장음표시 사용
91쪽
CORNELII CE LSI. morbis, quis in logis. Hic enim breue spatium est,intra quod, si quod auxilium non profuit,aeger extinguitur. Ibi S. desi rationi, Sc mutatioi reti medioru tempus patet: aded, ut raro, si inter initia medicus accessit, obseu quem aeger sine illius vitio pereat.Longus tame morbus cum penitus insodit, quod ad difficultate pertinet, acuto par est Et acutus quiae, uisuetudistior est logus auic,quo recetior, eo facilius curatur. Alteru illud ignorari non oportet. quod non omnibus aegris eadem auxilia eonueniunt. Ex quo incidit .vtalia atq; alia summi autores quas sola vindicauerint: prout cuique cesserant.Oportet itaque ubi aliquid no respondet, non tanti putare autoα rem,quanti aegru:8c experiri aliud atque aliud.Sic tamen, ut in acutis mor rabis cito mutetur quod nihil prodest.in longis,quos tempusvi facit,sic etiasoluit,non statim condemnetur,si quid non statim profuit. Minus verbro moueatur, si quid paulum saltem iuuat: quia profectus tempore expletur.
Quomodo morbi cognoscantur, N amncrescant, an comsistantian minuantur. 8c qua ratione ab initio qui Iaguere incipit curari debeat.Caput. II. TFIRotinus aut inter initia scire facile est, quis aciitus morbus, quis
H 'A longus simon in his solis, in qui biis semper ita se habet, sed in his , Utiam in quibus variat. Nam ubi sine intermissionibus accessonu
dolore graui urgetur,acutus morbus est.Vbi lenti dolores, lent e febres inuint,& spacia inter accessiones porriguntur, acceduntque ea signa, quς in Priore volumine exposita sunt:logum hunc futurum esse manifestum est. Videndum etiam est,morbus an increscat,an consistat, an minuatur: quia quaedam remedia increscentibus morbis,plura inclinantibus conueniunt. Eique quς decrescentibus apta sunt,ubi acutus increscens urget,in remissionibus potius experienda sunt. Increscit autem morbus du grauiores d
loresnecessionesque veniunt: hasque N antequam proxime reuertuntur.
N postea desinunt. Atque in longis quoque morbis etiam tales notas non habetibus scire licet inciescere,si somnus incertus est,si deterior c6coctio, si tardiores deiectiones, si tardior sensus, si pigrior mens, si percurrit corpus frigusaut calor,si id magis pallet. Ea ver us contraria his sunt, decedeα eis eius notae sunt.Praeterh ,in acutis morbis setius aeger alendus est: cnis ia inclinatis,ut primo dempta materia impetum frangat. In logisma turitas, ut sustinere spatium aduentuti mali possit. Ac si quando is no in t to corpore, sed in parte est: magis tamen ad rem pertinet vim totius corpoαxis molliri,qu4m proprie partes aegrς sanentur.Μultum etiam interestabinitio quis recte curatus sit, an perperam quia curatio minus his prodest,
in quibus assidue frustra fuit.Si quis temere habitus adhuc items viribus
vivit, admota curatioe mometo restituitur .Sed cu ab his coeperim,qug nona quas a futurr aduerss valetudinis exhibent, rationu quoq; pricipiu
92쪽
ab animaduersioe eiusde teporis facia. Igit si quid ex his, quς proposita sui
incidit,omnium optima sunt,quies & abstinentia.Si quid bibendu, aqua. Id que interdum uno die fieri satis est. lnterdum si terrentia manet,biduo: proxime abstinere etia: sumendus est cibus exiguus. bibenda aqua , potastera die etiam vinum:deinde inuicem alternis diebus, modo aqua, modo 'vinum: donec omnis causae metus finiatur. Per haec enim *pe instans grai uis morbus discutitur.Plurimique falluntur dii se primo die protinus tubalaturos languorem,aut exercitatione, aut balneo,aut coacta 3eiectioe .aut vomim,aut sudationibus,aut vino sperant. Non qud non interdum id inci Q dat.aut non decipiat,sed qubsaepius fallat:sola'q; abstinentia sine ullo petieculo medeatur.Cum praesertim etiam pro modo terroris moderari liceat.
N si leuiora inditia fuerunt,satis sit 1 vino tantum abstinere, quod subtraxistum plusq si cibo aliquid dematur,adiuuat. si paulo grauiora,facile sit no
aquam tantum bibere,sed etiam cibo carnem subtrahere. interdum panis quoque minus,quam proconsuetudine assumere:humido que cibo esse colentu. N olere potissimum.Satisque sitium ex toto 1 cibo .a vino, ab omni motu corporis abstinere,ciim vehementes no irruerunt. Neque dubium
est quin vix quisquam,qui no dissimulauit,sed per haec maturό morbo o
De febrium generibus. Caput. III. Tq; haec quide sanis facieda sunt, ratu causam metuetibus . ses'uitur verδ curatio febriu,qd 8c in toto corpore, & vulgare ma
- .Ximh morbi genus est. Ex his una cotidiana altera tertiana, terαtia quartana est. Interdum etiam longiore circuitu quedam redeut. Sed id raris euenit. In prioribus 8c morbi sunt,ec medicina. At quartans quidem simpliciores sunt. Incipiunt fere abhorrore, deinde calor erumpit, unita' febre biduum integrum est: ita quarto die reuertitur . Tertianarum verbduo genera sunt. Alterum eodem modo quo quartana 8c incipiens. 8c d sinestillo tantu interposito discrimine,quod unu die prstat itegru, tertio m redit. Alterii loge perniciosi'. quod tertio quide die reuertit, ex octo aut N. quadraginta notis fere sex ει triginta per accessionem occupat. interduetiam vel minus vel plus:neque ex toto in remissione desistit,sed tantum leuius inad genus pistique medici hemitriteon appellant. Cotidianae vero variae sunt di multiplices. Aliae a frigore, Aliae protinus a calore incipiuti' Aliae ab horrore. Frigus voco ubi extremς partas membroruitutigescuti horrorem ubi totum corpus intremit. Rurius aliae sic desinunt, ut ex toto sequatur integritas:aliae lacri aliquantum quidem minuatur ex febre, ni hilominus tamenqusdam reliquiae remaneant,donec altera accessio Ecce datiac saepe aliae vix quicquam aut nihil remittant,sed ita ut cotinuet. πω inde aliae seruorem ingentem habentialiae tollerabilem, aliae cotidie pares
93쪽
sunt, alis impares,atque inuicem alterodie leniores, altero vehemetiores: aliae tempore eodem postridie reuertuntur,alis vel serius vel celerius, aligdiem noctemque accessione N decessionem implent: alis minus, alie plus: aliae cum decedunt sudorem mouent,aliae non mouent: atq; alias per sudorem ad integritatem venitur,alias corpus tantu imbecillius redditur. Aes cessiones etiam non singulς singulis diebus fiunt, modo binae pluresve c currunt Ex quo cepe euenit, ut cotidie plures accessiones. remissione uetat.Sic tamen ut unaquaeque alicui priori respondeat. Interdum vero acu
cessiones quoque confunduntur sic,ut notari neque tempora earum. neqs
spatia polsint. Neque verum est quod dicitur 1 quibusdam, nullam non se iobrem inordinatam esse:nisi aut ex vomis,aut ex inflammatione,aut ex ulcere.Facilior enim semper euratio foret,si hoc verum esset. Sed quod euiedentes causae faciunt,facere etiam abditae possint. Neque de re,sed deverbo controuersiam mouent. Q ut cum aliter,ali inque in eodem morbos bres accedat,non easdem inordinate redire, sed alias alias que subinde oriri
dicunt. uod tamen ad curandi rationem nihil pertineret: etiam si vendiceretur.Tempora quoq; remi ilionum modb liberalia, db vix ulla sunt. De curationum diuersis generibus. Caput. IIII. T librium quidem ratio maxime talis est.Curationum verδ di uersa genera sunt:prout autores aliquos habet. Asclepiades ossi ita eiu eἱIe medici dicit M ut tutδ.ut celeriter. 8c ut iucudh curet. Id votu est, sed fere periculosa esse nimium dc festinatio, & v luptas solet.Qua vero moderatione utendum sit, ut quantum fieri potest omnia ista contingant: prima semper habita salute in ipsis partibus curati
onum cou sideranduerit. Et ante omnia queritur,ptimis diebus aeger qua ratione cotinendus sit Antiqui, medicamentis quibusdam datis,cocceia Ionem moliebantur,eδqubd auditatem maxime horrebant.deinde ea materiam,quae laedere videbatur ducendo,saepius alvu subtrahebant.Ataedit ades medicamenta sustulit:suu non totiens,sed fere tamen in omni morasti uxit.Febre verZ ipsa precipue se ad remediu eius uti professus est. DConuellendas enim vires aegri putauit:luce,vigilia,siti ingenti,sc.ut ne quidem primis diebus elui sineret. Q uis magis falluntur,qui per omnia iucundam eius disciplinam esse contendunt. His enim ulterioribus quidem
diebus cubantis etiam luxuriae subscripsit: primis verδ tortoris vicem emhibuit. Ego alitem medicamentorum dari potiones, δέ aluum duci nonisi raro debere,concedo. Et id non ideo tamen agendum, ut arm vires comuellantur, existimo: quoniam 8 ex imbecillitate summum periculum est. Minui ergo tantum materiam supeninem oportet quae naturaliter digeraritur, ubi nihil noui accedit. Itaque abstinendus a cibo primis diebusin.
in me habendus aeger: nisi infirmus dum interdi est. quoniam corpus t illa
94쪽
LIBER TERTIVS Fol.is. illa quoque digerit isque cubare quam maximo coctaui debet. Q uod adstim veris,somnumque pertinet: moderandum est, ut Interd in vigileti. Gi,si fieri potest, conquiescat. Ac neq; potet, neque nimium siti crucies et . Os etiam eius elui potest,ubi di siccum est, & ipsi foetet: quamuis id tempus aptum potioni non est.Commodeque Erasistratus dixit sepe in istiore parte humorem non requirete,os N fauces requirere: neq; ad re mes fhaberi aegrum pertinere. Ac primo quidem sic tenendus est. Optimu vero medicamentum est.oportuni cibus datus:qui quando primo dari debeat. queritur Plerique ex antiquis tarde dabant,saepe quinto die, is sexto Mio id fortasse vel in Asia, vel in Aegypto celi ratio patit.Asclepiades viatarutriduo per omnia fatigarat,quarto die cibo destinabat. At Phemison nuo non quando coepisset febris, sed quando desisset,aut certe leuata esset, considerabat:& ab illo tempore expectato die tertio,si no accesserat febris,stautim,si accesserat ubi ea vel desierat,vel si assduh inlisrebat,si certe semesim nauerat. cibum dabat. Nihil autem horum utiq; perpetuum est. Na potest prio die primus cibus dadus esse,potest secudo,potest tertio, potest no nisi quarto,aut quito:potest post una accessione, potest post duas, potest post
plures.Refert enim qualis morbus si,quale corpus,quale cplu,quae aetas,
quod tempus anni: nimeque in rebus multu inter se differetibus, quod intermittendum non est, perpetuum esse praeceptum temporis potest. In morbo qui plus viriu aufert, celerius cibus dadus estutemq; ex eo Hlo,quo magis digerit. Ob quam causam in Africa nullo die aeger abstineri recuvidetur.Matutius etiam puero,quam iuueni: state,quam hyeme dari deibet. Vnum illud est,semper quod ubique seruandum est: ut aegri vires subainde assidens medicus inspiciat,& quadiu supererunt, abstinentia pugnet:
si imbecillitatem vereri coeperit,eibo subueniat. Id enim eius ossicium est, ut aegrum neq; superuacua materia oneret, neque imbecillitate fame proudat. Itaque apud Erasistratum quoq; inuenio,qui quamuis parum docuit quando venter,quando corpus ipsum exinaniretur, dicedo tamen liscessem visenda. 8c tum cibum dandum,cum corpori deberetur: satis ostendit dii vires superessent,dari non oportereme deficerent,consulendu esse. Εκ his
autem intelligi potest ab uno medico multos non posse curari: eumq; si arGtifex est, idoneum ess quino multum ab aegro recedit:sed qui quaestui seruiunt,quoniam is maior ex populo est,libenter amplectunturea prscepta. ρος seaulitate no exigui, ut in hac ipsa re: facile est enim dies vel accelso nes numerare his quoque,qui aegrum raro vident . Ille assideat necesse est: qui,quod solum opus est, visurus est,quando nimis imbecillus futurus siti nisi cibum acceperit. In pluribus tamen ad initium cibi, dies quartus aptinsimus esse consueuit.Est autem alia etiam de diebus ipsis dubitatio:quonia ' antiqui potissimum impares sequelavitur, meque tanquam tunc de aegris
95쪽
iudicaretur nominabat. In his erat dies tertius,quitus, septimus, nonus, undecimus,quartusdecimus,unus N vicesimus:ita ut suma potenotia septimo,deinde quartodecimo,deinde viri M vicesimo daretur. Igitur sic aegros nutriebat,ut dierum imparium accelsones expectarent: deinde
postea cibum quasi leuioribus accessionibus instantibus darent. adeo ut -.l c. Hippocrates si alio die febris desisset ,recidiuam timere sit solitus. Id Asclepiades iure ut vanum repudiauit. neque mullo die, quia par,impaeve esset. his vel maius vel minus periculum esse dixit. Interdum enim peiores dies pares fiunt:&oportunius post eorum accessones cibus datur. Nonunqua etiam in ipso morbo,dierum ratio mutatur: sitque grauior, qui reminior inesse consueuerat.atq; ipse quartusdecimus par est:in quo esse magnam vim antiqui fatebantur. Qui cum octauum primi naturam habere contentiarent,ri ab eo secudus septenarius numerus inciperet ipsi sibi repugnabat: non octauu, neq; decimum, neq; duodecimum diem sumendum,quas po 'tellare .Pluseni tribuebat nono, Mundecimo. Q uodcu fecissent sine ulla 'xbabili ratioe . abundecio no ad tertiudecimii sed ad quartuderimu trasebant. Est etiam apud Hippocrate: A que septimus dies liberaturus sit, quartu esse grauissimum. l ta, illo quoq; autore, in die pari M grauior febris esse potest, Sc certa futuri nota. Atque idem alio loco quartu quenque diri
ut in utrunque essicacissimum apprehenditud est quartum, septimum,un is decimum,quartumdecimum,decimumseptimum: in quo Nabimpari ad patis nueri ratione trasit. 8c ne hoc quide propositu coseruaui cu .. septio 'die undecimus,non quartus sed quintus cl.adeo apparet quacunque ratia ne ad numerum respeximus,nihil ratiois sub illo quidem autore repenti. 'Verum in his quidem antiquosisiecelebres ad modii Pytagorici numeri in fefellerunt:eum hic quoq; medicus non numerare dies debeat,sed ipsas acecessiones intueri: N ex his corvectare quando dandus cibus sit. illud autem nragis ad rem pertinet scire,tum oporteat dati cum tam bene vens coquix' euerunt,aut etiam num manentibus reliquiis febriu. Antiqui enim quam Integerrimis corporibus alimentum offerebat. Aselepiades inclinata qui de febre, sed adhuc tamen una haerente. In quo vanam rationem secutus est: non quo non sit interdum maturius cibus dandus, si mature timetur altera accessio:sed quo scilicet quam senil smodati debeat. Minus enim cordirumpitur, quod integro corpori infertur. Neq; tamen verum est quod Themisoni videbatur,si duabus horis integer futurus esset aeger: istius esse tuc dare,ut ab integro corpore potissimum diduceretur. Nam si diduci tam oelariter posset,ideliat optimum. Sed cum hoc, breue tempus non prsstet.
sitius esse principia cibi a decedente febre,quam reliquias ab ine icteex cipi. ita si longius tempus secundum est, quam integerrimo danaus est: si breue, etiam antequam ex toto integer fiat. Quo loco vero integritas est, φροeodem
96쪽
LIBER TERTIUS Fol.is. eode est remisso:quae maxime in febre cotinua potest esse. Atq; hic quoq; qus titur,virum tot horae expectandae sint,quot febrem habuerunt an a sit primam partem earu praeteriri,ut aegris iucuduis insidat, quibus intiterdum no vacat utissimum est autem ante,totius accessitas tepus praeuterire: quamuis ubi longa febris fuit. potest indulgeri aegro maturius: duramen ante minime pars dimidia praetereatur. Id q; non in ea sola febre, de qua proxim dictum est,sed in omnibus ita seruandum est. De febrium speciebus, N. singularum curationibus, Sc primo quando cibus febricitantibus dandus sit. Caput. V. IAec magis per omnia genera febrium perpetua sunt:nune ad sim gulas earum species descendam. Igitur si semel tantum accessit.
6m einde desiit,ea que vel ex inguine, vel ex lassitudine, vel ex estu.
alii virili re fuit,sic,ut iterior nulla causa metum fecerit, stero die intepus accessionis ita trasit, ut nihil moueret,cibus dati potest. At si ex alto calor venit, & grauitas vel capitis,vel praecordiorum secuta est, neq; appa rei quid corpus confuderit,quamuis unam accessionem secuta integritas est,tame,quia tertiana timeri potest,expectadus est dies tertius: N ubia cessionis lepus praeteriit,cibus dadus est,sed exiguus:quia quartana quoq; timeri potest. Et die quarto demum,si corpus integrum est, eo cu fiducia in utendu.Si verδ postero,tertio ve,aut quarto die secuta febris est,scire licet morbum esse. Sed tertianaru quartanarumque, quaru& certus circuitus est,& finis integer est,& quia liberaliter quieta tempora sunt,expeditior ratio est.de quibus suo loco dicam. Nunc vero eas explicabo,quae cotidie vrαgent. Igitur tertio quoque die cibus aegro commodissime datur:'t alter se mem minuat,alter viribus subueniat.Sed his dari debet, si quotidiana fiabris est, qus ex toto desinat: simul atq; corpus integrum factum est, si quaα iis non accessiones,sebres tamen iunguntur: N cotidie quidem inaestui. sed sine integritate tamen remittunt,cum corpus ita se habet, ut maior re Imissio non expectetur. Si altero die grauior, altero leuior accessio est post v grauiorem.Fere verbgrauiorem accessione leuior nox sequitur. quo fit ut grauiorem accessionem nox quoq; tristior antecedat. At si continuatur feobris,neq; leuior unquam fit,N dari cibum necesse est quando dari debeat. magna dissentio est inuidam,quia fere remissius matutinu tempus egris est, tunc putant dandum.Q uod si respondet,no quia manE est,sed quian missio est aegro,dari debet. Si verδ ne tunc quidem ulla requies aegris est. hoc ipso peius id tempus est,quM cum sua natura melius elli debeat,morαbi vitio non est,simulq; insequitur tempus meridianum: 1 quo cum Omnis aeger fere peior fiat .timeti potest, ne ille magis etiam quam ex consuetus dine urgeatur. Igitur alii vespere tali aegro cibum dant. Sed cum eo tempo
o re fere pessimi sint,qui aegrotant,verenta est, ne si quid tunc mouerimmi
97쪽
CORNELII CBLς Isai aliquid asperius.Ob haec ad mediam nc, hem decurro,id est finito iam
gravillimo tempore,eode inque longissime distante: secuturis vero antelucanis horis quibus omnes fere maxime dormiunt: deinde matutino temupore quod natura sua leuissimum est.Si verb febres vagae sunt, qiua verendum est, ne cibum statim subsequantur,quandocunque quis ex accessone leuatus est, tunc debetas Irimere.At si plures accessiones eodetridie ventui,
considerare oportet, res ne per omnia sint:quod vix fieri potest,an impaα res. M per omnia pares sint, post eam potius accelsonem cibus dari debet: ruar non inter meridiem & vesperem desinit.Si impares sunt,consideranuum est, quo distent. Nam si altera grauior altera leuior est . post grauiore is dari debet: si altera longior,altera breuior,post longiorem:si altera grauior, altera leuior est,cosiderandu est,utra magis affligat,illa vi, an hsgopore, 8c post eam dandus est.Sed plant: plurimum interest,quanta . qualcsq; HGter eas remissiones sint. Nam si post alteram febrem motio manet. postat Iteram integrum corpus est,integro corpore,cibo tempus aptius est. Si semper febricula manet, sed alterem tamen longius tempus remissionis est ad potius eligendum est:adeo ut ubi accessones cotinuantur. protinus insidinata priore.dandra cibus sit.Etenim perpetuum est,ad quod omne consilitim dirigi potest:cibum quam maxime semper ab accessione futura rediit cere,& hoc saluo dare,quam integerrimo corpori. uod nolater duas cti totum,sedctiam inter plures accessiones seruabitur.Sed cum sit aptissimum. tertio quoque die cibum dare,tamen si corpus infirmum est, cotidie dandus est,mnitesque magis si continentes febres sine remissone sunt quantb magis corpus affligunt. aut si due pluresve accessiones eodem die veniunt. Quae res emcit, ut Na primo die protinus cibus dari cotidie debeat. Si Protinus venae conciderunt,& sensius eodem die, si inter plures accessioes, subinde vis eorpori deestrillud tamen in his seruanduin est, ut post eas se bres minus cibi detur: st quas,si per corpus liceret, omnino no daretur. Cum verδ febris instet ancipiat,augeatur, consistat decedat deinde in dem cessione consistat,aut finiatur,tare licet. optimum cibo tempus es e febre finita: deinde cum decessio eius consistit, tertium si necesse est,quad undique decediti Hiera omnia periculosa esse. Si tamen propter infirmitate ne lcessitas urget, setius esse,consistente iam incremento febris,aliquid offerre, quam increscente.Satiusesse instante, quam incipiente: cum eo tamen ut nullo tempore is qui deficit, non sit sustiirendus. Neque hercule satis est, ipsis latum febres medicum intueri,sed etiam totius corporis habitum, Mad eum dirigere curatione ruseu supersunt vires,seu desimi, seu quida mali affectus interuemunt. Cum veris temper aegros securos agere conueniat. Ut corpore tantum,non eti1 animo laborent, tum praecipui ubi cibii sum I.
Pserunt.ltaque si qua sunt quae exasperatura eorum animos sunt, optimii l est
98쪽
LIBER TERTIVs Fol.pr. est eadem aegrotantium notitiae subtrahere.Si id fieri non potest, sustinere tamen post cibum usq; somni tempus:& cu experrecti sunt, tu exponere. Q uado potiones febricitantibus dati expediat. Caput. Vl. π d de cibo facilior quidem cum aegris ratio est:quorum*ρολα
machus huc respuit,etia si mes cocupiscit.De potione verb inges
P . . t 3 pugna emetique magis,qud maior febris est. Hec enim sitim a
cenaei:& tum maxime aquam exigit,cum illa periculosissima est. Sed do
cendus aeger est,ubi febris quieuerit,protinus sitim quoque quietura:londigior que accessionem fore,si quod ei datum fuerit alimentum. Ita celetio rius eum desinere sitire, qui non bibit. Necesse est tamen quante, facilius etiam seni famem .qu1m sitim sustinent: tantb magis aegris in potione , Qincibo indulgere.Sed primo quide die nullus humor dari debet: nisi subito' sic venae conciderunt, vicibus quoque dari debeat. cundo verb,cς erinpetiam quibus cibus non dabitur, tamen si magna sitis urgebit, potio dati potest. Aene illud quidem ab Heraclide Tarentino dictiam ratione caret: ubi aut bilis aegrum,aut cruditas male habet expedire quoq; per medicas tiones misceri nouam materiam corruptae. illud videndum est, ut quati tempora cibo leguntur, talia potioni quoque: ubi sine illo datur,deligantum aut cu aegru dormire cupiemus.)uod fere sitis prohibetSatis autem
conuenit cum omnibus febricitantibus nimiuς humor alienus sit,tu praea'' cipu esse foeminis,qus ex partu in febres inciderunt.Sed cum tempora cibo potionique,febris&remissionis ratio det ,no est expeditissimum scire. quando aeger febricit et,quando melior sit,quado deficiat.Sine quibus di
spensati illa non possunt. Venis enim maximὴ credimus fallacissimae res: quia saepe istae leniores,celerioresve sunt. 8c aetate,& sexu,3c corporum natura. Et plerunque satis sano corpore si stomachus infirmus est, nonnunqetia incipiete febre subeut 8c quiescut: ut ibecillusis videri possit:cui faciule adhuc grauis istat accessio. Core1,s e eas cocitat,& resoluit sol,& baluneum, Sc exercitatio,& metus, N ira,& quilibet alius animi a stus. Adeon ut cum primum medicus venit, solicitudo aegri dubitantis quomodo ille se habere videatur,eas moueat. quam causam petiti medici est, no pro tinus ut venit,apprehendere manu brachiu.Sed primu residere hilari vul/tu, percunctarit quemadmodum se habeat: N si quis eius metus est, eum probabili sermone lenire: tum deinde esus eorpori manu admouere. Q uas venas antem conspeetias medici mouet,quis facile mille res turbant. Alrtera res est,cui credimus,calor aequὲ fallax. Na hic quoque excitatur estu, Iabore,somno,metu, licitudine. Igitur intueri quide ola etia ista oportet. Sed his non omnia credere: ac protinus quidem scire non febricitare eum. cuius vene naturaliter ordinatae sunt, tepor talis est, qualis esse russo
Φ- let.Non protinus autein sub calore motui febrem sese concipere, sed ita, si summa
99쪽
s summa quoque arida inequaliter cutis est,si calor & in fronte est, x imis
praecordiis oritur,si spiritus ex naribus cum fertiore prorupit,si color, aut rubore,aut pallore nouo mutatus est, si oculi graues, aut persicci,aut subhumidi sunt,si sudor cum fit,inaequalis est,si venae non aequis inter u allis motaentur.Ob qua causam medicus, neq; in tenebris, neque a capite egri debet residere,sed illustri loco aduersus vi, ut oes notas ex vultu quoq; cubantis illustri loco percipiat. iverisse s fuit atq; decreuit, expectari oportet, num tempora,parteisve corporis aliae paulum madescant:qus sudore venturum esse testentur. At si qua nota est, tunc demum dare potui calidam aquam:euius salubris effectus est. si sidorem per omnia membra dissudit. io Huius autem rei causa continere aeger sub veste satis multa manus debet: eademque crura pedesque contegere,qua male plerique aegros in ipso imαpetu febris, pessimeque ubi ardensea est,male habent.Si sudare corpus coepit,linteum tepefacere oportet: paulatimque singula membra detergere.
At ubi sudor omnis finitus est,aut si is no venit, ubi quam maxime potuit, idoneus esse es aeger videtur, sub veste leniter ungendus est, tu detergendus,deinde ei cibus dandus. His autem febricitantibus huinidus est aptillimus, aut humori certe quam proximus: utiq; ex materia quis leuissima, maximeque sorbitio: ea que simagns febres fuerunt,quam tenuissima esse debet.Mel quoq; despumatum huic recte adiicitur, quo Tus magis nuα intriatur:sed id,si stomachum ostendit, superuacuum est: sicut ipsa quoque sorbitio.Dari vere, inuicem eius potest,uel intrita ex aqua calida, vel alica elotaesi firmus est stomachuε :& cdpressa aluus ex aqua multa si vel ille languet vel haec profluit,ex pusta. Et primo quidem cibo ita satis est: secudoured aliquid adiici potest,ex eodem tamen genere materiae,vel olus,vel coctilium, vel pomum.Et dum febres quidem increscunt, hic solus idoneus cibus est. Ubi vere, aut desinunt, aut leuantur. semper quidem incipienduest ab aliquo ex materia leuissimac adiiciendum vero aliquid ex media, ra tione habita subinde,& virium hominis,& morbi.Ponendi vero aegro vararii cibi,sicut Ataepiades pr epiti tu demu sunt.ves lastidio urgetur,neq; D
satis vires siniciunt,ut paulum in singulis degustando famem vitet,At si neque vis neque cupiditas deest, nulla varietate solicitadiis Ner est ne plus
assumat,quam concoquat. Neq; verum est,quod ab ea dicitur,facilius concoqui cibos variosi educuntur enim facilius.Ad concoctionem aute materis genus, Sc modus pertinet. Neque inter magnos dolores, neque increscere morbo tutum est aegrum cibo impleri:sed ubi inclinata iam in melius vaIetudo est.Sut aliae quo obseruationes in febribus necessariae:atq; id quo videndum est,quod quidam solum precipiunt, an astrictum corpus sit, an profluat.)uorum alterum strangulat quod continet, alterum digerit: nam si astrictum est,ducenda aluua est,mo da urina, elicitaus omnimo Φodo sudor.
100쪽
do sudor. Inhoe genere morborum sanguinem etiam misisse, concussissae vehemetibus gestationibus corpus, in lumine habuisse, imperasse famem. stim,vigiliam prodest. Vtile est etiam ducere in balneum .prius dimittere
in solium,ium ungere,iterum ad solium redire,multa' que aqua fouere inrguina,interdum etiam oleum in selio cum aqua calida miscere, uti ciborarius 8c serius tenui,simplici molli,calido,exiguo imaximcq; oleri S,quaalia sunt,lapatium,urtica,malua: vel iure etiam concharu, musculorumve,
aut locustarum. ne danda caro nisi elixa est. At potio esse debet magis livberalis,N ante cibum,& post hunc, Sc cum hoc ultra quam sitis coget. Po io teritque a balneo etiam piugulus, aut dulcius dari vinu. potetit semel aut bis interponi graecum falsum. Contria verδ si corpus profluet, sudor coera cedus, quies liabenda erit: tenebris somnisq,quando velit,utendu: no nisi leui gestatione corpus agitandum,& pro genere mali subueniendum. Nam si venter fluit, aut si stomachus non continet,ubi febris decreuit, liberaliter oportet aquam tepida potui dare,& vomere cogere: nisi aut fauces, aut praecordia,aut latus dolet,aut vetus morbus est. Si verb sudor exercet, duranda cutis est,uel nitro,vel sile:qus cum oleo miscentur. At si leuius id vitium est,oleo corpus ungendum est:si vehementius,rosa,vel melino, vel myrteo:cui vinum austerum sit adiectu. Q uisquis autem fluore aeger est, io quum venit in balneum,ptius ungendus, deinde in soliu dimittendus est. Si in cute vitium est,frigida quo ,quam calida aqua melius utetur. Vbi ad cibum ventum est,ctri debet is valens,frigidus, siccus,simplex, qui quam minimὲ corrumpi possit: ius tostus,caro assa, vinum asperum, vel cer subausterum: si venter profluit,calidum: si sudores nocet, vomitusq; sunt,
frigidum. Q uomodo pestilentes febres curati debeant. Caput. VIId π siderat etiam propriam animaduersionem in febribus,pestile αitis casus. In hac minime utile est,aut fame, aut medicamelis uti, ducere aluum. Si vires sinunt, sanguinem mittere optimum
m eis praecipueque si cum dolore febris est. Si id parum tutum est, ubi febris
aut tenuari,aut leuata est, vomitu pectus purgare. 4 Sed in hoc maturius, quam in aliis morbis, ducere in balneum opus est: vinum calidum N mera: cius dare, M omnia glutinosa. Inter quae quoque,carnem genetis eiusdem. Nam γδ celerius eiusmodi tempestates corripiunt, eb maturius auxilia, etia cum quadam temeritate rapienda sunt. Luod si puer est,qui laborat, neque tantum robur eius est,ut sanguis mitti possit, sitiei utendum est:ducenda aluus vel aqua,vel ptisanae cremore:tum demu,is leuibus cibis numendus. Et ex toto,non sic pueri, ut viri curati debent. Ergo, ut in alio quo genere morborum, parcius in his agendum est. Non facile sanguinem mit
o tere,non facise ducere aluum,non cruciare vigilia, fameve, aut nimia siti. s non