aliae nuptiae, quae ratione cognationis aut amnitatis prohibentur, incestae dicuntur. I. 39. g. I. I. 36. D, hoe. tir. I. s. de quaest. I. uD. C. de ines. nupt. De nomine

hoe vid. Non. Isidor. Fest. D IssoLvTA ADOPTIONU Ex I. s D. hoc tit. propter i remorian, pristinae necessitudinis. Patris enim perlona tam sancta Sc reverenda filior esse debet, ut ad impediendas nuptias sussiciat vel aliquando patrem fui me.

Σ. FRATREM SOROREM QUEJ I. II. C. hoc tit. quas nuptias etiam a Deo interdictas non uno loco reperimus. Levit. I 8. 9. 8cruci. I . Deut. Σ7. ΣΟ. Plato S. de Iemb. haec conjugia appellat μηδαμως οσια, κ, Θεομισῆ. Lu cian. in Phil .-μΦν. Cic. I. de divin. nefarium

89쪽

sΣ LI B. I. TVr. X. que matre nati lucrint, sive ab altero eorum. Sed si qua per adoptioncm soror tibi esse coeperit : quamdiu quidem constat adoptio, sane inter te & eam nuptiae consistere non possitnt. cum vero per emancipationem adoptio sit dissoluta, poteris eam uxorem ducere. Sed εδc si tu emancipatus fueris, nihil cst impedimento nuptiis. Et ideo constat, si quis generum adoptare velit, debere cum antea ni iam litam emancipare: Zc si quis velit nurum adoptare, debere eum antea filium suum omincipare,

De fratris vel sororis filia vel nepte.

3. Fratris vero, vel sororis filiam, uxorem

pian. apud Rufin. 8c iii fragm. tit. s. scribit permissum esse dueere filiam fratris, non etiam sororis. Hoc claudius invexerat. Sueton. in Gaua. Tac. I 2. ann. led posteal iblata haec differentia. d. I. I . Lege quoque divina non obicure hae nuptim vetantur hoc ipso, quod prohibemur ducere amitam & materteram. Le vit. 13. vers m. cla I 3radem enim ratio est. C v-Digitigoo by Corale

90쪽

D g N v p T I I S. y3 ducere non licet: sed nec neptem statris, vel sororis quis ducere potest, quamVis quarto gradu sint. Cujus enim filiam uxorem ducere non licet , neque ejus neptem permittitur. Mus vero mulieris, quam pater tuus adoptavit , filiam non videris impediri uxorcin du-Cere: quia neque naturali, neque civili jure tibi conjungitur. De eonsobrinis. . Duorum autem fratrum, vel sororum liberi, vel fratris & sororis, conjungi possunt. De amita, matertera , amita magna ,

matertera magna.

s. Item amitam , t cet adoptivam, ducere

UXΟ-Cv I vs ENIM FI LI A MJ Cujue scit . fratris vel λroris . nam ressula haec universaliter intellecta falsa esset. Possum enim ducere neptem avi mei, filiam ejus non possum. Uera ratio est , quia invicem parentum liber cum loco sunt, ut graduum hic respectus nullus sit. l. 13. D. Bse rit. N E Q. v E NATvRALIJ Non naturali, quia cognata tua non est et non civili, quia avunculus nemo fit per ad .ptionem. I. Ιχ. f. MD. eod. . C o N I v N G I Fossv NYJ I. A. D. tit. I. 19. C. eod. exemplum in I. 78. l. 8. D. ad S C. Trebes. Augustiuus I s. de civ. Dei. e. I 6. de connubiis con brinorum agens , ait ea nee divinam legem prohibuisse , nee ad sua titque tempora humanam. Prohibuerat hane eoMunctionem Theodosius Major , teste Aurel. victor. sed filii revocaverunt d. I. I9. Post Iustinianum denuo improbata. Harmenop. I. . tit. 6. Attaliat. rit. 26. Eelag. Leon. Constant. tit. I x. Monach. tit. de grad. Iept. eouam. unde Ac Theoph. negationem addidit, u δύταν - συναπΤεδε . Et Cajus junior lib. I. ins. tit. 4. Ex Gotthorum jur . Cujac.

F. LIO ET ADOPTIvAM J Hoeeonsulto hic ad . . C 3 ditum,

SEARCH

MENU NAVIGATION