장음표시 사용
21쪽
. PILA LUD. ab aliis instrui ac iuuari. Hi similes
sunt Ni eodemo in Eusngelio , & Eu-nueho in Actibus Apostolorum. NI codemus petiuit in striti a Christo circa generationem,quae fit per baptismum, Ioan. a. . Q Ρmodo , inquir , 'χtes homonasti, eum sit senex' unquid poten invenistem matris sua iterato introire . ων
nasti ' Similiter Eunuchus legens Isaia Prophetam, cum rogaretur ii Philippo, an intelligeret quae legeret, respondit: Suomodo possum . si non aliquis ostenderit i ' Quasi dicat : Non intelligo sensum Isaiae, sed obsecro , ut mihi interpreteris , ut me iuves, ut me doceas. Huiusmodi homines, si in ei dant in viros bonos, 1 quibus instruantur, facile iuuari solent. Quo pacto Nicodemus a Christo, bc Eunuchus a Philippo instructus se adiit tus est. 6. Igitur cum his omnibus non eodem modo agedum est. Ac primo pertinaces non facile admittendi sunt ad
disputandum de fidε ac religione; quia
eum sint superbi 'c contumaces, non volunt resipiscere, etiam si manifest. conuineantur. Si tamen. propter aliorum utilitatem eum illis agendum est, tria seruari debent. Primo , coercendi sunt intra limites certae alicuius materiae, ne ex una in aliam , quod sine fru
ctu fieret, subito cum lubet, desiliant.
22쪽
T secundo, restringendi ad formam dialecticam , ut vis argumenti appareat; Nec permittendum, ut sine prcii neιsine methodo, sine connexione, quod ipsis familiate est, multa effutiant, more cocionantium potius, ouam disputantium.Tertio,palam corundendi 8c oh-
iurgandi sunt: sicut Saducaei , & Pharistri a Christo fuerunt confusi & obiurgati, Matth. 22.29. Erratis, nescimtes Seri suras. Et alibi saepius. Haec confusio dupliciter prodest. r. Peream mi nuitur aut horitas ad ersariorum. 2.1llorum assectae minori in pretio eos habent,& sensim ad nos accedunt. Debet ra inen esse confusio rationabilis. quae non fiat per conuitia & maledieta, sed per iustam reprehensionena,Mat apertam victoriam 7. Zelosi, qui pertinaces non tint, contrario modo, id est, modeste ac he- neuole tractari debent: Nec tam ratio nibus aut subtilitatibus obruendi, qua Deo per orationem comendandi sunt.bie Stephanus orabat pro Paulo, M. Nonica pro Augustino ; quorum hic Manichsorum errores ille synagogam ex praepostero Zelo defendebat. Et quidem de altero scriptum est : Si Stepha-
mu non orasset. Ecclesia Paulum non hab ret De altero vero et Fieri non potofi , ista nurum lachrimarum pereat.
23쪽
s. Frigidi, propter suas praetensiones, a quibus aegre abstrahuntur, raro ad frugem perueniunt. Cum illis le-rib ae seuere agendum est. Modda- ipliciter fieri potest. Primo , ostenderi- jdo praetensiones & excusationes ipso-xum esse friuolas. Deinde, saepἡ incur- cando, ut saluti suae consulant, neque ob humanos respectus , fauores , aut saeculares dignitates , patiantur se ab aeterna & caelesti gloria excludi: Meminerint illius parab'lae Euangelicae,
Lucae I . I 6. Homo quidam fecit comam magnam , vocavit multos. Et misit fer- Mum suum hora coena dicere inuitatis vevenirent , qMa parata sunt omnia. Et ca perunt omnes simul excusare. Frimus dixitere villam emi .innecesse habeo exire videre illam : rogo te, habe me ex fatum. Ea alter dixit: Iuga b-m emi quinque, eo probare illa: rogo te, habe me excusiatum.
Et aliis dixit: uxorem duxi, et ideo noum sum venire. Ecee, vocantur frigidi ad Ecelasiam di fidem Catholicam. Omnes se excusant, quisque suam allegat praetensionem. Quo euentu 3 Audi. Nemo virorum iliarem , qui vocati sunt. qui bit canam meam. Dura , sed iusta ententia. Cum enim Dei vocationem negligant, merito ab aeterna vita excluduntur.
ν. Dubii denique seu fiuctuantes, iqui l
24쪽
qui sineere quaerunt veritatem, siaterne se ad captum cuiusque accummodate tractandi sunt. Et aliter docti Mingeniosi, aliter rudes ac idiotae inissi ruendi. Habemus exempla in Chri sto, qui se omnibus accommodabat. Nam simplicem populum instruebatere parabolas & similitudines , quas facile capiebant. Duobus discipulis in Emaus euntibus Μosen de Prophetas interpretabatur. Nicodemo baptismi vim ac necessitate ex analogia humana natiuitatis explicabat. Mulieri Samaritanae, Messiam se esse, inde persuade-hat, quod ostenderet se omnia scire, ruae ipsa fecisset. venite, inquit, est unete hominem qiu dixit mihi omnia. cunque fui. Diquid i e ea Christi p. I.. Haec obiter de vario errantium
natu ae dispositione , me dicta sint. . Et quamuis cupiam omnibus prodes.se, nihilominus illis potissimum pro- derunt hae lucubrationes, qui simplici
ac sincero eorde optant instrui ae iuuari. Hi enim facilius conuertuntur, duplici de causa. I. inlia cum optent instrui, libenter admittunt instructionem. 2. Cum recta intentione procedant, Deus paratus est illis cooperari. Nam ut verissime dictum est a
Petro Apostolo , Sicut superbis resistic
25쪽
az PRAE LUD. requi suntur in hoc negotio. Vnum est. praedicatio Euangelij, seu instructio
numana : vocete omnes gentes. Alterum,
gratia Dei, sine qua instructio no prodest: Sine me nihil potestis facere Unde frustra laborant, qui putant se sua eloquentia dc argumentandi subtilitate posse errantes in viam reducere. Ilii, post lovgam instructionem dii ii tandi acrimoniam , merito usurpentillud : Praeceptor , per totam mmm iabs-rantes, nihil cepimus Quare ia humana industria sine Dei adiutorio, nihil essicit, nihil proficit in hoc nego-
io. Itaq; mutato consilio, dicant cum Petro Apostolo : Domine, in nominatus laxabo rete . id est, implorato prius Dei auxilio, hoc opus inchoabo. etiam spectat illud i. Corinth. 3. 6. Ego plantavi. posti reauit, sed Deus incrementum dedit. Itaque neque qui plantat. es aliquid, neque qui rigat .seed qui incrementum dat. Deus. Et alibi: Gratia Dei fum id, quod sum. Haec autem gratia a Rsdue petenda est: non modo ab illis. qui alios instruunt in fide, ut em caciter instruant ; sed etiam ab iis, qui in- fruuntur, ut corda ipsorum pergratia in Dei emollita fle praeparata,admir-tant semen fidei, & essicaciter conuertantur. Amen.
26쪽
N T a a commanes. controuersias, una
Qua reliquae omnesue pendent , nempe
de Ecclesia. Nam si verum est quod verum esse , Deo volente, demonstrabismus )nostram Ecclesiam, quae Cath - lica, Romana,& Pontificia dieitur,esseveram Christi Ecclesiam , quae in sideerraxe non possit, iam aduersarii pr strati aede ilati sunt. Quod sic ostem do : Micunque in rebus fidei ac reli pionis sequitur veram Christi Ecel sam, non potest errare circa fidem di religionem, eum vera Christi Ecelesia sit in fallibilis: At Catholici, qui defendunt Purgatorium, sanctorum inuocationem , Sacrificium Miseis, di similia dogmata , sequuntur veram Christi Ecclesiam et Erg'virea fidem & religionem errare non ponsunt. Securi igitur sunt. E contrario, iaduersarii. qui deserunt veram Christi Melesiam, sine dubio errant, di securi B non
27쪽
14. LIBER I. CAP. I. non sunt. Hoc discursu saepe utitur Augustinus , ut infra suo loco videbi- imus. Atque hoc est breuissimum com- lPendium reliquarum omnium con- lzrouersiarum. Singulae tamen specia- ,
tim tractandae sunt, propter eos , qui lde singulis clipiuut sibi satisfacere, aliis rationem reddere. Sit ergo i
Scriptura secra. 'T N Seriptura tria spectari possunt. r. - Canon seu eatalogus librorum Scri- sturae. a. Versio seu transatio. 3. Senisus tam litteratis, quam mystieus. Denuibus dicendum est, hoc ordine. I.
ini libri sint ea nonici seu diuini et quod idem est, qui libri pertimeant ad saeram Scripturam a. st legitima Versio Serieturae 3. Quis sit sensus illius litteratas dc mysticus . . An sensus litteratis, qui praecipuus est, sit obscurus s. Vnde oriatur has obseuritas 6. Cur Deus voluerit Scripturam esse obscuram . Cum obscu-xa sit, quis eam debeat interpretari . An Lutherani & Caluin istae habeant iteram Scripturam 3 9. An ex ea disputare possint de fide & religione. Io. - suomodo ex ea soleant disputare 3ι ' 1. QVAE
28쪽
em libri Scriptura sint renonisi' r. C Anon duo significat. I. Normam seu regulam, quam sequimur. a. . talogum seu numerum aliquarum rerum. Vtroque sensu libri Scripturae. dicuntur Canonici. Priori quidem, quia continent normani seu regulam, quam in fide te moribus sequi debemus. Posteriori, quia in mialogum Iibrorum diuinoru relati sunt. Est ergo quaestio, quinam libri veteris ac noui Testamenti sint canonici, hoc post riori sensu rid est, quinam relati sint in canonem seu catalogum librorum scripturae, tanquam diuini, seu a De
a. Respondeo. In canonem , quo utuntar Catholici, relati sunt hi libri
cachabaeorum Item, hi libri noui Te
29쪽
3. Hic Canon seu Cotalogus habetur in Concilio Tridentino sess. 4. Et lPatres illius Concili j acceperunt illum lper Traditionem ab Eugenio Papa in .
Concilio Florentino, ut videre est apud Bartholo inaeum CarranZam inis Summa Conciliorum. Rursum, Eugenius illum accepit a Gelatio Papa in Concilio Romano,ut patet ex 2. tomo Conciliorum , in Decretis Gelasi j circa finem. uerum Gelasus ab Augustino lib. a. de doctrina Christiana cap. 1. Et Augustinus a Concilio Carthagi- inensi tertio, quod alij quintum , alii sextum vocant. Denique Patres huius Concili j ab Innocentio I Epist. 3. ad Exuperium cap. 7. Vixit autem Inn centius anno Christi oa. Igitur ab illo tempore primitiuae Ecclesiae ad nos Vsque, per continuatam Traditionem perseuerat idem ille Scripturae Canon , ciuem nos Catholici tenemus .& ampleMimur. 4. Ex hoc Canone multos libros aduersari j nostri expunxerunt. Lutherus quidem, ex Canone veteris Testamen
ti, Tobiam , Iudith, Esther, Sapientiam, Ecclesiasticum, Μachabaeos : Ex Canone noui, Epistolam ad Hebraeos,
Epistolam Iacobi, Epistolam Iudae, & Apocalypsin Ioannis. Alij plures, alii
30쪽
DE sCRIPTURA. - 27 pauei res : quiique, quos voluit, pro suo arbitratu in quos oprime quadrat , quod de Μanichaeis set ri psit Au- .gustinus in lib. de bono perseuerantiae
cap. II. nripturas inquit, sic accipiuηr,ut suo quodam priuilegio, imo sacrilegio, quod vos ine, sumant et quod nolunt, reiiciant
3. Obiiciunt i Tobias, Iudith, Esther, sapientia, Ecclesiasti eus, & Machabaei non siint in Canone Iud gorum , qui exstat apud Hieronymum : Ergo debent etiam excludi a nostro Carione. Respondeo. Nec antecedens uniuers hverum est : nec valet consequentia.
Nam Emaerest in Canon eo qui exstat apud Hieronymum; tametsi non sit in Canone, qui exstat apud Μelitonem &
Naxianzenum , quos paulo post citam . himus. Deinde, neceste non est, ut illi
soli libri habeatur ea nonici apud nos, Iqui tales habiti sunt apud Iudaeos , ut
recte notat Augustinus lib. Is de Ciuitate Dei cap. 36. cum ait: -achabaeorum libros, non ludat, sed εeetesia pro canonura babee Et Isidorus in libro Prooemiorum de libris veteris ac noui Testa'
menti. Hebraei. inquit,non reciprunt libros Tobiae. Iudith, ω 'Machabaeorum. Ecclesia tamen eosdem inter Canonicas Scriptur, enum rae Et ibidem : Sulmeia ρο 'cle Mineus harem cum reliquis Canonicis libris' rapere nascuntur .auboritatem. .