Marci Antonii Nattae De principum doctrina libri novem cum aliis eiusdem generis ...

발행: 1603년

분량: 456페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

eo dedissent. Si qui nequirent consequi, eos ead coruos abire iubes, sua se, tren auste sena dignu quid agere putabat. N a totus erat

in fuga,totas laxaverat habenas, alius rei nullius,quam temporis,rationem habcbat. Quinetiam pro capestri,per montuosum, Pro arenoso,t e saxeum, pro laeui, periter spes in obliquumque tendebat. Di cm pro nocte ducebat, noctemque profundam pro clara luce. At qualis virobsecro)qui calente meridie cl-lo sudo, campum aequabitum N planum, nec ulla re molestum, gradatim ac tarde. prae magnificentia fastuque, vix alioqui transiret Atqui modos comedendum ess t, alia due ui id rei neces a Maciundunt, id, siquidem Frgere equitans credo)faciti bat.Vsque adeo praeformidine menteni velut amiserat: ncc vlla tu vel honcsti,ubi decori rationem habebat Viaque adeo prorsus a cogitationibus,ta' , --iesstatico uenientibus, destitutu S; praeterquarnquod nullius eum rei puderst ncci liculi quidquam ad animium repocabat, no ignem,

non feras.non ruinam non milum, nos s pulum, non praecipitem locum, non amem,

non ipsam infamiam: Omnia molista profe-so,dira proludorum celebritate ducebat, nihil ei formidabile, praeter Athenienscs,r,ihil exceptis illis, fugiendu, his solis omnes omnino debere primas, in rebus omnibus concedere, nec id facientib ullo modo pudori esse posse. Quid muliis opus est 3 omnia indecora pro honi stis,omise datavum pro Iucro duce-

442쪽

non erubesccbat, quod alium prorsus ex aliose factum osted crct: nec graue putabat, si hontinum in oculis etiam aeteriora patcretur: quam quae paulo ante minabatur iis, quibus haec Patie batur hi vero quid dici turpius hac

niuio Onepcrssic extrema, tam subito Dicta Ra 4,.si nullarcs terrorem incutiat, in altuin

seno demergunt, ut abditae palude nusquama aritant. Hic vero,qui nulli mortalium, quivnouam ex litterunt,imaainati obib ex seco ceptis par erata tu tacere 1 iali muli, quod ne i pores quidem faciunt;fustic bai,curr ba non quies debat si um nec peruquentem cerneret: alec umbra D eiu videret , aut vocem ulla au-- liret. Folitati e consolabatur hominem haec per Rrcntem,atq; ctiam incitabat cred0 summa is incoinpas abibom hanc insaniam: quod cos, quos alite socios habuerat arrogalitiae, nunc nihilo se s gniores fuga socius conspiceret.Nam nihil eis erat antiquius,qua uti domum rediret. Cum hac reuersione Rex

nec illa commuta sibi,abs inuib.antea λς 1- re quidem voluisse Ahuic omnia postpone-bs ipsamque adeo regnum, iure debitum ei patrimonium, quod amplissimum a patre ac- perat. Nimirum metus, uti videtur, si scin cita'ii 'Rm occupauerit, admirabilem yim.b ι- biti ex eo pellendi omne bonum,m consentanea decentique ratio eid animus adquirat,

eiq; tempus ad aliquod adstesquod ubi spatiis

quibusdam intcrcedentibus, animo bonum

443쪽

37 BONO PRINCI 'Aipsum infixerit, solidumque fecerit,im muri

bile reddi tui.Trepidatio mentem vult prauerit,in modica corruptam formidine, facile eam momento impellit, ut cumma agress&vati de splendidis rebus, vilia ridicula locommutet,ac plena dissicultatis, odioq; . xc crati ne digna, veluti si his corrariis forent cum Oluptate, solam molestae rei propulsuione spe- stans suscipiat. Hoc cum huic quoquc Rrgi accidisset, regnum ipsum vili pendens ad Ovationem parui faci&, qua propc cunctis agentibus colibatur; pro nihilo diuens quod niis a subditis eicialius prope diuino par cxhiberetur: neglectis&solennitatibus i& ludorum celebritatibus, quibus alioqui detretabatur.' regia'; cum lauacris 3 para lysi aspernatus, quae cuiuisici praefrrres,li bat:it, inque, mea. sine opinione, illas hpsa insulas, quas eorum temporia deliri hominos beatis utriqbuerunt,

eum licrbosis illis pratis,4 Elylio campo in aliis huiusnodi omnib pr ati hominis sorte

laudabat ac seruitutem tolerare paratu per Tr, omniaq; ferre modo saluus euaderet Gemmarum vero, qui b.& multis,&interiis.& magnis ornatus erat,aureaeq; platani, sis stua. innis obsitus: paupertate amplietcbatur, eiq;

maiestatiantc ponebat, qua ipsi tantum non immortalitatem largiebatur. Nec abs re quis dixerit, eum, quo tempore nemo non ipsi ad- si titando blandiebatur, futurum putastavi immortalitatis quoquel pter regnum,pazii eeps fieret. Id enim semper in nielius tu citra,

444쪽

'iam virtute sua prouehes, loco pontis&gradus ad speratam immortalitate libi fore cre-sebat, at illa anc vicissim poli togam in terris c 5 moratio item,r gni praemium. Sed fieri nopoterat, ut animo mutatus, mentem immotarctineret Itaque mox regnum,&quicquid eius est i generis,ut augustet rei nomen regno cociliaret, in entoria exclusit:quaeq; regno iu-eunda in flent exist imata ceteroquin ab ipBtam ambrosia, qua nectare potiora, prorsus et

cogitationit, eiecit: quodamque modo illiusprillinae stolidaeq; insania ne quidem meminerat ut equ4 de arbitrensi quis de regno deq; regni bonis ad eum id temporis disseruisset,δὲ molestissimum ei futurum, fortasse reprehensi oce quoq; subitur u fuisse. Atqui prius, cum ab omni sobrietate prorsus alienus esset.&admittebat &ani plectebatur,&largiter remunerabatur si qui eum pari cum diis coeliti. bus&coelestigiati perfruentib honore coin uissent.Sed.n.de 'iorib ad contraria tradi

Aus,no iam pristinus ille Xerxes erat,qui haec tum agebathcelebris inquam ille, magnus,audax elatus,insolens: qui paru aberat,vii quido pparebat, quin cum ipso Deo certamen suscciperet: sed alius ab illo quondam Xerxe,il neq; diuersus.Nam ex poenitetia, quasi graui eaput esset, oculos in terram defigere:non illius erat superbiae prioris, cui primis ab annis innutritus erat,&absq; qua ne temporis quidem momento, conspici poterat. Itaq; mat

rie Xerxes idem manensina fieri naturae mur

445쪽

tatio nequibat forma extreme mutatariun

ctis maximam de se libebat admirationem. non moderate si geret, do, quona id pactoλ)sed viceversa.*Philosophiam, moderatiotris magistram, non des ustasset. Ab ea destitu sis, in vicissituditie reruadeo inhoneste se gessit ut& polypos ob schiraret: chamael orates, meras pret se nugas faceret. Nam beros iste,via qui potius ipsos anteire se putabat heroas, nimo tunc deiectiore, quadriis illes meridicus erat.Sic ad abyssum ex aethere decidir tam superciliis,quam tumore spiritiiq; deiectis cuni leonina pelle, ferocia quoq; depol tartam absolute deniq; in utatus ex alio in aliti, vitam ut ipse sua odisset:amenti atq; ac vanitatis pristia

n, poenas ipse quo da in nodo de se ipso su-

haeret. quan si animo illa puro spontaneoque hon faceret. Cumq; regia dignitate praeditus esset,eaq; ficeret,quivit mari cipi uiri aliquod pudoreppeditum no conlisisset Filii Molliri quoddam monstruesse videbatur. a quod vir hic modum, ceu par est, amplecti, suiq; ratione habere nunquam didicisset desuperbia

petulantiaq; summa summa ad abiectionem. mancipiis conueniente, cum dedecore exoris

bitauit. Ita quicquid bat Baru4 expers est do- et rinae,siil peritate fruatur, iii tolerabilem in modum erga humiliores se gerit: sin ille quasi fons insolentia debilitetui , vel mancipiorum ludibria facile feret. Sic Miste tali ignatus genere veretq; doctrinet ignarus,duntaxat incolumitatis stladio ductus,tam grauibus la borauit

446쪽

borauit vitiis, Min , treme dissidontia incidir. Nam vitae dum sibi no arbitiabatum nisi dcferrent ad una munera: nili adolaretur Ma sinitimis, &a suis omni b. tam circa P. sibi undiq; sitis Cremoti longissim genti b. Hic ipse nil datus in bidio cunctis.,ppe dix rim, facultatib. mox &arma illa spledida cum omni ornatu regio lubens abiecit, ut Luiore si r,ac facilius ab equis gestari posset, qui contento cursu grauiter asi gerentur. Nonnunq&lbra suoru facile tolerabat quos antea prae fasti ne quide in- tu ri digitabatur. Vsq: adeo pristinus eis, tus il loge diuersiim rediit. Na quod Minas iisq; suae vir talis metu cret, id ipsu in hii suadebat, ut lubenter ferret quicqd acerbitatis alii mo quisco ceperit, quicquid afferre molinia& mordere po)s Vsuadebat ud us ab iis conspici cuperet domi ut mas 1 : idq; duceret illustrius nil, quae vos puli plus faciat, spoliis: quibus cum Sus reucri e iasib obsecro vis bis insa n g quis xplicet, qua in his utcbatis Ino modice i tu phare solei, , acidamasi tib ωpla Ddc-tib. iis, qui occurrebant. tantumq; o ei cuncta Deo pari adcfercntib. Q a ' d. n. magna Psperitate mi virtute sua duceret:& tib succi flus immodicos sua ipse in ol sitie non sentiret; sed P culcaret in liorcs sequi de viros, tantaru tali, en copiarii mulii tudii, i c, detes S ab infosto inui-doq; daemone illusos:quasi Gigas quispiam, vel Hercules, vel e X Olyinpo qui descendisset, insigniter alios conte nens, Glid magnum, nihil avgustum erat, quod se decere no arbitrarctur.

447쪽

Quod

Regem magis

pientia, quam xy

emplo

Sygis. 3 8 DE BONO PRINCIExit emanamque correptus amentia, quantia poterat viri b.in sublime caput attollans:tantuque no volare videi volt ns, quotiens in ligiosis lio consi aeret:cottidianos illos ac tantos honores,qtii supra dignitate ipsius csi ent,onmino corporis animiq; sui dotib. cxia. iis competere putari t. Qilippe verbu illud, scelei ιχ ora fabula prsus a b bat: vcl nec audierat, nec audire volebat. N :rat ille si de se calcare terra quo .n.id pacto nesciret' scd vertice credo suu opiis. nabatur ab illo coelesti fornice, o mustii abesse.Na,ut haec de eo cogite mi , ipsa bomi : is vita facit ac sit ita fine nam de his fortasse satis.

Tempus aut fueric, ut egr gium illudGygi facinus in medio Dductsi examini sistamus. Erat igitur hie fortuna&coditione quidem opilio: sed Lydorum tyranus fictus est,idq; per inuersione palae, ceu perhibent si qui dein fabula in i-- psam no rc pudiabimus. Itaq; merito palae tulidem illius acte admirabimur: si quis hanc Lyci fabulam ceu quiddam verssim v, admitteduinco acesserit:at eum, qui hac arte rem peregit confecit,nund beatum, si recte inuntiare volumus, nunes in agni faciendum arbitrabimur.

Quamobre illud'ci ipsius machini persectio

no Sprie bonum . nec beatu, nec admirandum

quivissct,mente ditis.Nam cp a virtute no est, nec bonum est,pprie: cla inanimae suoq; re V- niuei clamabunt. Qui virtutis exsors est,et iam si potitus regno,c ipse ultra Gades sit, porrigat omnes opes,omnia nancipia collegerit, omnia quae in hac vita iuculla uini ad his de- itide tive..di tantum sibi concicis rit temporis

448쪽

si cum virtute, bonum:sin aut, contrarium It Gyges virtute no cst μι leptus tyrannide, quod sane vel hinc patet. Nihil. n.virtuti commune cum inanide: nec tyrannide oppressbiu bona cum voluntate, p. Sc yrannus potest. Quin an iis huc λquia vi coactis imperat: ubi aut si vis, ibivoliintas abest. Quo fit, ut inuento quodam&arte Gygrs in pol cstitem gentis unius corpora rea 'g rit, et inuit e :nec hominu supra vicinos fortium nisi contrarium quo3 dicendum est. Hoc vero nec honc sis. nec durabile: ci oppressi tyrannide, ilium ad conditior e inuiti peruen

rint. Quanes absq; his, quae dicta sunt, si quis

accurare rem considerabit, ni inim Gygisrcx

homjnti fuit si quidem voluntas animi cura ni-m Psa uti prie, si homo. At ille quit anus est,

tantum an erat. Vt oppressorum, olim latcslucrifacer t: quanto magis bos cestra maerat, cum

in odio esse cinnit, .&insidiis eo tu onarii Popeρti. Haec se i Ib tyrannidis bona sunt: quq cum ea simul Mnascutitur, Maugescunt quouis modo: θί qua indocta in ea dissoluuntur. in foedissimum quid dari dc sinu nr , nimvero si orationis liti

ius sorma atq; ratio simpliciter historiae, exeda: potestat mi obis concidere, multo rectius, modo, narrationi b. institutis pb re positis: eum, qui magnam in auro fiducia ponit,& qui se ferro ac populorum colle etione magno petoi ctri, qui cerus est machini . viqi solis his animum adiicit illi atque decioi.Verum quo

449쪽

38is DE BONO PRINCIPRniam hoc abi incio no institui naus sed tantum Vti per comparatione, Bbare naus, iis principibus qui boni esse velint, ad perficiendum, quae cupiat, nihil sapientia milius cssi instituto nostro conuenire duximus, ne theatro molesti s- semus, incisa bilum quendam numerum pro rendo nec citra modum his eorum historiis v-teremutanta, propositium a nobis es in narrationum i , filii rarum quasi mare delatum, naufragium sineret. Ac rc die quidem ad exitu id, c ab initio vobbamus , de luctu mihi videtur. Possu ei im viros hosce, velut exempla sumsimus omnium, is similium: memoria qἶ de ipsis

B ita, sitis attigna missi θ quaecunq; superuaca reces reni opso tune rua quid in sel, te-tiades stimus. Etenim recte iacit nus, quia gei iexaminatores imitati simus qui b. cst in more, totv cx parte agnos erc: qua sane breui docendi via dcb Te nos si e conccntos arbitror. St. n.

illis, qui in omni b. longe et diros anteire visi sunt, naani sti splΘndaris adfacri nihil, quod aiunt, tandem rediit: ac nonnullis in Otraria in quoq; partem cecidit: iq; ppterea cynon syncere, nec rccte vi ureti secta erar utrinulto mi

nus inferiores alii iupter opis, i ;puli dominatu,&in seruit ut cm ab e quacutaq; tandem arte, rc daetos homines inuitos, verem aliis evidebuntur. Quo ter omissis bi. orvis, quas percipere de iis pol s, qui ea κῆ sesu traeitat, conandum nobis cst vicum vrtis optimuiri illum vir u compat nos D statim abi uitio

peculiaritar nobis pictu a, a prudente in si ἰ

450쪽

Vt si bonum, d sapi nitin. Talis ergo rex aut prin P in tepicei somni nocivor unda fortita congysit Uri bonustus animi , quiq; subistiosi perio subsiti dili quis. git, uti debet, di videre cupit eos iii illis vel santes,' lib.trictiores eo ira antini reddatur; omnI- qui carit ratione clinb.reb. bene de ipsis incrcri possit,ac deinde verbis cli eloque cla vifcctit, ut ab or anili sus gantia, in et ali 3 ilatione alienus ten in . 'trum limatu st)ν sit, quasi est,te . vult, v sq:tulis ins bonorulatere nem me in pol quin q, ad psos attinet, S pater sit, 3 ad in inistrat .r i amicus,&gubem Liat, ita pastor, 3 mcc io 4 ei hi si odio itinia. a ieruator si . evtilis omnimodo quC- vi x mpore, Dabuiue a lib. I, ciuia tura una iter sis mei ius si 'pishnin f, in restigat,&magis diec ei seu nil cup at si psi sibim ii iis optet: adiri cieridum aut id . ruietius esse visum fue i

rum it V supc raue rit. Qit apri pter id nobis est

SEARCH

MENU NAVIGATION