Phaedri, Augusti Liberti, Fabularum Aesopicarum libri quinque

61쪽

PHAEDR1 FABULARUM

At illa, vires ut resecit languidas, Veloci saltu fovea sese liberat, Et in cubile concito properat gradu. Paucis diebus interpositis, Provolat, Pecus trucidat, ipsos Pastores necar, Et, Cuncta Vastans, saevit irato impetu. Tum sibi timentes, qui ferae Pepercerant, Damnum haud recusant, tantum pro Vita rogant. At illa : Μemini qm me saxo petierint, Qui panem dederint: vos timere absistite; Issis revertor hostis qui me laeserant .

Lxso PUS ET RUSTICUS.

E erientia ρrmstantior aras. Usu peritus hariolo velocior

Vulgo esse fertur; causa sed non dicitur: Notescet quae nunc primum fabella mea. Habenti cuidam pecora pepererunt oves Agnos humano capite. Μonstro exterritus, Ad consulendos currit maerens harioIos. Hic pertinere ad domini respondet caput, Et avertendum victima periculum: Ille autem adfirmat conjugem esse adulteram,

Et insitivos significari tiberos, Sed expiari posse majori hostia. Quid multa variis dissident sententias, sHominisque curam cura in ore adgra ant. Aesopus ibi stans, naris emunctae SeΠex, Natura numquam verba cui potuit dare:

62쪽

Si procurare Vis ostentum, Rustice, Uxores, inquit, da tuis pastoribu8.'

Mentem hominis vectaeo, non frontem. PENDERE ad lanium quidam vidit Simium,

Inter reliquas merces atque obsinua.

Quaesivit quidnam saperet. Tum lanius iocans: 'Quale, inquit, caput est, talis Praestatur Sapor. Ridicule magis hoc dictum, quam Vere, deStim , Quando et sermosos saepe inveni pessimos ;Et turpi facie multos cognovi optimos.

AEs OPUS ET PETULANS.

Erit ubi poenas det procax audacia. Succassus ad perniciem multos deVocat. Aesopo quidam Petulans lapidem impegerat. Tanto, inquit, melior. Assem deinde illi dedit, Sic prosecutus: Plus non habeo mehercule; iSed unde accipere possis, monstrabo tibi. Venit ecce dives et potens; huic similiter Impinge lapidem, et dignum accipies Praemium. Persuasus ille, fecit quod monitus suit.

63쪽

46 PHAEDRI FABULARUM

Sed spes sesellit impudentem audaciam; Comprehensus namque poenas permisit crum.

Ridenda imbecillorum superbiloquentia. Μ caca. in temone sedit; et Mesam increpans: Quam tarda est inquit: non vis citius prooedi pVide ne dolove collum compungam tibi. Respondit illa: Verbis non moveor tuis; Sed istum timeo sella qui prima sedens οIugum flagello temperat lento meum, Et lora frenis continet spumantibus. Quapropter aufer frivolam insolantiam ;Namque ubi strigandum est, et ubi currendum, scio. Hae derideri tabula merito potest Qui, sine Virtute, vanas exercet minas.

CANIS ET LUPUS.

Liber inops aereo diuite felicior. okΜ dulcis sit libertas breviter proloquar.

Cani perpasto macie confectus Lupus Forte occurrit: salutantes dein invicem ut restiterunt: Undo sic, quae o, nites e

64쪽

LIBER III.

Aut quo cibo secisti tantum corporis p Ego, qui sum Iouge sortior, pereo fame. Canis simpliciter: Eadem est conditio tibi , Praestare domino si par officium potes. Quod Θ inquit ille. Custos ut sis liminis ,

A furibus tuearis et noctu domum. 'Ego vero sum paratus: nunc patior nives Imbresque, in silvis asperam Vitam trahens :Quanto est facilius mihi sub tecto visere, Et otiosum largo satiari cibo: Veni ergo mecum. Dum procedunt, adspicit Lupus a catena collim detritum Canis. Unde hoc, amice P Nihil est. Dic, quaeso, tamen. Quia videor acer, adtigant me interdiu, Luce ut quiescam, et VigiIem nox quum venerit Crepusculo solutus, qua Visum eSt, Vagor. Adsertur ultro panis; de mensa sua

Dat ossa dominus; frusta jactat familia, Et, quod fastidit quisque, pulmentarium. Sic sine Iahore venter impletur meus. Age, si quo abire est animus, est licentia pNon planἡ est, inquit. Fruere quae laudas, Canis; Regnare nolo, liber ut non sim mihi

VIII.

TRATER ET SOROR.

PRAECEPTO monitus, saepe te eonsidera

Habebat quidam filiam turpissimam, Itidemque insigni et pulehra facie situm.

65쪽

Hi speculum in cathedra matris, ut positum fuit, , Pueriliter ludentes sorte inspexerant. Hic se formosum jactat: illa irascitur, Nec gloriantis sustinet Fratris iocos, Accipiens quid epim cuncta in contumeliam. . Ergo ad patrem cucurrit, laesura invicem,mmaque invidia criminatur filium, Vir natus quod rem seminarum tetigerit. Amplexus utrumque isse, et CamenS Oscula, . Descemque in ambos carotem partiens: Quotidie, inquit, speculo vos uti volo: , sormam ne corrumpas nequitiae malis; Tu, faciam ut istam moribus Vincas bonis.

SOCRATES DE AMICIS.

Fidelem tibi inuenias mirum p

VOLG Lax Amici nomen, sed rara est fides. Quum parvas aedes sibi sisndasset Socrates , Cujus non fugio mortem, si famam adsequar, Et cedo invidiae, dummodo abs ilvar cinis; E popuIo sic nescio quis, ut fieri solet: Quaeso, tam angustam, talis vir, ponis domum P Utinam, inquit, veris hanc Amicis impleam:

66쪽

. AUCTOR DE CREDENDO.

Ne sis credulus , maxinia criminatori. Ρκ Ricutos uar est credere et non credere. utriusque exemplum breviter exponam rei. Hippolytus obiit, quia noVercae ereditum est: Cassandrae quia non creditum, ruit Ilium :Ergo explorauda est Veritas multum Prius Quhm stulta prave judicet sententia. Sed fabulosa ne Vetustate eloem, Narrabo tibi memoria quod factum est mea.

inritus quidam qnum diligeret coniugem, Togamque puram iam pararet filio, Seductus in secretum a liberto suo, Sperante haeredem sumet se proximum. Qui, quum de puero multa mentitus foret, Et plura de flagitiis castae mulieris, Adjecst id, quod sentiebat maxim4 Dolituram amanti, ventitare adulterum, Stuproque turpi pollui famam domus. Incensus ille lalso uxoris crimine, Simulavit iter ad villam, clamque in oppido Subsedit; deinde noctu subito ianuam Intravit, recta cubiculum uxoris Petens, In quo dormire mater gnatum jusserat, Aetatem adultam servans diligentius. Dum quaerunt lumen, dum concursant familia, Irae furentis impetum non sustinens, Ad lectum accedit, tentat in tenebris caput.

67쪽

so PHAEDRI FABULARUM

Ut sentit tonsum, o dio pectus transigit, Nihil respiciens, dum dolorem vindicet. Lucerna adlata, simul adspexit filium, . .

Sanctamque uxorem dormientem cubiculo, Sopita primo quae nil somno senserat: Repraesentavit in se poenam facinoris, Et ferro incubuit, quod credulitas strinxerat.

Accusatores postularunt mulierem, Romamque pertraxerunt ad centumviros. . .

Alaligna insontem deprimit suspicio , Quod bona possideat. Stant patroni, sortiter

Causam tuentes innocentis feminae.

A divo Augusto tunc petiere judices Ut adiuvaret iurisjurandi fidem,

Quod ipsos error implicuisset criminis. Qui postquam tenebras dispulit calumniae , Certumque sontem Veritatis reperit: Luat, inquit, poenas causa libertus mali; Namque orbam gnato, simul et privatam Viro, Miserandam potius quam damnandam existimo. Quod si damnanda perscrutatus crimina Paterfamilias esset, si mendacium Subtiliter limasset, a radicibus Non evertisseti scelere sunesto domum. Nil spernat auris, nec tamen credat statim e

Quandoquidem et illi peccant quos minime putes, Et qui non peccant impugnantur fraudibus.

Hoc admonere simplices etiam potest opinione alterius ne quid ponderent:. Ambitio namque dissidens mortalium Aut gratiae subscribit, aut odio suci. Erit ille notus quem Per te cognOVeria. νMaee etasecutus sum propterea Pluribus, '. Brevitate nimia quoniam quosdam ossendimus.

68쪽

RUNUCHUS AD IMPROBUM.

Ut quemque deus iure esse, ita est. Eorrocuus litigabat cum quodam improbo, Qui, super obscena dicta et petulans iurgium, Damnum insectatus est amissi corporis. Quin, ait, hoc unum est, cur laborem validius, Integritatis testes quia desunt mihi. Sed quid fortunae, stulte, delictum arguis pId demum est homini turpe quod meruit pati.

PULLUS AD MARGARIT M. '

intima smpe devecta. Ιου sterquilinio Pullus gallinaceus, Dum quaerit escam, virgaritam reperit: Iaces indigno, quanta res, inquit, Ioco lo si quis pretii cupidus vidisset tui, Olim redisses ad splendorem pristinum. Ego quod te inveni, potior cui multo est cibus, Nec tibi prodesse nec mihi quidquam Potest. Hoc ictis uarro qui me vim intelligunt.

69쪽

A PES, FUCI, ET VESPA.

Opus artiscem ρrobat.

Acras in alta quercu fecerant favos: Hos I uel inertes esse dicebant suos. Lis ad forum deducta est, Vespa iudice. Quae genus utrumque nosset quum pulcherrime, Legem duabus hanc proposuit partibus: Non inconveniens corpus, et par est color, In dubium plane res ut merito venerit: Sed, ne relligio peccet impruderis mea, Alveos accipite, et ceris opus infundite, Ut ex sapore mellis et forma favi, De quis nunc agitur, auctor horum adpareat. Fuci recusant; Apibus conditio placet. Tunc illa talem sustulit sententiam: Apertum est quis non possit, et quis secerit: Quapropter Apibus fructum restituo suum. Hanc praeterissem fabulam silentio, Si pactam Fuci non recusassent fidem.

70쪽

Otiare, quo IahOTES.Ρcanonum in turba quidam ludentena Atticus Aesopum nucibus quum vidisset, restitit, Et quasi delirum risit. Quod sensit simuIDerisor potius quam deridendus senex; Arcum retensum posuit in media via :Heust inquit, sapiens, expedi quid fecerim. Concurrit populus: ille se torquet diu, Nec quaestionis positae causam intelligit: Novissime succumbit. Tum victor sophus :Cito rumpes arcum, semper si tensum habueris; At si laxaris, quum voles erit utilis. Sic ludus animo debet aliquando dari, Ad cogitandum melior ut redeat tibi.

Qui educat pater magis quam qui gonuit. Is et an capellas Agno balanti Canis,

Stulte, inquit, erras, non est hic mater tua :Ovesque segregatas ostendit procul. . Nota illam quaero quae, quum libitum est, conelpit,