장음표시 사용
281쪽
equitatum in t acie collocatae essent, initium vietoriae Oriretur ut ipse in cohostandis militibus pronunciaverat.
Ab his him primum equitatus est pulsus ab iisdem facta caedes sagittariorum atq ieiunditorum ab iisdem acies Pompeiana a sinistra parte erat circumventa, atque initi- um sugae factum. Sed ompeius, ut equitatum pulsum 'dit, atque eam partem, cui maxime confidebat, Perterritam animadvertit, aliis diffsus acie excessit, protinusque se in castra equo contulit et iis centurionibus, quos in statione ad praetoriam portam posuerat, clare, ut milites exaudirent, Tu eamini, inquit, castra, et defendite diligenter, si quid durius acciderit. Ego reliquas portas i 'meo, et castrorum praesidia confirmo. Haec quum dis cisset, se in praetorium contullit, summae rei dissidens et i
XCv. Caesar, Pompeianis ex fuga intra vallum compulsis, nullum spatium perterritis dare oportere aestimans, milites cohortatus est ut beneficio fortunae uteremur, eastraque oppugnarent qui, etsi magno aestu fatigati s nam ad meridiem res erat perducta tamen, ad Omnem laborem animo parati, imperio paruerunt. Castra R)ο- hortibus, quae ibi praesidio erant relictae, industrie defendebantur; multo etiam acrius a Thracibus barbarisque auxiliis. Nam qui acie refugerant milites, et animo Per territi et lassitudine confecti, missis plerique armis signisque militaribus, magis de reliqua fuga, quam de castro' mim defensione cogitabant. Neque vero diutius, qui ιι vallo constiterant, multitudinem telorum iustinere potuerunt; sed consedit vulneribus oeum reliquerunta proti' nusque omnes, ducibus usi centurionibus tribunisque militum in altissimos montes, qui ad castra pertinebant, eon' fugerunt. XCVI. In eastris ompeii videre lieuit triclimia strata, magnum argenti pondus expositum, recentibus cespitibus
tabernacula constrata, L. etiam Lentuli, et nonnullorum tabernacula proteicta edera, multaque praeterea, quae ni
Iniam luxuriam et victoriae fiduciam designarent ut facile aestimari potat, nihil . s de eventu ejus diei timuisse, qui
non necessarias conquirerent voluptates, atque ii miserriano ac patientissimo exercitui Caesaris laxuriem objiciebant, cui semper omnia ad necestarium usum defuissent. Pompeius jam, quum intra vallum uostri versarentur, equum nactus,
282쪽
naAus, detractis insignibus imperatoris, Deeumana portas ex astris ejecit; protinusque equo citato Larissam contendit. Neque ibi constitu sed eadem celeritate paucos suorum ex fuga nactus, nocturno itinere non intermisi
comitatu equitur i xxx ad mare pervenit, navemque se mentariam conscendit saepe, ut dicebatur, querens tantum se opinionem fefellisse, ut a quo genere hominum vi istoriam sperasset, ab eo initio fugae facto, paene proditus
XCVII. Caesar astris potitus a militibus contendit, ne in praeda occupati teliqui negotii gerendi iacultatem
dimitterent. Qua re impetrata montem opere circumve ni re instituit. Vompeiani, nod is mons erat sine aqua,
diffsi ei loco, relicto monte, universi juris ejus inarisiam
Versu se recipere coeperunt. Qua re animadversa, Caesareopias suas divisit partemque legionum in eastris. Pompeii remanere jussit, partem in sua castra remisit: visis eum legiones duxit commodioreque itinere Pompeianis OCcurere coepit et progressus millia passuum vi aciem in struxit. Qua re animadversa, Pompeiani in quodam monte constitarunt. Hun montem flumen subluebat Caesar, milites cohortatus, etsi totius diei continenti labore erant confecti, noxque jam suberat, tamen munitione flumen a monte stelusit, ne noctu Pompeiani aquari possent. Quo jam persein opere, illi de deditione, missis legatis,4agere coeperunt Pauci ordinis senatorii, qui se cum iis conjunxerant, noctu fuga salutem petierunt. XCVIII. Caesar prima luce omnes eos, qui in monte consederant, ex superioribus locis in planiciem descendere atque arma projicere jussit quod ubi sine recusatione fecerunt, passasque palmis, projedii ad terram, flentes, ab ea petierunt salutema consolatus consurgera jussit; et pauca apud eos de lenitate sua locutus, quo asinore essent timore, omnes conservavit militibusque sui jussit, ne qui eorum violarentur, neu quid sui desiderarent. Hae adhibita diligentia, ex astris sibi legiones alias occurrere, et eas quas secum duxerat, invicem requiescere, atque in eastra reverti jussit eodemque die Larissam p*rvenit. XCIX. In eo proelio non amplius cc milites desiderη-vit; sed centuriones, fortes viros, circiter xxx amisit. I
terfectus est etiam fortissitne pugnans Crastinus, cujus
283쪽
mentionem supra secimus, gladi in os adversum conjecto. Neque id sui salsum, quod ille in pugnam proficis--cens dixerat. Sic enim Caesar existimabat, eo proelio α- cellentissimam virtutem Crastini fuisse; optimeque eum de se meritum iudicabat. Ex Pompeiano exercitu circiter millia xv ceeidisse videbantur sed in deditionem venerunt amplius millia xxiv. Namque etiam cohortes, quae Prae sidio in eastellis suerant, sese Syllae dediderunt. Istulti praeterea in finitimas civitates refugerunt signaque militaria ex proelio ad Caesarem sunt relaxa Lxxx, et aquilae I L. Domitius ex castris in montem refugietis, quum vires eum lassitudine defecissent, ab equitibys est interseetus. C. Ebdem tempore D. Laelius cum Classe ad Brundisium Venit eademque atrone, qua factum a Libone amtea demonstravimus, insulans objectam portui Brundisino tenuit. Similiter Vatinius, qui Brutidisio praeerat, te itis instructisque scaphis elicuit naves Laelianas atque ex his longius Productam unam quinqueremem et minores duas in angustiis portus cepit, itemque per equites dispositos aqua prohibere classiarios instituit. Sed Laelius, tempore anni commodiore usus ad navigandum onexariis navibus Corcyra Dyrrhachioque aquam suis supportabat; neque a proposito deterrebatur; neque ante proelium in Thessalia factum cognitum, aut ignomipia amissatum navimn aut necessariarum rerum inopia, ex portu insulaque
expelli potuit. CI. isdem fere temporibus Cassius cum elasse Syroriam et Phoenicum, et Cilicum in Siciliam venit et quum D se Caesaris classis divisa in duas partes, et dimidiae parti praeesset P. Sulpicius praetor Liboque ad fretum, dimidiae M. Pomponius ad Messanam, prius Passius ad Messanam
navibus adv'lavi , quam Pomponius de ejus adventu cognosteret, perturbatumque eum nactus, nullis custodiis neque ordinibus certis, magno vento et secundo completas onerarias naves taeda et pice et stupa reliquisque rebus, quae sunt ad incendia, in Pomponianam classem immisit, atque omnes naves incendit xxxv, in quibus erant xx constratae tantusque eo tacto timor incessito ut, quum esset legio praesidio Messanae, vix oppidum defenderetur et nisi eo ipso tempore tincti de Caesaris victoria per dippositos equites essent allati, istimabant plerique sutu-rym fuisse, uti amitteretur Sed opportunissime nun-
284쪽
eiis HIatis oppidum fuit defensum Cassiusque ad Suψμeianam inde assem profectus est et Libonema applicatisque nostris ad terram navibus, propter eundem timo is rem, Pari, atque antea, ratione egit. Secundum nactus ventum onerarias naves circiter L praeparata ad incendium immisit et flamma ab utroque cornu eqmprehensa, naves sunt combustae v. quumque ignis magnitudia ne venti latius serperet; n lites, qui ex veteribus legionibus erant relicti praesidio havibus, ex numero aegrorum, ignominiam non tulerunt, sed sua spon naves constenderunt, et a terra stiverunt impetuque facto in Cassianam ctitiam, quinqueremes tr in quarum altera erat Cas. fius, ceperunt. Sed Cassius exceptus scapha refugit. Praeterea duae sunt deprehensae triremes. Neque multo post
de proelio facto in Thessalia cognitum est, ut ipsis Pompeianis fides fieret. Nam ante id tempus lingi a legatis
amie ue Caesaris arbitrabantur. Quibus rebus cognitis, ex iis locis Cassius cum classe discessit.. II. Caesar omnibus rebus relictis, persequeἡdum sibi Pompeium existimavit, quaseumque in partes ex fuga se
recepisset ne rursus copias comparare alias, et bellum rein. novare posset et quantum itineris equitatu incere poterat, quotidie progrediebatur legionemque unam minoriobus itineribus subsequi jussit. Erat edictum Pompeii nomine Amphipoli propositum, uti omnes ejus proviriciae juniores, Graeci civesque Romani jurandi causa convenirent sed utrum avertendae suspicionis ausa Pompeium proposuisset, ut quam diutissime longioris fugae eonsiliunii
occultaret, an novis delectibus, si nemo premeret, Maceis doniam tenere conaretur, existimari non poterat. Ipse
ad anchoram una nocte constitit et voeatis ad se Amphia poli hospitibus, et pecunia ad necessarios sumptus eorrogata, cognito Caesaris adventu, ex eo loco discessit, et Micylenas paucis diebus veniti Biduum tempestate retentus, navibviue aliis additis actuariis, in Ciliciam atque ind. Cyprum pervenit ibi cognoscit, consensu omnium Antatiochensium civiumque Romanorum, qui illic negotiarenis tur arcem ante eaptam esse, excludendi sui causa nuncios. que o missos ad eos qui se ex fuga in finitimas civitaten recepisse dicerentur, ne Antiochiam adirenti id si feeissent,
magno eorum capitis periculo futurum. Idem hoc ita Lem
285쪽
tulo, qui superiore anno eonsul fuerat, et P. Lentulo eos .fulari, ac nonnullis aliis acciderat Rhodi; qui quum ex fuga Pompeium sequerentur, atque in insulam Enissent, oppido a portu recepti non erant missisque ad eos nun-eiis, ut ex iis locis discederent, contra voluntatem suam naves solverunt. Iamque de Caesaris adventu fama ad
CIII Quibus cognitis rebus, Pompeius, deposito adeundae Syriae consilio, pecunia societatis sublata, et a quihusdam privatis sumpta, et aeris magno pondere ad militarem usum in naves impossino, duobusque millibus hominum armatis, partim quos ex familiis societatum delegerat, Partim a negotiatoribus coegerat, quosque ex suisquisque ad hanc rem idoneos existimabat, Pelusium pervenit. Ibi casu rex erat Ptolemaeus, puer aetate, magnis copiis cum soro e Cleopatra gerens bellum quam paucis ante mensibus per suos propinquos atque amicos regno expulerat, castraque Cleopatrae non longo spatio ab ejus castris distabant. Ad eum Pompeius misit, ut pro holpitio atque amieitia patris Alexandria reciperetur, atque
illius opibus in calamitate tegeretur. Sed qui ab eo missi evant, confecto legationis ossicio, liberius cum militibus xegis colloqui eceperunt, eosque hortari, ut suum ossicium Pompeio praestarent, neve ejus fortunam despicerent in hoc erant numero comptines Pompeii mutes quos ex us exercitu acceptos in Syria Gabinius Alexandriam fansduxerat, belloque confecto apud Ptolemaeum patrem pueri reliquerat. CIV. His tunc cognitis rebus amici regis, qui propter aetatem ejus in procuratione erant regni sive timore assiducti, ut postea praedicabant; ne sollicitato exercitu regio, Pompeius Alexandriam AEgyptumque occuparet; sive d specta ejus fortuna, ut plerumqus in calamitate ex amicis inimici existunt iis, qui erant ab eo missi, palam liberaliter responderunt, eumque ad regem venire jusserunt. Ipsi Uam concilio inito, Achillam praefectum regium fingula. xi hominem audacia, et L Septimium tribunum militum ad interficiendum Pompeium miserunt. Ab his liberaliter ipsi appellatus, et quadam notitia Septimii produetus, quod bello praedonum apud eum ordinem duxerat,
naviculam parvulam conscendi; cum paucis uias et ibi ab
286쪽
ab Achilla et Septimio interficitur. Item L. Lentulus
comprehenditur pege, et in custodia necatur. CV. Caesar, aerum in Asiam venisset reperiebat . Ampium conatum esse tollere pecunias Epheso ex fano Dianae nusque rei causa, senatores.oannes ex movincia vocasse ut iis testibus in summa pecuniae uteretur, sed interpellatum adventu Caesaris profugisse. Ita duobus tem ' poribus Ephesiae pecuniae Caesar auxilium tulit. Item eoninstabat, Elide in templo Minervae, repetitis atque enumeratis diebus, no die praelium secundum fecisset Caesar, simulacriam Victoriae, quod ante ipsam Minervam collo' Catum erat, et ante ad simulacrum Minervae spectabat ad valvas se templi limenque eqnvertisse. Eodemque die
Antiochiae in Syria bis tantus exercitus clamor et signo rum sonus exauditus est ut in muris armata ivitas di surreret. Hoc idem Ptolema de accidit. Pergami in oe- cultis ac remotis templi quo praeter sacerdotes, adire fas non est , quae Graeci Artis. appellant, tympana sonuerunt.
Item Trallibus in templo Victoriae ubi Caesaris statuam
consecraverant, palma per eos 'dies in tecto inter coagmenta lapidum ex pavimento exstitisse ostendebatur. CvI. Caesar paucos dies in Asia moratus, quum audine Pompeium Cypri visum conjectans eum in AEgyptum iter habere, propter necessitudines regni, reliquasque eius icie opportunitates cum legionibus, una, quam ex Truessalia ι sequi jusserat, et altera, quam ex Achaia a Fufi
legato evocaverat equitibusque ccc et navibus longis Rhodiis x et Asiaticis paucis, Alexandriam pervenit. In his erant legionibus hominum iii millia cc. Reliqui vul--neribus ex proeliis et labore ac magnitudine itineris confecti consequi non potuerant. Sed Caesar eonfisus famae rerum gestarum, infirmis auxiliis proficisti non dubitaverat, atque omnem sibi locum tutum fore existimabat. Α- lexandriae de Pompeii morte cognoscit atque ibi primunx navi egrediens clamorem militum audit, quos ex in oppido praesidii causa reliquerat; et concursum ad se fi ri videt, quod faces anteferrentur. In hoc omnis multi ludo majestatem regiam minui praedieabat. Hoc sedato tumultu, erebrae continuis diebus ex eoneursu multitudinis concitationes fiebant: eompluresque milites hujus -- his omnibus partibus interficiebantur Aa hobb COOs CVIL
287쪽
CVII. Quibus rebus animadversis legiones sibi alias ex
Assii adduei jussit, quas ex Pompeianis militibus Oniaee- rat. Ipse enim necessario Etesiis tenebatur; qui Alexandria navigantibus sunt adversissimi venti interim con- roversias regum ad. populum R et ad se, quod esset comsul, pertinere existimans, atque eo magis ossicio suo con--vire, quod periore consulatu cum patre Ptolemaeo et Iege et SC societas erat facta ostendit bi placere, regem Ptolemaeum atquiserorem ejus Cleopatram, exercitus, quos haberent, dimittere; et de controv*siis jare apud se potius, quam inter se armis, disceptare. CVIII. Erat in procuratione regni νropter aetatem p eri nutricius eius, eunuchus, nomine Photinus. Is primum inter suos meri atque indignari coepit, regem ad dicendam causam evocari deinde adjutores quosdam conseios sui mictus ex regiis amicis, exercitum a Pelusio clam Alexandriam evoeavit atque eundem chillam, cujus supra meminimus, omnibus copiis praefecit. Hunc incitatum ius et Mis inflatum pollicitationibus, quae fieri vellet, literis nuaretisque edocuit. In testamento Ptolemaei
Patris haeredes erant scripti ex duobus fili; major, et ex
auabus ea, quae aetate antecedebat. Haec uti fierent, per Cinnes Deos perque foedera, quae Rimiae fecisset, eodem aestamento Ptolem-s populum Romanum obtestabatur. Tabulae testamenti unae per Iegatos eius Romam erant Maatae, ut in aerario ponerentur; eae, quum propter Publi .cas occupationes poni non potuissent, apud dimpeium sunt depositae , alterae, eodem exemplo, relictae atque Ndignatae Alexandriae proferebantur.
CIX. Da his rebus quum ageretur apud caesi rem is
que maximo ellet pro cummuni amico atque arbitro Ontroversi regum compo re subito exercitus regius mutatustiue omnis venire Alaxandriam minciaturi Caesaris opis neq-quam erant tantae, ut eis extra oppidum,
Cese dimicandum confideret. Relinquebatur, ut se suis
Dei oppido teneret, consiliumque Achillae cognoscceret. Milites t-en omnes in armis esse jussit regemque hor tatus est, ut ex suis necessariis quos haberet maximae avertoritatis, lagatos a Achillam mitteret; et, quid esset suae Voluntatis, ostenderet. A quo missi Dioscorides et Se.
rapion, qui ambo legati Romae fuerant, magnamque apud
288쪽
valvem molemaeum auctoritatem Baha- ἀλ--
lam pervenerunt. Quos isse, muni is convectua θων venissent, prius quam audiret, aut meus rei mus, vitae 'essent, eo osceret, corripi ae interfiei jussiti morum alter accepto vulnere Meopatus, peram pro Meu se latiis, alter interfectiis est . 'o facto, reg- ut in maepotestate haberet, seem magnamque regrim nomen apud suos auctoritatem hahere existimam; et ut potius pri- paue tum et latronum eonsilis, futuri tegis
susceptum bellum videretur. CX. Erant cum Achilla copiae, ut neque mero, m que genere hominum, neque usu i militari eomemnen .dae viderentur Mimia enim xx in armis habebat me eo stabant ex Gabinianis 'nlitibus: ni jam in eonsuetudirem Alex ndrinae vitae atque lieentiae venerant, et nomen
disciplinamque populi Romani dedidreerant, uxoresque duxerant, ex qnibns plerique lineros habebant. Humaeei;-debant collecti ex praedonibus latro h que Syriae iii. Qiae e provi iae finitimarumque regionum miti p-terea, apitis eamnaeti exsulesque eonvenerant f hivn
Moin omnibus nostris eertus erat Alexandriae re plus, e tam vitae eonditio ut dato nomine militum essent mi. metu i norum vi quis a dom=no comprehenderetur, eoncursu militum eripierit re, qui vim storum, quod ii, simu i eulpa versabantur, ipsi pro sto perieulo defendiebant. Faxegum meos ad mortem depostere; Maona lompletum diripere stipendii amendi eaula, regis domum obfidere,
Tegno expellere alios alios accersere, vetere quodani Α- 4exandrini exerestus instituto eo ueverant. Erant pus serea equitum nisura ii, qui in aegeraveram omphirubus Alexandriae belsis. Hi Ptolamaeum patrem in regnum reduxerant, Bibuli filios duos interire erimi, oena eum α gyptiis gesserant. Mune usum rei militaris' ha hanti CX . His eopiis filens Aerillas, auertatemque milio'rnm Caesaris despiciens, occupat Alexanoriam, maeterea eam 'pidrpartem, quam Caesar cum militibustertebat, pr Ino impetu domum ejus reumpere miratus es s-Gω dispositis per vias cohortibus impetinae esus sustinuit. R demque te flore pugnatum est ast portum: ae longe maxu nam ea res attulit dimicationem. Simul enim, diducti
Q Piis, Pluribus viis pugnabatur et magna inui rudih.
289쪽
n es longas o upare hostes conabantur quarem erant auxilio L militie ad Pompeii na: quae praelio in Thessalia fac to, domum redierant. lnae triremes omnes et quinque- Temeserant, aptae instructaeque omnibus rebus ad naviganis eum. raeter has xxii erat, quae praesidii cauia Alexandriae se consueverant, constratae omnes. Quas si occupassent,
classe esari erepta, portum ae ostenctκ'an is sua potes tate haberent commeatu auxilii ue Caesarem prohiberant. Itahue tanta est contentione actum, quanta agi d huit quum ille celerem in et re victoriam, hi salutem suam coiisistere viderent. Sed rem obtinuit Caesar, omnesque eas naves et reliquas, quae erant in navalibus, incerudit; quod tam late tueri tam parva manu non poterat;
confestimque ad Phariun navibus milites exposuit. CXII. Pharus est in insula turris, magna vilitudine, mi rificis operibus exstructa, quae nomen ab insula accepit. Haee insula objecta Alexandriae, portum essicit sed a su-pis toribus regionibus in longitudinem passuum cccc in mare jactis molibus, at usto itinere et ponte cum oppido conjungit . In hac sunt insula domicilia AEgyptiorum et vicus, oppidi magnitudine quaeque ubique naves impriaentia aut tempestate*aupulum suo cursa decesserint,
has move praedonum diripere consueverunt Iis autem immitis, a quibus Pharus tenetur, non potest esse, propter angustias, navibus.introitus in portum. Hoc tum veritus
Caesar, hostibus in pugna occupatis, militibusque expositis, Pharum *-rehendit, atque ibi pinsidium posuit. Qui hus est rebus effectum, uti tuto frumeutum auxiliaque navibus ad eum supportari possent mimisit mim circum omnes propinquas regiiones 3 atque inde auxilia evocavita reliquis oppidi partibus sic est pugnatum, ut aequo Proe lio discederetur, et neutri ellerentur id efficiebant angustiae loci paucisque utrimque interfectis, Caesar loca
maxime necessaria complexus, noctu praemunit. Hoc tra
oppidi pars erat regiae exigua, in quam ipse habitandi
cauti initio erat inductus, et Theatrum conjunctum domui, quod areis tenebat locinn, aditusque habebat ad portum, et ad reliquά navalia Has munitiones insequentihus auxit diebus ut pro muro objectas haberet, neu pug- a1RBRInvitus cogeretur. Interim filia minor Ptolemaei re
ain: ivas in possessiqnem regni uterin ad Achillam se
290쪽
ex xxgia. transiecit, unaque bellum .sdministrare cepit. Sed celei iter ei inter eos de principatu controversia orta quae res apud milites largitionea auxit Magnis enim jactu .ris sibi quisque eorum animos conciliabat. Haec dum apud hostes geruntur, Photinus, nutritius pueri, et procurator regni in parte Caesaris, quum ad Achillam nuncios mitteret horis turque, ne,η gratio desisteret, neve animo deficeret, indicatis deprehensisque internunciis, a Caesare est
interfectus Haec initia belli Alexandrini fuerunt. A. HIRTII PAus α
L 1 et in s. R. ELLO Alexandrino eonflato, Caesar Rhodo, MI ex Syria Citieiaque omnem classem accersit, ex Creta sagittarios, equites ab regi Nabataeorum ales
evocat tormenta undique conquiri et frumentum mittuauxiliaque adduci jubet. Interim munitiones quotidie operibus augentur et atque omnes oppidi partes, quae minus firmae esse viderentur, testudinibus atque mustulis in tantur et ex aedificiis autem per foramina in proxima sedificia arietes immittunt quantumque aut ruinis dejici aur, aut per vim recipitur loci, in tantum munitiones proferuntur. Nam ineendio fere tuta est Alexandriau quod sine contignatione ac materia sunt aedificia, i structuris atque fornicibus continentur, tectaque sunt rudere uti vimentis Caesar studebat maxime, ut, quam angustissimam partem oppidi palus a meridie interjeicta emctebat, hanc operibus vineisque agendis, a re. i a parte urbis excluderet illud sperans, primam, ut, quum esset in duas partes urbs divisa, acies uno consilio atque imperio admμnistraretur deinde, ut laborantib succurri, atque exaruter oppidi parte auxilium ferri posset. In primus vero, ut aqua pabuloque abundaret quarum alterius rei cominam exiguam, alterius nullam omnino faeuitatem ha