장음표시 사용
51쪽
persona magistr.ltum gerens,intelligatur ex a. Peri Alticolligitur. uoi dicit; ἡ κατ' -ω, κυμ βλασφημον i. e. argeli non ferunt admersius res s magistratus praeter dominum maledicum Ddisium. Qui locus, quod nostro sit parallelus, eodemque quo Iudas respiciat, probat Clericus in notis in h. L Dii. Gebhardi l. c. Sc alii. Adversarii autem isti, quos dia-holi nomine appellavit Iudas, sunt iidem illi, quos su-ga Iutais reip. suae restitutionem urgentibus restitimiximus, nempe Thathenai & Schetharboanes.
S. LIX. . . Unicum superesse videtur in quo dissident laudatibi interpretes, nempe in eo, quis per Michaelem changelum designetur ' Putat cum Iunio, Hammondo M aliis Clericus, angelum quendam a Deo creatum' per eum significari, M quidem primarium aliquem ex horum oroene, qui Micnael dictus, pro electo Dei populo excubias egerit, Cyrique in Iudaea Pro-Regibus, urbis templiq. restaurationem a Judaeis coeptam impedi- . entibus, mascule restiterit. Dia.Gebhardi vero ipsum ars.sum per Archangelii Michaelem intelligi aUtumat,mul- c. Usq: id rationibus stabilire conatur. Sed si dicendum, quod res est, nec angelus, nee Christus h. l. per illum, videtur. denotari Supposto enim'concem, quod per
adversarios Iudaeorum Rectam, Thathenai is Sebeiam
hornat Sanebasiat, intelligendi, qui eum Serubabele Ioia aliisque,restaurationem templi molientibus,ti. tigaverint, certo invisibilis spiritus intelligi vix poterit, qui Iudaeorum causam agens, adversaotibus istis Pei sarum
52쪽
sarum coram proceribus repugnaverit, verbisa; Verba opposuerit. Id enim si factum estet, Esdras Se Nehermas diligentissimi historici, silentio illud non praeterirent. Nihil autem illi de angelo ejusmodi reserunt, ted nocuterque asserit, Se ubahelem populi Iud*ci curam egisse, eumque una cum Ioia sacerdote summo frau- dulentas maledicorum hostium machinas feliciter ce-
Et hinc absurdum larte non fiterit, ipsum nunc Senibabelem Iudaicae gentis principem, eiusqu' pro' tectorem Drtissimum pro Micnaele habere, praeseriΠΠ, .cum in hunc optime quadrent omnia,quae de Michaelearchangelo dicuntur, sive tempmis, personae, loci Vel . negotii circumstantias,sive agendi modumobservemul Is enim est, qui statim primis Cyri annis facultatem ab ipso impetravit in Iudaeam revertendi, rem Iudai icam restituendi. Imo hanc ipsam ob causam a C3 rouna cum Jostia in Palaestinani mittebatur. Porro Michael ille tanquam princeps autoritate ac potestaxe prM'
ditus describitur , utpote qui Persarum in
opponere sustinuerit, idem de Se babele reaissime at- firmaverimus'. Vocatur enim Dan X unus ex principibus primariis Irti orum, aclpaei . praedicatur, quod solus pro republ. Iudaica,e captivitate ii, libertatem asserenda,omnem lapidem moVerit, victo
riamque reportarit. Idem titulus ab Esdra M Nehemia ipsi tribuitur, idemque negotium ab eo se iter expeditum laudatur. Denique, quod de Michaele Iudas asirmat, eum cum adversariis suis verbis conten ite λιλιγιπ), hoc. Serubabelem praestitisse
53쪽
sed si serubabel sub nomine Michaesis lateat
quaerat quis, uride sit varia illa denominatio 3 sciem . cum autem, tulisse ita olim gentis Iudaicae consuetuis dinem, ut pro fatorum seu prosperorum seu adversorum serie vel etiam aliam ob causam, nomina frequenter mutaret Sc hinc, quemadmodum Daniel Belsarer, Hanania Sadrach, Misael Misach . Asaria Abednego appellati sunt, ita forte non abs re dicemus . Serubabelem, quem dc nomen Schesbazer ge fisse Aben. Esta arbitratur quoque Michaelem fuisse appellatum. Neque enim hoc nomen Iudaeis ignotum , sed admodum familiare erat, iam a Mosis aetate . principibus inprimis impositum. Sane in tribu Iuda erat Michael . filius regis Iosaphat, a. Chron. 2I, 2. In tribu Gad celebris est Michael I. Chron. 6, 13. 24. In tribu Levi , Michael proavus Asaphi, inclyti in
aula Davidis Musici, r. Cnron. 7, 4O. In tribu Isaschar, princeps Michael I. Chron. 8, 28. I 8. In tribu Ben. jamin Michael r. Chron. s. i6. In tribu Manasse, princeps Michael I.Cron. I3 ao.ar. in tribu Asser, princeps Michael Num. i3 I4. Memorat quoque Esra Cap. 8, 8. Michaelis filium , Sebadiam , e domo Sephatiae cum sua familia octoginta capitum masculorum, in , comitatu Esdrae, e Babylonia Hierosolymam commigrasse. Ex quacunque tribu S ille fuerit, sufficit & hoc exemplo constare in ipsa Babylonia inter Iudaeos exstitisse Michaeles , viros summos , principali au. toritate praeditos. la) LXI. Nec obstat, quod Miehael ille a Iuda salutet ue
1 n. ii quo h c pluribus exposuit.
54쪽
Namque & hoc Semhabeti optime convenit. Quid enim vox illa significat Z certe nihil aliud
proprie, nisi primarium legatum. Enimvero uti Maecipuum pastorem, multic summum sacerdotem, sic quoque principem legatum denotet necesse est, a qua vocis proprietate cur hic recedamus,
Urgentem nondum videmus rationem. Et talis vere
fuit Serubabel, nempe primarius Dei Cyriq;ad promovendam Hierosolymae cultusque sacri restaurationem missus legatus, quemadmodum ex Esdrae 3t Nehemiae historia constat. S. LXII. Sed E diverticulo in viam.Hoc volebamus probare perperam ad locum ex epist. Iudae cit. provocari ab iis, qui Mosen angelorum ministerio tumulatu, ac post eju tata certamen super defuncti corpore inter angelum Sc Satanam vere fuisse ortum credunt. Certior est, qui obitum Mosis excepit, totius populi luctus: de quo Deuti
haec habet c. 34. δ. Et de merunt filii Uraelis Mosen inempestribus Moabi m so. Hebus, quibus absoluti sunt dies fetus nempe luctus δωs. Quod Iudaei more inmnium moratio, gentium defunctos suos luxerint,in conlata est.Non poterant enim sine lacrymis eos dimittere,quoru praesentia ipsis grata Si utilis exstiterat. Quo
maiora autem cujusque erant merita, eo major fuit,
quo defunctum prosequebantur, luctus. Scilicet hoc pietas, & gratus pro benefactis animus suadent ac pominitant. Ac proinde a Deo ipsis Isaelitis injunctum,
lugere suos. Len X. ILs LXIII. . . Uti autem duplex luctus erat, privatus Se publicus,
ita tempus quoq; variat. vatorum luctum a die sepul- turae per9I. dies: publicum vero p. 32. dierum spatium durasse,exeniplain scripturis obvia evincunt, cui rabbi-G norum
55쪽
norum traditiones silistagantur, ceu pluribus ostenta ,
B.Gejer de Luctu Ebr. Et ninc mirum non est, tuaesitas Mosis, illustris sui prophetae ac rectoris mortem acerbe admodum N per totos 3o.dies deflevisse,praesertim cum tot beneficiis ab eo essent affecti. Ubi tamen observam dum est, hoc non ita intelligi debere, ac si continuo ex omnibus singulorum Israelitarum oculis eo tempore nil nisi lacrumae manaverint, sed quod tribus prioribus vel
. diebiis fletui palam dc publide indulserint, deinde
vero repressis lacrymis certis saltem signis animi tristibtiam testati sint. Et spectat huc illud R. Mosis Maimonidis ex Iadchasaka a Non d fletu Iudaei mortuum ultra triduum neque plangues ustra septiduum
Neque vero Israelitae solum extremum pietatis OD 'ficium defuncto Mosi solverunt, sed Deus ipse sinnulariencomto eum post fata sua ornavit, quando sic locutus dicitur: nivn Moses servin meus mortuus est. mi honor eo major, quod a Deo ipso ei tributus. Quod si enim ea demum vera laus est laudari a laudatis, teste Cicerone; certe hoc encomitam maximi erit fac, endum, propterea, quoniam a Deo, cujus laudibus nec angelicae nedum humanae Voces sufficiunt, est profectum. Nec hodienum cessant apellae Mosen multis evehere latidibus,prout videre est ex iis, quae in bibliis Criticis in Pentateuchum notis subjuncta sunt. bj Εxhibent enim ea summam omnium titulorum Mosaico. rum e rabbinorum scriniis excerptam. LXV. Vidimus hactenus Molin morientem, eaque quae ad tumbam ejus spectant. Non incommodum nic quoque fuerit pauca, de ejus aesurrectione addere. Sunt,
56쪽
qui mihimant, eum statim post obitum suum resurr bxisse, .uti supra diximus. Rabbini quoque fabulantur, . Mosen resuscitatum fuisse simul cum Samuele a P rionis sa uti est in Vajiria Rabba sa) Samuelputavit diem sum fuisse diem judicii,excita mit ergo secum is festi Sed haec
. sunt sutilia. Certum interim est,eum eo tempore,quando sanctissimiis etiam servator in monte Tabor trans. figuratus est, una cum Elia in illa visione apparuisse, - ut ex Matth. XVII. constat. Si apparuit, atque ab apostolis Christi praesentibus coiisperius cognitusq; est,ceu ibidem dicitur, resurrexisse omnio censendus est,ia quisdem in proprio corpore, quod Olim, cum adhuc in vi-.vis esset, gestae Et sane rem ita habere,omnes circum. stantiae ab evangelistis memoratae evincunt.Matthaeus enim diserte dicit iapΘη- άυλις ληωυσῆς at, ἐλιας. op
ruere Moses V Elias. Quemadmodum igitur Elias, qui
vivus olim curru igneo in coelum receptuS erat, in mon- '
te vere, adeoque suo corpore praesens fuit, sic quoque Moses non in assumta quadam specie, sed proprio corpore apparuisse,recte statuitur. Nec verosimile est Christum cum verae suae gloriae specimen demonstrare vellet, personatis Se fictis testibus usurum. Unde Mal- donatus recth infert: b Rationi consentaneum erat, ut, quemadmodumChristus nonsafvn adumbratam umeram P expressam gloriam ostendebat,sic nonsalps N imaginariis sed meris confirmaretur testibus. Si quis quaerat, unde discipuli Christi,in monte constituti apparitione facta Mosen St Eliam, quos antea nunquam Viderant, cognoscere potuerintl Respondebimus verbis B Ern. Gerardi: G madmodum Adamus ex luce divinae imaginis am,nun- quam prius visam agnoscebat, ac beati qum in vita Hernaso Ga in stem
57쪽
in Diem unituri stat; ita probatille est,. μγw, a varas turae beatitudinis Disse datam deoque fingulari μώ- Aceresfuisse Mnestus constratos,ut non fodin ex stramne, me rum ex facie etiam ac lineamentis mustus Mosen U Eliam n uam visosagnoverint. S. LXVl.
Potii emo iatia inde eo clispiciendum est, quis mortem M6sis ejusque sepulturam tam curate conscripserit. Nonnulli putant, Mosen ipsum mortem suam in literas retulisse, a προλημ, ne se propter virtutem a Deo raptum post obitum lsraelitae opinarentur. Sic sentit Josephus ca) Malmondes. NB. Psetiferus cc quoque suffragatur, aliam tamen addens rati
onem , dum inquit . revelavit a praterita, de quibm nemrns sonstare alias potuisset, cen historiam creatisno, adem Nutura adeo
ipsius mortem. Alii ultimum Deuter.caput ab Esdra additum euearbitrant ut Lyra dc Paraeus d Plurimi vero Josuae illud tribuunt. In qua sententia versatur ipse B. Lutherus e habet B. Gerhardum cs cujus verba haec sunt: Notandum,quod ul. timum cap. Deuteronomis post mortem Mosis a Psua fuerit additum, mi eurigitur ex Joea as. Et sane si quis consideraverit verba verissus l6. capitis ultimi; st nemo cognovit se pulchrum eum VSQUE lN DIEM HUNC: vix sustinebit dicere a Mose haec scripta esse, sed ab alio qui ei supervixit. Nec male forte cum Luthero , aliisq; additamentum istud Josuae deberi, statuet, quandoquidem & ille scripsit -πνώμα-- si, Sed haec quidem hac vice sufficiant. Nos jam qualicunque huic scriptioni finem imponentes D. O. M. laudem S gloriam tribuimus
sempiternam. Philo de vita Mosis L. i. p. 6os. bὶ citante IIuetio p. 26I. o Dub.Vex. p. 31r. d) in Annot. ad G I4. Deut. Comitent. in ep. Iudae. e) in annotatiade 34.Deut. T.III.Ien. Lat. f. Is9. b. σὶ in L. de S. Scriptura . 324.
In g. XI lin. ao. pro Menaschae l. Menascheh. Ina XXVu. l. v. pro Ualidiis non l. Validus enim. - L 1. pro ayegamus. L allegans. - -- l. t . pro defuimus. L consumtus. In g. XLI. l. s. pro recto. l. retecto. In XIIX. l. 37. pro reducta. I. resacta.