Aurelij Cornelij Celsi De re medica libri octo, inter Latinos eius professionis autores facilè principis; ad ueterum & recentium exemplarium fidem, necnon doctorum hominum iudicium, summa diligentia excusi. Accessit huic thesaurus ueriùs, quàm liber,

발행: 1529년

분량: 394페이지

출처: archive.org

분류: 약학

111쪽

ex aliquo horum,tum imponendum est.Si sudor vincit, delinendus homo est vel gypso,vel argenti spuma,vel cimolia creta, vel etiam subinde horupuluere respergendus. Idem prςstit puluis ex contritis aridi myrti,vel rubi foliis aut ex austeri,& boni vini arida sece. Plurisq; similia sunt, quae si deesunt, satis utilis est quilibet ex via puluisimestiis.Super haec verδ qub mianus corpus insiidet, leui veste debet esse cotectus,loco non calido,fenestiis patentibus, sic ut perflatus quoque aliquis accedat . Tertium auxilium est imbecillitati iacentis,uino,caboque succurrere.Cibus no multus quidem. sed saepe tamen nocte ac die dandus est: vi nutriat,neq; oneret. t s esse debet ex infirmissima materia stomacho aptus.Nisi aut necesse est, ad vinum iofestinare non oportet.Si veredum est,ne deficiat, tum N intrica ex hoc, dc hoc ipsum austerum quidem,sed tamen tenue meracum. Egelidii subide,

ει liberaliter dandum est adiecta polenta,si modo is aeger parum cibi amis

t. Id que vinum esse debet,neq; nullarum vitium,ne ingentiu ,rect scptota die, ec nocte vel tres heminas fger bibet.Si vasti' corpus est, plus etia..Si cibum non accipit, perunctum ante perfundere aqua frigida conuenit, dc tum dare.Q uod si stomachus resolutus parum connet, & ante cibum, Npineti spote vomere oportet:rursusq; post vomitu ,cibum sumere.Si ne id quidem manserit,sorbere vini cyathum,interpositique hora, sumere alutem: si id quoq; stomachus reddiderit, totu corpus bulbis cottitis, super I to

illinendum est,aut ubi inaruerunt,efficilint, ut vinum in stomacho confrineatur: exl eo toti corpori calor,venisi vis redeat. Ultimu auxiliu est.

in aluum,ptisans,vel alicae cremorem ex insertatibus partibus iniicere: si quidem id quoq; vires tuetur. Neq; alienum inmaribus quoque aestuantis admouere quod reficiatud est rosam 8c vinu. Et si qua in extremis partiabus frigent, unctis 8c calidis manibus fouere.Per quae si cosequi potuimus.

ut 8c sudoris impetus minuatur,& vita prorogetur: incipit ita tepus ipsum esse praesidio, ubi in tuto esse videtur: verendum tamen est, ne adeandem imbecillitatem cito recidat. Itaque vino tantum remoto, cotidie validiore cibum debet assumere,donec satis virium corpori redeat. Din lethargo N eius euratione. Caput. . Lter quoq; morbus est,aliter phrenetico contrarius. In illo dissiticilis somnus, prompta ad omnem audaciam mens est. At in hoc, marcor,& inexpugnabilis pene dormiendi necessitas, lethargum Graeci nominat. atq; id quoq; genus a tu est, M nisi succurritur celeriter. iugulat.Hos aegros quidam subinde excitare nituntur admotis his per qugnemutameta euocantur,& his,qus odore foedo mouet. qualis est pix cri

da,lana succida,piper,veratrum,castoreum,acetum, alliu,cepa, iuxta etias banu incendunt,aut pilos,aut cornu ceruinu. Si no est,quodlibet aliud se enim cum comburuntur,odorem foedum mouet.Tharrias verbquiα dam accessionis

112쪽

LIBER TERTIVs

dam accessionis esse id malum dixit, leuarique ciim ea decesiit. Itaq; eos, qui stibinde excitant sine via,malEhabere. Interest autem in decessioe ex pergiscatur aeger, an cum febris non leuetur, aut leuata quo ea somnus urgeat. Nam si expergiscitur,adhibere ei in sopito superuacitum est. Neq; enim vigilando melior fit,sed per se, si melior est,uigilat.Si vero continens essemnus est, utiq; excitandus est: sed his temporibus, quibus febris leuis: sima est: ut 8c excernat aliquid, sumat. Excitat aure validissime,repente aqua tagida infusa postremissionem. Itaq; perustum oleo multo corpuS, tribus aut quatuor amphoris totum per caput perfundendum est. Sed hoc in utemur,si squalis sgro spiritus erit si mollia pr ordia Sin aliter haec eriit, ea potiora .quae supra coprehensa sunt.Et, quod ad somnu quide pertinet, commodissima haec ratio est. Medendi autem caula capti tradendum: de Iinde postea fouendum est aqua,in qua laurus, aut ruta decocta sit. Altero

die imponedum castoreumaut ruta ex aceto contrita,aut lauri baccae, aut

hedera cum rosa & aceto. Praecipueq; proficit, N ad excitandum homine. natibus admonim,& ad morbum ipsum depellendum,capiti frontive impositum sinapi.Gestatio etiam in hoc morbo prodest:maximeq; opportues cibus datus,id est in remissione,quata maxime iuenire poterit. Aptissima seriatio est ,donec morbus decrescere incipiat,sic, ut si cotidie grauis acαio cessio est,haec cotidie detur.Si alternis, post grauiorem, sorbitio: stipui orem,mulsa aqua. Vinum quoq; ctim tempestiuo cibo datum, non medi focriter adiuuat. uod si post longas febres eiusnodi torpor corpori accensit, caetera eadem seruanda sunt. Ante accessionem aut tribus, quatuor vehoris castoreum si venter astrictus est mixtum cum scamonea si non est, per seipsum cum aqua dandum est. Si praecordia mollia sunt, cibis utendit

est plenioribiis. Si dura, in iisdem sorbitionibus iubsistendu, imponedumq; est praecordiis, quod simul N reptimat & emolliat.

De aqua inter cute,hoc est hydropico morbo. Caput.XXI. Ed hic quidem acutus est morbus.Logus vero fieri potest eorti, quos aqua inter cutem male habet, nisi primis diebus discussus

k- st: vd iῶπα Graeci vocant. Atq; eius tres species sunt. Nam modo ventre vehementer intento creber intus ex motu spiritus sonus est. Modo corpus inaequale est,tumoribus aliteraliterq; per totum id orietibus. Mode, intus in unu aqua cotrahitur,dc moto corpore ita mouetur,ut impetus eius conspici possit. Primum rvix rari A : secundum λεαρφλεγμαIiαρ. vel Hπαρκα: tertium Graeci nominant. Communis tamen est humoris

nimia abundantia,Ob quam ne ulcera quidem in his egris facile sanesciint. pe verδ hoc malumper seincipit: saepe alteri vetusto morbo, maximel quartanae superuenit. Facilius in semis quam m liberis tollitur: quia cum εο desideret famem, sitim, mille alia taedia,longarii patientiam, prompti:

G his

113쪽

his succinitur,qui facile coguntur, quis quibus inutilis libertas est. Sed ne hi quidem, qui sub alio sunt, si ex toto sibi temperare non possunt, ad salutem perducuntur. Ideo que non ignobilis medicus Chrysippi discipites

Ius apud Antigonum regem, amicum quendam eius notae intemperatiae,

mediocriter eo morbo implicitum negauit possse sanari.Cumq; alter mediucus Epirotes Philippus se sanatim impolliceretur,respondit illum ad morbum aegri respicere,se ad animum. Neque eum res fefellit. Ille enim eum summa diligentia non medici tantummodo, sed etiam regis custodiretur, tamen malagmata sua deuorando,Nbedesque suam urinam, in exitium se praecipitauit. Inter initia tame non difficili ma curatio est, si imperata simi in corpori. quies,sitis,inedia. At si malum inueterauerit,non sine magna mos testia disciititur.Metrodorum tamen Epicuri discipulum referunt,cu hoc morbo tentaretur,neq; aequo animo ferret necessariam sitim,ubi diu abstinuerat,bibere solitum,deide euomere. .uod si redditur quicquid receptu est,multu taedio demit: si a stomacho retentum est, morbu auget. Ideesq; in quolibet tentandum non est. d si febris quoque est,haec in primis suta mouenda est per eas rationes, per quas huic succurri posse propositum est. Si sine febre aeger est, tu demu ad ea veniendu est . quae ipsi morbo mederi solent. Atque hic quoq: quaecunq; species est, si nondum nimis occupauit. iisdem auxiliis opus est.Multum ambulandum:currendum aliquando est. in periores maxime parteis sic perfricandae,ut spiritum ipsum contineat.

Euocandus est sudor,non exercitatione tantummodo sed etiam in harena calida,vel laconico,vel clibano, similibusque aliis maximeque utiles nat

rates, di siccs sudationes sunt, quales super Baias habemus in myrtetis: balneum, atque omnis humor alienus est. ieiuno recte catapotia dantur,facta

ex absynthii duabus,myrrhe tertia parte. Cibus esse debet ex media quidemateria. sed tamen genetis durioris.Potio non vltra dada est,quis vivirtam sustineati optimique est, quae urina mouet.Sed idipsum tamen moIIIae cibo qu1m medicamenis,melius est.Si tamen res coget, ex his aliquid, quae id praestent, erit decoquendum .ea'q; aqua potui danda.Videntur aut Dhanc facultatem habere . itis, nardum, croci im, cinamum .amomu,cassia, myrrha,balsamum,galbanum, ladanum ,aenanthe, panace, cardamomu, hebenus, pressi semen, a tyminia, quam socli αγή Grpci nominant. abrotanum. rosae folia,acorum,amars nuces,tragoriganum, ro,com.

iunci quadrati, N rotundi semen, illud κνη poli χοἰ hoc, Graeci vocant. quae quoties posuero, non quae hie nascitntur,sed quae inter aromata afferiintur significabo. Primo tamen quae leuissima ex his sunt. id est rota fodilia, vel nardi spica,tentanda simi inum qum: utile est M austerum sed qtenuissimum. C ommodum est etiam lino cotidie ventrem metiri. dc qua comprehendit aluum,notam imponere: postero die videre,si plenius corp'

114쪽

LIBER TERO Vs res. s. stianextenuetur. Id enim,quod tenuatur,medicinam sentit. Neq; alienuest metiri N potione eius, Zc urina. Nam si plus humoris excernitur,quis assumitur,ita demit secundς valetudinis spes est. Asclepiades in eo qui in quartana in hydropa deciderat,se abstinentia bidui, 8c metione usum,teratio die, iam 8c febre N aqua liberato, cibum M vinum dedisse. memoriar dididit. Hacten' comuniter de omni specie dici potest. Si vehemeti' maditu est diduce da ratio curadi est. Ergo si isa matio N ex ea dolor creber est, utilis quotidianus aut alterno quo die post cibum. vomitus est. Fometis . sccis,calidisque utendum est. Si per haec dolor no finitur, necessariae sunti, sine ferro cilciirbitulae. Si ne per has quidem tormentum tollitur .incideta cutis est,ta tum his utendum.Vltimum auxilium est, si citciistinitae nihil profiterut,per aluum infundere copiose aquam calidam eam que recipere. Quin etiam cotidie ter,qitate:rve opus est uti meti one vehemeti, cu oleo. N. quibusdam calefacientibus. Sed in hac frictione a ventre abstinendum est. Imponendum verδ in eum crebrius sinapi,donec citrem erodat. ferrat mentisque candentibus pluribus locis venter exulcerandus est, N sertiada

ulcera diutius.Vtiliter etiam scilla σκει delinitur cillis: sed diu post has inuflammationes abstinendum est ab omnibus inflatibus. At si id vitium est,

citi λ cito φνλεγμα I α nomen est,eas partesquς tumet subiicere soli oportet:

io sed non nimium,ne febricula incidat: si is vehementior est, ca it velanduest,utendiimque frictione,madefactis tantum manibus aqua,cui sal,& nitrum.& olei paulum stadiectum:sic ut aut pueriles aut muliebres manus adhibeantur, quδ mollior earum taetiis sit. lique si vires patiuntur, ante meridie, tota hora: postmeridiem, semihora fieri oportet.Vtilia etiam sint cataplasmata,quae reptimui,maximeq;.si corpora tenetiora sunt. Incideα di m quoq; est super talum quatuor fere digitis,ex parte interiore, qua per aliquot dies frequens humor feratur,at ipsos tumores iciderealtis plagis oportet. Conaitiendumque multa gestatioe corpus est,atque ubi inducticvulneribus cicatrices sunt, adiiciencium N exercitationibus est.& cibis,doαν, nec corpus ad pristinum habitu reuertatur. Cibus valens esse debet. 8c glutinosus: maximeque caro. Vinum si per stomachum licet dulci'. Sed ita. ut inuicem biduo triduo ve,modb aqua, modδ id bibatur. Prodest etiam

lactuce marinae,quae grandis iuxta mare nascitur,semen,ctim aqua potui

datum.Si valens est qiu id aeesset, ei scilla cocta .si ut supra dixi, delinitur.

autorest multi sunt,ifiatis vesicis,pulsandos minores esse. Si veris id morbi genus est,quo in uterum multa aqua contrahitur.ambulare, sed magis modice oportet: malagma,quod digerat,impositiim habere,id que ipsum. superimposio triplici panno, fascia,non nimium tamen,vehemeter astringere. Quod . Tharria profectum, seruatum esse, pluribus video. , Si iecur, aut lienem affectum esse manifestum est, sciim pinguem contul

a ii sim, adiecto

115쪽

, ' COR NE UI CEL ς Isam adiecto melle, superponere. Si per talia auxilia venter non siccatur, sed

humor nihilominus abudat,teletiore la silccurrere: ut is per vetre ipsi uriremittatur. Neque ignoro, Erasistrato displicuisse hanc curandi viam: morbum enim hi mesecmbris putatiit,ideo'que ita illum esse sanadu, frustra' ψaquam emitti quae,vitiatoillo,stibinde nascatur.Sed primum, non huius visceris unius .hoc vitium est: nam splene affecto. N in totius corporis maelo habitu fit deinde .ut inde coeperit,tamen aqua,nisi emittitur, quae contra naniram ibi subsistit,& iecinori,& caeteris inferioribus partibus nocet. Conuenitque corpus nihilominus esse citrandum: neque enim sanat emi0 .sus humor,sed medicinae locum facit,quam intus in lusus impedit. Ac ne Gillud quidem in controuersiam venit, quin non omnes, in hoc morbo, sic curari pollint: sed unienes robusti, qui vel ex toto carent febre, vel cera satis liberales interanis sones habent. Nam, quorum stomachuS corruptus. est, quive ex atra bile huc deciderunt,quique malum corporis habitum Labet,idonei huic curationi non sunt. Cibus autem, quo die primum humor emissus est,supiniacuus estmisi, si vires desunt. Insequentibus diebus, Mhis vinum meracius quidem, sed non ita multum dari debet: paulatimque

euocandus Herest ad exercitationes, frictiones,solem, sudationes,naitiga tiones,& idoneos cibos,donec ex toto coualescat. Balneum raru res amat: frequentiorem in ieiuno vomitum. Si aestas est, in mari natare commodu inest.Vbi conualuit aliquis diu,tamen alienus ei Veneris usus est. De tabe,& eius speciebus,3c curationibus. Caput. II. Iulius*pe, M periculosius,tabes eos male habet, quos tuasit. Atq; Ruius quoque plures species sunt.Vna est qua corpus non alitur. 18cnaturaliter semper aliquibus decedentibus,nullis verbineosa euntibus, summa macies oritur,&nisi occiirritur,tollit: α νς phanc Graeci vocat. Ea,duabus ferE de causis,incidere consueuit. Aut enim. nimio timore aliquis min',aut auiditate nimia,susquὶm debet, assumite ita vel quod deest,infirmat: vel quod superat,corriimpitur. Altera species est,quam Graeci Mno uappellant, ubi malus corporis habitus est,ideoque Domnia alimenta corrumpuntur. Q uod fere fit,cum longo morbo vitiata corpora, etiam si illo vacant,refectionem tamen non accipiunt:aut, cu molis medicamentis corpus affictum est aut, cum diu necessaria defueriintraui,cuinusitatos,& inutiles cibos aliquis adsumpsit, aliquidue simile inciudi .Huic praeter tabem,illud quoq; nonnunqua n accidere solet, ut peras, siduas pustulas,aut ulcera. summa cutis exasperetur, vel aliquae corporis partes intumescant.Tertia est,tongeque periculosissima species, quam Grs ip . ii nominaueriint. Oritur fere a capite: inde in pulmonem destillat: huic exulceratioaccedit:ex hac febri la leuis fit,que etiam cum quieuit, tamen ta repetit. Frequens tussis est,pus excreatur,interducitietu aliquid Φο

116쪽

LIBER TERTIUS FOLN. Quicquid exerratum est,si in ignem impositum est,mali odoris est. Itaq;

qui de morbo dubitant,hac nota utuntur.Cu haec genera tabis sint,anam αaduertere primum oportet,quid sit,in quo laboratur.Deide,si tantumodo non ali corpus apparet, causam eius attendere,&, si cibi minus aliquis qua debet assumit,adiicere,sed patitatim: ne, si corpus insuenim subita multietudine onerauerit,concoctione impediat. Si vero plus iusto quis asIumere solitus est,abstinere uno die:deinde ab exiguo cibo incipere,cotidie adii crare,donec ad iustum modum pemeniat. Praeter haec conuenit ambulare locis quam minime fragidis,sole vitato,per manus quoque exerceri. Si infirαι, mior est, gestis,oo,perfricari si potest mamme per seipsum,saepius e dem die,& ante cibum,&post eum,sic ut intertam oleo quaedam adiici: antur calefacientia,donec insudet. Prodestque ieiuno praetendere per mulπtas partes cillem, M attrahere, ut relaxemr: aut, posita resina, N abducta

subinde,idem facere. Vtile est etiam interdum balneum, sed post cibu exi Inium. Atq; in ipso solio recte cibi aliquid assiimitur:aut, si sine hoc frictio

fuit,post eam protin'. Cibi verρ, esse debet ex his, qui facile concoquutiir, Ii maxime alunt.Ergo,vim quoq;.sed austeri,necessarius usius est:mouena utina. At si malus corporis habitus est, primum,abstinendum est,dein Ide altius ducenda mim, paulatim cibi dandi,adiectis exercitationibus, unxi: cstionibus.frictiombus.Vtilius his frequens balneum est,sed i iunis, etiam usque ad sudorem.Cibis veris opus est copiosis, variis, ni succi, quil etiaminus facile comimpantiir,vino austero.Si nihil reliqua proficiut, sanguis mittendus est,sed paulatim, tidieque pluribus diebus: meo, ut caetera quoq; eode modo seruemr.Q uod si mali plus est,& vera phthisis est,inter

initia protinus occiirrere, necessarium est. Neque enim facile hic morbus, cum inueterati erit,euin inir. us est,si vires patiunmr,longli nauigati caeli mutatione, se,ut densius,quam id est, ex quo discedit aeger, petatur.

Ideset aptis e Alexandriani ex Italia inir.Fereque id posse inter princiupia corpus pati debet,ctim hic morbus. aetate firmissima maxime oriarur: N id est,ab anno duodecimo ad annum quintum Nitigesimum. Si id imbe fret,exasperent: Nob id vitanda cruditas, simulqtie sel&frigus. Ossit gendum,fauces velandae, tusscula suis remediissimeda,&,quadiu quidefebricula incitrat,huic interdum abstinetia, interdum etiam tempestiuis cibis medendum .Eoque tempore bibenda aqua. Lac quo , quod in capi tis doloribu ,8c in acutis febribus,& per eas facta nimia siti,siue praecordia

o tumentisiue biliosa urina est, siue sanguis fluxit, pro veneno est: in phthisi

s iij tamena

cillitas non sinit,naue,tamen non longe, gestari commodissimum et t. i nauigationem aliqua res prohibet,lectica, vel alio modocorpus dimouenduest: tum 1 negotiis abstinendum est, nibusq; rebus,qur solicitare animupossunt:somno indulgendum .cauendae destilationes:ne, siquid cura leuat

117쪽

sime,sicut in omnibus longis,dissicilibusque febrici illis, recte dati potest.

Quod si febris, aut nondum incursat,aut iam remisit,recurrendum est ad modicas exercitationes: maximeque ambidationes, item lenes fricta es. Balneum alienum est. Cibusesse debet primbacer: ut allium,porrum,idi ipsum ex aceto, vel ex eodem intubus, imum,lactuca. Dein lenis,ut sortitatio ex ptisana,vel ex alica,vel ex amylo,lacte adiecto. Idem oriza quoq;.8c si nihil aliud est,far praestat. Tu inuicem modo his cibis:modo illis utendum est. Adiicietaq; quaeda ex media materia,praecipueq; vel ex aprum, cerebellum. vel pisciculus,& his sinulta. Parina etiam cum scito ouillo, cauirinc ve mixta,deinde incocta,pro medicamento est: timasssumi debet is eue,austerum.Hactenus non magna mole pugnatur. Si vehementior no Xa est,ae neque febricilla,neque tussi S quiescit,tenuarique corpus apparet. validioribus auxilijs opus est. Exulceradus est ferro candenti,uno loco sub mento,altero in gutture,duobus ad mammam utraque, item sub imis ossibus scapularu, quas graeci vocat, sic, ne sanescere ulcera sinamus, nisi tussi finita. Cui per se quoq; medendum et se,manifestum est.Tuc ter, quaterque die, vehementer extremae partes perfricandae, thorax leui maznu pertrael adus,post cibum intermittenda hora, N perfricanda crura, brachia que. Interpositis denis diebus, demittendus est aeger in solium, in quo si aqua calida,& oleum:caeteris diebus bibenda aqua, tum N vinum: si tusa iosis non est potui frigidum dandum: si aestas est, egelidum. Vtile est etiam

cibos,in remissionibus cotidie dati:frictiones,gestationesque similiterade hiberi:itemg,acria,quartouuit quinto die sumere:interduherbam sanguianalem ex aceto, vel plantagine,esse. Medicamelum etia est, vel plantaginis succus per se,vel martibium,ex melle containum: ita ut illius cyathus sora beatur,huius cochleare plenum paulatim delingatur: vel inter se mixta,Scincocta resinae terebinthinae pars dimidia. butyriμmellis pars altera. Procipua tamen ex his omnibus sunt victus,vehi tum, Zc nauis, & sorbitio. Altius cita utique vitanda est. Vomitus in hoc morbo, si frequens est,peraniciosusest, maximeque sanguinis . aut mel uiscillus esse coepit, adijcere is debet exercitationes, frustiones, cibos, deinde,ipse se, supprelso spiritu, per fricare:diu abstinere 1 vino, balneo, Venere. De comitialis morbi curationibus. Caput. IlI. Nier notissimos morbos est etia is,qui comitialis, vel maior, nomi

d'posito tepore, ad se redit,& per se ipsum cosurgit. Id genus,sspius

vir ,quam foeminas, cupat ac solet quidem etiam longum esse, usq; ad mortis diem, 8c vitae non periculosum. interdit tamen,cum recens est,n minem consumit,& sepe eum,si remedia non sustulerunt: in pueris. Venerris,in pitellis,menstruoru initium to lit: modo citra distentione membro:

118쪽

LIBER TERTIVS Fol. . rum, aut nemorum,prolabitur aliquis,modo sine illa quid .Hos quoq;. ijsdem quibus Iethargicos, excitare conatur, quod admodum supertia u . est. M, qtita ne lethargicus quidem iis sanatur,&,quia cum possit ille numquam expergisci atque ita fame interire,hic ad se utique reuertiti ir. Vbi eo cidit aliquis,si nulla nemorum distentio accessit,utiq; sanguis mitti debet. Si accessi, non utique mittendus est,nisi alia quoque hortatur. Necessariuaute est ducere suum,vel nigro veratro purgare,ves utruque lacere, si vi res patiuntur: tunc caput tundere,oleo Q. N aceto pertingere, cibum posidiein tertiti, simul ciim transit hora,qua concidit dare. Neque sorbitionesio aute his,alii Q molles,& ficiles cibi neque caro,mimmel suilla conuenit, sed mediae materiar. Nam Sc viribus opus est,& cruditates cauendae sunt, oim quibus fugere oportet solem, balneum,ignem,omnia Q calelacientia: item Duus, vinum ,Venerem,loci prpcipitis conspectiim,omniu'Q terrertium, vomitu, lassitudine, Alicuit dines, negocia omnia. Vbi tertio die hiae bus datus est, intermittere quartu.3c invicem alteru queq:, eadem hora elobi seritata, donec quatuordecim dies transeant. quos ubi morbus excessit,aciiti vim deposuit. At si manet, radus iam ut longus est .aubdsi non,

quo die primum id incidit, medicus accessit, sed is qui cadere consueuit ei tardinis est, protin eo genere vicitis habito,qui supra comprehesus est. io expectandus est dies,quo prolabatur: utendunsq; tum,vel sanguinis mis sione. vel ductione alui, vel nigro veratro,si ut praeceptu est. Insequetibus deinde diebus per eos cibos quos proposui .vitatis omnibus quae caueda disri,nutriendus. Si per haec morbus finitus non fuerit confugiendii erit ad

album veram,ac ter quoq; aut quater eo utendia, non ita multis interpositis diebus: sic tamen ne iterum unquam sumat,nis conciderit.Mediis autediebus vires eius erunt nutriendae,quibusdam, prster ea quae scripta sunt.

adiectis. Vbi mane experrectus est, corpus eius leuiter ex oleo vetere, cum capite,excepto ventre,permulceatur: tum ambulatione qua maxime toga,& recta utatur: post ambulatione loco tepido, vehemeter 8c diu ac nomiανο ntis duceties, rusi infirmus erit,perfricetur:deinde per caput multa aqua frigida perfundanir, paulum cibi assumat, conquiescat, rursus ante noctem ambulatione utatur: item vehementer perfricetur, sic ut neq; venter, neq; caput cotingatur: post haec coenetiiterpositisq; tribus aut quatuor diebus, uno aut altero acria assumat. Sine per haec quidem fuerit liberatiis, caput radatur,ungatur oleo vetere,adieci o aceto & nitro, perfundatur aqua salust,bibat ieiunus ex aqua castoreum,nulla aqua, si decocta, potionis cause utatur. .uida iugulati gladiatoris calido sanguine epoto, tali morbo setiuberarunt. Apud quos miserum auxilii im, tolerabile miserius malum fecit. Quod ad medicu vero pertinet,vltimii est, iuxta talum .ex utroque crure

o paulum sanguinis mittere, occipitiu incidere, dccuciirbitulas admouere,

G iiij. ferro

119쪽

CORNELII CELs Iserro eandente in occipitio quoque N. infra,qua summa vertebra cu eapite comittitur,adurere duob' locis,ut per ea pernitiosus humor euadat.auix bus si finitu malum non fuerit,prope est,ut perpetuu sit. Ad leuandii id. intumodo viedu erit exercitatione multa frustior, cibisq; his qui supra coprehensi sunt .prpei puel vitanda omnia, quae ne fierent excepimus. De regii morbi citratione. Caput. x illi. 'Eque notus est morbus,quem interdit arquatu, interdu regium nominat.Q ue Hippocrates ait, si post septimu diem febricitate

- aegro peruenit.tutu esse, mollibus tantumodo praecordiis sub

stantibus.Diocles in toto, si post febrem oritur, etia prodesse: si post hunc in febris, occidere. Color aut eu morbum detegit, maxime oculoru, in quiαbus quod album esse debet,sit luteu. Soletque accedere M sitis,& dolor capitis. N frequens singultus, praecordiorum dextra parte durities, Sc ubi

corporis venemes motus est,spiritus difficultas,membrorumq; resolutio, atq; ubi diutius manet morbus, totum corpus cum pallore quoda males scit.Primo die abstinere aegrum oportet,secundo ducere aluum: tum si feαbris est, eam vietiis genere discutere. Si non est, scamoneam potui dare: vel cum aqua betam alba contrita,vel cum aqua mulsa nuces amaras, absynnthiu,anysum,sicut pars huius minima sit. Asesepiades aqua quoq; salsain, dc quide per biduum,purgationis causa bibere cogebat,iis quae urina m totient, reiectis, auida superioribus omissis,per hsc,N per eos cibos, qui ex tenuant, idem se consequi dicunt. Ego ubique si satis virium est,inlidiora: s parum .imbecillia auxilia praefero. Si purgatio fuit,post eam triduo,prismo modice cibu oportere assumere ex media materia vina bibere graracum, fessum, ut resolutio vetris maneat: tum altero triduo validiores cibos N carrus quoque aliquid esse, intra aqua manere: deinde ad stinetius genus Victus reuerti, meo,ut magis satietur,omita grsco vino,bibere integra austerum,atq; ita per haec variare,ut interdum acres quoq; cibos interposnat,interdu ad salsum vinum redeat. Per omne vero tempus utendum est exercitatione ,frictione: si hyems est, balneo: si aestas, frigidis natationibus: 3

lecto etiam 8c conclaui cultiore clauso loco uti,ludis, lasciuia,per quς inens exhilaretur. Ob quς regius morbus dictus videtur. Malagma quoq; quod digerat super prscordia datum .prodest, vel arida ibi ficus impolita,si iecur aut lienis affectus est. grae elephantiae curatione, Caput. V. Gnotus autem penὲ in italia,semite sis mus in quibusda regioniα s,is morbus est,quem ἰ Dre πGraeci vocat, isque longis anαl , g numeratur. tum corpus allicitur,ita ut ossa quoq; vitiari dicastur.Ssima pars corporis crebras maculas, crebros Q tumores habet. Rubor harum paulatim in atrum colore conuertitur. Summa cutis inaequabiliter μ

120쪽

LIBER TERTI. VM Ffl M. erassa tenuis Aura, mollisque, quasi squamis quibusda exasperanir, corpus emacrescit,os, surae,pedes initimescui. Vbi vetus morbus est, digiti in manibus pedibusq; sub tumore condutur, febricula oritur,quae facile tot macilis obrutum homine cosumit. Protinus ergo inter initia sanguis per biduumitti debet,aut nigro veratro venter solui,adhibeta tum, quanta sustineri potest, inedia est,paulu deide vires reficiendae,& ducenda aluus. Post lisc. ubi corpus leuatum est,utedum est exercitatione, praecipuel cursu, sudor primum labore ipsius corporis,deinde etiam siccis sudationibus euocadus: frictio adhibenda,moderandum inter haec,ut vires conseruetur: balneum raru essit debet. Cibus sine pinguibus,sine glutinosis,sine inflantibus. Vinuprs terquam primis diebus, recte datur. Corpus contrita plantago,& illita. optime tueri videtur. De attonitis Sc eorum curatione. Caput. VI. s 'tonitos quoque raro videmus,quoru 8c corpus 8c mens stupet. VLO Fit interdum ictu fulminis,interdum morbo,ci πλαι huc Grg 'ci appellant.His sanguis mittendus est. Veratro quoq; albo. vel alui dii mone utendum. m adhibendae frictiones, Sc ex media materia. minime pingues cibi.quidam etiam acres,& a vino abstinendum. Ne resolutione nemorum,quae apoplexia vel paralysis dicitur.

io Caput XXVII.

'MalTresolutionemorum, frequens ubiq; morbus est. Sed interdum tota corpora,interdum partes infestat. Veteres autores illud apodi plerian,hoc paralysin nominauerunt. Nunc utruq; paralysin ainpellari video. Solent autem, qui per omnia membra vehementer resoluti sunt,celeriter rapi,ac si correcti non sunt,diutius quidem visur,sed raro tamen ad sanitatem perueniunt:& plerumque miserum spiritum trahut,mea moria quoq; amissa. in ptibus vero nusi acutus, saepe longus,fere sanabilis morbus est. Si omnia membra vehementer resbluta sunt, sanguinis detratactio, vel occidit,vel liberat. Aliud curationis genus, vix unquam sanitatem restituit,saepe mortem tantum differt, vitam interim infestat. Post sanguidinis missionem,s non redit 8c motus N mens, nihil spei superest. Si redit, serutas quoque prospicitur. At ubi pars resoluta est, proderit malo corporis. vel sanguis imissus, vel aluus ducta. Caetera eadem in utroq; casu facienda sunt. Siquidem vitare prpcipue conuenit frigus, paulatimque ad exercita tiones reuertendum est,ta,ut ingrediatur ipse protinus,si potest. Si id cru*rum imbecillitas prohibet,vel gestetur,vel motu lecti concilitatur,tum id membriim,quod deficiet,si potest,per se:si minus,per alium moueatur. 8cri quada ad consuetudine sua redeat. Prodest etiam torpentibus mebris summam cute exasperasse, vel urticis caesam, vel imposito sinapi: sic ut ves o rubere cceperit corpus, haec remoueantur.Scilla quoq; contrita, bulbique contriti

SEARCH

MENU NAVIGATION