장음표시 사용
271쪽
in Dig. Tit. ad Verborum Signis. 23 Ised & si quod aliud genus Spadonum
EXPLICATIO. Spadonum. aJ Spadonum nomen a Graeco
σοά, deductum. Quod non solum pro euesto, sed etiam pro detorqueo Se contorqueo a Graecis accipitur. Unde hic recte Ulpianus dicit Spadonum appellationem generalem esse. ut , in Isiserva. 3 uis. J. de ruν. dot. l. 4. g. Item Divin. F. ad l. Corn. de sicari 3. sed illud. Inst. vi adopt. ibi Theoph. Harmenop. lib. 2. tit. S. in princ. Epitom. Comprehendit enim non solum qui natura vadones sunt, hoc est, quibus natura vasa seminaria Sc virilia sunt distorta, vel exacta, aut inutilia ; item qui sunt thlibia, quibus testes attriti; thlasa, quibus
testes fracti; sed & si quod aliud genus
num est, puta si sint castrati; vel quibus exciti; collis; contusi; aqua calente, aut herbarum succis eunuchi facti. Castrare vel thlibias, thiasias facere in orbe Romano capitale est: l. I. C. de eunuchis. l. 4. ult. l. s. g. adleg. Corn. δε- sicar. & non tantum mancipium, sed & locus
in quo facinus sciente domino admissum, fisco addicitur: d. I. I. qui mancipium castrandum tradidit, dimidiae bonorum partis confiscatione, l. 6. F. eod. qui seipsum, si liber, capite punitur. d. l. 4. ω. uti. Iustinianus talionis poenam cum publicatione bonorum in castrantes statuit. Novcl. IAI. D. Augustinus quoi. i r . v uris
272쪽
teris , Novi testam. Eunuchos in Regno Romano fieri non licet apud alios licet. D. Chrysostomus in cap. I. s. ad Rom. λ', 3 .ri,
dare Domitianum, qui receptissima inclaruit lege: qua minaciter inter vixerat,nὸ intra terminos Iurisdictionis Romanae castraret quisquam puerum. Idem teliatur de Eo Suetonius in ejus vita. cap. 7. De Nerva Dion seu Xiphilinus. Alexander Severus, Lampridio telie, eunuchos deministerio suo abjecit. Tettium genus hominum esse dicebat, nee videndum, nec in ulu habendum a viris sed vix a taminis nobilibus. D. Gregor. Nazianetenus in laudibus Heronis, eosdem sugillat: quod nequa virorum , neque mulierum nomine habendi sint. Natura bl Hi, cum vitio, per quod me ius coli distortus, remoto, generare queant, Galen. I s. de usu partium apta Pratdum. possunt matrimonium contrahere, t. si serva 9. dejur. rit. & matrimonii caussa manumittere, L 2 . infimss. de manumisi adoptare,
i. t. in D. l. o. f. . F. de adoption. heredem instituere, I. 6. F. de lib. ct posthum. quod in e
stratis non est: in eo tamen sunt aequales, quod utrique testamentum possunt facere. vid. l. s.
C. qui testam sec. Paul. lib. . θης. f. 2.
273쪽
in Tig. Tit. de Herborum Signis ass
Gulm Lib. I. ad Legem Iuliam Papiam. O Ut mortui ' nascuntur, neque nati, neque procreati videntur: quia nunquam uberi appellari potuerunt. EXPLICATIO. fui mortui. a J Mortui qui nascuntur, neque procroati videntur, neque filii appellantur; ab orsus, vel abadhus venter parium essicere non videtur, Paul. lib. . sent. II. tit. 9. 9 6. unde abortu facto finitur missio in polsessionein: l. I. in sin. g. de veni. in pus miti. qui
mortuuS natus non rumpit testamentum : l. 2. C. dep0M. heredinst. im. 6 nec abortivus , putavi vus quidem natus, sed ita ut secundum naturam vivere non pol iit. ut ante mensem septimum. l. L. 3. eodem. Socantes in L eum avus. f.
de eond. ct demonstr. Non idem est in eo qui exsecto ventre matris, si tamen aliquamdiu vixerit, natus est. l. qua dicitur. 12 F de lib.
274쪽
Ulpianm Lib. II. ad Legem iubam ct
Tapiam. LEge a obvenire heressitatem non improprie quis dixerit & eam, quae ex testamento defertur: quia lege duodecim Tabularum testamentariae hereditates confirmantur b.
EXPLICATIO. Lege . at Legitima ergo hereditas non tan- tu indici potest quae ab intestato, l. I. legit. sed & quae ex testa inersto l. 2. in princ. F. famil. ercisc. sive extraneis, sive legitimis heredibus defertur. Quia lex XII. Tabularum hereditatem testamentariam confirmavit ; dum conit tuit. Ini rei stra Masset, ita jm esse. I verbis. I 2o. F. hic. Iliam Aristoteles vocat, R , Hanc Q a Frequentiorem autem atque honestiorem videri eam, quae non ex testamento sed jure sanguinis proximiori defert ut agnato: Politicor. lib. I. id est, natusa pariter legisque praerogativa. seq. l. ult. Ced. Theod. de legitim. hered. Et si velum amamus, ea demum legitima dicenda hereditas, quae a Lege XII. Tabul. Edictis, Senatus Consultis, vel qua alia juris parte ab intestato defertur.
275쪽
in Dig. Tit. de Herborum Signis. 23s
caterum. Ins. delegit. agnat. success l. ω autem. II. de Iura patron. l. capitis. II. defluis legit. hered. I. I. O, Tert)2. Hinc testamentaria ac legitima hereditas , & heres legitimus ac testamentarius perpetuo opponuntur. d. l. 3. f. de ilio. l. controversia. I . de transact. l. pen. de excepi. rei judie. l. si quisita heres. 81. de hered instit. l. i. si quis omisscaus testam. t. proponebatur. 9. in sin. de e frens pecul. alibi. Testamentarius ergo heres, minus proprie legitimus, L nam. I S. cum seq. de inlic. tesam. imo non legitimus perspicue vocatur. I. generaliter demete. lib. Verumtamen propter confirmationem legis non impropriὸ obvenire lege videtur & ea hereditas, quae desertur testamento his.
Confirmantur. bJ Qui ergo confirmat dare videtur ; l. s l. seq. de Iurisdict. l. 77. de hereae insili. si quidem actus a mera confirmantis vOluntate substantiam sumat : l. adoptio. F. de
adoption. alias non; 'ut cum heres aurens centum Titio, cui eos ainor ejus jam legaverat,
rursus legat. ι unum. 3 .ss delegat. a. LEX CXXXI.
Idem Lib. III. ad Legem Iuliam
Fraus enim sine poena esse potest: Faena sine fraude es e non potest.
276쪽
136 ARM. CORVINI Comment. Foena est noxae vindicta: Fravi & ipsa noxa dicitur, & quasi poenae quaedam praeparatio b.
EXPLICATIO. Aliudfraus. ad Fraus, a ferendo dicta , est deceptio , quae alicui infertur. Apud veteres pro poena sumebatur; ut scribit Servius in Ir. AEneid. exponens illud: --, mis Dem in fraudem , dura potentia nostra egit. Salustius: Senatus Catilinam-Manlium ho- seis judicat: eatera multitudini diem statuit, antequam sine fraude liceret ab armis recedere.
Frontinus sub. m. libri de Aquaduct. posterior. inquit: Idque iis sine fraude sua facere liceat , jm potes que esto. Sic in Veteris Legis Fragmento : Sui eam provinciam obtinere, eam pecuniam ei scriba solvito idque ei sine fraudesua
facere liceto. Consentit Ulpianus in I. cum autem. 23. f. a. g. de AEAL Edict. Hic eam ἁpoena differre vult. Quia fram sine poena esse potest, quippe omnis fraus damnum affert, & quicquid damno affieitfraus appellatur. vid. l. si longiu . 18. vers unde. F. de judic. Linter eos. . . exquib. caus major. l. I. g. de alien. jud. mut. causAt non omne damnum poena dicitur, cum haec ad vindictam et iminis solum imponatur. Damnum autem est quicquid detrimentum aut molestiam alicui exhibet, etiam si non ulci cendi sceletis caussa. Poena vero sine fraude eL
277쪽
in Dig. Ti. de Verborum Signis. 237
se nequit, quia nulla poena non damnum dat. Secundo Poena est tantummodo commissi criminis vindicta: Poena enim, noxam sive peccantem sequitur. I. i. g. si quadr. pav.fec. dic. . I. Inst. de xat. act. sicuti lepra leprosum. l. .F. eod. l. I. C. eod. l. 4. F. si ex noxal. eaus agat. ut ubi haec non sit, nec illa existat, &ubi illa sit, & hanc esse oporteat: Atham & crimen ipsum & criminis poenam significat. Uni E& fraudem capitalem admittere, id est, crimen capitale. d. l. eum autem. 2, 3 2.
euasi poena quadam praparatis. b3 Fraus enim proprie non poenam, sed delictum, peccatum, culpam, machinationem, calliditatem, damnum culpa datum, resarciendum, vel luendum, atque ita poenae praeparationem, seu caus sam significat. l. 6. L contra. 29. l. fram. O. de
legib. l. T. f. ait. Prator. de pact. l. .si rami furt. seq. dic. d. l. cum autem 2I. g. excipiιur. I. in fraudem. dejuresisti. Verum tamen propter naturalem & aristissimam causae effectusque copulationem, saepe Fraudem per metonymiam ipsam significat poenam damnique aestimationem ac Iesusonem.
INter multam a autem & paenam multum interest; cum poena generale sit nomen , omnium delictorum coercitio : multa speciali b peccati cujus
278쪽
138 A R N. C o R v IN I Comment. cujus animadversio hodie pecuniaria
est, autem non tantum pecuniaria, verum capitis & existimationis irrogari solet. & multa quidem ex arbitrio 4 ejus venit, qui multam dicit: poena non irrogatur, ni si quae quaque lege, vel quo alio iure specialiter huic delicto imposita est. quin imo multa ibi dicitur, ubi specialis e non est imposita. Item multam is dicere potest , cui judicatio data est. Magistratus Blos & Praesides provinciarum posse
multam dicere, mandatis permissum est. poenam autem unusquisque irrogare potest, cui hujus criminis sive delicti exsecutio competit.
EXPLICATIO. Inter multam. aJ Mul tam lait Festus lib. ri .losce dici putant poenam quandam. M. Varro ait poenam esse, sed pecuniariam. ιb. 4. ling.
lat. vel lib. I9. rerum humanarum apud Gellium tis r. attic. lib. 1 I. cap. I. Vocabulum ipsum
mulctae non latinum , sed Sabinum esse dicit: idque ad suam mem oriam mansisse ait in lingua Samnitium, qui a Sabinis orti: Sed turba Grammaticorum novitia i addit ibidem Gelliust eam κριτ άν φυστν a mulcendo ut quaedam alia ira:
279쪽
hoc quoque dici tradiderunt. Jurisconsultus multa a poena differt. Poena eium quaelibet coercitio est ; Multa solius pecuniae : Poena
certa est, legeque expressa ; ab liis dicentis arbitrio pendet. l. si qua poena. α fhic. Poena a quocunque Iudice , cui criminis executio demandata, infligi potest ; Multa ab ordinariis & qui pro tribunali sedent tantummodo. l. 2. g. m. f. dejudie. Mulcta fisico datur : I. pen. C. de mod. mulos. Paena etiam parti
applicari potest: infamiam non irrogat; l. I. C. eod. Poena non potest non ignominiam afferre. l. non potest. 6yss. de furt. l. Divus. Αο. deIu Hc. t. palam. I. g. de ritu nupt. Est enim omnis infamia juris poena , at non mulcta. tot.
tit. Τ-C. de his qui not. in m. Specialis. bJ Ut cum in jus vocatus non paret,' l. 2. C. de Episcop. auae jus dicentem contemnit , in munere sibi imposito per desidiam cessat. I. I. C. de sportui.
Hodie. cJ Apud antiquos ; inquit Varro ct
Festus, viae Gellium d. loc. mulctabantur in minoribus criminibus ovibus duabus : in majoribus triginta bubus, nec ultra hunc numerum excedebat mulctatio: qua posteaquam aere signato uti civitas caepit, pecoraque mulctatilla incuria corrumpebantur, I Undὸ etiam peculatus nomen usurpari caeptum est.ὶ Lege Aterina facta est aestimatio pecoralis mulctae, &boves centenis assibus, oves denis aestimatae.
Inde suprema mulcta, id est, maxima appellata tria millia elis. item vicessis, minoribus deiunis.
280쪽
Ex arbitrio. dJ Non ita ut in infinitum multam Judici dicere liceat, l. F. C. quand. provoc. non es nee. sed modus quantitas,quam quis que in multa dicenda sequi debet, constituta quam si excedat, praeter hoc quod sententia ipso jure non valeat; d. l. s. duplum mulctatorestituit, & simplum fisco infert. l.M. g. . C.
Specialis. et Tum poenam arbitrariam imponit Judex , cum nulla specialis poena lege imposita est. l. I. g. I. g. de expilat. l. 3. C. deserv. fugit. l. DF. C. qui accusare.
Potes. η Lege mulctam dicere non potest, eui judicatio data est , id est , quia Praetore, vel Praeside, vel alio Magistratu datus est Iudex. Quia statim sequitur Magistratus solos se Prasides provintiarum posse mulctam dicere mandatis permissum est. Sic enim scribit JCtus ut
Judices datos & pedaneos excluderet, qui licet a Magistratibus tam urbanis in urbe, quam provincialibus in provinciis, dentur, Magistratus tamen non sunt, adeoque nec jurisdictionem ullam habent; sed tantum judicationem , l. ait Prator. s.ff. de rejudic. id est judicandi facultatem. I. ult. vers sed nequis ita. C. ubi apud quem cogn. in int. res. agit. Nec sane nisi falso quisquam dixerit Judicem a Praetore vel Praeside datum habere jus mulctae dicendae. Nam si nee Magistratibus Duumviris& Municipalibus hoc jus datum est, nequidem ut propriam jurisdictionem quam habent tueantur; ι uu. F. si quisjm die. non obt. nec