Commodiani Instructiones aduersus gentium deos. Pro Christiana disciplina. Tempopre Siluestri p.r. sub Constantino caes. compositae

발행: 1650년

분량: 151페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

INSTRUCTIONES.

DE EPTIZONIO Septizonium dixere Septem Zonita, Septizodium , Omnem septenarium ordinem moles, alias aliis superstructas giganteos contextus. Septi Zonium Seueri. Am. Marcet xv. Septi Zonium operis ambitiosi ny ira phaeum. Ios Scaliger Animad in Elise chron pag. O9 V SVS A IOVE In apographo legit hir, fugit expulsus a Ioue. Abundat verbum , fugit itaque dempto, constat versu sacacrostichis nam ille Expulpus a Ioues aut Iouis in seri credatur. Iouis in primo casu, ut Instr. 3. - non Iouis issi. I

detur, ut Iouena derideat, soli conditorem, sic litin poli qui neque solum , neque polum condiderit. 8 VENEREM ALMAM AMAVIT Sic mendauimus quod est in apographo, auem mortalem amauit. mendose nec ad rem faceret historia Ledae in cycnum conpersae. At Jovialis in Venerem lasciuiae plena sunt poetarum figmenta. Ipsi si DE Ri Bus In ipso coelo. AUT MARS CUM IPSA DEPRENSUS Martem notat in Venere deprensum. vM PSA Venere, quae si in coelo,&in numero quidem stellarum. Hinc vero firmatur coniectura proxime allata. EL O MARiTAL J Iunonigenae Vulcani; Ouid. iiii. Fall. DEUS NOMINATUR AD VLISCENS J Mars PvTA ais MI IOS AB ASTRIS J in po- grapho legitur, marhos. dc sic ubique constanter, ubi tamen haud dubie legendum est, MAIO , hoc est Maia genitos, At antis filia. ET Fi Lios TOTIDEM MORTALE. Hoc est,

consimiliter mortales. ET D E VADUNT IN PIS-

cinus Etenim qui bis sena Zodiaci sigilla complectuntur versiculi vulgares , sic desinunt, Caper, Amphora, Pisices. Pergit Commodianus ridendo coque probabis antecedit enitri Aqtiarius probabis experiem non esse Deos & coquin ipsa probabit.

8. De Sole S Luna.

De sole s luna, licet simi praesentanea nobis,

32쪽

j COMMODI ANI

Erratis , quod ego prius putatis oranda. Sunt quidem in astris,sed non sua ponte currunt. Omnipotens illos cum conderet omniaprimum Locauit ibidem cum stellis quarta dierum. Srrorem antiquus tun cum μ' Et quidem in Lege i it ne quis illos adoret. Tot deos oratis , qui nihil de vitapromittunt. Lex quorum in terra non est, nec, praediciti. Vos autem seducunt sacerdotespauci

2 duminis quid dicant aliquidmoritu prodesse Accedite , legite, s discite erum.

LICE SINT PRAESENTANE A NOBIs Astra praesentanea dicit Solem lunam, quae apprime omnium astrorum sentiuntur a nobisci quae sunt emcacissima validissima, & spectatissima. Sic diu praesentes, Virgilio apud quem & Nisus ad Lunam Tu dea, tupraesens sero succurre labori Aeneid. x. NiHi D VITA PROMITTUNT Vita immortali aeterna. PROMITTUNT Horat quae medicorum, Promittunt medici. Iuvenalis oculos me o nilpromittente reti tis.

9. Mercurius. Mercurius teste fiat cum raballo depictus, Elgaleam utpileum pinnatus, 3 cetera nudus. Rem ideo miram deum cum saccelgo molare. Currite pauperculi cumgremio quo et olat ille Visa culum ess dat vos extunc e tot eparati,

33쪽

INSTRUCTIONES. γ' Ren icite, tum, quoniam obis sic ab alto

Iactabit nummos , vos tunc altate securi. Uane non insanis 3 colere deos pigitos in axe 3 Si tuere nescis cum bentiis perge morari.

CVM s ARABALLO PHieronymus in Danielem Aqtilla, inquit, Theodotio saraballa dixerunt,in non ut corrupte legitur, sarabara Hesych. ΤΑ ΠΕΡΙ ΤAC NHMIA AC NAV-MAΤΑ. Tertullianus lib. de Pallio, ubi de Alexandro In captiua arabara decessit. Idem ad Martyras pag. 3 . Deus sicilicet non audiat paenulato , qui tres sinctos in fornace ablonii regis orantes eum sarabaris ortiarissis exaudiuit Uersito latina vetus Danielis capite II. 0 . habet saraballa Graeca tamen retinet AB M A. Isidorus , Orig ix citat ex Piublio : Vt quid erg' iumentre tuo Parthi sarabara su penderunt i Hieronymiis in Dan. Latine vertit, braccas quae versio Verior videturin aptior ad mentem Publii, Tertulit an i,in Commodiani. EO P ICTO IN AXE Axis hoc loco ponitur eo sensu quo Virgilius dixit Aen. 111r ubi maximus Atlas Axem humero torquet stellis ardentibus aptum. In axe, in caelo nam Axis ANACTPOC, Ser. Vi VERE NEs Cis. J Hoc est, si non sapis ad Christum, vitae auctorem aeternae. CVM BESTIIS PERCE MORAR1. J Alludit ad bestias Mai AI quae in Zodiaco pingi solent ariete, tauro, leone.

IO. Neptunus. Neptunum facitis deum ex Saturno pronatum

Et tridentem gerit, et iscessu gere, in Patet esse deum cumatilem illo paratu. Troianis non ipse m possine muros eduxit 3

34쪽

: COMMODIANI

Vnde deusfactus inops caementarius ille Non Cyclope emit monstrum 3 non Maius s ipse Vmere non poterat de se, quod 'uritu gerebat. Sic genuit generatus , qui tiam mortuus olim.

TROIANIS NON Ips CVM APOLLINE J Vid. Servius, ad illud Virg. Aen. 11. Neptunus muros, magnoque emota tridentiFundamenta quatit.

11. Apollo sortilegus, falsius.

pollinem facitis citharoedum atque diuinum. Primum de Maia natus in insula Delo, Oblata mercede postmodum 'urisor, obsecutus

Laomedonti reG Troianomm muros eduxit.

Locauitque sese quem deumseductipulatis : ibus cuius amor Cassandrae grauit Subdole quem iussit Cirgo falliturque divinus. Os scio erueris potuit scire bicordem. Repudiatus enim discesiit inde di vinus. Terruit hunc virgos ecie, quam ille deberet. Illa prior quae debuerat deum amauisse, Lasciuiens qui Daphnen sic coepit amare

Si tamen insequitur dum vult violare puellam, Gratis amat stultus, nec potuit consequi cursi . Vel, si deus erat, occurreret illiper auras.

Sub tectis illaprior enit, remansitque diuinus.

35쪽

INSTRUCTIONES. II

Lit ouens hominum, nam i tu tristi fuerori Admeti quoque pecora pauisse refert r.

Lusibus impossitis dum mitteret discum in altum. Sublapsum non potuit retinere, prontrauit amicum

Vltimus ille die uit Hyacinthi sodalis

Si diuinus erat, mortem praescisset amici.

APOLL. FACITIS CITHAR Eusebius, v. opusculor. a Sirim editor pagapo. Nonne o citharista ille honestust primo quidem cur citharistas Deos ponamus '&c. Oppicio VERVECISJOsticio haruspicis,qui exta vervecis inspexisset. Bh M J Vastam, versutam Bicordem vocat, quae duplici corde fuit, fefellitque amatorem suum Vno corde promisiit amplexus suos Apollini, ut ab eo disceret artem divinandi . altero corde perfida fuit postquam didicit, negavit quod promiserat. Bicors,

ambiguo corde. Hesychius, IψVXIA, ΑΠΟΡΙΑ. BICORDIA.&in Epistolis Barnabae& Clementis, Δ IV Xo C, IJ NΩMOC, AITA CCO C. TERRUIT HvNC IRCO PECIE. Torruit. ILLA PRIOR V AE DE B. Ja quo tam essicacem scientiam Percipere cupiebat. NEC POTUIT CONfE I CVRS V. Iulius Firmicus Sed exi tomulierum corruptarum grege una puella amara' rem Dei vitavit se vicit. Daphnen enim diuinans Deus es tura praedicens,nec inuenire potuit nec stuprare Euseb. qui supra: Viniurias

mirgo obpudicitiamfugit Deus autem qui dicitur, ob amore libidinis η- sequitur, ornoncsimprehendit, o c. Et paulo post Sedforte quaedam poetasacilis se inconsiderate loquem mentitus de diis es tilia, o non essisseequutus virginem citharasti S c NAM ICTU TRISTI VE-RVNT. In apographo legitur bico, depravatum ex victu. TR is et i diro, misero, crudo, siue crudeli. ADMET PECORAJIn apographo Vrmutia.

36쪽

COMMODIANI 11 Liber Pater, Bacchus.

Liberam patrem certe bisgenuum dicitis ipsi India natus exfue, Proserpina primum.

Telligerans contra Titanasprofuso cruore Expirauit enim sicut ex mortalibus Unus. Rursu atosuo redditus in altero ventre.

Percipit hoc Semel iteram Iouis altera Maia scisso cuius utero,prope partum defunestae, Tollitur, o datur se nutriendus altum AE eo bis natus Dionysus si vocatur, Relligi cum in acu alsa curatur. Bacchantur Sissi, qualia nunc ipsiqvidentur Aut periculones Mimnermoni re mutores, Con piranti malo, proludunt fleto furore, Ceteros visastant, dicturos numen adesse. Hinc manifeste vides homines simile vivente ,

Vino permotati primus quod expresserat ille Sub ludicro suo honorem illi dedere.

LIBERUM PATREM ERTE BI CENITUM J Consiimilem fabulam narrat Iulius Hyginus, Astron. CLXVII. Liber Iouis re Proserpinae filius a Titanis est distractus , cuius cor contritum, Jovis Semelae dedit in potionem Ex eo praegnans cuin esset facta Iuno, in Beroen nutricem Semelae se commutauit, ait:

Alumna pete a Ioue ut sic ad te veniat, quemadmodum ad Iu-

37쪽

INSTRUCTIONES.

nonem , Ut scias quae voluptas est cum deo concumbere. Illa autem instigata petit a Ioue,4 fulmine est icta ex uitis utero Jovis Liberum exsuit, myso dedit nil triendum unde Dionysus est appellatus,&Bimater est dictus Idem,nu. CLXXIX.Non. Dionysiacor. VIII initio scio vis ALTERA MAIA Jovis hic primo casu, ut supra Glossae Isidori, Maia medica, obstetrix. EX EO BI NATU Dio NYsus Haec poetica nominis origo. Aliam tradidit Philostratus,Apoll. 1. NUCIOC A O IONYCIO ΑΠ OTHCEN INAo1 C, YCH C. Arsaces, Armeniae rex pardali sacrauit elogi, REX ARsACE DEO NYSAEO. Steph. AETETΑ ΚΑΙ NYCA1oc. Hoc igitur ex Philostrato colligere

est, Nysam esse veluti femur Caucasi hanc vero partem fuisse co- sitam vite iaccho , Dionysi atque inde fabulam Iouis gestantis in femore, EN Milpsa, Bacchum Mensores agrorum, Ut vertices supercilia montium, sic etiam femuri suram&crepidinem, corrigiamin pedem dixere via dein poetae Dionysum femori Iouis insertum.' AvT ERICvLONE. Glossae

Veteres PI PO,INΔYNo C, periculo us Alii dixere, parabolum, di parabolanum Paulus ad Philip IIA ABOΛEYCAMEN O TH' X H.Versito latina vetus s. parabolatus de anima tua. Mi MN TR MONIS QUE SUTORES. Sic legitur in apographo.Fortean scrip serat Coram odia as, Mimnermomerique,tores T E AM TO II IOI,

P Almi a qui ex Nimnermi momeri carminibus in alium sensum consutisvi concinnatis risum captabant in theatris. Videndus Athenaeus lib. xiii pag. 61o ubi de hilaro di fac hilaro tragoedis. SIMILE VIVENTE s. ut supra, hac ipsa Instr bacchantur qualia tu Venalis, bacchanalia iuunt. Aut smio adverbialiter dixit, unde simillime fui N PERMOTATI J Motantur benepoti, perpotati Motari, frequenter motari. Moueri, saltare. Hor. Vt festis matrona moueri iussa diebus I DEXPRESSERAT ILLO Bacchus in India primus vini summonstrasse dicitur. Vnde vitisator,& vitium repertos LV Dic Ro suo Ludis orgiis trietericis.

38쪽

COMMODIANI

13. Inuictus.

In ictus de petra natus sideus habetur I unc ergo retro os de istis date priorem. Vicit petra deum , quaerendus est petrae creator.

Insuper' furem adhuc depingitis se

Cumsi deus esse umquam, non furto vivebat. Terrenus utique monntrivora natura. Vertebatque boues alienos semper in antris,

Sicut scacus, Vulcani filius ille.

IN uic Tusci Historiam Agdestis huiusce inuicti, qui suit Magnae Matris filius, Agdi petrae, in Phrygiae finibus, inauditae per omnia vastitatis nepos, narrat ex Timotheo theologo Arnobius, lib. 1 adv. Gentes ad eamque historiam Commodimnus noster respexit, nec aliunde petenda est huic Instructionil lix Valde autem abludit Timotheus ab ij quae de eodem Ag- desti referuntur in Achaicis Pausaniae, pag. 23. INvICTUS DE PETRA NAΤVs J Arnobius iat robur inuidum, o ferocitas animi fuerat intractabilis , insana es furialis libido ex utroque x. vi rapta divastare, disperdere , immanitas quo animi duxerat; non deos curare , non homines , nec praeter se quicquam potentius credere, o Inuictus autem deus etiam dictus est Mithras, quo nomine Solem appedant Persae quod in antiqtiis inscriptioniblis passim legitur. Q in confundi aliquando videntur Ag- destia cum Mithriacis, praesertina Christianorum scriptis, Mithra virum fuisse abactorem boum tradidit Iul. Firmicus, lib. de r. pro f. reli unde QStatius dixi Indignati seqvi torquentem corn a Mithran quod Ag desti Commodianus imputat. Nus; ERGO 'ETRO VOS DE ISTIS DATE PRIOREM JIn apograplao Nunc ergo reticeo Vnde hanc a quibusdam video

39쪽

INSTRUCTIONES.

confici scripturam munc ergo reti eo quam arbitramur mininime ad Commodi an mentem facere. Nam hoc ibi vult Dicitis inuictum de petra natum date igitur , hoc est , narrate de istis , Invicto Petra, unde genusin originem traxerint. Et enim qui retro fuisse arguetur eorum parens aut creator, is haud

dubie fuerit prior, stiperior, maior deinde ex historia Timothei siue Arnobii subiicit Vicit petra deum, cui Conam odianus reponit ri petra deum vicit,inti aerendus est creatorii ius petrae, unde prognatus est Deus ille vester Inuictus CIT ET, A DAE Arnobius, ubi de lapidibus in orbem vacuum a Deucalionein Pirrha iactatis Ex quibus, inquit, cum ceteris' haec Magna quae dicitur, informata est Mater atque animata diuinitus. Hanc in vertice ipso petrae datam quieti somno, incestis Iupiter cupiditatibus appetitiit sed tim ob- Iuctatus diu , id quod sibi promiseia obtinere nequiuisset , voluptatem in lapidem fuit victus circ. En Iupiter petra victus i

s VPER ET FUREM ADHUC DEPINGITIS E S sis. Sic

Instr. a. proprium si lem dedicat proxima instr se l. de Siluani Siluanus unde deus iterum apparuit esse. 'M ESSET NQLAM. Est qui abit cum se deus esset , utiq.

non furto vivebat. Sed haec particula, utique, ursius occurret versa proxime seq. I NAT RA. Placet emendatio: Monstruos . leonino vultu. VERTEBAT QUI BOVE ALIENOS. Itaque Invictus iste , sicut Mithras, praedones, abigei, indignata sequi torqlientes cornia a quod supra notaui natis ex Statio. confirmat Lutatius ad Theb. r. Julius Firmicus: Virum vero abactorem colentes, sacra eius ad ignis

naturam transferunt.

1 . Siluanus. Disanus inde deus iterum apparuit esse Indesorte placet , eo quod bene sistula cantat,

40쪽

Largitur quoniam lignum namsorte non esset. 6walem misi dominum cum empseris lib.

Aspice, descit lignum qu disii debetur

Non te pudet stulte tales adorare tabellas Uvum quaere deum tu post mortem tmere diat.

Secede ab sis qui uni biothanati faciti.

i Glossae veteres Silvanus , Pan CYA AIO C. Syrinx, fistula unde commenti sunt Syringem puellam amatam Pani Seruius ad Iu Georg. Pan, rusticumn timen f VENALEM EMisT D J Coimmodianus scripsisse videtur Venalem misi deum, Sic instr. 16. Et qui fabricantur deos tibi nuncupas esse si vi Ei I J Nempe fistulam rubique illa esset, non haberetur deus e N O, T E AD O R. - Non tectiam pudeat, alias, quamvis concinniores adorare fabellas, silve tabellas VI MORTEM NI VERE DiAT. I Quid si Conimodianus scripserit, irata archaice, pro dederit ut fuat profuerat.' apud Festum duit, dederit Glossae veteres multi Δ O ii,

Durni, O IEN, ΔΩCΩCIN. In apographo, pro emendatione ponitur, post mortem vivere docet.' I SVNT BIOTHANATI FACTI. Biothanatos dicit, idololatras, qui peracto vitae suae curriculo praecipitantur in mortem aeternam a Christiani, de morte ad vitam vocantur immortalem Huc non pertinent

quae apud Tertudianum de orisin biothanatis, siue biaiothanatis, libro de Anima.

SEARCH

MENU NAVIGATION