Ioannis Veslingii Mindani, ... Opobalsami veteribus cogniti vindiciae

발행: 1644년

분량: 136페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

simi, adeoque eum Graecis ξυλα άδε αμον appellant, tereter sunt, & recti nodulis inaequaliter obsiti, externo corticis colore subrubro, interno viridi ligno caudicante, medulloso, suavem opobaIsami odorem auriti fracti que reddentes. Quamvis illius, dinnkb inclementi sole longo advehuna tur itinere , multum a nte resolvitur, quam tu Aegyptum rarauli perveni κant . plurimum, autequam in Eumpam ' ni si recenter empti, ex Alexandrirno pollinuecundantibus ventis citius adducantur. At fructibus , quos c d - , bacca Ballami, adeoque ηαν-αλ-ον nim nt, sin

gularis est magnitudine, figura, coloreque cum Terebinthi fructibus simi. litudo. Calyculo innituntur exili, a rotundo ventre in utrumque extremum leviter attentriti. Membrana velantur exteriusnonnihi utriatae; Dkoq; rubore decolorata , erili: reliquis indumentis: densioribus, si ib quibus ti Gmen asservatur, flavescente melleoque succo uberatum. Linguam gustanatis blando amarore atque aerimonia vest icant, & filavi opobaus mi halis tu odoratum demulcent. Rugosior . senescentium facies, jamque ex hacis sto vetustorum liquore, fere inanes intus solliculi deprehenduntur; iucunis do tamen si terantur odore, consumpti sucei grata. vestigia diutius manis

festam . Afferentur hi fiuctus nonnunquam latis integri, ut min in AUDpto tantum terrae commissi germina pro nant; sed in hoe pariter insericiaris Italiae tractu, non semel plantas aliquot dederint Daninae nostro, dilis gent selieiq; stirpium exoticarum cultori, cu illustrissimi Dominici Mori Tarrisinum praedium, plantis lectissimis exornaret. Viderunt apud ipsum vegetam lmulami sobolem, Eminentissimus Caldinalis Aldobrandinus sPetrus Acilinaeus ,&Gulielmus Sohiems, ille medendi peritia; hic Atti ea eruditione, florumque senustiorum studio non Emuuis, manantem e G1Ei decerpi pediculo Dagrantem liquo emodoratii. Conspectum . mihi o ptimqnci opobalsamum, antequam in orientales proficiscerer provinestas, Veneriis, aput Illustri ssimum & Excellentissimum Ioannem Iustinia, num, nunc pro Serenissima Republiea Veneta, ad Ferdinandum tertium Rom. imperatorem legatum. Apud Pompeium Sprechi um, virum optumum , alcyae interi Venetos aromatarios periti mimum. In Aegypto dein de apud Othamanum Abuta libem, Mutata proregis vicarium, quod eo ipsoanno domihus a serio Arabum dono acceperat. Resina autem eratii illa flavescensi pellucida, odore supra terebinthinam, eximiaq; suadvitate grata . sinceritatem eius, an adhuc illibatam judiciret, cum scisti tarer, guttam liquoris, aquae amplo in vase detentae i nihillabat, quae momento disparens, mox tenui atque albescente pellicula , superficiein tot M obducebat, quam cultri cuspide iterum collectam educebat totam, spissiorem. inodoram, & mani festo coloris dispendio lacteicentem. pre δquentius pono singulis annis ex Arabia delatum in Cahiro vidi, &. exami a Vi Praecluἡ facem praelucente , illustrissimo civium Venetorum.ma'

32쪽

sule, AIoysio Cornello, viro cum antiquitatum Aegyptiarum diIIgentissimo investigatore, tum opobalsami, quod saepius in patriam mittebat, acri

pariter, ac docto censore. Deferebatur a mercatoribus in lagenis, quibus derepente apertis, qui nares admovebant, prodeunte a liquore acre halitu,

uix praemolestia sustinebant. Hujus quod superiora valculi occupabat, tenuius semper, liquidius, clariusque notavi ; idque seiunctum a partibus

reliquis , vitroque puro conservatum, halitu mox gratiore se commenda hat. Minus clarum, ac tenue, quod medio vasis continebatur, e quem i.

nus adhuc, quod faecibus proximum , nidore quodam iniucundo fragran tiam odoris violabat. Legitimum sincerumque iudicabatur opobalsamu, jas gutta aquae indita,mox per summum eius tenuem in telam expande. hatur, styli deinde acumine integre recolligebatur, evidenti pallore Iacte,scens: quod odorem cum allati recenter Balsami fructibus, & ramulis eundem spirabat, amarore, & mediocri acrimonia linguam gia stantis per. stringebat. Cujus gutta lacti instillata , per stiperferem celeriter diffunde.

hatur, cumque stylo revocaretur, concretae te cum lactis portionem duceabat. Denique veste excepta gutta, quo primum insederat orbe persistebar, neque inlatum profundumque se spargebat, sicque vel humida etiamnum, tepidi lubindEadmota , frictuque leni tollebatur, vel siccata, digitorum Impulsu abscedebat. Hoc non Veneti tantum nostri; sed Galli, Siculi, An. gli, Belgae, confidenter sibi comparabant, cum non aliud, meliusve foret, quod Theriacae miscebant Medici, qui in Morestano Calarr pro imperat

re Turcarum antidotum Andromachi componebant. Impellebat eos prς ci ε quod ad virulentos serpentium morsus nihil essicacius pollere uno ore testarentur Arabes , apud quos frequentes esse has feras, in ta πια ε ἡ τον, praeter allos e veteribus, Strabo prodidit. As pesti litis utique veneni vim, aut abercendam, aut domandam, haud scio, utrum hoc ipso, de quo loquor, balsamr succo, inter magnates Aegyptios et usu receptius. vel aestimatione majus quicquam fuerit, cum nullo non anno, vel Tune tensium, vel Byzantinis triremibus ,.Alexandriai rimo, deinde S propinqua in oppida, luesinveheretur. Assumunt, aut simplicem liquorem, aut quod utilius est,pulvere probati adversus pestem medicamenti, largio redosipe istum. In publinum prodeunt, nares eodem, & pectus, sive praecordia delibuti: adjectoque Agallocho, & ambra, hypoglottides parant , quas ore diutius circumserantia

Mihi quoque voIupe fuit, cum medicinam inter Aegyptios facerem, grato hoc, & familiari proceribus medicamento, frequentius uti. Ex per tus autem sum eximium , & salutare, ad graves lienis, renumque obstrumtiones summovendas. Ad impediendam, sistendamque pulmonu putredinem maxime profuit, sympo symphyti maculosi dilutum, & arteriae aspe

crebro linctu insinuatum. Compertum mihi idem successu siugulari, in

33쪽

RI Mansore equite Arabe, diuturno renum ulcere laborante, eum id florum hyperici, rosarumque pulvere dentatum, boli forma sumeret. Quantum Purgandis, glutinandisque vulneribus Naturae opitularetur, magnis expe. Timentis, etiam in vulgo percrebuit: noruntque rem optime ludiones

pili , cum stipem 1 plebe, horridioris spectaculi motu facilius impetraturi, laterum, brachiorum, pedumque cutem, plurimis hinc inde sagittis sibi transfigi patiuntur. In variis denique chronicis morbis quid praestet, &quihus in cuticulae cura blandiatur, Prosper Alpinus libro de Plantis Aegy.

Ptiis , pluribus complexus est. i Hunc itaque tam excellentem liquorem, a Mauro sibi oblatum ε Mee-Ca redeunte, pretio admodum tolerabili, emit in Ghiro vir honestissimus Cosmus de Nigris, per annos viginti quatuor Venetae nationis in Aegypto pharmaco rus, integritate vitae& artis suae perit ia insignis: quippe cui penitissimh cognitum erat, hunc eundem esse Balsami succum , quem tot exactis annis elatissimi Venetae, Gallicaeque nationis consises,& eorum Medici, modis propositis prius examinatum, patriae proceribus, & a mucis transmiserant. Venetias reveris Cosmo, non opus erat de hac nobili merce, suspensa, ut aiunt, hedera: protinus enim emptorem nactus est , a quo deinceps Antonius Mansredus, & Vincentius Panutius, pharmaco. ei Romani, opobalsamum hoc, , in theriacae componendae usum conse .cuti sunt. His vero concinnata iam antidoto, quas turbas dederint inui, di aemuIi, tetigi superius. Quorum ob pervicaciam facium est, ut tantum non proiecti cum theriaca liquoris partem , opera reverendissimi Episcopi masini, Patavium ad me curaret Baldus Baldus, vir animi, ingeniique tuitu laudatissimus. Postulabat, ut posthabitis amicitiae lenociniis, quid de liquore iudicarem, libere, & confidenter proserrem. i Mihi nefas visum est,aequi gima petenti, obsequium haud praestare, correptamque a vidi, quamvis etiamnum familiarem oculis, naribus, & pa. lato lac inam, obviis mihi domi, & apud amicos, balsamicis resinis inparavi ,& postquam notis omnibus ad amussim exactis, animi senten tuerespondere comperi, legitimum Arabici balsami succum, ipsumque adeo cognitum antiquis opobalsamum pronunciavi, & ob eandem tum substantiae, tum qualitatum facultatumque rationem in praesenti publichpronuncio, di obtector. Vt autem e solidis ducam sundamentis, idem est se Arabum ,& quod priscis innotuit opobalsamum, Dioscoridem velutis stosuram sequar, Galeno iudice, Ι--rras σπουδουσὰ,των ὀυ λώ xv ν, eorum qui circa materiam medicam versantur, nemini secundum: demque auctore omnia per lactissime complexum. Vtpote, qui singulis Rut s addiderit, quib'probatiora a viliorib' maxime distingui possunt.Nodςstetit ab hoc sidere oculos Abesina, inter Arabes si ve numine ,sive nomi νπὸ quonda princeps et quavis barbarus eius interpres, plurima vitiosE.

34쪽

Latine transtulefit nulla non interpolaverit, quaedam negligenter omiserit. Dioscorides itaque libri primi de materia Medica, capite decimo &octavo sic infit.

Bil mu m quidem arbor, secundum magnitudinem beii aut pyracant, redi

Natum apud Arabes Balsami nomen, apud quos nata planta, neque a Sy. ris, Aegyptiis, Graecis veteribus , ac Latinis alteri propriE stirpi tributum fuit. R ecentiores tamen, audaculi nominum usurpatores, & alpestre te, dum, & aemulos praecipuἡ opobalsami liquores ab Indis petitos, & quic quid oras vulnerum e Scaciter iungit, sive simplicis naturae succus, sive mi. sus sit, balsami nomine insigniunt. Arborem asserit ballamum Dioscori, des,&ante ipsum Theophrastus, sed exiguam,& fruticis potius humili. tate summissam, Dipote, quae Lycii aut pyiaeanthe altitudinem, id est, paticulorum cubitorum menturam haud excedat. Aben sina, I, li , altitudinis arbuscula: Lycii tantum meminit. Tale Arabicum nostrum est, ut confirmant quotquot illud in natali terra conspexere, adeoque verEStrabonis sensu, planta seuti. cola, ultra ligustri , aut cytis adolescentiam sese non extollens. Magni tudinem tamen variat I non alimenti solum ubertas; sed etiam cultus, atq; ut Theops rastus suggerit, η , ramorum amputatior quum fieri nequeat, crebrius coercitis frondibus , ut satis sese expli et plantae germinantis impetus. Subiicit porro Diosco des

Folia babss si initia rutae, ea nidiora vero multo, ct perpetuo magis virentia Comparatio syliorum balsami cum ruta , optimd in Arabicam plantam expetit. Fundamentum simili itidinis, parti in in ordine soliorum locatuest, partim magnitudinis disparitate. Impar enim eorum consessus est, ternorum, quinorum , septenoru n, tum extremum cauliculi sui quod oe. cupat, Caeteris amplius est, a quo reliqua ex opposito se spectantia, quo re motiora sunt, eo contractiora ambitu cernuntur. Forma ipsa seliorum arulaceis aliena non cst; rei tamen herbariς periti qui oculis usurparunt Ungularem in ea cum irrebintho, S lentisco convenientiam deprehende, 'runt. Colorem in soliis ruta linulto candidiorem allerit Diolcorides. .

Iheop hrastus simpliciter , , ex albidu: Abensina ob at olivergere ad albedinci scripsit.: Varietatem hanc coloris, & cultus pari t,& locorum mutatio. Maist equidem in sylvestri ballamo foliorum candor est: minor in hortos trans lati. In Aegypto educati jam laturatior , magisque laetus viror existit: maxime illius, quod in Italiae hoc tractu, e seminibus Daniolo nostropul lulavit Uiscrimina eadem etiam propinquioribus e docis in bortos ast

35쪽

missae Patefaciunt plantae, erigerum, polium, verbascum, dictamnus Cre. ticus , Potentilla , medica marina, aliaeque plures - Denique perennanti bus magis foliis praeditum esse balsamum, imo Theophrasto auctore α' ρι- , dubium non est, climate Arabiae perpetuo stirpium virori fauente. Non indulget eum aliarum regionum acrior hyems: ut etiam in Aegypto viciniore, folia per Septembrem Balsamo defluxisse viderit Bellonius; sed cuius nova iam cum foliolis germina iuventae spem redintegrabant.

Genitum in sola Iudaea in quadam valla, oe in Aegypto. Vallem hic intelligendam esse Hierichuntis, Strabone, Iustino, & Iose pho auctoribus perluademur. Erat ea montibus undique veluti muro, ca stisque clausa,&insignem ob amoenitatem, sylvarum palmas ferentium amplitudinem, cultumque duobus in hortis balsamum, digna Archelao visa, quam ulterius regia sede exornaret. In ea valle sola balsamum fuisse, cum Theophrasto refert Dioscorides, colligitque pretii inde magnitudinem Strabo , οπι ταὐτα μονον γεννἀτM: quoniam ibi s olum nascitur . Neque implicat rem Iosephus, qui &Hietichuntis vallem balsami se racem lscribit, & Engadinum agrum egregia complecti palmeta,& opobalsamum . Quamvis enim haud unum Engadi, & Hierico locum dest. gnent; notum tamen est, ex D. Hieronymo, Eusebio, aliisque claris au ctoribus, in Hierichuntis aulone comprehensum fuisse Engadi vicum Io.sephuinq; adeo ab urbe pr*cipua Hierichunte balsami hortos designasse,

quamvis duobus, nec multum tamen dissitis locis sejungerentur. Ga- leni tamen arvo , non una tantum in valle; sed diversis Palaestinae locis ob. vium fuisse Balsamu, clim&Sagadini meminerit, de ον rini, ἄλλοις χωρδεις παλ-ςirης , eorum quae in aliis Palaestinae regionibus, credere par est, si mul cum hicri cupiditate, plantae colendae studio crescente.

In Aegypto etiam nasci balsamum addit Dioscorides, veroque similliamum est, a Ptolomaeis, Spotissim tim Cleopatra, cum teste Plutarcho Iu .daes regionem balsami feracem a M. Antonio triumviro in donum accepi se set, translatas in Aegyptum fuisse plantas, in luxum, & delicias diffulae mulieri nullis nominibus expetitas. Imo placuit earum cultus ad nostra usque tempora, quoniam dominantibus in Aegypto Calissis,& praecipud rem publicam administrantibus hodie proregibus, sive Bassis, non e Palaestina quidem; sed Arabia frequenter repetitae suerunt. Abensna Aegyptiam adeo nominat plantam balsamum, gignique tantum, ait, in loco

oc .n , quem appellant oculum, aut sontem S

lis. Imo illo ipso, quem , locum lustrationis Christiani Aegypti indigens nuncupant, non tam ad corporis, quam animi scabitudi. nem expiandam, religione celebrem sontem exhibens , cujus salutaribus

rivulis peregrinam hanci nobilemque balsami stirpem insigniter profecis-

36쪽

se, etiam adversa ehristianae pietati pactora non distentur Periisse autem in Palaestina iamdudum balsamum, publica magis fama diuulgatum est, bellis atrocibus m. n ipsis hortis cultores perdentibus. ει riit sanξ frequentius in Aegypto, quia proregibus qui paucis annis adcla uum imperii sedent, sppe nihil minusquam balsamum curae est: pNesertim ex quo lignum eius, &mactus, & liquorem copiosius Arabia suppedita. vit. Caeterum quod olim de Palaestina Theophrastus, id de Aegypto multo magis accipiendum est, sylvestre inea Balsamum nuspiam repertum. Nee favet latis plantae regionis habitus, quippe quae non collibus acclivis ; sed ab utraque Nili ripa in planitiem aequatur.

Frestam ase ipsio asperitate, ct tenuit Ge. Dicitur ἐς que tenue , ct eσιι.laceum fruticis , demessiles forsan quia facilὸ remetatur, gracile exissens. i Scribit eadem Abensina,& s I is praestat, inquit, asperitate, altitudine, & ex ilitate tua; quamvis interpres Latinus verba haec omiserit. Atque hanc etiam in rimis Arabici Balsami vatietatam facile deprehendet, quicunque fascibus illius Meccano itinere in Callirum delatis, manus oculosque admoveri te imo vel uno in fasce dis ferentes amplitudine, asperitate, atque exilitate frondes agnoscet. Quam

τα, ια ra ἀν: magis servare genera sua posse, quae familiarem sibi loci naciscuntur. Asperior tamen, etiam coistante sibi specie, balsami habi. tus fuerit, si parcior aridam terram h imiduas temperet, aut de tenuiore alimento plus iusto subducant, illa ut cum poeta loquar

Uινι radiantia tela diei.

Nutrimentum item aequalem sicci humidique misturam haud obtineat. Laetius balsami in erementum est, cum frequenti cultu, sylvestrem, ut ait

Maro, animum exuit. γηρ ροπα σμέων η-: plenior enim magisque conferta cultorum germinatio.

Accedit etiam magnitudini plusculum,quotiescunque succi plenum terri altrici, uber, jam rariorem, humidioremque materiam essic .. Exilius conspicitur, Si capillacea surculorum tenuitate facileni tonsur m admit. tit, quod minuta sobole propagationem sui consequitur. Hoc robustioris pariter stirpis notom exhibet, nec 'lvestrium moris adhuc oblitae, quibus

numerosa obtinere, minuta germinum permanentium principia . Quae velo Plinius hic de balsami speciebus ad struit, optimὰ expendit Cl. Sal masius, vir lanamus, quem in exercitationibus ad Solinum operae est eon sulere is lum

37쪽

c balsami Uindicia. I s

obalsamum ν ro d cI.ιm excipitur sus.1 cavis ardoribus, incisa ferreis uni lguibus arbore . Flust autem modicum, sic ut singum annis v n plus quam sex

auis t. m congii colli , inur. Venditur in loco quo nascitur argenti dupla . Iam liquorem balsami proprium, quem communi succi no mine compellatum innuit Dioscorides , in quo censu habuerint vete. res, optime traditum est a Theophrasto. Nam cum proposuisset insitum

obtinere, ut in succulentis: aliorum etiam in lacrymae modum gigni, ut abietis, pini, terebinthi, & similium. His subiungit olibanum, di myrrham, quandoquidem de ipsa , inquit, Iacrymς sunt iteque, sνΑcαν , balsa inum & chalbanam, & si quid aliud tale . Haec eadem i. σμα bendo lentia icribit, utpote quae πιοτητα τίνα , λύπος, pingue quid habent, & ua tuosum, exactiore coctione discussis partibus aqueis, a qui bus odorati halitus obtunduntur. Δέκρ ν itaque sive lacryma est balsami succus, sed lacryma pinguis, &oleaginosa, adeoque ab ipso protinus ortu , γάλακτι γλ ω lais cti viscido, ut refert Strabo, similis . Imo resina est opobalsamum, quam a gummi, quod ipsum lacrymis pariter annumerat Eresius senex pinguior. 6e oleosa magis substantia distinguit. Hinc resinarum in modum, & oleo prompte miseetur,&in fiammam ignis contactu facilE sese explicat. Du- ι dum in lucernis ad LibuisIeopobalsamum veterea, & ex iis Eliogabalum perditae prodigalitatis principem, auctor est Lampridius. Inter Christia. nos item dynastas Constantinum imperatorem I sed sacros in usus, & religionis venerationi dicatum. Aben sina, & cum eo recentiores Arabes om- nes, elicitam balsami resinam dohen nuncupant. Qua voce, licet, ut supra scripsi, aliquod illini, iniungique aptum exprimant, adeoque pinguem, & oleagineum liquorem r imo unguenta ipsa, ut balaninum, cyprinum, myrthinum, liliaeeum. Non erat tamen, cur interpres latinus emolei inagis vocabulo designaret, quod Zeit, communi loquendi usu; non dohen nuncupatur: idque etiam de Graeca cαλσαμελπιο

voce habendum est . . . .

Hanc itaque substanti conditionem examssime resert his quem asseri- lmus Arabici balsami liquor. Lacryma enim est , sed res nosa, facile tum oleo miscibitri, tum in anamabilis igne. Non tantum postquam a gene uice planta depluit ε, sed in ramulis etiamnum, & seminibus obhςrens νγ λφη, tenax, & lenta, quaeque cum eliquata est, turbida visciditate in

Gescens conspicitur.

Ax ignor hic, primum ipsius naturae providentia hominibus innotuit,

38쪽

is Ioannis Vestingit

eum salutari quadam excretione succi redundantis onere se levaret , quemadmodum in picea, terebintho, lenti leo, similibusique consuevit . Nota. vitrem inter priscos auctores Theophrastus, qui veluti myrrham, & olbhanum; sic opobalsamiam etiam sponte fieri, Tradidit. Id vero cum paucum admodum, & lacrymas salutares expetentium demderio minime sussiciens sit , ars sedula naturae imitatrix, partim perita cor. ticis incisione, partim succillenti seminis expressione , partim caloris mi. nisterio liquorem proliciendo, maiorem eius copiam sibi comparavit.' Incisionem arboris balsamici declinante iam aestate in Palgilina,-Amgypto pera istam suisse memorat Dioscorides,

Euserit --- l Ahensi na-- post ortum canis id factum consirmat, tempo e satis is te operi convenientii. TOIera bilior enim tune circa plantam mora, cum spirantibiis ab Aquinne tu eum dis auris, aestus acris mitescit S cam luccus a sole, dum circa Tropicum destiquum versatur, optime concoctus, validusque cetiainnum calor est , qui spr- ramenta balsami laxet , Sex superantem humorem ad extirdandum, in pellat. Non obllgant se tamen Ephemeridum legibus Arabes. Nam cum stirpes balsami valida ossideant, aestatem p terea sex mefisium spatio productam, non semel; sed saepius eas ad lacrymas fundendas' incitant. 1Perculsas quoque indilχssina ter omni testate uisse reseri Plinius, cummai op esset succi colligendi atriditas. In Aegypto, vel mense Martio artificem Elagam admiserunt. Nec summa tantum flages a petunt incisores 3 sed etiamsi pitem, atque ut Theophrastuq loquitur, ri τ- τε λέπε , εὐτειαν-- λ Insti menIm Iini eouex balsami solvebatur ii uex Lisse seri eos, ut diten in Theophra mos raritae&., Aben sina simpliciter V vulnerari larroseribis. Vfialias vitio alit'bi, Nut Iose s restaturAHm g cistis lapidibus. Arabi s recepti lites eburnei ci Itelli, ut mimii penetrabile, lulnusque noIium vulnus faciant . Nee ferrum tamen odie natali in solo educata arbuscula. Ab eo enim quemadmodum superfluo rum amputationem 3 sic plagam etiam , quae clementi impulsu corticere tantum dividit, ablque discrimine patitur . Itaque de va Iidiore ferri vi,

Meipienda Taciti verba, & de uulnere quod in lignum, se medusa: adeo,

que vitalia adactum fuerit . . i' ii ui . '

. Facta cotticis solutione, sequitur Ientae , tenusque Noratu manantis Ia crymae Ilectio, eaque non paucis ab illato vulnere diebus; sed ut Theophrastus memini ita gatis decursu toto. Stillantem a planta ii quorem 'alauli S conchis parvis, ut a it Strabo, exceperunt veteres, de fluentis eiusdem laut haerentis abstersionem lana perficientes . Abensina

colligitur, inquit, id quod exsudat gOssipso. Facium idem A rabes, nee dubium munditer sic haberi, & in

quinamen

39쪽

quinamentis minus obnoxium fieri. Per seminis expresIionem collectum olim opobalsamum, nee purum sutis, nec sinceruinsuisse, non dissiculter persuadeat Plinius, qui misturam eius cum stillatitio, adulterii crimine infamat. Recepta magis subseque tibus seculis opobalsami per ignis operam collectio , ramusculis S sarmen eis demessis, & aquae incoctis. Prodidit eam dudum ex Arabibus ipsis Meses, clarissimus Medicus ,& Damaseo patria locis balsami natalibus propinquus. Certius eandem asserebat primariis Cahiri Medicis, Ahmet Habibus Lusitanus, Cl. Ludovici Mercati olim auditor, qui repetita peregrinatione Meceam, & finitimas at Iamini provincias lustrarat, di muctimam liquoris partem elici ramis, frondibusque plantae quo tempore plenior est. gemmulisque prominentibus Brmosor demessis , concisis,&contusis. Demitti eos in vasa ampla, aqua a subierio igne jam eatente ne

na: tumque leni decoctione, pinguem, aeriumque succum aquae summum petere, quem cochlearibus curiosi separatum, calentem adhue vasis la geni ique recondunt. cum nihil amplius in aquae superficiem effertur, ex emptam congeriem, ut superstes humidi resinos portio, viOIenta compressone elidatur, torculari subiici. Qui decoctione blanda ficeductus est l, quor, eum Postquam per aetatis veluti gradus ad vigorem pervenit, tum qualitatibus, tum agendi viribus stilla titio proximum esse ι tenui tantum amariusculi saporis,& fragrantiae remissioris diserimine relicto. Sequio.ris autem conditionis commemorabat, quod a coctione frondibus expressam, valida coactione terreis simul partibus propulsis. Facilius denique, citiuique sic opobalsamum colligi, quam lento guttae ploratu, non tam obsucci leuitatem , quam ejusdem in ramulis etiam extremis festorumque neruulis singularem ubertatem, secus atque in aliis plantis, resinas propi quis in montibus eliquantibus, obtinere deprehendimus. Apud Indos, quid in odoratis hujustrodi re sinis colligendis fiat, a Monardo jamdudum,aliis. que recentioribus proditum est. Sed revertimur ad Dioscoridem, qui de stillatilio locutus cum Theo, phrasto συκ εω τι ρεεν, non esie n ullum,inquit,id quod fluit, eum singu lis annis, non plures, quam sex septemve congii colligerentur et quae noniarineritos l. Salmasio mna videntur. Quamvis enim Alexandri Magni aevo, quo Theophrastus vixit, in utrove Palaestinae paradiis, quatuorderim hemichoeae; id est, septem congii annuo proventu complerentur; Fe m tamen smilius est, longi majorem eius copiam fuisse Dioscoridis aetate , qui vel paulo ante Plinium vixit, vel eidem, ut eruditis quibusdam visum, fuit, cum non Graecis antum, S Asaticis 3 ita Romanis, vi gente iam cum imperio luxu, expeteretur et adeoque ex re ipsa lacri certitu,

ω publieam magistratus euram exeitaret, & Dioscotidem hie, non quid vinulam annus tempore tuo tulerit; sed quid Theophrastus stripserit,

40쪽

spectasse. Non mInus suspectum est, eum de Aegyptio Imultue Abentina,

interpretem Latinum quinquaginta librarum mentione v facere usque ad sexaginta, quod pondus parum abest a septem congiorum inensura , qtram regiis Palestinae hortis cum Theophrasto adsignarae Dioscorides . Equudem summam hane non determinat codex Arabicus Medicarus; sed aperte, a si u , non permeant in anno aliquot librae. Est autem retolia, Gigvio quidem libra duodecim unciarnm; in hodiernis trumen Aegypti rigamiis leu Aromatopoliis,pondus centum & quadraginta drachmarum. Itaque cum nihil hic determinatum agnoscam , hortiqueat Maiahariae non adeo Iaium ambitum sciam, interpretis vestigia nee se. dor, nec assequor. Equidem Plinii aeuo , abundantius apud Iudaeos opinliamum proveniris, dubium ex eo non est, cum validiores, maioresque Eribat tunc fuisse pIantas, & ter omni aestate percussas . Largior item se eulis sequentibus copia reperta est, cum ex Aegyptiis lanitis, ut refeνt Ana stasius bibliothecarius,templa Romana centum S septuaginta opobal lami libris,C3nsta uini imperatoris beneficio finierentur z quamvis proba- huius sit, cum Aegyptus alendo balsamo pari in idonea iit, neque alibi quam intra Mat hariae conseptum plantam educaverit , assiduo cum pro

pinquis lamini populis commercio, liquorem illius praediis Aegyptiis as

Quid Arabes tandem apud quos, Iicet odorata: hurus resinae annuam συλλογοι, certa definire mensura non liceat insignem tamen eos opobabsami proventum hod possidere, tam emolumentum arguit ingens, quod ex locatis balsami arbustis ad Serissum redundat; quam mercatorum inutilitudo, qui singulis annis, in Persici, Turcioque imperii provinciis illud

distrahunt. Ex eo verciminimum est τὸ ἀ- ρυ ν ,quod sponte naturae lae Sato, ruptoue coraice manavit et exiguum item tepuior stilIaritii per inei. sonem educti portio, & veluti flos, regiis lautum, magnorinnq; procerum manibus destinatuς. Major autem eius, quod repetito caudicis frondium que vulnere fluxit: praecipuε quod ignis ministeriocomparatum, cuius maWximam misti partem Habibo auctoriaeceptum reseroo Longε profect, ampliorem opobalsami copiam Arabes promerent, si Europaeorum stimu Iis ad caeturaminumerosarum stirpium eius incitarentur. Nunc quando. videis edaneis antidota instruere usus obtinuit, adeoque paucissima oImbalsamae expetantur ,& cognoicantur, satis habent Arabes, si caritum odorati huius succi collirant, quantum magnatibus salixe & facissem Ptor abducere denuo , venumque praebere potest . Ointum illud tameta ultro Venetis mercatoribus, m cum ire Aegypto degerem vidi nequUino piam eius incidisse memini, praeterquam in publicis provinciae turbis Sm Anno Clin lata x xx Ilo sequentibus, Arahes & Serissum involuebant.. piun M cum Theophrasto refert Dioscorides, argenti duplo rependem

SEARCH

MENU NAVIGATION